ტედ ჰიუზი – ქორი ტოტზე და სხვა ლექსები

ინგლისურიდან თარგმნა ზვიად რატიანმა

ქორი ტოტზე

 

ვზივარ მაღალ კენწეროზე, თვალდახუჭული.

უძრავი. მაგრამ არსადაა ძილის ნასახიც

თხემიდან ვიდრე კლანჭებამდე.

ან ძილშიც სრულვყოფ კვლასა და ჭამას.

 

არაფერი შეედრება მაღალ ხეებს!

მზის სხივები, მყარი ჰაერი –

ყველაფერი ჩემთვის ირჯება.

მიწაც მუდამ გულაღმაა, რათა ვხედავდე.

 

მკვრივ ქერქშია ჩასობილი ჩემი კლანჭები.

მთელი სამყაროს გარჯა დაჭირდა

ჩემი ყოველი ბუმბულის და კლანჭების შექმნას.

და ახლა კლანჭებით მიპყრია სამყარო.

 

ან ავფრინდები და მას ნელა ვატრიალებ.

ვკლავ, სადაც მინდა. სამყარო ჩემია.

არაფერია უსარგებლო ჩემს არსებაში.

ჩემი მოწოდება თავების გლეჯაა.

 

მე მხოლოდ სიკვდილს ვანაწილებ.

ჩემი ფრენის ერთადერთი მიმართულება

მხოლოდ ცოცხალი არსებების ჩონჩხებზე გადის.

არც მჭირდება ამ უფლების დადასტურება.

 

მზე ყოველთვის უკანაა.

ყველაფერი ისევეა, როგორც მაშინ, როცა დავიწყე.

ჩემი მზერა არ დაუშვებს არცერთ ცვლილებას.

მე ყველაფერს ასე დავტოვებ.

 

არ უპასუხო ტელეფონს

 

პლასტმასის ბუდა გამოსცემს კარატისტის საბრძოლო შეძახილს

 

რაც წინ უსწრებს ხმადაბალ სიტყვებს

და საფლავის ქვის კოსმიურ ქშენას

 

სიკვდილმა შექმნა ტელეფონი ის სიკვდილის სამსხვერპლო ქვაა

არ გააღმერთო ტელეფონი

ის მიათრევს თავის სამწყსოს უტყუარი საფლავებისკენ

სხვადასხვა ხერხით და სხვადასხვა სიყალბით ხმაში

 

არც იფიქრო რომ დაგიცავს შენი სახლი ყველა სახლი ტელეფონია

არც იფიქრო რომ მიყვები საკუთარ გზას ყველა გზის ბოლოს ტელეფონია

არც იფიქრო რომ იძინებ ღმერთის მკლავებში შენ გძინავს ყურმილში

არც იფიქრო რომ შენია მომავალი მომავალი ტელეფონია

არც იფიქრო რომ შენია შენი ფიქრი შენი ფიქრი ტელეფონის სათამაშოა

არც იფიქრო რომ დღეები დღეებია ყოველი დღე ქურუმია ტელეფონის სამსხვერპლო ქვასთან

ტელეფონის საიდუმლო პოლიცია

 

ტელეფონო

განვედ ჩემი ცხოვრებიდან

შენ ცუდი ღმერთი ხარ

სხვის ბალიშში იჩურჩულზე

აღარ წამოყო გველის თავი ჩემს ოთახში

აღარ დაკბინო კეთილი ხალხი

 

შენ ხარ პლასტმასის კიბორჩხალა

ან რატომ აქვთ ერთნაირი დასასრული შენს ქადაგებებს?

რამდენია შენი წილი სასაფლაოს შემოსავლიდან?

 

შენი დუმილიც გესლიანია

მაშინ დუმხარ როცა მჭირდები

დუმხარ შეშლილი წინასწარმეტყველის ბოროტი დუმილით

ვარსკვლავები ჩურჩულებენ შენს სუნთქვაში

სამყაროს ყველა ოკეანის სიცარიელე გიგუბდება მემბრანაში

და ქვესკნელში სულელურად ჩაკიდულან შენი სადენები

შენ ხარ პლასტმასი შენ ხარ ქვა და გატეხილი საფოსტო ყუთი

არაფერი დაგრჩა სათქმელი

არც სიმართლე არც ტყუილი მხოლოდ მუნჯი ბოროტება

რაც გიღვიძებს ველურ მადას შეესწრო და ინეტარო ვინმეს დაღუპვით

 

ჩამუქებული ელექტრული შეერთებები

მათ სიკვდილი გაათეთრებს თავისი კრისტალით

შენ სივდები და იკრუნჩხები

ბუდა ამთქნარებს შენი ყბებით

შენმა კივილმა ჩააღწია სახლის ფესვებში

 

არ შეეხო ტელეფონის დეტონატორს

უკანასკნელი დღის ხანძარი ამოხეთქავს ყურმილიდან

გადმოვარდება ყურმილიდან უსულო გვამი

 

არ უპასუხო

 

ბრძოლა იერუსალიმისთვის

 

როგორც ჩანს, მკვდარია

 

შეყინულ ღიმილში ბუდა

გადაშლილ მკლავებში ქრისტე

თვინიერ შუბლში მუჰამედი

 

მუხლებამდე ჯოჯოხეთში

იდაყვებამდე სამოთხეში

მიწისკენ ზურგით

 

მიაცილებენ

სამუდამო ნეტარებისკენ

მგალობელი ლეგიონები

 

როგორც ჩანს, ბუზების.

 

სიცილით

 

ერთმანეთს შემსკდარი ავტომობილები აფრქვევენ ბავშვებს და ჩემოდნებს – სიცილით

გემი ზღვაში იძირება და ისვრის გამოსათხოვარ მაშხალას – სიცილით

თვითმფრინავი იწევს მაღლა და ფეთქდება ზენიტში – სიცილით

წაწყვეტილი კიდურები მიფრინავენ ჰაერში – სიცილით

ნიღაბი გდია ბალიშზე და ეგებება ახალ ტკივილს – სიცილით, სიცილით

მეტეორიტი შესაშური სიზუსტით ხვდება

საბავშვო ეტლს

 

ერთად მოხვეტილი თვალები ყურები

ჩასვენებული თმაში

გადახვეული ფეხსაწმენდ ნოხში

და შპალერით შეფუთული

სადენებით გადაკოჭილი

მხოლოდ კბილები ღრჭიალებენ

და გული ცეკვავს თავის ღია გამოქვაბულში

გაკიდული სიცილის თოკზე

 

ვიდრე ცრემლი იფეთქებს და კარს შემოანგრევს

კვამლით და გრუხუნით

 

ვიდრე შიში აკავებს გმინვას

და ჩონჩხი ცდილობს გაექცეს ტანჯვას

რომელსაც ვერსად წაუვა ხორცი

 

გადაადგამს რამდენიმე არეულ ნაბიჯს

და ჩაიშლება ყველას თვალწინ

 

და სიცილი მის გარშემო აბაკუნებს ორმოცივე მძიმე ფეხსაცმელს

აცოცდება მუხლუხოებს და არც იცის საით მიყვება

შემდეგ ემხობა ლეიბზე და იგერიებს ჰაერს წიხლებით

 

მაგრამ ეს მხოლოდ გრძნობებია.

 

ბოლოს ბეზრდება ყველაფერი – საკმარისია!

მძიმედ დგება, გამოფიტული,

აუჩქარებლად იკრავს ღილებს,

სვენებ-სვენებით,

 

როგორც დამნაშავე, რომელსაც დაადგნენ.

 

მიწა – მთვარე

 

იყო კაცი,

მიუყვებოდა გზას.

მან დაინახა მოგიზგიზე სავსე მთვარე,

რომელიც მისკენ მოგორავდა.

თვალი მოჭრა მისმა სიკაშკაშემ.

იშიშვლა ხმალი

და ჩასცა და ჩასცა და ჩასცა.

ჭრილობებიდან ამომსკდარი მთვარის კივილი

აყრუებდა დედამიწას.

მთვარე ნელა იფუშებოდა,

როგორც გახვრეტილი ბურთი.

იფუშებოდა, პატარავდებოდა,

და ბოლოს მისგან დარჩა მხოლოდ

აბრეშუმის დაკუჭული ცხვირსახოცის მსგავსი ლაქა,

რომელიც კაცმა აიღო და გზა განაგრძო

უმთვარო ღამეში,

უცნაური ნაალაფარით.

 

სავსე მთვარე და პატარა ფრინდა

 

ისედაც მომცრო ცივი ღამე შეიკუმშა ძაღლის ყეფამდე, ვედროების ჟღარუნამდე –

და შენ უსმენ.

 

ობობას ქსელი, ნამის ერთი წვეთისათვის მოქსოვილი.

აიღე ვედრო, უძრავი და პირთამდე სავსე –

სარკე, რომელიც მშვიდი ლივლივით ნებისმიერ ვარსკვლავს აცდუნებს.

 

ძროხები სახლში ბრუნდებიან, მათი სუნთქვის მხურვალე ჭავლი

გაუმჭვირვალე ნამით ავსებს მესრის ღრიჭოებს.

სისხლის ბნელი მდინარეები, რიყის ქვების გორაკები –

სრულ თანხმობაში არდაღვრილ რძესთან.

“მთვარე”, შეჰკივლე უცაბედად, “მთვარე, მთვარე!”

 

მთვარემ უკან დაიხია, როგორც მხატვარმა, რომელიც, გაოგნებული, უყურებს

საკუთარ ნახატს, რომელიც, გაოგნებული, უყურებს.

 

სიცოცხლე ცდილობს იყოს სიცოცხლე

 

სიკვდილიც ცდილობს იყოს სიცოცხლე.

სპერმაში მოკალათებული, როგორც ბებერი მეზღვაური,

ყვება საზარელ ისტორიებს.

 

სიკვდილი კნავის საბნიდან – გესმის?

სიკვდილი ცდილობს ითამაშოს თოჯინებით, მაგრამ გულს ვერ უდებს.

სიკვდილს აწუხებს ანთებული ღამის ნათურა, მაგრამ ვერ აქრობს.

სიკვდილს აცმევენ ბამბაზიის თბილ პიჟამოს, როცა სიცხე აქვს.

ის თვალს ადევნებს უფროსების ბაგეებს და სწავლობს ლაპარაკს.

მას არ ესმის თავისი ხმა, როცა იცინის.

 

ის აკვირდება ადამიანებს.

ზოგიერთის სახის კანი მთვარეს აგონებს.

ბალახების სიმაღლე და განლაგება იგივეა, რაც იყო გუშინ.

ის აკვირდება თავის თითებს და ესმის: “ბავშვი!”

 

სიკვდილი ელფია,

რომლებიც მშობლებს შეაპარეს მოტაცებული ბავშვის ნაცვლად.

მას დაათრევენ, როგორც თოჯინას, სასაფლაოზე მოთამაშე გოგონები,

ვიდრე დედები მიცვალებულს ეთხოვებიან.

სიკვდილი ელის, გახდეს სიცოცხლე. მაგრამ უძლურია.

 

მისტირის სიცოცხლეს,

როგორც დედას, რომელიც არ ახსოვს.

 

ის თვალებს ხუჭავს და ჩურჩულებს, “სიკვდილი, სიკვდილი”.

თითქოს ერთმანეთს უხახუნებს “სიკვდილს” და “სიკვდილს”,

რათა სიცოცხლის ნაპერწკალი დააცდენინოს –

 

როგორც ყვირილი ამოსკდება სიხარულიდან,

როგორც ქუხილს დასცდება მეხი,

რომელიც მუხას გამობუგავს.

ის კი არის მხოლოდ სიკვდილი

ირლანდიური ირმის რქაში. მხოლოდ სიკვდილი

პირველყოფილი ქალის ჩონჩხში. და ბოლომდე ესეც არ არის –

 

ვიდრე სიცოცხლის საფლავის ბორცვზე

აღიმართება მისი გლოვის ნიშანსვეტი –

ზვიგენის ეშვი.

 

ხომალდი

 

მოერიდე ხომალდს, მოერიდე.

ან აუშვი მხოლოდ სული. ისიც ჩუმად, ფეხისწვერებზე.

ფეხები პოლიეთილენით გადაიკოჭე.

არ ჩააყოლო მხოლოდ შიში, მხოლოდ თითები.

დაივიწყე პირიც, ფილტვებიც, თორემ მიხვდები, რასაც ვგულისხმობ.

თორემ უთუოდ მიგავლენენ

ჭიაყელების ქვეყანაში.

 

მოერიდე ხომალდს, ის ციხეა.

იქ ტუსაღები ელიან განაჩენს.

ტუსაღებისთვის ბორკილია ყველაფერი, ფიფქიც, გალაქტიკაც.

ცრემლს ვერ ხედავ, ოხვრა არ გესმის.

არ იყვირო, თორემ ქვემოთ გაიგონებენ

და ყვირილს გამოიყენებენ, როგორც სამხილს, შენს წინააღმდეგ –

ბორტის მიღმა მოისვრიან

შენს სამოსს და ფოტოსურათებს.

 

ამიტომ ხომალდს მოერიდე –

ეს სიკვდილის ხომალდია. მისი ტვირთიც,

ეკიპაჟიც – უხილავი დემონებია

და მათ არ აქვთ სხვა მარყუჟი იმედების მოსათოკად

გარდა კიბოს მარწუხისა შენს თირკმელებში.

მეპატრონის ერთგული ბანდა დაღლილა და გაავებულა

სიცოცხლესა და სიკვდილს შორის უსასრულო გადაცურვებით.

 

აი, ჭარმაგი ქალბატონი ლამაზი თავით,

რომელიც თითქოს ეს-ესაა გადმოსულა

დეზინტერიის სარეკლამო პლაკატიდან “სისუფთავე აზიურ ქვეყნებს!”

ცხვრის კანჭებივით დამდნარ ხელებს ასავსავებს

და ცდილობს, რაღაც დაუმტკიცოს სიკვდილის ანგელოზს,

რომელიც მყუდროდ მოკალათდა მისი საბნის ქვეშ

და შეუდგა ქალის ჭამას, და თან უსმენს მის საუბარს,

არ აწყვეტინებს.

 

ნუ ახდი საბანს.

დაკვირდი ამ სახეებს, რუდუნებით დავარცხნილ თავებს,

რომლებიც, როგორც სურათები ჩარჩოებიდან,

ბალიშებიდან აჰყურებენ მდუმარე მნახველებს.

ეს კოსმიური ხომალდია, უცხო განზომილებიდან შემოლეწილი

ჩვენს სამყაროში: სამყაროში ქვისა და რკინის,

დროისა და მკვდარი სიტყვების.

 

და დატოვე ხომალდი, დატოვე.

შეცდომების ბოლო ტვირთი ხომალდს გაჰყვება.

უიღბლობის ბოლო შხეფი

მოგინათებს, რომ მიხვიდე კბილის ჯაგრისთან.

და დაიმალე.

თორემ ნერვებით სავსე ტომრიდან, აკივლებულს, ამოგათრევენ

და ეკიპაჟის სამოთხეში დაგაბრუნებენ.

 

ადამიანის ნაშიერის სევდიანი ისტორია

 

ცხოვრობდა ქალწული ქალწული ქალწული,

ქალწული – დაცემა.

გახდი ჩემი საცოლე, ვოხრავდი, ვქვითინებდი, სიკვდილს ვნატრობდი.

მან კი მიპასუხა, და რა მიპასუხა?

 

“მომეცი შენი ცხვირი, დავკოცნი”, ასე მიპასუხა, “ხომ უნდა გავრიგდეთ”.

მე ავიხლიჩე ცხვირი და მივეცი,

მან ჩემი ცხვირი თავის ლეკვს აჭამა.

 

ქალბატონო, კმაყოფილი ხარ?

 

“ახლა მომეცი შენი ყურები, რათა მათში ვიქვითინო ღამღამობით და არა ბალიშში, და არა

საწოლში, როცა არავის ესმის ხოლმე ჩემი ქვითინი”.

მოვიჭერი და მივეცი ჩემი ყურები,

მან ჩემი ყურები თავის ლეკვს აჭამა.

 

“ახლა მომეცი შენი ფეხები, რათა ჩემგან აღარასდროს წაგიყვანონ, ჩემო ძვირფასო”.

და წავიჭერი ჩემი ფეხები, მან ისინიც ლეკვს მიუყარა.

 

ქალბატონო, ბედნიერი ხარ?

 

“ახლა მომეცი შენი გული, შენი გული, შენი გული, მინდა ხელში დავიჭირო, თუკი ჩემია”.

მე გავიხლიჩე ორ ნაწილად და ნახევარი მას მივეცი,

მან ეს ნახევარიც თავის ლეკვს აჭამა.

 

ქალბატონო, კმაყოფილი ხარ?

 

“ახლა მომეცი შენი ღვიძლი, თორემ დაგტოვებ.

და მომეცი შენი ენა, შენი ენა, შენი ენა,

რათა სხვებთან არ იჩურჩულოს.

მომეცი ოხვრით დაბერილი შენი ფილტვები” –

სიყვარულის ცრემლით თვალზე, სიყვარულის ცრემლით თვალზე, ამოვიგლიჯე ჩამოთვლილი

ტკბილეული,

და მან ყველაფერი თავის ლეკვს აჭამა.

 

ქალბატონო, კმაყოფილი ხარ?

 

“ახლა მომეცი შენი თვალები, ელვარე თვალები,

რომლებიც ცრემლებს მასხურებენ, რომლებიც სხვისკენ გაგირბიან.

და მომეცი შენი ტვინი, რომელიც გტანჯავს,

რადგან არ ჯერა ჩემი სიყვარულის, არა, მას არ ჯერა ჩემი სიყვარულის.

და მომეცი შენი ხელებიც, რომ მეფერონ მთელი ღამე, რომ მეფერონ მთელი ღამე, როცა

ჩემგან შორს იქნები,

და გავხდები შენი საცოლე”.

დავითხარე ორივე თვალი, თავიდან ტვინი ამოვიგლიჯე, მოვიკვეთე ორივე ხელი,

მან კი ყველაფერი თავის ლეკვს აჭამა.

 

“არა, მომეცი შენი კანიც, რომელიც გბოჭავს,

ჩამომისხი და შემასვი შენი სისხლი, თუკი ჩემი ხარ.

გაიხადე შენი ხორცი და მაჭამე შენი ძვლები, ჩემო ძვირფასო”.

კანი გავიძრე, სისხლში დავალბე, გავახვიე მასში ხორცი, კალათაში ჩავაწყე ძვლები და მის

კართან დავდე კალათა,

ის კი აკივლდა:

 

ლეკვო, ლეკვო!

 

ქალბატონო, მე ვუთხარი, მართალია, სულიღა დავრჩი, მაგრამ გავიღე ყველაფერი, რაც

მებადა, ახლა გახდი ჩემი საცოლე.

მაგრამ ლეკვი გაიზარდა, იქცა ძაღლად, გასიებულ, დონდლო ძუკნად, და ქალი აკივლდა:

 

“სამაგიეროდ, წაიყვანე ჩემი ძაღლი,

ჩვენ კი როგორ ვიქორწინებთ, შენ ხომ სული ხარ.

ჩემი სული კი ეს ძაღლია, რომელსაც გჩუქნი –

შენთვის სულიც არ მეშურება”.

 

ქალბატონო, კმაყოფილი ხარ?

 

ახლა ვცხოვრობ ბებერ ძუკნასთან ახლა ვცხოვრობ გასიებულ ბებერ ძუკნასთან ახლა

ვცხოვრობ აყროლებულ ძუკნასთან ძუკნასთან ცხოვრობდა ქალწული ქალწული ქალწული…

© “არილი”