ჩინურიდან თარგმნა ანი ქარდავამ
შემოდგომის შუადღეა. კაშკაშა მზე ანათებს. კაცი, სახელად სუნფუ ხილით სავსე დახლთან ზის. სუნფუ ორმოცდაათ წელს გადაცილებულია და სარჩოს ხილის გაყიდვით შოულობს.
კაცს მზისგან თვალები ეჭუტება. იგი ხელებს მუხლებზე იწყობს და მთელი სხეულით მკლავებს ეყრდნობა. მზეზე მისი ნაცრისფერი თმა ბინდისფრად ელვარებს გზის მსგავსად, რომელიც ფართოა და შორს გადაჭიმული. ეს გზა მას გვერდს ჩაუვლის და ისევ დიდ მანძილზე გადაიჭიმება. სუნფუ უკვე სამი წელია ზის ადგილას, სადაც შორს მიმავალი ტრანსპორტი ხშირად ჩერდება.
თითქოს უცებ ჩამობნელდა, მანქანამ მას ახლოს ჩაუარა და კაცი მტვრით ამოგანგლა, თუმცა მალევე ირიჟრაჟა, მტვერი მიმოიფანტა და დღის სინათლეზე კვლავ გამოჩნდა სუნფუ თავისი ხილით. შემდეგ დაინახა, რომ წინ ერთი პატარა ბიჭი იდგა და შავად მოელვარე თვალები მისკენ ყურადღებით მიეპყრო. სუნფუ უყურებდა მოპირდაპირე მხარეს მყოფ, ბინძური ტანსაცმლით შემოსილ ბიჭს და მის ჭუჭყიან ხელებს. უეცრად ბიჭი შავი და გრძელი ფრჩხილებით წითელ ვაშლს შეეხო, ამ დროს კი სუნფუმ ხელები აღმართა, თითქოს ბუზი უნდა მოიგერიოსო და უთხრა: „აქედან გამეცალე.“
ბიჭმა უკან წაიღო ბინძური ხელი, სხეული შეერხა. შემდეგ წავიდა. იგი ნელ-ნელა მიდიოდა წინ, მიათრევდა მკლავებს, მისი თავი კი გამხდარ სხეულთან შედარებით ძალიან დიდი მოჩანდა.
ამ დროს რამდენიმე ადამიანი დახლთან მოგროვდა. ხილის გამყიდველმა თავი მოაბრუნა, მზერა მოაშორა ფეხით მიმავალ ბიჭს. ეს ადამიანები სუნფუს მოპირდაპირედ იდგნენ, ხილს არჩევდნენ და თან კითხულობდნენ : „ვაშლი რა ღირს… ნახევარი კილო ბანანი რა ღირს..
სუნფუმ სასწორი აიღო, მათ ვაშლი და ბანანი აუწონა, შემდეგ ფული გამოართვა, ისევ დაჯდა და მუხლებს ხელები დააყრდნო. უეცრად მან დაინახა პატარა ბიჭი, ის კვლავ დაბრუნებულიყო.
ამჯერად ბიჭი არა სუნფუს მოპირდაპირედ, არამედ განზე იდგა და კაშკაშა, შავი თვალებით ცოტა ხანს ვაშლებსა და ბანანებს შესცქეროდა, შემდეგ კი თავი ასწია და სუნფუს უთხრა : „ძალიან მშია.“
კაცი მას უყურებდა, თუმცა ხმას არ იღებდა. ბიჭმა გაიმეორა : „ძალიან მშია.“
სუნფუმ მკაფიო ხმა გაიგონა. ბინძური ბიჭის შემხედვარემ წარბები შეკრა და თქვა:
„აქედან გამეცალე.“
ბიჭი შიშისაგან შეკრთა, სხეული ყოყმანით შეერხა, შემდეგ ფეხები გაამოძრავა. სუნფუ მას აღარ უყურებდა, თვალებით გზატკეცილს აკვირდებოდა. გაიგონა, რომ შორს მიმავალი ავტობუსი ქუჩის მეორე მხარეს გაჩერდა, მგზავრები წამოდგნენ. ფანჯრის მინიდან მან კარებისაკენ მიმავალი ჩაჭეჭყილი ხალხი დაინახა, ცოტა ხნის შემდეგ კი ავტობუსი სრულად დაიცალა.
ამ დროს სუნფუმ სახე შემოატრიალა და შენიშნა, რომ ბიჭი მირბოდა და ხელში მრგვალი რაღაც ეჭირა. კაცმა ნათლად დაინახა, რომ ეს რაღაც ვაშლი იყო. ის წამოხტა, ბიჭს გაეკიდა და აყვირდა : „დაიჭირეთ ქურდი! დაიჭირეთ ის ქურდი…“
უკვე ნაშუადღევი იყო. ბიჭი მტვრიან გზაზე მირბოდა. ყვირილი მოესმა, უკან გაიხედა და დაინახა, რომ სუნფუ მისდევდა. იგი უკანასკნელი ძალებით გარბოდა და ქოშინებდა, მუხლები ეკვეთებოდა და მოძრაობა უჭირდა. ამ დროს ისევ უკან გაიხედა და დაინახა სუნფუ, რომელიც ყვიროდა და ხელების ქნევით ემუქრებოდა. ბიჭმა კარგად იცოდა, რომ კაცი მალე დაეწეოდა. გაჩერდა და შემოტრიალდა, ძლივსღა სუნთქავდა. სუნფუს მიახლოებისას კი ვაშლი პირში ჩაიტენა და მთელი ძალით ჩაკბიჩა.
სუნფუმ ვაშლს ხელი სტაცა და ბიჭს სახეში დაარტყა. ბიჭი ბარბაცით დაეცა, მიწაზე გარხთმულმა ხელები თავზე გადაიფარა და გამალებით დაიწყო ვაშლის ღეჭვა. დაღეჭვის ხმის გაგონებისას სუნფუ მას საყელოში სწვდა. ბიჭს თვალები გაუფართოვდა, ორივე ლოყა გამოებერა და ღეჭვა შეწყვიტა. ცალი ხელით ბიჭის საყელოს ჩაბღაუჭებული, მეორეთი კისერში სწვდა და აყვირდა: „ახლავე გადმოაფურთხე! გადმოაფურთხე!“
ირგვლივ ძალიან ბევრი ადამიანი შემოიკრიბა, სუნფუმ ხალხს მიმართა: „მას ჯერაც ჭამა სურს! ჩემი ვაშლი მოიპარა, ჩემი ვაშლი ჩაკბიჩა და ჯერაც ჭამა სურს!“
მან ბიჭს ხელი დაარტყა და უყვირა: „გადმოაფურთხე!“
ბიჭმა პირი მოკუმა, სუნფუ ისევ კისერში სწვდა : „გადმოაფურთხე!“
კაცმა პირში დაღეჭილი ვაშლი დაუნახა და რაც ძალი და ღონე ჰქონდა კისერში ხელი მოუჭირა. ბიჭს თვალები გადმოეკარკლა. ვიღაცამ სუნფუს უთხრა: „სუნფუ, სადაცაა ბიჭს თვალები გადმოუცვივდება, ასე ხომ მას დაახრჩობ.“
„ღირსია!“ – თქვა სუნფუმ – „მან ეს დაიმსახურა.“
შემდეგ ბიჭს ხელი გაუშვა, ცისკენ აღმართა და თქვა: „ცხოვრებაში ყველაზე მეტად ქურდები მძულს… გადმოაფურთხე!“
ბიჭმა ვაშლის ნაწილ-ნაწილ გადმოფურთხება დაიწყო. ჩაკბეჩილი ვაშლის ნარჩენები ტანსაცმელზე დაეყარა. შემდეგ პირი დახურა, სუნფუმ კი ძალით გაუღო და დაკუზული აკვირდებოდა შიგნით რაიმე ხომ არ ჰქონდა დარჩენილი: „კიდევ გაქვს, ბოლომდე ჯერაც არ გადმოგიფურთხებია!“
ბიჭი გადმოფურთხებას აგრძელებდა. პირიდან ვაშლის ცოტაოდენ ნარჩენებთან ერთად თითქმის სულ ნერწყვი მოსდიოდა, თუმცა მაინც გაუჩერებლად აფურთხებდა, საბოლოოდ კი ნერწყვიც აღარ შერჩა. ამ დროს სუნფუმ უთხრა: „ნუღარ იფურთხები“.
შემდეგ მიმოიხედა და ყველგან ხალხი დაინახა, ძალიან ბევრი ნაცნობი სახე შენიშნა და მათ მიმართა: „ჩვენ აქამდე კარს არ ვკეტავდით, ამ პატარა ქალაქში ერთი ოჯახიც კი არ კეტავდა კარს, ასე არ იყო?“
დაინახა, რომ უმრავლესობამ თანხმობის ნიშნად თავი დაუკრა. მან განაგრძო საუბარი: „ახლა კი კარის ჩაკეტვისას კიდევ უნდა დავამატოთ ერთი ჩამკეტი, რატომ? ზუსტად ამ ქურდების გამო, ცხოვრებაში ყველაზე მეტად ქურდები მძულს.“
სუნფუმ დაინახა, რომ ბიჭი მას აკვირდებოდა, სახე სულ მთლად ტალახიანი ჰქონდა. ის მოხიბლული თვალებით უყურებდა სუნფუს, თითქოს მისი სიტყვები აჯადოებდა. ბიჭის გამომეტყველებამ კაცი ააღელვა და თქვა: „თუკი ძველ წესებს დავემორჩილებით, მას ერთი ხელი უნდა მოვტეხოთ, სწორედ ის ხელი, რომლითაც მოიპარა, სწორედ ის ხელი უნდა მოვტეხოთ…“
სუნფუმ თავი დახარა და ბიჭს შესძახა : „რომელი ხელი იყო?“
ბიჭს მთელი სხეული აუკანკალდა, მარჯვენა ხელი უკან წაიღო. სუნფუმ კი მის მარჯვენას ეგრევე ხელი სტაცა და ირგვლივ მყოფ ხალხს დაანახა: „აი, ზუსტად ეს ხელი იყო, თუ არა, ასე სწრაფად რატომ დამალავდა…“
ამ დროს ბიჭს აღმოხდა: „არ არის ეს ხელი“.
„მაშინ ეს ხელი ყოფილა“. – სუნფუ ახლა უკვე ბიჭის მარცხენა ხელს სწვდა.
„არა!“
დაიყვირა ბიჭმა, ამჯერად მარცხენა ხელის უკან წაღება მოუნდა, მაგრამ სუნფუმ ხელი დაარტყა. ბიჭი შეირხა, სუნფუმ მას ისევ დაარტყა, ბიჭი აღარ განძრეულა. სუნფუ ახლა უკვე თმაში სწვდა, თავი ააწევინა და დაუყვირა : „რომელი ხელი იყო?“
ბიჭი ცოტა ხანს ფართოდ გახელილი თვალებით შეჰყურებდა კაცს, შემდეგ მარჯვენა ხელი წამოსწია. სუნფუ კი მაშინათვე მაჯაში სწვდა, მეორე ხელი მის შუა თითს
მოუჭირა და შემოკრებილ ხალხს მიმართა: „თუკი ძველ წესებს დავემორჩილებით, მარჯვენა ხელი უნდა მოვატეხოთ, ახლა კი ასე არ ხდება, ახლა მთავარია, როგორ აღვზარდოთ.“
სუნფუმ ბიჭს შეხედა და თქვა: „აი, ასე უნდა აღვზარდოთ!“
შემდეგ მარჯვენა ხელის შუა თითი მთელი ძალით გადაუგრიხა. ბიჭმა განწირულად იღრიალა. დაინახა, რომ თითი ჰქონდა მოტეხილი და მოწყვეტით მიწაზე დაეცა.
სუნფუმ ხალხს კვლავ მიმართა: „ქურდებს ასე უნდა მოვექცეთ, მკლავი თუ არა, თითი მაინც უნდა მოვტეხოთ“.
ლაპარაკში ბიჭს ხელი გაუწოდა ასაყენებლად. შენიშნა, რომ ბიჭი ტკივილისაგან თვალს ვერ ახელდა და დაუყვირა: „თვალი გაახილე, მიდი, დროზე გაახილე თვალები“!
ბიჭმა თვალები გაახილა, დაუცხრომელი ტკივილისაგან პირი დაჰბრეცოდა. სუნფუმ ფეხი მიარტყა და უთხრა: „წამოდი!“
ბიჭი საყელოთი მიათრია ხილის დახლთან, მუყაოს ყუთიდან თოკი ამოიღო და დახლის წინ დააბა. ხალხის დანახვისას კი უთხრა: „იყვირე, იყვირე, რომ ქურდი ხარ“.
ბიჭი სუნფუს შეჰყურებდა, მაგრამ არ ყვიროდა. კაცი ახლა უკვე მის მარცხენა ხელს სწვდა და შუა თითზე ძლიერად მოუჭირა, რა დროსაც ბიჭს აღმოხდა: „მე ქურდი ვარ“.
სუნფუმ უთხრა: „უფრო ხმამაღლა იყვირე“.
ბიჭმა თავი წინ წასწია და ბოლო ხმით იყვირა : „მე ქურდი ვარ“.
სუნფუმ შეამჩნია, რომ ბიჭს კისერზე ძარღვები დაეჭიმა და თავის ქნევით უთხრა: აი, ზუსტად ასე, ზუსტად ასე დაიყვირე“.
შემოდგომის ნაშუადღევის მზის სხივები ბიჭს თვალს ჭრიდა, ორივე ხელი ზურგსუკან ჰქონდა დაბმული. თოკი კისერზეც უჭერდა, რათა თავი არ დაეხარა. მას მხოლოდ გზატკეცილის დანახვა შეეძლო. გვერდით ის ხილი ეწყო, რომელიც ძალიან სურდა, თუმცა კისერი ისე ჰქონდა დაბმული, რომ თვალის შევლებასაც კი ვერ ახერხებდა.
გამვლელების დანახვისას მას უნდა დაეყვირა: „მე ქურდი ვარ“.
სუნფუ ხილის დახლთან, სკამზე იჯდა და კმაყოფილი შესცქეროდა ბიჭს. ის ერთი ვაშლის დაკარგვის გამო აღარ ბრაზობდა, პირიქით, საკუთარი თავით ამაყობდა კიდეც, ვინაიდან მან ვაშლის ქურდობისთვის დაიჭირა და დასაჯა ბიჭი. თანაც, დასჯის პროცესი ჯერაც გრძელდებოდა. საკმარისი იყო ვინმეს ჩაევლო, ბიჭს ხმამაღლა ყვირილს აიძულებდა. სუნფუ მიხვდა, რომ ხილის დახლთან ხალხის ნაკადი სწორედ ამიტომ არ წყდებოდა.
ბევრი ადამიანი ცნობისმოყვარე თვალით უყურებდა ხმამაღლა მყვირალ, თოკით დაბმულ ბიჭს. სუნფუ გამვლელებს სათითაოდ უხსნიდა, რომ ბიჭმა ვაშლი მოპარა. უყვებოდა, ამის შემდეგ როგორ დაიჭირა, როგორ დასაჯა ის, საბოლოოდ კი მათ ეუბნებოდა: „ეს მისთვის ძალიან კარგია.“
სუნფუ ასე განმარტავდა საკუთარ ქმედებას: „მე უნდა მივახვედრო, რომ მომავალში ვეღარ შეძლებს ქურდობას.“
დროდადრო კი ხმამაღლა ეკითხებოდა: „შემდეგში ისევ მოიპარავ?“
ბიჭმა უარყოფის ნიშნად თავი ოდნავ, თუმცა სწრაფად გააქნია, რადგან დაბმული იყო.
„ყველამ დაინახეთ?“ – სუნფუ თვითკმაყოფილი ეკითხებოდა გამვლელებს.
მთელი ეს დრო ბიჭი გაუჩერებლად ყვიროდა. მას პირი გამოუშრა, ხმა ჩაეხლიჩა. შებინდებისას ბგერებს ძლივსღა გამოსცემდა, თუმცა მაინც აგრძელებდა: „მე ქურდი ვარ.“
გამვლელებს უკვე აღარც ესმოდათ, რას ყვიროდა ბიჭი. სუნფუ კი ახმიანებდა: „ბიჭი ყვირის: მე ქურდი ვარ.“
როცა ჩამობნელდა, სუნფუმ ხილი ურიკაზე დააწყო, შემდეგ ბიჭს თოკი შეუხსნა და ისიც ურიკაზე შემოდო. ამ დროს უკნიდან გაიგონა დაცემის ყრუ ხმა. შემოტრიალდა და დაინახა, რომ ბიჭი მიწაზე დაცემულიყო და უთხრა: „ისევ გაბედავ თუ არა მომავალში რაღაცების მოპარვას?“
შემდეგ ურიკით გზას გაუყვა.
ბიჭი კი ძირს იწვა ქანცგაწყვეტილი და მშიერ-მწყურვალი. თოკის შეხსნისას ის მაშინათვე მიწაზე დაენარცხა. სუნფუს წასვლის შემდეგაც მიწაზე ეგდო, ძლივძლივობით ახელდა თვალებს. თითქოს წინ გზატკეცილს უყურებდა, თუმცა ვერაფერს ხედავდა. გაუნძრევლად იწვა, შემდეგ ნელ-ნელა წამოდგომა დააპირა, წამოსადგომად კი ხეს იშველიებდა. ბოლოს დასავლეთით გზას გაუყვა.
გაძვალტყავებული ბიჭი დაისს მიუყვებოდა. სხეულის ოდნავი რხევით მიდიოდა პატარა ქალაქის ქუჩაზე. იგი რამდენიმე ადამიანმა შენიშნა და მიხვდნენ, რომ სუნფუს მიერ დაჭერილი ქურდი იყო, თუმცა არ იცოდნენ ბიჭის სახელი, არც ის იცოდნენ, საიდან იყო და, ცხადია, იმასაც არ უწყოდნენ, საით მიდიოდა.
ისინი ბიჭის მარჯვენა ხელსა და მის გადაგრეხილ შუა თითს აკვირდებოდნენ. უყურებდნენ, როგორ მიაბიჯებდა ის დაისში და როგორ გაუჩინარდა დაისშივე.
იმ საღამოს სუნფუ, ჩვეულებისამებრ, მეზობლად მდებარე პატარა მაღაზიაში შევიდა ცოტაოდენი ბრინჯის ღვინის საყიდლად. შემდეგ ორი განსხვავებული კერძი
მოიმზადა და მიუჯდა რვა უკვდავის1 მაგიდას. ამ დროს ფანჯრიდან დაისის სხივი შემოვიდა და ოთახი თითქოს გაათბო. იჯდა დაისში ფანჯარასთან და ნელ-ნელა შეექცეოდა ბრინჯის ღვინოს.
ოდესღაც, მრავალი წლის წინ ამ ოთახში ერთი მშვენიერი ქალი და ხუთი წლის ბიჭი ცხოვრობდნენ. იმ დროს ოთახში მრავალი ხმა ერთმანეთში ირეოდა. სუნფუ, მისი მეუღლე და მათი შვილი უსასრულოდ საუბრობდნენ. ზოგჯერ სუნფუ ოთახში იჯდა და გარეთ უყურებდა, როგორ ანთებდა მისი ცოლი ღუმელში ცეცხლს, მათი ვაჟი კი დედის სამოსს ჩამოკიდებული თავისი ბავშვური ხმით დედას რაღაცას ეუბნებოდა, ეკითხებოდა.
მოგვიანებით, ზაფხულის ერთ შუადღეს პატარა ბიჭებმა შემოირბინეს. ისინი სუნფუს სახელს გაჰყვიროდნენ. უთხრეს, რომ მისი შვილი შორიახლოს ტბორში ჩავარდა. ზაფხულის იმ შუადღეს სუნფუ შეშლილივით გაიქცა, მისი ცოლი კი უკან კივილითა და ტირილით გაეკიდა. ისინი მიხვდნენ, რომ უკვე სამუდამოდ დაკარგეს შვილი. საღამოს კი, ჩახუთულ სიბნელეში ერთმანეთის პირისპირ დასხდნენ და გაუჩერებლად დაიწყეს მოთქმა.
გარკვეული დროის შემდეგ ცოტათი დამშვიდნენ და ძველ ცხოვრებას დაუბრუნდნენ. რამდენიმე წელმა ძალიან სწრაფად განვლო.
ამ წლის ზამთარში ერთი მოხეტიალე დალაქი მიადგა მათ კარს, სუნფუს ცოლი იმწამსვე გარეთ გავიდა და დალაქის მოტანილ სკამზე დაჯდა. მზის კაშკაშა სხივებისგან თვალები დაეხუჭა და დალაქს ნება მისცა, მისთვის თმა დაებანა და შეეჭრა, გამოესუფთავებინა ყურები, გაეკეთებინა მასაჟი მხარსა და მკლავზე. ქალმა იგრძნო, რომ მისი სხეული თითქოს უჩინარდებოდა, ცხოვრებაში არასოდეს ყოფილა
ასეთი მოდუნებული. ქალი დაბნელებას დაელოდა, ტანსაცმელი ჩაალაგა, მიატოვა სუნფუ და დალაქთან ერთად გაუყვა გზას.
ამგვარად, სუნფუ მარტოდმარტო დარჩა, კედელზე ჩამოკიდებული წარსულის შავ- თეთრი პორტრეტი გაუფერულდა. სურათზე თავად არის გამოსახული ცოლთან და ვაჟთან ერთად. ბიჭი შუაშია და თავზე დიდი ზომის ბამბის ქუდი ახურავს. ცოლი მარცხნივ დგას, ნაწნავები მხრებზე აქვს ჩამოყრილი და იღიმის. სახეზე თვითკმარობა აღბეჭდვია.
თავად სუნფუ კი მარჯნივ დგას, მისი ახალგაზრდა სახე ძალიან ცოცხლად გამოიყურება.
1 ძველმოდური, კვადრატული ფორმის მაგიდა, რომელთანაც რვა ადამიანი ჯდება. „რვა უკვდავი – 八仙“ გვხვდება ტაოისტურ მითოლოგიაში.
© არილი