კრებულიდან “აღმოსავლური ნოველები”
ფრანგულიდან თარგმნა მანანა გიგინეიშვილმა
მთელ აზიაში ქალების გულთამპყრობელთაგან ყველაზე მეტად გამორჩეულმა, ბრწყინვალე და დიდებულმა გენგჰიმ ორმოცდაათს რომ გადააბიჯა, მიხვდა, სიკვდილი უახლოვდებოდა. მისმა მეორე ცოლმა, მურასაკიმ, “იების დედოფალმა”, მასზე ადრე დაიმკვიდრა ადგილი სამოთხის ერთ კუთხეში, სწორედ იქ, სადაც ისინი განისვენებენ, ვინც ღირსეულად განვლო ეგ ჩვენი სწრაფწარმავალი და გაუსაძლისი წუთისოფელი. უფლისწული წუხდა, რომ ვერ მოეგონებინა საყვარელი ქალის ღიმილი, ვერც სატირლად მოქუფრული მისი სახე გაეხსენებინა. მესამე ცოლმა, “აღმოსავლეთის სასახლეთა დედოფალმა”, ერთ ჭაბუკ ნათესავთან უღალატა. რა გაეწყობა, თვითონაც ხომ ასე გადაიბირა მამამისის, იმპერატორის, ნორჩი თანამეცხედრე. ცხოვრების სცენაზე კვლავ გათამაშდა ჩვეული დრამა, მაგრამ კარგად ხედავდა, ამჯერად მოხუცის როლი თვითონ მას რომ ხვდა წილად. ამ როლს კი ერჩია აჩრდილად ქცეულიყო. ამიტომ გასცა თავისი მონაგები, ხელქვეითთ გაუნაწილა და განმარტოებულ ქოხში ინდომა თვისთა დღეთა დასრულება. საგანგებოდ გაამართვინა კიდეც ქოხი შორეული მთის ფერდობზე. უკანასკნელად გაიარ-გამოიარა ქალაქში ორი-სამი მეგობრის თანხლებით. ისინიც გენგჰისთან ერთად თავიანთ სიჭაბუკეს ეთხოვებოდნენ და ძალიან უჭირდათ ამის შეგუება. ადრიანი დილა იყო, მაგრამ ქალები წამოშლილიყვნენ, დაჭრელებული დარაბებიდან იჭყიტებოდნენ და უფლისწულის გასაგონად ჩურჩულებდნენ, – გენგჰი კვლავინდებურად ბრგე და წარმოსადეგი ვაჟკაციაო. ამან კიდევ უფრო დაარწმუნა, რომ სწორედ ახლა იყო წასვლის დრო.
უკაცრიელ ადგილას, ასწლოვანი ნეკერჩხლის ძირას აშენებულ ქოხამდე მისვლას სამ დღეს მოუნდა. შემოდგომას ამ მშვენიერი ხის ფოთოლთა ოქრო წაეფარებინა ისლის ქოხისთვის. განდგომილად ცხოვრება უფრო იოლიც გამოდგა და უფრო პირქუშიც, ვიდრე სიჭაბუკის ჟამს უცხოეთში განდგომილებაში ყოფნა. ამ განსწავლულ კაცს იმედი ჰქონდა, რომ ბოლოს და ბოლოს განმარტოებით საკუთარ სულს შეიცნობდა უზენაეს ნათელში.
მალე აცივდა კიდეც. დათოვლილი მთის კალთები ზამთრის დაბამბული სამოსის ნაკეცებს დაემსგავსა. ნისლმა მოგუდა მზე. მინავლებული მუგუზლების შუქზე გათენებიდან დაღამებამდე კითხულობდა საღვთო წერილს. წმინდა წიგნის მწყობრი მუხლედებით განცდილ ნეტარებას ვერანაირი სატრფიალო პოეზია ვერ შეედრებოდა. მალე შენიშნა, რომ მხედველობამ უმტყუნა, სატრფოთა გამო დაღვრილმა ცრემლმა თუ ამოუღამა თვალები. იმასაც შეეგუა, რომ სიბნელემ მოაკითხა სიკვდილზე ადრე.
დროდადრო ქალაქიდან უგზავნიდნენ შიკრიკს. დაღლილ-დაქანცული მაცნე, გათოშილი და ფეხებდასიებული, მოწიწებით გადასცემდა მეგობარ-მოკეთეების მოკითხვას, აუწყებდა, რომ უნდოდათ იგი ერთხელ მაინც ეხილათ ამქვეყნად, ვიდრე მოაწევდა იმქვეყნად სამარადისო თუ საეგებიო შეხვედრის ჟამი. უფლისწული შიშობდა, არ სურდა სიბრალულიდა თანაგრძნობა გამოეწვია. ეზარებოდა ორივე ეს გრძნობა, ერჩია დაევიწყებინათ. სევდიანად გაიქნევდა თავს და პოეტური ნიჭითა და ხელწერით განთქმული უფლისწული დაუწერელი სუფთა ბარათითვე უკან ისტუმრებდა მაცნეს. თანდათან იკლო ქალაქიდან ამბებმა. საწელიწდო დღესასწაულები, რომელთაც უწინ თავისი საგრილობლის ერთი შერხევით უძღვებოდა განგჰი, ახლა უმისოდ ჩაივლიდა ხოლმე. მარტოობისა და სევდის ანაბარა დარჩენილი უფლისწული თვალის ჩინს იუარესებდა, რადგან უკვე აღარ ეთაკილებოდა ცრემლის ღვრა.
ორმა თუ სამმა ყოფილმა სატრფომ შემოუთვალა, მოგონებებით დამძიმებულ შენს სიმარტოვეს გავიზიარებთო. ყველაზე თბილ და სათუთ წერილებს უგზავნიდა “ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონი”. უფლისწულის ეს ხარჭა მდაბიო წარმოშობისა იყო და გარეგნობითაც არგამოირჩეოდა. იგი ერთგულად ემსახურებოდა გენგჰის ცოლებს; აგერ თვრამეტი წელია, ეტრფოდა უფლისწულს და სასტიკად იტანჯებოდა. გენგჰი ქალს ღამღამობით ეწვეოდა ხოლმე და ეს ღამეული შეხვედრები, – ისევე იშვიათი, როგორც წვიმიან ღამეში ვარსკვლავები, – ცხოვრებას უცისკროვნებდა “ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონს”. თავს არ იტყუებდა. სილამაზით, ჭკუითა და გვაროვნობით გამორჩეული რომ არ იყო, მშვენივრად იცოდა. გენგჰის საყვარელთაგან ერთადერთი ეს ქალი იყო უსაზღვროდ მადლიერი, რადგან მის ღირსად არ მიაჩნდა თავი.
რაკი წერილებს პასუხი არ მოჰყოლია, ქალმა იქირავა ღარიბული ეტლი და განდეგილის ქოხისკენ გაემართა. ნელა შეაღო ჩელტიანი, მოწნული კარი, ჩაიჩოქა და დარცხვენით ჩაიცინა, თითქოს პატიებას ითხოვდა მოსვლისთვის. გენგჰი ახლოდან ჯერ კიდევ არჩევდა სახეებს. რისხვა დაატეხა ქალს, რომელმაც გარდასულ დღეთა მტანჯველი მოგონებები აუშალა, მაგრამ თვით ამ ქალმა კი არა:გარდაცვლილ სატრფოთა ნელსახცებლის სურნელი ასდიოდა მისი კაბის სახელოებს. ქალი საწყალობლად ევედრებოდა, დამტოვე, მოახლედ მაინც გამოგადგებიო. და გენგჰიმ თვის სიცოცხლეში პირველად გააგდო ქალი. “ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონს” მოკეთეები ჰყავდა უფლისწულის მოხუც მსახურთა შორის და მათგან იტყობდა ამბავს. ქალიც თავის დღეში პირველად მოექცა ულმობლად: შორიდან უთვალთვალებდა და ელოდა მისდაბრმავებას, ელოდა, როგორც სატრფოს მოლოდინით ატანილი ქალი ელის ხოლმე დაღამებას.
ქალმა როცა შეიტყო, რომ გენგჰი მთლად დაბრმავდა, ქალაქური სამოსი გაიძრო, სადა კაბა ჩაიცვა, მოკლე, გლეხის გოგოებს რომ აცვიათ, ისეთი. თმაც სოფლელ გოგოსავით დაიწნა, ზურგზე მოიგდო ქოთნებითა და ფართლეულით დატენილი ფუთა, – სოფლის ბაზრობიდან ნავაჭრით ბრუნდებოდა თითქოს, – და თავი მიაყვანინა იმ ადგილთან, სადაც ჯიხვებისა და ფარშევანგების გარემოცვაში ცხოვრობდა განდეგილი. გზის ბოლო მონაკვეთი ფეხით გაიარა. უნდოდა, ლაფში ამოთხვრილიყო და დაქანცულიყო, რომ უკეთ შეესრულებინა ნაკისრი როლი. გაზაფხულის ჟუჟუნა წვიმა მიწას ნამავდა და შეღამების ისედაც მრუმე ნათელს ამკრთალებდა. ეს იყო ჟამი, როცა ბერის ჯვალოში გახვეული გენგჰი ნელა მიუყვებოდა ბილკს. ძველ მსახურებს გზაზე საგულდაგულოდ აეკრიფათ პატარა კენჭებიც კი, რომ უფლისწულს არ წაეფორხილა. სიმრმავისა და ჟამთა სვლისაგან ჩამქრალი, ვნებათაგან დამცხრალი და გარინდებული სახე ტყვიის სარკეს მიუგავდა. ოდესღაც მშვენიერებას ასხივებდა ეს სარკე. და “ჩამოცვენილ Yყვავილთაქალბატონს” მოსაჩვენებლად ატირება არ დასჭირვებია.
ქალის სლუკუნის გაგონებაზე გენგჰი შეკრთა და მისკენ მიბრუნდა.
– ვინა ხარ, ქალო? – შეშფოთებულმა იკითხა.
– უკიფუნე ვარ, გლეხის გოგო, სო-ჰეის ასული, – სოფლურ კილოზე მოუქცია ქალმა. – დედაჩემს ქალაქში გავყევი ფართლეულის და ჯამ-ჭურჭლის საყიდლად. ერთ თვეში მათხოვებენ. მთებში გზა ამებნა, ბილიკი ამერია და ვტირი, აბა, რა ვქნა, მეშინია გარეული ტახების, დემონების, მამაკაცთა წადილის, მიცვალებულთა აჩრდილების.
– მთლად სველი ხარ, გოგო, – თქვა უფლისწულმა, როცა მხარზე შეახო ხელი.
მართლაც ერთიანად გალუმპული იყო. შეჩვეული ხელის შეხებამ ქალი თხემით ტერფამდე ააცახცახა. გენგჰიმ კი იფიქრა, სიცივით კანკალებსო.
– შემოდი ჩემს ქოხში, – დაყვავებით უთხრა, – კერას მიეფიცხები, თუმცა ეგებ ცეცხლი მინავლდა კიდეც.
ქალი გაჰყვა, გლეხის ხეპრე გოგოსავით მიაბოტებდა. ორივენი ჩაცუცქდნენ მიმქრალ კერიასთან. გენგჰი ხელებს იშვერდა ცეცხლისკენ, ქალი კი მალავდა გლეხის გოგოსთვის შეუფერებელ ჩამოქნილ თითებს.
– ბრმა ვარ, – ამოიგმინა გენგჰიმ, – ჩემი ნუ შეგრცხვება, ყმაწვილო ქალო, გაიძვრე და შიშველი მიეფიცხე ცეცხლს.
ქალმა მორცხვად გაიძრო გლეხური სამოსი. ცეცხლმა ვარდისფერი გადაჰკრა მის კენარ ტანს და უმკრთალესი ქარვისგან გამოკვეთილს დაამგვანა. უეცრად გენგჰის ჩურჩული გაისმა:
– ვიცრუე, ყმაწვილო ქალო, მთლად არ დამკარგვია თვალის ჩინი. მე შენ გხედავ ბურუსით გარემოცულს. ეს ალბათ შენი მშვენიერი შარავანდედია. ნება მომეცი შენს მრთოლარე ხელს შევეხო.
და “ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონი”, რომელსაც, აგერ თვრამეტი წელია, თავდავიწყებით უყვარდა გერნგჰი, ისევ იქცა მის ხარჭად. ქალს ესმოდა, რომ უნდა აცრემლებულიყო და უნდა დაემორცხვა, როგორცსჩვევიათ ხოლმე გოგოებს პირველი სასიყვარულო ალერსის ჟამს. სხეული საკვირვლად ნორჩი ჰქონდა. უფლისწულს კი თვალთ ისე აკლდა, რომ თმაში აქა-იქ შერეული ჭაღარა არ შეუმჩნევია.
ხვევნა-ალერსი რომ მოათავეს, ქალი უფლისწულის წინაშე მუხლებზე დაემხო და უთხრა:
– უფლისწულო, ვიცრუე, უკიფუნე კი ვარ, გლეხის გოგო, სო-ჰეის ასული, მაგრამ მთებში გზა არ დამკარგვია. ჩვენს სოფლამდეც მოაღწია უფლისწულის დიდებამ და ჩემი სურვილით მოვედი, რათა შენს ალერსში შემეცნო სიყვარული.
გენგჰი წამოიმართა. ზამთრის სუსხიანი ქარით დარწეული ფიჭვივით ირყეოდა, ყვიროდა,ხმაში ხრინწი ერეოდა:
– ვაი შენდა, წყეულიმც იყავ! მოხვედი და შემახსენე უბოროტესი ჩემი მტერი – მშვენიერი უფლისწული თავისი ანთებული მზერით. მისი სახე ღამე ძილს არ მაძლევს… წადი…
“ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონი” წავიდა, გაეცალა იქაურობას.
მომდევნო რამდენიმე კვირას გენგჰი მარტოდმარტო იყო. იტანჯებოდა. სასოწარკვეთილი ხედავდა, რომ ვერ გარიდებოდა ამა ქვეყნისცდ’უნებათა ორომტრიალს, რომ მზად არ იყო ახალი ცხოვრებისთვის, ახალ დანაკარგთა და ახალ მონაპოვართათვის. გლეხის გოგომ წადილი გაუღვიძა თავისისტუმრობით, თავისი მოქნილი ხელებით, ამობურცული ძუძუებით, გამომწვევი და თან დამყოლი სიცილით. მას აქეთ, რაც თვალის ჩინი წაერთვა, სამყაროს მშვენიერების შეგრძნებას შეხებითღა ახერხებდა. ბუნების სილამაზე აღარ ჰგვრიდა სიმშვიდეს, ნაკადულის რაკრაკი ქალის ხმაზე ბევრად უფრო ერთფეროვანი გახდა. ქულა ღრუბლების მშვენებაც მხოლოდ თვალხილულთათვის ყოფილა თურმე, რადგან მაღლა დაცურავენ და ხელით ვერ შეეხები.
ორი თვის შემდეგ “ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონმა” ისევ სცადა ბედი. საგანგებოდ გამოეწყო, ნელსაცხებელი იცხო, კოხტა სადა კაბა ჩაიცვა, ნელსაცხებელიც უბრალო შეარჩია, წარჩინებულ ქალთათვის შეუფერებელი, თითქოს არც არასდროს ენახა სასახლის კარი.
დაიქირავა ტახტრევანი, რომელსაც ქალაქური შნო და პეწი აკლდა, გაურიგდა მეტახტრევნეებს და ისე გათვალა, რომ ქოხთან შეღამებისას მისულიყო. გენგჰი ნეკერჩხლის ძირას იჯდა და ჭრიჭინობელების კრუალს უსმენდა. ქალი მიუახლოვდა, სახეზე მარაო მიიფარა და შეწუხებულმა წაიჩურჩულა:
– ჩუხო ვარ, სუკაძუს ცოლი, იამატის უბნელი. ჩემი ქმარი წარჩინებულთა მეშვიდე ხარისხს განეკუთვნება. ისეს ტაძრის მოსახილველად მივეშურები. ჩემმა ერთმა მეტახტრევნემ ფეხი იღრძო, გათენებამდე გზას ვერ გავაგრძელებ. მიმასწავლე, მიჩვენე ქოხი, სადაც მითქმა-მოთქმის გარეშე გავათევ ღამეს და ჩემს მსახურებსც ოდნავ სულს მოვათქმევინებ.
– ყმაწვილი ქალი ვერსად იქნება მითქმა-მოთქმისაგან ისე დაცული, როგორც უსინათლო მოხუცის სადგომში! – სიმწრით თქვა უფლისწულმა. – ქოხი პატარაა, ყველანი ვერ დაეტევით, ჯობს, შენმა მსახურებმა ამ ხის ძირას მოისვენონ. შენ კი დაგითმობ ჩემს ნარს, განდეგილის შეურაცხ საგებელს.
წამოიწია და ხელის ცეცებით წაუძღვა ქოხისკენ. ერთხელაც არ შეუხედავს მისთვის და ქალი მიხვდა, რომ გენგჰი მთლად დაბრმავებულიყო.
ქალი ხმელი ფოთლებით დაფერნილ ნარზე წამოწვა
გენგჰი კი დაღონებული ჩამოჯდა ქოხის ზღურბლთან. სევდა მოერია უფლისწულს, მას ხომ ისიც კი ვერ გაერჩია, ლამაზი იყო ქალი, თუ არა.
თბილი, უღრუბლო, ცაგახსნილი ღამე იყო. ბრმას თავი უკან გადაეგდო, მთვარე სახეზე აფრქვევდა შუქს და მისი სახე ნეფრიტისგან ნაქანდაკებს ჰგავდა. კარგა ხნის შემდეგ ქალმა ჩამოცვენილი ფოთლებით დაფენილი სარეცელი მიატოვა, ჩამოჯდა ქოხის ზღურბლთან, ამოიოხრა და თქვა:
– მშვენიერი ღამეა. ძილი გამიკრთა. ნება მომეცი ვიმღერო სიმღერა, რომლითაც სავსე მაქვს გული.
პასუხს არ დალოდებია, იმღერა უფლისწულის საყვარელი სიმღერა, ქალთათვის ყველაზე სასურველი – “იათა უფლისწულის ასული” რომ უმღეროდახოლმე. განგჰი ათრთოლდა, უნებურად მიუახლოვდა უცნობს.
– საიდან მოხვედი, ყმაწვილო ქალო! საიდან იცი ჩემი საყვარელი სიმღერა?! ქნარო, გარდასულ დღეთა ჰანგების მგალობელო, ნება მომეცი, შევეხო შენს სიმებს.
და უფლისწულმა ქალის თმებს მიუალერსა. მცირე წხანს შემდეგ უთხრა:
– შენი ქმარი ჩემზე ლამაზი და ჩემზე ახალდაზრდაა ალბათ, ყმაწვილო ქალო, იამატის უბნიდან მოსულო!
– ჩემი ქმარი არც შენზე ლამაზია და არც შენზე ახალგაზრდა, – უთხრა “ჩამოცვენილ ყვავილთა სოფლის ქალბატონმა”.
და ასე, ქალი, რომელიც ადრეც ეკუთვნოდა გენჰის, ახლებურად გარდასახული ქალი, კვლავ იქცა მის საყვარლად. დილას ქალი გენგჰის წაეხმარა ცხელი კერძის მომზადებაში. მან კი უთხრა:
– შენ მარჯვეც ყოფილხარ და ნაზიც, ყმაწვილო ქალო. არა მგონია, უფლისწულ გენგჰის, რომელსაც სიყვარულში ბედი სწყალობდა, ჰყოლოდა შენსავით მშვენიერი საყვარელი.
– არაფერი მსმენია უფლისწულის შესახებ, – თქვა და თან თავი გააქნია.
– როგორ, ნუთუ ასე მალე მიივიწყეს იგი?! – სიმწრით აღმოხდა გენგჰის.
მთელ დღეს მოღუშული იყო. ქალი მიხვდა, რომ მეორედაც შეცდა, მაგრამ გენგჰი აღარ ცდილა მის მოშორებას. ბედნიერება ეწერა სახეზე, ბალახებში ქალის კაბა რომ გაიშრიალებდა.
შემოდგომამ მოაწია და მთის ფერდობებზე ხეები ძოწეულითა და ოქროთი მორთულ ფერიებად აქცია, პირველივე სუსხით სასიკვდილოდ განწირულ ფერიებად. ქალი უფლისწულს თითქოსდა სასხვათაშორისოდ ესაუბრებოდა შემოდგომის ფერთა სიუხვეზე: რუხსა და ნაცრისფერზე, იისფერსა და ოქროსფერზე. ბრმას წაეშველებოდა,შეუმჩნევლად წაეხმარებოდა ხოლმე. ქალი დღითიდღე ხიბლავდა გენგჰის გასაოცარი ყვავილწნულების შეგრეხით, უბრალო და გემრიელი კერძებით, სულისშემძვრელი ძველი ჰანგებისთვის ახალ სიტყვათა შეწყობით. ქალი ამნაირად ადრეც ცდილა მისი გულის მონადირებას იქ, მეხუთე ხარჭის სანთიობოში, სადაც უფლისწული დროდადრო აკითხავდა ხოლმე, მაგრამ მაშინ ის სხვა ქალთა ტრფობით იყო ატანილი და ვერაფერს ამჩნევდა.
გვიან შემოდგომაზე ციებ-ცხელება დაიძრა დაჭაობებული შემოგარენიდან. მომრავლებული კოღო-ბუზი ირეოDდა მოწამლული ჰაერის ყოველი ჩასუნთქვა ჩამყაყებული გუბიდან შესმული თითო ყლუპივით იყო. გენგჰი დასნეულდა და ჩაწვა ხმელი ფოთლებით დაფენილ სარეცელში. გრძნობდა, რომ ფეხზე ვეღარ დადგებოდა. ქალის რიდი ჰქონდა, ეთაკილებოდა, დაძაბუნებული რომ იყო და თანაც თავისი ავადმყოფობით საჩოთირო საზრუნავი რომ გაუჩინა. და ამ კაცმა, რომელიც ცხოვრებისეულ ყოველ სიახლეში ეძიებდა უჩვეულო და სულისშემძვრერლ გამოცდილებას, ამჯერად შეიცნო ფასი გაჯახრებული და გასაცოდავებული სიახლოვისა, რომელიც თურმე თან ახლავს ორ არსებას შორის სატრფიალო სიამტკბილობას.
ერთ დილას, როცა ქალი ფეხებს უზელდა, გენგჰი იდაყვებზე წამოიწია, ხელის ცეცებით მოძებნა ქალის ხელები და ჩაიბუტბუტა:
– ყმაწვილო ქალო, შენ უვლი ადამიანს, რომელიც მალე მოკვდება. მოგატყუე. მე უფლისწული გენგჰი ვარ.
– შენთან რომ მოვედი, ერთი ხეპრე და უბირი სულელი გოგო ვიყავი, – თქვა ქალმა, – რა ვიცოდი, ვინ იყო უფლისწული გენგჰი! ახლა კი ვიცი, რომ იგია ყველაზე ლამაზი და ყველაზე სასურველი მამკაცთა შორის. შენს შესაყვარებლად სულაც არ არის აუცილებელი შენი უფლისწულობა.
გენგჰიმ მადლიერებით გაუღიმა ქალს. მას აქეთ, რაც თვალებით ვეღარ ამბობდა სათქმელს, მისმა ბაგეებმა იტვირთეს მეტყველი მზერა.
– ვკვდები, – სიმწრით თქვა, – მაგრამ არ ვნანობ, ბედს არ ვემდური ჩემი ხვედრისთვის, – ყვავილებთან, მწერებთან, ვარსკვლავებთან ზიარი ხვედრისთვის. წუთისოფელში, სადაც ყოველივე სიზმარივით წარმავალია, არ ღირს სამარადჟამოდ დარჩენა. არ მენანება, რომ ნადგურდებიან ნივთები, არსებები, გულები. სწორედ ეს ცვალებადობაცაა მიზეზი მათი მშვენიერებისა. მხოლოდ იმაზე მწყდება გული, განუმეორებელი რომაა ყოველივე, რაც იღუპება. ერთ დროს მჯეროდა, რომ ჩემი ცხოვრების ყოველი წამი იყო გონებამიუწვდომელი გამოცხადება. და ეს მანიჭებდა ყველაზე ამაღლებულ, ყველაზე იდუმალ სიამოვნებას. ახლა კი მომაკვდავს მრცხვენია ამ სიამოვნებათა გამო; მრცხვენია, რომ ვიყავი ერთი ვინმე წარჩინებული და მარტოდმარტო ვილხენდი დიდებულ ნადიმზე, მხოლოდ და მხოლოდ ერთხელ გამართულ ნადიმზე.
ჩემო ძვირფასო სატრფოებო, ერთი მომაკვდავი ბრმის მერე ვინღა მოგიგონებთ?! სხვა ასულები დამშვენდებიან და დაქალდებიან. მე რომ ვეტრფოდი, იმ ქალებივით გაიღიმებენ, მაგრამ მათი ღიმილი მაინც სხვა ღიმილი იქნება. მე რომ სურვილს აღმიძრავდა, ის ხალები დაამშვენებენ ქარვისფერ სხვა ღაწვებს; გაუსაძლისი სიყვარული სხვა გულებს დაკოდავს და დააწყლულებს. და სხვა იქნება მათი ცრემლიც. ვნებათაღელვით გავარვარებული სხვა ხელები ჩაეჭიდება ერთმანეთს აფეთქებული ნუშების ქვეშ. მაგრამ ნუშის ყვავილთა წვიმა განმეორებით არ დააწვიმს იმავე ადამიანთა ბედნიერებას. ეჰ, მგონი, წყალწაღებულს ვემსგავსები, ერთ გოჯა ხავსიან მიწას მინდა მივაკვლიო, მშრალად დარჩენილს, რომ რამდენიმე შეყვითლებული წერილი და გაცრეცილ-გახუნებული მარაო გადავარჩინო.
მე რომ აღარ ვიქნები ამქვეყნად და ვეღარ გიგლოვ, მაშინ რა გელის შენ, “ცისფერი დედოფლის”, ჩემი პირველი მეუღლის, ხსოვნავ?!
და შენ, სასოწარმკვეთო მოგონებავ “ხვართქლის ხეივნის ქალბატონსა”, შენ ხომ ჩემს ხელებში დალიე სული, რადგან ეჭვიანმა შენმა რაყიფმა ვერ აიტანა, რომ ჩემს სიყვარულს ეცილებოდი!
მოგონებანო ჩემი ულამაზესი დედინაცვლისა და ჩემი მთლად ნორჩი ცოლისა! ორივემ რიგრიგობით მასწავლეთ, რა სატანჯველია, – იყო მოღალატე და რა წამებაა, – თვით შენ რომ გიღალატებენ.
სათუთო და მწვავე ხსოვნავ “ჭრიჭინობელების ბაღის ქალბატონისა”! ისეთი უბიწო იყავი, რომ გამირბოდი და იძულებული ვხდებოდი, შვება მეძია შენი უმცროსი ძმის სიახლოვეში, მისი ბავშვური სახე ქალის ღიმილს მაგონებდა.
შენ, ძვირფასო მოგონებავ “გრძელი ღამის ქალბატონისა”! თავმდაბალი იყავი და სათნო, მესამე ადგილს სჯერდებოდი ჩემს საქალებოსა და ჩემს გულში.
შენც წამომაგონდი, გლეხის გოგოვ, სო-ჰეის ასული, რომელსაც ჩემში წარსული გიყვარდა მხოლოდ.
ყველაზე უფრო შენ გიმადლი, პატარა ჩუძო, ახლა რომ ფეხებს მიზელ და ვერც კი მოასწრებ მოგონებად გადაქცევას. ჩუძო, ნეტა ჩემი ცხოვების გზაზე ადრე შემხვედროდი. მაგრამ ნათქვამია, ტკბილი ნაყოფი გვიან შემოდგომაზე მოიწევაო.
სევდიანსა და შავნაღვლიანს თავი გადაუქანდა ხმელ სასთუმალზე. “ჩამოცვენილ ყვავილთა ქალბატონი” დაიხარა და ათრთოლებულმა ჩასჩურჩულა:
– ხომ არ ყოფილა შენს სასახლეში კიდევ ერთი ქალი, ვისი სახელიც არ გიხსენებია? განა ის არ იყო ნაზი? ხომ არ ერქვა ქალს “ჩამოცვენილ ფოთოლთა ქალბატონი”? გაიხსენე!
მაგრამ გენგჰის სახეს სიმშვიდე დაეუფლა, ის სიმშვიდე, მხოლოდ მიცვალებულთა ხვედრი რომაა. ყოველგვარი ტკივილი დასრულდა. მისი სახიდან წაიშალა კვალი კმაყოფილებისაც და ტანჯვისაც, თვრამეტი წლის ჭაბუკად ქცეულიყო თითქოს.
ქალი მიწაზე დაეცა. ქვითინად გადმოსკდა წყენა და გულისწყვეტა. მლაშე ცრემლი ნიაღვარივით ჩამოედინა ლოყებზე. ბღუჯა-ბღუჯად დაგლეჯილი მისი თმა აბრეშუმის ძენძივით ფრიალებდა ჰაერში. ერთადერთი სახელი ვერ გაიხსენა გენგჰიმ. და ეს მისი სახელი იყო.
© არილი