ზვი­ად რა­ტი­ა­ნი

­­­­­­­­შრომაღამე. განმარტებითი ელე­გია

კარ­გი იქ­ნე­ბო­და ამ რბილ სა­ვარ­ძელ­ში დი­ლამ­დე ჯდო­მა

და თვლე­მა, მაგ­რამ მუხ­ლებ­ზე ვდგა­ვარ;

შენ ბავშვს აძ­ი­ნებ გვერ­დით ოთ­ახ­ში,

მე კი აქ­ეთ მუხ­ლებ­ზე ვდგა­ვარ

და იატ­აკ­ზე მი­მო­ფან­ტულ სა­თა­მა­შო­ებს ყუთ­ში ვა­ლა­გებ –

დღე უკ­ვე დას­რუ­ლე­ბუ­ლია, ვიწყე­ბი

მე. სამ­ზა­რე­უ­ლო­ში

უკ­ვე თუხ­თუ­ხებს ჩა­ი­და­ნი –

ვდუღ-დუღ-დუღ-დუღ­დე­ბი! და უკ­ვე მკერ­დ­შიც

(სად­ღაც, და­ახ­ლო­ე­ბით მკერ­დ­ში)

მე ვგრძნობ ვი­ღა­ცის გაღ­ვი­ძე­ბას, წა­მოდ­გო­მას. სა­ჭი­როა

და­ვის­ხა ჩაი, ყა­ვა მგო­ნი გაგ­ვი­თავ­და; და სა­ჭი­როა

უბ­რა­ლოდ ვწე­რო ყვე­ლა­ფე­რი,

რა­საც არ­ა­ვინ და­მი­ჯე­რებს, რა­საც აჯ­ო­ბებ­და

ამ რბილ სა­ვარ­ძელ­ში დი­ლამ­დე ჯდო­მა

და თვლე­მა. მაგ­რამ მე ვიწყე­ბი

მუხ­ლებ­ზე დგო­მით შუა ოთ­ახ­ში,

ვგრძელ­დე­ბი სა­წერ მა­გი­დას­თან. სა­ჭი­როა უბ­რა­ლოდ ვი­ყო

სიტყ­ვებ­თან და ტყუ­ილ-მარ­თალ წარ­სუ­ლებ­თან პი­რის­პირ მჯდო­მი

არ­ე­ულ სა­წერ მა­გი­დას­თან, სა­დაც ყვე­ლა­ფერს –

ყვე­ლა წიგნს და კა­ლამს და ფურ­ცელს –

იმ­თა­ვით­ვე მი­ვუ­ჩი­ნე თა­ვი­სი ად­გი­ლი; ამ­ი­ტო­მა­ცაა მუ­დამ არ­ე­უ­ლი

მა­გი­დაც და ფან­ჯ­რის რა­ფაც. ფან­ჯ­რის მიღ­მა კი

ჯერ უვ­არ­ს­კ­ვ­ლა­ვო შა­ვი ცაა, მე­რე თბი­ლი­სი,

სა­დაც იმ­დე­ნი პო­ე­ტი და ავ­ად­მ­ყო­ფია –

კარ­გი იქ­ნე­ბა ჩა­მოფ­რინ­დ­ნენ მო­ელ­ვა­რე ან­გე­ლო­ზე­ბი

და მა­თი ფრთი­დან ამ­ოც­ლი­ლი თუნ­დაც ერ­თი ოქ­როს ბუმ­ბუ­ლი

სულ ად­ვი­ლად გან­კურ­ნავ­და

ყვე­ლა ლექსს და ყვე­ლა ტკი­ვილს. ფან­ჯ­რის აქ­ეთ კი

მე ვიწყე­ბი! და ჩემს მკერ­დ­ში ჩა­კუმ­შუ­ლი ჩე­მი­ვე ას­ლი,

სხე­ულ­ში ჩას­მუ­ლი იგ­ი­ვე სხე­უ­ლი – და­პა­ტა­რა­ვე­ბუ­ლი,

რო­მე­ლიც ბორ­გავს და ყი­რა­ზე გა­და­დის –

შეყ­ვა­რე­ბუ­ლია… და კარ­გი იქ­ნე­ბა

სე­რი­ო­ზუ­ლად და­ე­ლა­პა­რა­კოს მა­საც ან­გე­ლო­ზი

და გო­ნი­ე­რე­ბი­სა­კენ მო­უ­წო­დოს, მე კი ვიჯ­დე რბილ სა­ვარ­ძელ­ში

და ვთვლემ­დე. მაგ­რამ მე ვგრძელ­დე­ბი ღა­მის ქუ­ჩებ­ში,

ღა­მე მთავ­რ­დე­ბა. მე მიყ­ვარ­და, მუ­დამ მიყ­ვარ­და

გამ­თე­ნი­ი­სას ხე­ტი­ა­ლი: ძაღ­ლებს სძი­ნავთ, ხო­ლო ჩი­ტე­ბი

გა­უ­ბე­და­ვად ჭიკ­ჭი­კე­ბენ. პირ­ვე­ლი სხი­ვი

ბნე­ლია, რო­გორც სიყ­ვა­რუ­ლი, და ცი­ვია. პირ­ვე­ლი ხალ­ხი

მი­ა­გო­რე­ბენ ურ­ი­კე­ბით ბაზ­რის­კენ ყუ­თებს,

ურ­ი­კე­ბი ჭრი­ა­ლე­ბენ. მე­ო­რე ხალ­ხი

უახ­ლო­ე­სი პარ­კი­სა­კენ სა­სე­ირ­ნოდ მი­ძუნ­ძუ­ლე­ბენ;

ჩნდე­ბა პირ­ვე­ლი ავ­ტო­ბუ­სიც. მე მიყ­ვარ­და, მუ­დამ მიყ­ვარ­და

გამ­თე­ნი­ი­სას ხე­ტი­ა­ლი, რო­ცა ფიქ­რობ, რომ ხარ ნა­ტან­ჯი,

სის­ხ­ლებ­შემ­ხ­მა­რი, და­ძონ­ძი­ლი,

და ბარ­ბა­ცით რომ ბრუნ­დე­ბი და­კარ­გულ სახ­ლ­ში

შო­რე­უ­ლი, სა­ძა­გე­ლი მგზავ­რო­ბი­დან, –

და სა­დარ­ბა­ზო შე­სას­ვ­ლელ­თან შე­იძ­ლე­ბა და­ვი­ნა­ხო ჩე­მი­ვე თა­ვი,

სუფ­თად ჩაც­მუ­ლი, გა­პარ­სუ­ლი,

ნე­ტა­რე­ბით რომ აბ­ო­ლებს პირ­ველ სი­გა­რეტს

და უც­დის – ნუ­თუ იმ­ათ უც­დის? – ლიფ­ტი იღ­ე­ბა,

ის სი­გა­რე­ტის ნამწვს მო­ის­ვ­რის

და გა­ბად­რუ­ლი ეგ­ე­ბე­ბა საყ­ვა­რელ ცოლ-შვილს,

მე­რე მი­დი­ან. მე კი მივ­ს­დევ, და­ძონ­ძი­ლი, სის­ხ­ლებ­შემ­ხ­მა­რი,

მივ­ს­დევ და ვყვი­რი: ვის მიყ­ვე­ბით, მე ხომ ეს ვარ, მე ხომ ეს­ეც ვარ…

­­­­­­­­­­ადამიანი ფანჯარასთან, გარეთ შემოდგო­მა

I

ათ­ი­ოდ თა­ო­ბა ჩე­მი წი­ნაპ­რე­ბის

და ცო­ტა ნაკ­ლე­ბი – შთა­მო­მავ­ლე­ბის

იგ­უ­ლის­ხ­მე­ბა ალ­ბათ სის­ხ­ლ­ში,

მე კი არ ვი­ცი, რო­გორ ვიცხოვ­რო,

რო­გორ ვწე­რო და რო­გორ გან­ვი­ცა­დო

ეს ამ­სიყ­ვით­ლე შე­მოდ­გო­მა,

რო­მელ­მაც შე­აგ­რო­ვა ნა­წილ-ნა­წილ გაბ­ნე­უ­ლი ყო­ვე­ლი ეჭ­ვი

და თქვა: ყვე­ლა­ფე­რი თა­ვი­დან იწ­ყე­ბა,

რო­გორც ყო­ველ­თ­ვის, ჭკნო­ბით.

II

შე­მოდ­გო­მამ­შ­ვი­დო­ბი­სა.

მე შე­მიძ­ლია სა­ა­თო­ბით ვიჯ­დე ფან­ჯა­რას­თან

და ვგრძნობ­დე, შე­უძ­ლე­ბე­ლია რა­მე­ზე წე­რა.

შე­მოდ­გო­მამ­შ­ვი­დო­ბი­სა, ჩე­მო ცხოვ­რე­ბავ.

ჩე­მო მო­უ­ხელ­თე­ბე­ლო, ჩე­მო მუ­დამ ცვა­ლე­ბა­დო,

ჩე­მო თით­ქ­მის არ­ა­ჩე­მო არ­სე­ბო­ბავ,

მე შე­მიძ­ლია სა­ა­თო­ბით ვიჯ­დე ფან­ჯა­რას­თან,

მე შე­მიძ­ლია შე­მოდ­გო­მის დღე იყ­ოს გა­რეთ,

მე შე­მიძ­ლია გა­რეთ თბი­ლო­დეს,

მე შე­მიძ­ლია მო­დი­ო­დეს სა­მი გო­გო­ნა,

გუ­ლი კი გრძნობ­დეს: მათ­გან ერთ-ერ­თი

ჩე­მი შეყ­ვა­რე­ბუ­ლია, ხო­ლო მე­ო­რე

ჩე­მი შეყ­ვა­რე­ბუ­ლია, მე­სა­მე კი

ჩე­მი შეყ­ვა­რე­ბუ­ლია. შე­საძ­ლოა

არ შე­მეძ­ლოს სხვაგ­ვა­რად წე­რა.

მე შე­მიძ­ლია,

შე­მოდ­გო­მამ­შ­ვი­დო­ბი­სა,

არ შე­მეძ­ლოს სხვა­გა­რად წე­რა.

Ex–voto

წე­რე, რა­საც არ­ა­ვინ და­გი­ჯე­რებს.

ვი­თომც არ­ა­ფე­რი, წე­რე

მოჩ­ვე­ნე­ბებ­ზე, რო­მელ­თა არ­სე­ბო­ბას

ვერც შენ ირწ­მუ­ნებ­დი, მაგ­რამ.

წე­რე, რა­საც არ­ა­ვინ გა­პა­ტი­ებს.

მანდ არა, ქვე­მოთ, ფურ­ცელ­ზე წე­რე,

რომ შენ თვი­თონ ხარ სა­კუ­თა­რი თა­ვის სამ­შობ­ლო

და რომ წმინ­დაა შე­ნი გუ­ლი.

წე­რე, რის გა­მოც დაგ­ცი­ნე­ბენ.

ნუ და­უც­დი შთა­გო­ნე­ბას, თა­მა­მად წე­რე

ყო­ველ­დ­ღი­ურ უს­ა­მარ­თ­ლო დამ­ცი­რე­ბებ­ზე

და პირ­ჯ­ვა­რაყ­რილ შენს რწმე­ნა­ზე.

კი­დევ რა? წე­რე სიყ­ვა­რულ­ზეც

და თქვი, რომ ჩაწ­ვ­დი სა­ი­დუმ­ლოს –

რომ ლექ­სე­ბი იწ­ე­რე­ბა სიყ­ვა­რუ­ლამ­დე

და სიყ­ვა­რუ­ლის შემ­დეგ იკ­ითხე­ბა.

© “არილი”