პორტრეტი,  პროზა

ირმა ტაველიძის ფანჯრიდან

მათი ტექსტები წაგიკითხავთ, მათ პერსონაჟებს კარგად იცნობთ და იმ პერსონაჟების სახლებშიც არაერთხელ ყოფილხართ სტუმრად (ან იმდენჯერ ყოფილხართ, რომ სტუმრად უკვე აღარც კი გრძნობთ თავს), მაგრამ ჯერ არ გინახავთ მათი ფანჯრები და არც ის, რასაც ისინი ხედავენ იმ ფანჯრებიდან.

ამიტომაც იწყებს არილი ახალ რუბრიკას – ავტორის ფანჯრიდან.

მთავარი პირობაა, რომ თანამედროვე ქართველი მწერლების ტექსტებმა, რომლებსაც არილისთვის დაწერენ, მათი ფანჯრებიდან გაგვახედოს და სულ ერთია, როგორი იქნება ხედი, რომელსაც დავინახავთ. ზოგჯერ, შეიძლება, ამ ხედებმა სხვა ხედები გამოიხმოს მათი მოგონებებიდან, ზოგჯერ კი მხოლოდ ის იქნება, რაც ნამდვილად არის – საქართველოს რომელიმე ქალაქის რომელიმე ქუჩა.

მონათხრობის უკეთ აღსაქმელად სტატიებს თან დავურთავთ მათივე გადაღებულ ფოტოს – ასე მოგვიყვება ერთი კადრი და ერთი ტექსტი ამბავს იმის შესახებ, რა და როგორ ჩანს ავტორის ფანჯრიდან.

სხვენის ბინადრებს – ადამიანებსაც და მოჩვენებებსაც – ერთი ნიშანი გამოგვარჩევს: ფანჯარასთან დიდხანს ვდგავართ, ყველაფერს ვაკვირდებით, ვიმახსოვრებთ და სამყაროს სურათს ჩვენი გუნება-განწყობის მიხედვით ვამახინჯებთ. ხელდახელ ვიგონებთ ისეთ წვრილმანებს, ნანახს უფრო მეტად რომ მოგვაწონებს – თვითმფრინავში ის კაცი უნდა იჯდეს, ვისაც ჰენრი ჯეიმზის მოთხრობის კითხვაში ჩაეძინება, მოპირდაპირე შენობის ბოლო სართულზე გაფენილი პირსახოცი იმ ქალის უნდა იყოს, ვინც ქუჩიდან აყვანილ პატარა ძაღლს გააღმერთებს… ჩემი ფანჯარა უცნაურ ადგილასაა – ძველი, გასაშლელი კიბის მესამე-მეოთხე საფეხურზე თუ არ დადექი, ვერ გამოაღებ და ვერც წვიმის წვეთებით დაისველებ ხელისგულებს. ღრუბლებზე უკეთესი სანახავიც რა მოიძებნება – მანამდე ვუყურებ ხოლმე, სანამ თავს რამე გადაუდებლად შესასრულებელი არ შემახსენებს, კიბიდან არ ჩამომიყვანს და ყოველდღიური წვრილ-წვრილი ამოცანების ერთხელ და სამუდამოდ გასარღვევ ბადეში არ დამაბრუნებს. ისე, ცუდი ამინდი უფრო მიყვარს – ფასს ადებს სიჩუმეში, სიმშვიდესა და დაორთქლილ შუშაზე მარტივი ფიგურების ხატვაში გატარებულ თითოეულ წუთს, თითოეულ ჩაცინებას – აჰა, ისევ გადარჩი!

ზაფხულის დღეებში ხეების კენწეროები მომხიბვლელად ხასხასებენ, ახლომახლო ქუჩებში საწანწალოდ გასვლას სწორ გადაწყვეტილებად მისახავენ; მოვიხედავ და უკვე ზამთრისპირია – ჟანგი მოსდებიათ, ფოთლის ნაწილიც გასცვენიათ. ახლაც, თებერვლის ბოლოს, ჩვეულებრივი უხალისობაა: გაცრეცილი, ჩიტების ჟივჟივს მონატრებული ცა, ნაჩქარევად აშენებული მაღალი კორპუსები, სადღაც შორს დალანდული ამწეები… უკრაინის დროშაც გახუნებულა, წინა შენობის აივნიდან გადმოფენილი, ქარში არაერთხელ აფრიალებული, დახვეულ-დაგრეხილი და მერე ისევ გასწორებული, დაძაბულ მოლოდინში გარინდებული. მეც რაღაცას ველოდები – შეიძლება იმას, რომ სურათი მთლიანად შეიცვლება, შეიძლება იმას, რომ ბოლოს და ბოლოს, მოჩვენებების, დროის მარყუჟიდან გამოხსნილების დასანახი თვალი ამეხილება.

© არილი

Facebook Comments Box