თარგმნა ბიძინა ანთაძემ
იორგოს სეფერისია 1900 წელს დაიბადა. მისი ნამდვილი გვარია სეფერიადისი. სწავლობდა სამართალს ათენში და პარიზში. 1926 წლიდან დიპლომატიურ საქმიანობას მიჰყო ხელი – ჯერ კონსულად, შემდეგ კი ელჩად მუშაობდა ინგლისში, ალბანეთში, თურქეთში, ლიბანში. 1941-45 წლებში სეფერისი ემიგრაციაშია, ცხოვრობს ეგვიპტეში და სამხრეთ აფრიკაში. 1963 წელს დაჯილდოვდა ნობელის პრემიით. გარდაიცვალა 1971 წელს.
ზამთრის სხივში
1.
ტვინში შრიალებენ
ჟანგიანი თუნუქის ფოთლები.
მბჟუტვარე ტვინში
ტრიალებს ქარბუქი,
მძვინვარე თოლიებს
ფოთლები მისდევენ ფეხდაფეხ.
და გაქვავებულ მოცეკვავეებს
ჰგვანან ხეები.
ტყე განიძარცვა და გაირინდა.
2.
თეთრი წყალმცენარე
ცეცხლში ანთია.
თეთრი როკვით
აივსო მიდამო.
გაქვავდნენ ენები ცეცხლის.
თოვლმა დაფარა დედამიწა.
3.
თანამგზავრებმა გზა ამირიეს
სექტანტებით და ტელესკოპებით.
სად მიგვიძღვიან ნეტავ ეს გზები,
მობრდღვიალე დღე
ჯერ არ ჩამქრალა –
გამოქვაბულში ვარდივით ბრწყინავს.
და ზღვა ხმაურობს უმსუბუქესი,
ღმერთის კალთებქვეშ.
4.
შენ აქ წარმოთქვი
ერთი წლის წინათ,
ჩემი არსი სინათლეში ძევსო.
ახლა კი როცა
თვლემა გერევა
და თან შენი გზა
ფსკერზე ემხობა.
ხელებს აცეცებ
კუთხე-კუნჭულში,
რომ მოიძიო შუბი,
რომელმაც
ეგ შენი გული უნდა გაჰკვეთოს
დღის სინათლეზე.
5.
ეს რა მდინარემ გაგვიტაცა.
რა ამღვრეულმა წყალმა წაგვიღო?
ფსკერზე ვართ უკვე,
თავზე თალხი ჩქერი გადაგვდის,
ლერწამი ოდნავ მიმოირხევა.
წაბლის ხის ქვეშ
ჩქამები იქცა მცირე კენჭებად.
და ბავშვები, ეს ონავრები,
ერთმანეთს კენჭებს ესვრიან და
ესიტყვებიან.
6.
ოდნავი ქროლვა, და აღტაცება
მაშინ, როდესაც წიგნს გადაისვრი,
და თან ამოხევ წარსულის ფურცლებს
ან წარმოიდგენ გაშლილ მინდორზე
კენტავრთა ხტომას და შეჩქვიფებას.
ამორძალები ქარივით ქრიან,
აძრულნი ვნებით და სიხარულით.
ნიავი ტოკავს გამთენიისას
და შენ ფიქრობ რომ მზე ამოვიდა.
7.
ცეცხლი ცეცხლისგან განიკურნება.
არა თანდათან და წვეთწვეთობით,
არამედ, უცბად, ანაზდეულად,
თითქოს და ვნება ვნებას შეერწყა
აღინთო მგზნებარე სხივით,
მერე კი გალღვა და მიიძინა.
უმოძრაოა.
ეს ამოოხვრა აღსრულება არ გეგონოთ, –
ჭექაა, გრგვინვა.
სცენაზე
1.
მზეო, შენც ჩემთან ერთად ტრიალებ,
მაგრამ ეს მაინც არ არის ცეკვა:
ეს სიშიშვლეა,
და სისხლის წვეთვა,
რომელიღაცა ბოროტი ტყისთვის;
და აი –
2.
კვლავაც ჩამოჰკრეს გაბმულად გონგს და
მოულოდნელად გაჩნდნენ მორბედნი.
მათ არ ველოდი.
მათი ხმები გადამავიწყდა.
ხალასებსა და გულანთებულებს
დიდი კალათა ეჭირათ ხელში,
ნაყოფით სავსე დიდი კალათა.
მე მაკვირვებდა ჩემი ჩურჩული:
მიყვარს, ო, მიყვარს ამფითეატრი!
ნიჟარა კვლავაც გადაივსო და
სცენაზე ჩაქრა კვლავაც სინათლე,
ეს ხომ მზადება არის, ღმერთმანი, –
სახელოვანი მკვლელობისათვის.
3.
შენ რას დაეძებ?
წამომდგარხარ მაგ ნოტიო
ქვეშაგებიდან,
გამოსულხარ აბანოდან,
რომელსაც ავსებს შურისძიება,
და წვეთები დაგცვენია
სუსტი მხრებიდან.
ფეხისგულებქვეშ გიფეთქავს მიწა.
ჰეკატას სამი ძვირფასი სახე
თავისკენ ისევ ისე გიზიდავს.
შენი თვალები
ორად ორი ტრაგიკული ნიჟარაა,
შენი კერტები მუქი ალუბლის კენჭებია, –
თეატრალური რეკვიზიტია,
და ბრწყინავს, ბრწყინავს.
უკვე იქ დგანან.
მონებმა უკვე გამოუტანეს
მჭრელი დანები,
შენ ასვეტილხარ კვიპაროსივით,
ისინი კი ქარქაშიდან
აძრობენ დანებს,
შენსკენ მოდიან,
შენ ყვირიხარ:
“ვისაც უნდა ჩემი განგმირვა
მომიახლოვდეს,
მე ხომ ზღვა ვარ,
ტალღაასხმული.
4.
ზღვა რანაირად გახდა ასეთი,
წლობით ვიცდიდი მე მაღალ მთებში,
ციცინათელებს მოჰქონდათ შუქი,
ახლა კი ველი სანაპიროზე
ადამიანსა და ძე-ხორციელს.
ზღვა ვინ შებღალა?
დელფინმა გაჭრა მძვინვარე ტალღა,
ზვირთებს კვეთავენ თოლიას ფრთები.
აქ ვაგროვებდი
ბრჭყვიალა კენჭებს,
ნიჟარების ხმას
ვაყურადებდი,
დავცურავდი და ვყვინთავდი
წყალში თევზივით.
მე ზღვაოსანმა მოხუცმა მითხრა:
“იქნება მართლაც არაფერი ვარ,
მაგრამ შენ რაც გსურს, ის ვერ გავხდები”.
5.
ვის ყურთასმენას მიწვდა ნეტავი
დანის წუილი გასათლელ ქვაზე?
ან ის მხედარი რომელი იყო,
ჩირაღდნით ხელში აქ რომ მოიჭრა?
ხელებს იბანენ, ნელა ცხრებიან,
ვინ მოკლა ბავშვი, ვინ გამოფატრა?
ვინ აღგავა საცხოვრისი მიწისპირისგან?
არავინ არ ჩანს, მხოლოდ კვამლია.
ვინ გარბოდა?
ქვებზე ბორკილთა ჟღერა მომესმა
ამოთხრილია თვალები და
მოწმე კი არ ჩანს.
6.
როდის გაიღებ ხმას,
როდის, როდის?
ჩვენი სიტყვები მრავალ მამათა
პირმშოებს ჰგვანან.
ისინი სისხლით იკვებებიან.
ნაძვები ხომ ინახავენ
ქარის ხატებას,
რომ ჩაიქროლა და მთებს იქით
გადაიკარგა,
ასეთივეა სიტყვათა ხვედრიც, –
ისინი კაცის სახეს მალავენ
ან ინახავენ უღრმეს წიაღში.
კაცი კი გაქრა.
ვარსკვლავები სიტყვებს ეძებენ
შენი სიშიშვლე რომ შემოსეს,
ზოდიაქოებს რომ შეესიტყვნენ,
სად, სად იქნები,
როცა თეატრი გაბრდღვიალდება?
7.
შენ ხარ ნატანჯი
იქ, იმ ნაპირზე
გამოქვაბულის პირქუში მზერა
არ გცილდებოდა.
იქ განიცადე:
სიყვარული,
კვლავაღდგომა,
კვლავამზევება.
იქ, სადაც წუთებს
სტალაგმიტები
ითვლიან უხმოდ.
© “არილი”