პოეზია (თარგმანი)

უისტან ჰიუ ოდენი – ლექსები

Auden13

 

ინგლისურიდან თარგმნა ზვიად რატიანმა

MUSEE DES BEAUX ARTS (1)

რა კარ­გად იც­ნობ­­ნენ ტან­­ვას

ის­­ნი, ძვე­ლი ოს­ტა­ტე­ბი; რო­გორ ეს­მო­დათ

მა­თი, ვინც უკ­ვე იტ­ან­ჯე­ბა, რო­ცა ირგ­­ლივ უმ­­ტე­სო­ბა

მშვი­დად სა­დი­ლობს ან სე­ირ­ნობს, ან ფან­­რი­დან იხ­­დე­ბა და ასე ხარ­ჯავს

დროს. ხო­ლო რო­ცა მო­ხუ­ცე­ბი დგა­ნან, ელ­­ან

ბრწყინ­ვა­ლე შო­ბას, მათ ეს­მო­დათ, რომ იქ­ვე უნ­და

ჩან­დეს ტყის­პი­რი და ბავ­­ვე­ბი, რომ­ლე­ბიც გუნ­დად

მო­ყი­ნულ ტბორ­ზე სრი­­ლე­ბენ.

ახ­სოვ­დათ მუ­დამ,

რომ ტან­­ვა მთე­ლი სი­სას­ტი­კით იქ აღ­წევს ზე­ნიტს,

სა­დაც ვე­რა­ვის ააღ­ელ­ვებს: ძაღ­ლე­ბი კვლა­ვაც

ძაღ­ლურ ცხოვ­რე­ბას გა­ნაგ­­ძო­ბენ, ჯა­ლა­თის ცხე­ნი

ხეს უხ­­ხუ­ნებს ჩა­მომ­­მარ გა­ვას.

 

ავ­­ღოთ თუნ­დაც ბრე­­გე­ლის “იკ­­რო­სი”. ვერ ამჩ­ნევს ვი­თომ

უბ­­დუ­რე­ბას ვე­რა­ფე­რი; ვერც ის მხვნე­ლი, რო­მელ­საც თვი­თონ

ნათ­ლად ჩა­ეს­მა კი­ვი­ლის ხმა სად­ღაც უკ­ნი­დან

და მა­ინც, ვი­თომც არ­­ფე­რი, არც გა­უკ­ვირ­და.

მზეც კვლავ აბრ­წყი­ნებს მწვა­ნე ტალ­ღას, რო­მელ­მაც შთან­­ქა

თეთ­რი წვი­ვე­ბი. ხალ­ხი მო­ჩანს გემ­ბან­ზე, მათ­გან

რო­გორ იქ­ნე­ბა, რომ ვე­რა­ვის მო­ეკ­რა თვა­ლი

ცი­დან მომ­წყ­და­რი ბი­ჭი­სათ­ვის? მა­ინც გულ­­რი­ლად

მი­ცუ­რავს გე­მი, ლივ­ლი­ვებს წყა­ლი.

 

აქ­­ლევ­სის ფა­რი (2)

ის ტვიფ­რავს, ქა­ლი ელ­ის

ზე­თის­ხი­ლებს და ყურ­ძენს,

და მარ­მა­რი­ლოს ქა­ლაქს,

წყალ­ში ჩაშ­ვე­ბულ ღუ­ზებს,

მაგ­რამ ელ­ვა­რე ფარ­ზე

ტვიფ­რავს ოს­ტა­ტის ხე­ლი

ტყვი­ის­ფერ ცას და ხე­დებს

უკ­აც­რი­­ლი ვე­ლის.

 

მო­ტიტ­­ლე­ბუ­ლი ად­გი­ლია, უმ­ზეო, რუ­ხი,

არ­სად ბა­ლა­ხი ან სი­ცოცხ­ლის რა­მე ნი­შა­ნი

და არ­სად კუნ­ძი, რომ ჩა­მოჯ­დე, მო­ხა­რო მუხ­ლი,

მაგ­რამ უეც­რად, რო­გორც მტვე­რი, წა­მო­­შალ­ნენ

ლე­გი­­ნე­ბი, და ჩამ­­­რივ­­ნენ; თით­ქოს სი­შა­ვე

აკლ­და მი­და­მოს – მი­ლი­­ნი აბ­ჯა­რი იშ­ვა

და მი­ლი­­ნი უტყ­ვი სა­ხე ელ­­და ნი­შანს.

 

იყო ხმა, სა­ხე არ­სად ჩან­და, ხმა იყო ცი­დან,

ის აც­ხა­დებ­და, რომ მი­ზა­ნი მუ­დამ ამ­არ­­ლებს

და ასე შემ­დეგ; და ბრძა­ნე­ბებს კბი­ლებ­ში სცრი­და,

არც მო­დას­ტუ­რე სჭირ­დე­ბო­და, არც მო­კა­მა­თე.

ჯა­რი და­იძ­რა, სუ­ლერ­თია, რა­საც და­მარ­თებს

მას ეს ბრძა­ნე­ბა, მთა­ვა­რია, მორ­ჩი­ლად მიყ­ვეს;

წა­მოშ­ლილ მტვერ­ში ად­ვი­ლია, ბრმად ენ­დო სიტყ­ვებს.

 

ის ტვიფ­რავს, ქა­ლი ელ­ის

მსხვერ­­ლად შე­სა­წირ ნა­ხირს,

თეთ­რი ვარ­დე­ბით მორ­თულს,

რო­გორ მი­დე­ნის ხალ­ხი,

მაგ­რამ ელ­ვა­რე ფარ­ზე

ის სა­კუთ­­ხევ­ლის ნაც­­ლად

სულ სხვა სუ­რა­თებს ხე­დავს,

ხე­დავს ცეცხ­­სა და ნა­ცარს.

 

მავ­თულ­­ლარ­თე­ბით მო­­რა­გათ მი­და­მო, იქ კი

დაღ­ლილ მსა­ჯუ­ლებს მო­რე­­დათ უკ­ვე მთქნა­რე­ბა,

ცხე­ლი დღე იყო და გუ­შა­გებს სდი­­დათ ხვით­ქი,

აქ­ეთ ბრბო იდ­გა, შეყ­რი­ლი­ყო აუარ­­ბა

მოც­ლი­ლი ხალ­ხი, და­ნატ­რუ­ლი დრო­ის ტა­რე­ბას;

ბო­ლოს ის სა­მიც გა­­ყე­ნეს მტვრი­ან აღ­მარ­თებს,

მე­რე კი ჯვრე­ბი მა­თი­­ნად ცის­კენ აღ­მარ­თეს.

 

ძი­ლიც, დი­დე­ბაც, რაც სამ­ყა­როს ამ­კობს და შვე­ნის,

რაც ძვირ­ფა­სია და არ­ას­­როს ეცვ­ლე­ბა ფა­სი,

სხვის ხელ­ში იყო მოქ­ცე­­ლი, იმ სამს კი შვე­ლის

ვერ ექ­ნე­ბო­და იმ­­დი და, მი­თუფ­რო, შან­სი.

ბრბო ით­რო­ბო­და მა­თი ტან­­ვით, არ ქონ­და აზ­რი

ში­შის და­ფარ­ვას, სი­­მა­ყეს, აღ­არც მორ­ცხ­ვო­ბას,

და ისე მოკ­­­ნენ, მა­თი ხორ­ცი ჯე­რაც ცოცხ­ლობ­და.

 

ის ტვიფ­რავს, ქა­ლი ელ­ის

ან ათ­ლე­ტე­ბის შე­ჯიბრს,

ან მო­ცეკ­ვა­ვე წყვი­ლებს,

წრე­ში ცეცხ­ლი­ვით შეჭ­რილთ,

ელ­ის ვნე­ბი­ან როკ­ვას,

მაგ­რამ ელ­ვა­რე ფარ­ზე

ტვიფ­რავს ოს­ტა­ტის ხე­ლი

ხა­ზებს, ეკ­ლო­ვან ხა­ზებს.

 

ეს აგზ­ნე­ბუ­ლი მო­ზარ­დია, ქვას იღ­ებს, ესვ­რის

გაფ­რე­ნილ ჩიტს და გზას გა­ნაგ­­ძობს. სულ მა­ლე მო­რიგ

მსხვერ­­­საც და­ლან­დავს. ის დი­დია, მას უკ­ვე ეს­მის,

რომ ქალ­ზე უნ­და იძ­­ლა­დო, იც­ის, რომ ორი

ად­ვი­ლად მოკ­ლავს ერთს – მე­სა­მეს. არ სჯე­რა ჭო­რის,

თით­ქოს ამქ­ვეყ­ნად ვი­ღაც მარ­­ლა იც­ავს პი­რო­ბებს

ან თით­ქოს ვინ­მე შე­იძ­ლე­ბა სხვის­­ვის ტი­რო­დეს.

 

და მე­სა­ჭურ­­ლე ღმერ­თი,

ჰე­ფეს­ტო, დგე­ბა გან­ზე,

ქა­ლი კი კი­ვის, მი­სი

შვი­ლის­­ვის ნა­ჭედ ფარ­ზე

ამ­­უტ­ვიფ­რავს ღმერ­­კაცს

გმი­რი, რო­მე­ლიც კვდე­ბა,

ქა­ლი უმ­ზერს და ტი­რის,

აქ­­ლევ­სია, ხვდე­ბა.

 

ეპ­­ტა­ფია ტი­რანს

სრულ­ყო­ფი­ლე­ბა იყო მი­სი სა­ბო­ლოო მი­ზა­ნი; იყვ­ნენ

მი­სი ლექ­სე­ბი იმ­დე­ნად­ვე გა­სა­გებ­ნი, რო­გორც მდო­რე­ნი.

კარ­გად იც­ნობ­და ყო­ველ­­ვა­რი ყა­­დის ბრიყ­ვებს

და თა­ვის ხელ­ში მო­ექ­ცია სა­და­ვე­ნი ფლო­ტის, მხედ­რო­ბის.

თუ იც­­ნო­და, მას­თან ერ­თად იც­­ნოდ­ნენ გა­მაძღა­ლი სე­ნა­ტო­რე­ბი.

თუ­კი ტი­რო­და, ივ­სე­ბოდ­ნენ ქა­ლა­ქე­ბი ჩვილ­თა ცხედ­რე­ბით.

 

უილ­­ამ ბათ­ლერ იეიტ­სის მო­სა­გო­ნა­რი

მოკ­­და იან­ვარ­ში, 1939

I

ის მკვდარ ზამ­თარ­ში გა­­ჩი­ნარ­და.

მო­ყი­ნუ­ლი არ­ხე­ბი და სა­ნა­ხევ­როდ ცა­რი­­ლი აერ­­პორ­ტი,

თო­ვა­ში ფორ­მა­და­კარ­გუ­ლი ქან­და­კე­ბე­ბი,

ვერ­ცხ­ლის­წყა­ლი, მო­მაკ­­და­ვი დღის ხა­ხა­ში და­გუ­ბე­ბუ­ლი.

ყვე­ლა და­ნად­გა­რი, თუ­კი რამ არ­სე­ბობს, ერთხ­მად ამტ­კი­ცებ­და,

რომ დღე, რო­ცა ის მი­იც­ვა­ლა, იყო ბნე­ლი, და იყო ცი­ვი.

 

შორს მი­სი სამ­­­­რო სა­რეც­ლი­დან

მა­რად­­­ვა­ნე ტყის სიღ­­მე­ში მირ­ბოდ­ნენ მგლე­ბი,

სოფ­ლის მდი­ნა­რე და­ებ­ნია ახ­ალ­მო­დურ ხიდ­სა და ჯე­ბირს,

მტი­რა­ლი ხმე­ბი

პო­­ტის სიკ­­დილს უმ­­ლავ­­ნენ მი­სი­ვე ლექ­სებს.

 

მის­­ვის კი იდ­გა თა­ვის­თა­ვის ბო­ლო შუ­ად­ღე,

სა­ნიტ­რე­ბი­სა და ფუს­ფუ­სის შუ­ად­ღე;

შეთ­­მუ­ლე­ბა მზად­დე­ბო­და მი­სი ტა­ნის გა­ნა­პი­რა პრო­ვინ­ცი­ებ­ში,

მი­სი გო­ნე­ბის მო­ედ­ნე­ბი და­ცა­რი­ელ­­ნენ,

სა­ეჭ­ვოდ სდუმ­­ნენ არ­ტე­რი­­ბი,

გრძნო­ბის რუ­­ბი დამ­­რა­ლიყ­­ნენ; ის გარ­და­­სა­ხა თა­ვის მკითხ­ვე­ლებ­ში.

 

ის გა­ნი­ფი­ნა ათ­­სო­ბით ქა­ლაქ­თა თავ­ზე,

მი­ცე­მუ­ლი უც­ხო შეგ­­­ნე­ბებს,

ბედ­ნი­­რე­ბის მა­ძე­ბა­რი უც­ხო სივ­­ცე­ში,

უც­ხო სინ­დი­სის კა­ნო­ნე­ბით რა­თა ეზ­ღო ძვე­ლი ცოდ­ვე­ბი.

ხო­ლო სიტყ­ვე­ბი, მკვდრის სიტყ­ვე­ბი,

თავს აფ­­რებ­­ნენ ცოცხ­ლე­ბის გუ­ლებს.

 

და რო­მე­ლი­ღაც მნიშ­­ნე­ლოვ­ნად მო­ზუ­ზუ­ნე ხვა­ლინ­დელ დღე­ში,

სა­დაც ჭი­ან­­ვე­ლე­ბი­ვით ირ­­ვი­ან ბრო­კე­რე­ბი ბირ­ჟის ჰო­ლებ­ში,

ღა­რი­ბე­ბი კი, თუ­კი რა­მით სულ­­­მუ­ლო­ბენ, ის­ევ ტან­­ვე­ბით,

და, თა­ვის­თა­ვის გა­ლი­­ში მომ­წყ­­დე­­ლი, ყვე­ლა ტკბე­ბა სა­კუ­თა­რი თა­ვი­სუფ­ლე­ბით,

მო­­ძებ­ნე­ბა რამ­დე­ნი­მე ათ­­სი გუ­ლი,

რო­მე­ლიც იმ დღეს არ და­­ვიწყებს,

ვერ ივ­იწყე­ბენ რო­გორც დღე­ებს, რო­ცა რა­ღაც უჩ­ვე­­ლო აქვთ ჩა­დე­ნი­ლი

ყვე­ლა და­ნად­გა­რი, თუ­კი რამ არ­სე­ბობს, ერთხ­მად ამტ­კი­ცებ­და,

რომ დღე, რო­ცა ის მი­იც­ვა­ლა, იყო ბნე­ლი, და იყო ცი­ვი.

II

სუ­ლე­ლი იყ­­ვი, ჩვენ­სა­ვით სუ­ლე­ლი, მაგ­რამ შენ­მა ნიჭ­მა გა­უძ­ლო

ფი­ზი­კურ ხრწნას და ფუ­ლი­­ნი ქა­ლე­ბის ოხვ­რას,

შენც გა­გიძ­ლო და გა­დაგ­ლა­ხა. შენ შეშ­ლილ­მა ირ­ლან­დი­ამ გატ­კი­ნა ლექ­სი,

რო­მე­ლიც ახ­ლაც შეშ­ლი­ლია, თვი­თო­ნაც და მი­სი ამ­ინ­დიც,

პო­­ზი­ით არ­­ფე­რი არ იცვ­ლე­ბა, ის მხო­ლოდ ცოცხ­ლობს

თქმა­დი სიტყ­ვე­ბის ტრა­მა­ლებ­ში, ჭკვი­­ნი ხალ­ხი

მას­თან საქ­მეს არ და­­ჭერს; სამ­­რე­თის­კენ მი­ცო­ცავს იგი

გან­მარ­ტო­­ბის სევ­დი­­ნი ქო­ხე­ბი­დან, საქ­მი­­ნი ტკი­ვი­ლე­ბი­დან,

იპყ­რობს ქა­ლა­ქებს, სა­დაც გვწამს და სა­დაც ვკვდე­ბით; ჩვენც გა­დაგ­­ლა­ხავს,

თვი­თონ იქ­ნე­ბა ამ­ბა­ვიც და ამ ამ­ბის მთქმე­ლიც.

III

ძვირ­ფა­სი სტუ­მა­რი მი­­ღე, მი­წავ,

უილ­­ამ იეიტ­სი, დაღ­ლი­ლი, მიწ­ვა

გან­სას­ვე­ნებ­ლად. ლექ­სის­გან დაც­ლი­ლი

მიწ­ვა ირ­ლან­დი­ის ჭურ­ჭე­ლი; აძ­­ნე.

 

ჟა­მი კი, რო­მელ­საც ყო­ველ­­ვის სძულ­და

ძა­ლა და სიმ­­კი­ცე უმ­ან­კო სულ­თა,

რო­მე­ლიც მშვი­დად და გულ­­რი­ლად გახ­­­ნის

უზ­­დო სხე­­ლის თი­თე­ულ ნა­წილს,

 

ეთ­აყ­ვა­ნე­ბა ერ­თა­დერთს – ენ­ას,

რო­გორ­ღაც ძა­ლუძს იმ­­თი თმე­ნაც,

რომ­ლე­ბიც ენ­ას ღა­მეს უთ­­ვენ,

მათ ნე­ბის­მი­ერ ცოდ­ვას უტ­­ვებს

 

და კი არ დას­ჯის, გა­უწ­­დის გვირ­­ვინს.

ჟა­მი შე­უნ­დობს რე­დი­არდ კიპ­ლინგს.

მხო­ლოდ იმ­­ტომ შე­უნ­დობს კლო­დელს,

რომ იგი სხვებ­ზე სარ­­მუ­ნოდ გო­დებს.

 

ახ­ლა ევ­რო­პის წყვდი­ად ღა­მე­ში

ის­მის ერ­თურ­თის ხორ­­ზე და­გე­შილ

ძაღ­ლე­ბის ყე­ფა. ყო­ვე­ლი ერი

სი­ძულ­ვილს თესს და იგ­­ვეს ელ­ის.

 

ყო­ვე­ლი სა­ხე – სირ­ცხ­ვი­ლის დამ­ღით,

რამ­დე­ნიც ტვი­ნი, იმ­დე­ნი ნაღ­მი,

გამ­­რა­ლი ცრემ­ლის იმ­დე­ნი კვა­ლი,

ან გა­ყი­ნუ­ლის, რამ­დე­ნიც თვა­ლი.

 

შენ კი, პო­­ტო, უმ­ღე­რე დი­ადს,

თუნ­დაც ფსკე­რამ­დე ჩას­დიო წყვდი­ადს,

მა­ინც უმ­ღე­რე! შე­ნი თავ­ხე­დი

ხმით გვა­ნუ­გე­შე: კმა­რა, გამ­­ნევ­დით.

 

ისე უმ­ღე­რე ტკი­ვი­ლებს ჩვენ­სას,

რომ შეგ­ვი­ცო­დოს კაც­მაც და ლექ­­მაც,

ჩვე­ნი პა­ტა­რა ტან­­ვა გა­ზარ­დე

და აამ­აღ­ლე მწი­ფე ვა­ზამ­დე.

 

დაე, ამ­ოს­­დეს ხრი­ოკ გუ­ლებ­ში

მკურ­ნა­ლი წყა­ლი, რო­გორც ნუ­გე­ში,

და დრო­ის ვიწ­რო დი­ლეგ­ში ნაგ­ვემთ

გვას­წავ­ლე ქე­ბა, გჯე­რო­დეს, ვა­ქებთ.

———————————————————————-

1. – ნა­ტი­ფი ხე­ლოვ­ნე­ბის მუ­ზე­­მი (ფრანგ.).

2. – “აქ­­ლევ­სის ფა­რი” 1952 წელს და­­წე­რა და ოდ­­ნის ერთ-ერთ საპ­როგ­რა­მო ლექსს წარ­მო­ად­გენს.

ლექ­სი ეყრ­­ნო­ბა მი­თო­ლო­გი­ურ სი­­ჟეტს: ჰექ­ტო­რის მი­ერ მოკ­ლულ­მა პატ­როკ­ლემ ბრძო­ლა­ში და­კარ­გა აქ­­ლევ­სის ფა­რი, რის შემ­დეგ აქ­­ლევ­სის დე­და, თე­ტი­და, მე­სა­ჭურ­­ლე ღმერთ ჰე­ფეს­ტოს სთხოვს, მი­სი შვი­ლი­სათ­ვის ახ­­ლი ფა­რი გა­მო­ჭე­დოს. ჰე­ფეს­ტომ თხოვ­ნა შე­ას­რუ­ლა, მაგ­რამ, თე­ტი­დას მო­ლო­დი­ნის სა­პი­რის­პი­როდ, მან ფარ­ზე ამ­ოტ­ვიფ­რა არა ტრა­დი­ცი­­ლი იდ­­­ლის­ტუ­რი სცე­ნე­ბი, არ­­მედ რე­­ლუ­რი და სას­ტი­კი სუ­რა­თე­ბი, რომ­ლე­ბიც თე­ტი­დამ თა­ვი­სი შვი­ლის მო­მა­ვა­ლი უბ­­დუ­რე­ბის ნიშ­ნად აღ­იქ­ვა.

ოდ­­ნი ორ­­გი­ნა­ლუ­რად იყ­­ნებს ამ სი­­ჟეტს. ლექ­­ში ერთ­მა­ნეთს ენ­აც­­ლე­ბა ორი სიბ­­ტყე, პირ­ვე­ლი – ჰე­ფეს­ტო თე­ტი­დას თან­დას­­რე­ბით ტვიფ­რავს აქ­­ლევ­სის ფარს, და მე­­რე – ფარ­ზე ამ­ოტ­ვიფ­რუ­ლი სუ­რა­თე­ბის აღ­წე­რა. ეს ორი ერთ­მა­ნე­თის მო­ნაც­­ლე სიბ­­ტყე სხვა­დას­­ვა სა­ლექ­სო სა­ზო­მი­თაც არ­ის გა­მიჯ­ნუ­ლი.

ლექ­­ში აქ­­ლევ­სის ფა­რი ერთ­­ვა­რი ეკ­რა­ნია, რო­მელ­შიც კა­ლე­­დოს­კო­პუ­რად ჩნდე­ბი­ან გან­­­ვა­ვე­ბუ­ლი სუ­რა­თე­ბი, შე­იძ­ლე­ბა ითქ­ვას, ფა­რი-ეკ­რა­ნი თან­მიმ­დევ­რუ­ლად (ქრო­ნო­ლო­გი­­რად) მოგ­ვიძღ­ვის თა­ნა­მედ­რო­ვე რე­­ლი­­ბი­სა­გან.

პირ­ვე­ლი სუ­რა­თია უდ­­ბურ ველ­ზე მტვე­რი­ვით წა­მოშ­ლი­ლი ლე­გი­­ნი, რო­მე­ლიც და­­ფიქ­რებ­ლად ემ­­ჩი­ლე­ბა უჩ­­ნა­რი მხე­დარ­­­თავ­რის ბრძა­ნე­ბას; ეს არ­ის მა­რა­დი­­ლი ლე­გი­­ნი, მა­რა­დი­­ლი ბრბო, იგ­­ვე ფა­შის­ტუ­რი არ­მია, რად­გან ეს უკ­­ნას­­ნე­ლი თე­მა – ფა­შიზ­მის კრი­ტი­კა – ორი ათ­­­ლი წლის მან­ძილ­ზე ერთ-ერ­თი წამ­­ვა­ნი იყო ოდ­­ნის შე­მოქ­მე­დე­ბა­ში.

მე­­რე სუ­რათ­ზე ჯვარ­­მის სცე­ნაა გა­მო­სა­ხუ­ლი, თუმ­ცა არ კონ­­რეტ­დე­ბა ქრის­ტე, სა­­ბა­რია მხო­ლოდ სამ მსჯავ­­დე­ბულ­ზე, და ამ სუ­რათ­შიც მთა­ვა­რი დატ­ვირ­­ვა ენ­­ჭე­ბა ბრბოს, სა­სე­­როდ შეკ­რე­ბილ ხალხს; ეს­ეც ლე­გი­­ნია, უიარ­­ღო და უაბჯ­რო ლე­გი­­ნი (ლე­გი­­ნია მი­სი სა­ხე­ლი).

“ბრბო ით­რო­ბო­და მა­თი ტან­­ვით”, – წერს პო­­ტი და შეგ­ნე­ბუ­ლად არ ყოფს სამ მსჯავ­­დე­ბულს ორ ავ­­ზა­კად და ერთ მაცხოვ­რად, რად­გან ამ­ას ბრბოს­­ვის მნიშ­­ნე­ლო­ბა არ აქვს, მის­­ვის სუ­ლერ­თია, ვი­სი ტან­­ვით შე­იქ­ცევს თავს – მაცხოვ­რის თუ ავ­­ზა­კე­ბის. აქ კი­დევ ერ­თი დე­ტა­ლია ნი­შან­დობ­ლი­ვი: სას­ჯე­ლის აღს­რუ­ლე­ბის ად­გი­ლი მავ­თულ­­ლარ­თე­ბით არ­ის შე­მო­რა­გუ­ლი, შე­სა­ბა­მი­სად, ხდე­ბა ამ სცე­ნის გან­ზო­გა­დე­ბა დრო­ში: მა­რა­დი­­ლია არ­­მარ­ტო ბრბო, არ­­მედ ჯვარ­ზე ცმის პრო­ცე­სიც, რო­მე­ლიც ერთხელ კი არ მოხ­და, არ­­მედ მუდ­მი­ვად ხდე­ბა.

მე­სა­მე და ბო­ლო სუ­რათ­ში მხო­ლოდ ერ­თი ფი­გუ­რა ჩანს, აგზ­ნე­ბუ­ლი მო­ზარ­დი, რო­მე­ლიც ჩიტს ქვას ესვ­რის და გზას გა­ნაგ­­ძობს მო­რი­გი მსხვერ­­ლი­სა­კენ; ბრბოს­თან და ლე­გი­ონ­თან შე­და­რე­ბით, მას ერ­თი დი­დი უპ­­რა­ტე­სო­ბა აქვს – ის მარ­ტოა, შე­სა­ბა­მი­სად, აზ­როვ­ნებს კი­დეც: “არ სჯე­რა ჭო­რის, თით­ქოს ამქ­ვეყ­ნად ვი­ღაც მარ­­ლა იც­ავს პი­რო­ბებს ან თით­ქოს ვინ­მე შე­იძ­ლე­ბა სხვის­­ვის ტი­რო­დეს”. სა­ვა­რა­­დოდ, ეს მო­ზარ­დი მო­მა­ვა­ლი ტი­რა­ნია, ის უჩ­­ნა­რი მბრძა­ნე­ბე­ლია, რო­მე­ლიც დას­­რავს მორ­ჩილ ლე­გი­­ნებს.

ახ­ლა კი, რაც შე­­ხე­ბა თე­ტი­და­სა და ჰე­ფეს­ტოს სცე­ნას, ლექ­სის მე­­რე სიბ­­ტყეს, თუ შე­იძ­ლე­ბა ასე ითქ­ვას – უკ­­ნა პლანს. დე­და ელ­ის, რომ შვი­ლის ფარ­ზე ღმერ­­კა­ცი ამ­ოტ­ვიფ­რავს მშვე­ნი­ერ და ამ­აღ­ლე­ბულ სუ­რა­თებს, მაგ­რამ ოს­ტა­ტის ხე­ლი სას­ტი­კი სცე­ნე­ბის ხატ­ვით გარ­თუ­ლა. ეს სა­მი კონ­­რე­ტუ­ლი მი­თო­ლო­გი­­რი პერ­სო­ნა­ჟი, მა­რა­დი­­ლი ბრბო-ლე­გი­­ნი­სა არ იყ­ოს, გან­ზო­გა­დე­ბულ ფი­გუ­რებს წარ­მო­ად­გე­ნენ: მა­რა­დი­­ლი დე­და ლა­მა­ზი სურ­ვი­ლე­ბით, მა­რა­დი­­ლი ბე­დის­­წე­რა­ლი, რო­მე­ლიც ამ სურ­ვი­ლებს არ­ად და­გი­დევს, და აქ­­ლევ­სი – მა­რად გან­წი­რუ­ლი შვი­ლი.

© “არილი”

Facebook Comments Box