ნატა ვარადა – სატყუარა თბილისი და სხვა ლექსები

ხილი, სარკეები და იასამანიც

და ამ სარკეში მე უმწიფარი

წითელთვალებით, თევზივით ვჩანვარ –

სააბაზანოს, კიბისქვეშეთის.

ვერანდაზე, ბუხრის სარკეში, ფეხისწვერებზე,

არშემდგარი თვითნასწავლი ბალერინა,

გრუზა თმით და ჭროღა თვალებით,

დაღესტნური ხასიათით – დაბნეული ვჩანვარ,

არარეგულარული მენსტრუაციისადა გამო.

და აი, ამ ბებიის ნამზითვარ „შიფანერკის“ ჟანგიან

სარკეში,

გაგულისებული, გაბოროტებული

წილწასეული და სახეზე ბუსუსებდაყრილი.

ო, როგორ მშურს ჩემივე დისა, გაგიგონიათ

მას რომ ჰყავდეს ასობით შეყვარებული,

ვის სკოლის კართან, ვის სამუსიკო ათწლედისა,

ვის ეკლესიის და ვის კიდევ ჩვენი სახლის,

ვპოულობდეთ?! მე კი არც ერთი.

ჩემივე სისულელით რომ მომქონდა თავი

და ვის ვუნახავდი იმ ბიჭების თავს?!

ნაციმბირალ ხის ზანდუკში საზამთროდ გადანახულ

მკვახე ხილივით რომ მყავდნენ გულში?!

კახა, იყო კახაბალი.

გემრიელი და ლამაზი.

გიო იყო გიომარწყვი,

მარწყვივით ტკბილი და ჩასაყლაპი.

ავთო იყო ღორქლიავა, შაქარივით ენის ქვეშ

რომ დაგიდნება.

დათო იყო გარგარი, ყვითელი და უშნო.

ზვიადი, ალუბალი,

ალუბლის ყვავილობასავით და კავკასიონივით ზვიადი.

მყავდა ერთი მსხალი და საზამთრო,

ერთი ნესვი და ერთი ვაშლატამა.

ნეტავი რატომ არც ერთი არ ჩავკბიჩე, ტკბილად შემეჭამა.

განა ჩემი მამაღმერთი ზევიდან მამიკითხავდა?!

ახლა მიწას გავიყოლებ, ამდენ ნარჩევ ხილსა,

უქმად, ერთად ჩავბერდებით,

იასამნის ფესვებშიი.

 

ციგნის ბიჭის გოგო

ეს წაბლისფერი გრუზა თმაა

დამნაშავე,

სხვა არავინ…

როცა ისინი,

ჩამოივლიან ცხენითა და ფურგონებით,

ჟღარუნითა და ზედადგარებით,

შიშველი მხრებით გაშავებული მზისგან კაცები

და ფეხშიშველი გოგოები,

ფრიალა ყვავილებიანი კაბებით.

– მათ ჩამოვარდიო ფურგონიდან და

ჩვენ კი გაგზარდეთ.

იცინიან სახლისკაცები.

და, შევიყვარე ციგნის ბიჭი,

შავთვალება,

რადგან ვეძებდი, ალბათ ჩემიანს.

ეს შავტუხა ბიჭი, ცხენოსანი და ქურდბაცაცა,

ყურძენსა და ძუძუვაშლებს გვპარავდა,

სანამ ერთხელ პური არ გამოვუტანე,

ცხელი თონის პური და არ ვაკოცნინე,

ჭუჭყიან ლოყაზე.

ციგნები, ციგნები,

მკითხაობდნენ ნახშირზე,

ზედადგარებს გვიცვლიდნენ ზამთრის სანოვაგეზე.

ციგნები, ციგნები,

ზაფხულის მოსიარულე წარმოდგენები,

წყალში რომ მშობიარობენ,

ჭალაკებში რომ არულს ცეკვავენ.

 

მე მოვიგონე ერთი ცეკვა,

ფუშფუშა კაბით,

ჩემ შეყვარებულ გატუსული ციგანი ბიჭისთვის,

და აგვისტოს სიცხეებში,

შუადღეებში ველოდი

ცარიელ სოფლის გათანგულ წყალთან,

მარტოდ.

 

და არ მოვიდა,

და აღარ ჩამოიარეს ციგნების ფურგონებმა და

ცხენებმა,

ძაღლებმა,

მხრებზე მზეებდახატულმა კაცებმა და

ფეხშიშველა ქალებმა,

ჭრელყვავილებიანმა ფრიალა გოგოებმა.

 

არც ჩემი შავტუხა, შავთვალება,

მზისგან გატუსული ბიჭი მოვიდა,

ჩემი ცეკვა წვიმების ცეკვად გადავაკეთე,

დეკემბრის ღამეებში დავიწყება

მოვიფიქრე.

 

სატყუარა თბილისი

გაუშვეს,

დაე მოყვეს

რანაირი თვალები გვაქვს

როცა სექსი გვინდა.

 

გაიაროს ქვიშიანი გზა და

მოჰყვეს

რანაირი სიცილი ვიცით,

როცა ალკოჰოლით ვიბრუჟებით.

გავიდეს, გააღწიოს.

 

აქ, ძველი მზის თაყვანისმცემლები

შივასა და

აჰურამაზდას მიმდევრები,

ისლამს რომ ვხრავთ და არაბ აბოს,

პატარა ბიჭსა,

საქვეყნოდ აბუჩად ვიგდებთ,

დაე,

მისმა ქრისტიანებმა განათლონ,

მტკვარშიაც აბანაონ.

 

ჩვენა ვართ მგლები

მთაწმინდიდან,

ოყროყანიდან,

შემოგარენის ტყეებიდან,

ჩვენ გვიყვარს სისხლი ქალწულთა,

დრუნჩების მოთხვრა,

მათ ვენებს მერე ყაყაჩოების წვენით გავჟღინთავთ,

მათი სისხლი ჩვენი სისხლია.

 

ჩვენ დანგრეული ციხის ქონგურებს ნესტიან სარდაფებში

მივაძუნძულებთ,

ჩვენ სარზე გასმა რას გვიშველის,

ან ერთ ხმაზე –

ცისკარ-მიმწუხრზე ბაიათი,

ლოცვა,

მოლას გამყინავი ხმა,

ან სიონის დედოზარის შვიდჯერ

დარისხვა,

ჩვენ მზის შვილებს ცეცხლის ტაძრის

კვამლიც უკვე ვეღარ გაგვწმენდს.

 

მოვიდეს ჭაბუკი….

მოვიდეს… ჩვენი სულისთვის…

მიდი,

მოვიდეს და არ შევაწუხებთ,

ჯვარს ვაცვამთ.

სადაც ჩვენი შვილები გავაკარით,

ჩვენი შვილები თოკებით,

ჩინ-მედლების სიყვარულით.

 

სამუდამო მსჯავრდებული, ყორანი

დაიკარგე ყორანო, დაიკარგე.

კიდობანი მიატოვე, წყალს გასცდი,

მიწა შეიყვარე, ზეთისხილის ხეს გადაუფრინე,

ცხენისწაბლის ყვავილი მომიტანე.

მიწის გროვა, წითელთიხა მომიტანე,

მოვზილო, შიშველ ფეხებით, ნამიან თითებით

კაცუნა გამოვაცხო, ღმერთად ვაქციო.

ჩემ ყველა ნაკლს გამოვაჩენ, – მზეზე გავდებ,

შემომხედონ: რა უმსგავსი ვარ, ქალს მაინც ვგავდე.

გზა,

გზა გავფენ – ფეხით შემდგნენ, წაიქცევიან.

ცხვირ- პირს გაიტეხენ, სისხლი წასკდებათ,

დაღვრიან და თავს მოიჭრიან.

ჩემ ყველა ბილწ სურვილს და არაწმინდურს

გავაჟღერებ,

შენთან წოლაზე რომ სიზმრებს ვიტყუებ,

ვითომ ნერწყვით ლოკოკინას ხლართებს მიქსოვდე.

მაღლობზე შევდგები, ხელებს ავიქნევ –

ყველა ჩიტს ბუდეებიდან ავაფრენ,

ყველა კვერცხს გავტეხ.

მაინც რომ ვერ დაგივიწყებ, მაინც რომ ვერ დაგიბრუნებ –

ბოლო სიტყვა ისევ შენია.

მითხარ, გამენდე, შენი ღმერთი რა ფერისაა?!

მითხარ, გამენდე, შენი დედოფალი ცოცხალია?!

მითხარ, გამენდე, შენი ლოცვა,

შუაღამის საზეპიროა?

ვინ წაგერთვას, რომ ჩემთან მოხვიდე?!

ვინ დაკარგო, რომ ჩემ ფეხებთან გნახო,

რომ თრთოდე!

ჩემი სხეული სამლოცველოა, წვრილი ბროწეულის წკნელები

დაანთე, ხმით ილოცე.

ყორანო, წადი დაიკარგე, გაფრინდი კიდობნის კიჩოდან,

მამაჩემს აღარ დაუბრუნდე, გაიქეცი, გული გაუტეხე.

დაბრუნებამდე გაჩენის დღე აწყევლინე.

მოძებნე წითელმიწა, მომიტანე, ყორანო,

მიწა მოვზილო, შიშველი ფეხებით ვზილო,

თითებით ვზილო…. კაცი მინდა გამოვაცხო,

ვაღმერთებდე და სულს მხდიდეს.

როცა ვაღმერთებდე, ის სულს მხდიდეს.

 

ღარიბების სუნი

ჩვენ ღარიბები

ჭუჭყის სუნით გაჟღენთილები, სარდაფების ნესტში

გამშრალი ტანისამოსით, ამწვანებულ ბუნებაში

გაბნეულები, მზის სინათლეს რომ გამოვყვებით

და ლოკოკინას ნერწყვივით ვტოვებთ სველ ნაფეხურებს.

როგორ ამრეზით დაგვცქერიან, ისინი ვინც,

დაუძვრნენ უწმინდურობას, როგორ დიდი ადამიანობით

აუკეცავთ საკუთარი სიწმინდე, მხოლოდ საკუთარი,

ძაღლივით ფეხზე გამობმული სიმართლე,

საკუთარ ცხიმიან ტუჩებს და პირს რომ წმენდთ, მხოლოდ.

ჩვენ ღარიბები, ამ ზიზღის სიმდიდრით,

საით მივდივართ?! სად მიგვიყვანს ეს გზა?!

თუ ტელევიზორს ხმას გავუთიშავთ და მხოლოდ გამოსახულებას

დავტოვებთ?!

საბჭოთა რედაქტორებსა და მწერლებს, პოეტებს,

სამთავრობო აგარაკებსა და ზღვის სანაპიროს სახლებზე

ჩავტოვებთ,

დიდგვაროვნებს რომ წაუწვებიან მთელი სხეულით, ოღონდ

მიიღონ ეს მიწიერი სიამოვნება.

თუ ჩვენ მათ უკან თბილად ჩამოვიტოვებთ –

იქნებ, იმ სოფელს მივაღწიოთ, სადაც ღმერთი ოთხკედელშუა

არ ეყოლებათ გამომწყვდეული,

ბეღლისა და თევზის სუნიც არ ექნება გადარეცხილი.

იქნებ, იქ მავთულხლართები მოძმე ხალხებს არ ჰქონდეთ გავლებული,

იქნებ, აეროპორტი არ იღებდეს ავტომატიან ბიძიებს,

იქნებ, ვინმე კეთილი დიდხანს გველოდებოდა:

ჩვენ კბილებმოცვეთილები ამდენი ტყუილი საკენკით,

ფეხებდაგრძელებულები, ჭუჭყის სუნით გაჟღენთილები,

მშრალი ხიდებით გადავიაროთ,

მდიდრების სიწმინდე, მდიდრების კეთილდღეობა,

მდიდრების ხვრა და ხრაშა-ხრუში,

და იქნებ გადავრჩეთ: მათმა თავებმა ვერ მოიფიქრონ,

და ჩვენც გამდიდრების ვირუსით არ დაგვასნებოვნონ.

 

კბილის ამოღება

პაუზისა და ჩაკეტვის დროს ატყდა პირში

სასიკვდილე წინა კბილი –

ენას ვეღარ დავაჭერდი და ამიტომაც, მას ვერაფრით შეველეოდი.

თან, ფეხით წასვლა მეზარებოდა,

რა მანძილია მაიაკოვსკის ძეგლიდან ვაჟა ფშაველას ძეგლამდე,

სახლიდან სტომატოლოგიურ კლინიკამდე?!

აი, ვაჟა მცხეთიდან ფეხით რომ მიდიოდეს ჩარგლამდე.

მაგრამ, თურმე ჭიან კბილსაც შეუძლია შური იძიოს,

როგორც გაძევებულმა სიყვარულმა,

რომელიც მოიკვეთე სისხლის გამოშვებით და დაივიწყე.

მაგრამ ეს სიყვარული გულუბრყვილო კი არ იყო,

არამედ შურისმაძიებელი რაინდი.

მოდიოდა არამკითხე მოამბესავით, ჩამოჯდებოდა შორი-ახლოს,

მიტრიალებდა და დამაცხრებოდა ზუსტად იმ დროს, როცა

ვინმე მიხაროდა, როცა სადღაც მივიჩქაროდი.

კბილიც იყო დიდი თავზეხელაღებული, გამოხრული,

შეყვარებული თავის ფესვებზე.

არ მაპატია, როცა ჯერ კიდევ სამინისტროს თხელ კედლებში,

ვუპირებდი: გადავირბენ ფეხით მეთქი ბუდაპეშტიდან ვაჟაზე,

სტომატოლოგ ექიმ მაიას მივურბენინებ – ამოვიღებ და მოვიშორებ.

ამ კარანტინის და პაუზის დროს, როცა ჩაკეტა კომენდანტმა მთელი თბილისი,

და საყვარელი საყვარელს დააშორა, მე ჩემ კბილთან განშორება გადავიფიქრე.

თუმცა, აღმოჩნდა,

უარყოფილ შეყვარებულთან თანაცხოვრება სახუმარო

როდია საქმე.

დილის ხუთზე მაღვიძებდა ნერვი ცოცხალი, აბეზარი თოთო ბავშვივით,

სანამ ძლიერ დამაძინებელს არ მივცემდი, ძლიერ ტკივილგამაყუჩებელს,

არ ისვენებდა.

-აბა, მიდი, ამომიღეო, გადამაგდეო, მომერიეო – შიში მკლავდა,

ფეხი უკან მიდგებოდა, კოვიდი რომ გადამედოს?! ეხუმრები პირის ღრუა?!

და ასე, დავრჩით მე და წინა კბილი ჭიანი, ამ გაგანია პანდემიას,

ასე შემოვრჩით. ცოტა გავერთეთ ტკივილებით, ძველით, ახალით.

ახლა კი, როცა გაიხსნა გზები, როცა ახალი წესების დაცვით ვაჟაზე წასვლა

ლურჯი ავტობუსითაც შესაძლებელია,

როცა უსაფრთხოების ზომებს იცავს ყველა სტომატოლოგი –

მაიაკოვსკის ძეგლთან ვდგავარ, გაჩერებაზე, ბუკინისტებთან, ა. მესხის საოჯახო

ბიბლიოთეკას ვათვალიერებ, გაყურსულია ჩემი კბილი,

თითქოს სამი თვის დილა-ბნელზე ბნედამორეულს არ ვიცნობდე,

კაი, ხვალ იყოს, აღარ მტკივა, მგონი ნერვი მოკვდა თავისით.

ესქილეს ორესტეას წავიღებ. იფიგენია, მამამ ზაფრანისფერი კაბის

ტალღებით როგორ დაკლა ომისთვის, და ტროაც დაეცა.

მერე ცოლმა აგამემნონი, ხოლო ცოლი – კლიტემნესტრა საყვარელთან ერთად მიაკლა ძემ სანუკვარმა,

ეს გაჟუჟვა ბერძნებს დავუთმოთ, დაე ბრიტანელმა მეპიესემ მიისაკუთროს,

მე, ჩემ კბილთან, როგორიც არის გავაგრძელებ თანაცხოვრებას.

© არილი