გამოგონილი ამბავია. თუ ვინმეს ვინმე ან რამე ეცნობა, ჩემი ბრალი არაა.
ანა კ. ს.
გოგო მატილდამ, რომელმაც გაცნობისთანავე გული გამიხეთქა, მითხრა, მეგობრები ტილდას მეძახიან და ბარემ შენც ახლავე ტილდა დამიძახე, ჩვენ ხომ მეგობრები ვართო, და თუმცა იმწამს ეს აზრადაც არ მომსვლია, იმ დღის მერე სამი წელი მართლა საუკეთესო მეგობარი მყავდა და, სავარაუდოდ, ახლაც მყავს, უბრალოდ, სადაა და რას სჩადის, წარმოდგენა არა მაქვს, თუმცა ცოცხალი ნამდვილად იქნება, რადგან ნათქვამი აქვს, რომ მისი გარდაცვალების მერე სადღაც, დასაკარგავში, დიუნებში, რაღაც სახლი მერგება, და იმ სახლისა დღემდე არაფერი მსმენია, და ნეტა, ის მაინც მითხრას ვინმემ, სადა დგას, საერთოდ, და დგას თუ არა, ეგებ ზღვამ წაიღო. მოკლედ, ამ მატილდა-ტილდამ, რომელმაც ქართული ისე იცოდა, რომ წინადადებების დამღერება რომ არ სჩვეოდა და ძალიან ქერა და ცისფერთვალება არ ყოფილიყო, ჩემი უბნელი ეგონებოდა კაცს, ერთ დღესაც, მორიგი უმისამართო მოგზაურობიდან დაბრუნებულმა, მოგვახსენა, ამიერიდან არც ტილდა დამიძახოთ, არც მატილდა, მათიკო მქვიაო, და აქამდე თუ ვწერდი, რომ ჩემი სახელია მატილდა, ახლა უკვე მათილდას დავწერო.
– სად დაწერ? – სისულელე ვკითხე.
– რა ვიცი, სადმე. მათილდა – მათიკო. როგორც ქართველი გოგო. ხო მაგარია?
მამუკამ ვერ გაიგო, რა იყო მაგარი. მე კი იქვე დავეთანხმე ტილდას, ბოდიში, მათიკოს:
– მაგარია, – ვუთხარი, – ოღონდ, რატომ?
აღმოჩნდა, რომ ტილდამ – რა ვქნა, ვერ ვეძახი მათიკოს და ჰა, მომკალი! – გაიცნო კაცი, ქართველი, და გაგიჟდა მის გამო, გადაირია, სიყვარულისგან თვალთ დაუბნელდა, რასაკვირველია, დანახვისთანავე, იმიტომ, რომ გადასარევი შესახედი ყოფილა, ახოვანი, ბრიალა შავი თვალებით, და როგორც იქვე, სულ რამდენიმე წუთში გაირკვა, სხვა დანარჩენი მთლად საარაკო ჰქონია: სიტყვა-პასუხი, მიხვრა-მოხვრა, და ისე მღერის თურმე ეს მზეჭაბუკი, მიმიქარავს გონაშვილი, და თან ცეკვავს კიდეც! წარმოგიდგენია?
მამუკამ ვერაფერი წარმოიდგინა. მე – კი. ზემოთჩამოთვლილი თვისებები ჩემს კარგ მამუკას ნამდვილად არ ჰქონდა და მერე, რა? სამაგიეროდ, ძალიან კარგი ბიჭი იყო, მე ძალიან მიყვარდა და მასაც ვუყვარდი, მაგრამ არც ის იყო ალენ დელონი და არც მე – ბრიჯიტ ბარდო, სიმღერა არცერთს არ შეგვეძლო და ცეკვა-თამაშისაც, აი, რა ვთქვა… მაგრამ მამუკა წესიერ სახლში გაიზარდა, ზრდილობა არ ეშლებოდა:
– შენსავით მაინც ვერ იცეკვებს. მე რომ შენი ტანგო ვნახე, ასე ვერავინ ცეკვავს.
ტილდა ცეკვავდა ტანგოს. არა ისე, გოგოები ორი თვე რომ ივლიან ხოლმე და მერე კი, ცეკვავენ, ოღონდ აი, როგორ ვთქვა… ცეკვავენ, რა… ტილდა მართლა ცეკვავდა, გასაკვირად, რაღაც მტაცებელი ფრინველივით, ნამდვილ არგენტინულ ტანგოს ცეკვავდა. ეს ამბავი შემთხვევით გავიგე, სავიზიტო ბარათი აღმოაჩნდა, და ზედ ეწერა, რომ ის, მატილდა, არის თარჯიმანი, – ხუთი ენა იყო ჩამოთვლილი, ქართული – არა, იმიტომ რომ ტილდა თვლიდა, რომ ქართული არ იცის, რადგან ქართულად ვერ ხუმრობს და ანეკდოტებს ვერ ჰყვება; იმავე უპატარავეს ფურცელზე ეწერა, რომ მისი მფლობელი არის სერტიფიცირებული მყვინთავი და დიპლომირებული ჟონგლიორი, და ეს უკანასკნელი ტყუილი აღმოჩნდა, არ ჰქონია დიპლომი ტილდას, არანაირი, ისევე, როგორც აღარ ჰქონდა სამშობლო, სახლი, ოჯახი, აღმსარებლობა და ნათელი მომავლის ხედვა, ჰქონდა კარგი ქვეყნის კარგი პასპორტი, ერთი უმძიმესი, ათასი სისულელით გამოტენილი ზურგჩანთა, დიდი გული და სიცოცხლის არნახული სიყვარული, კი, ესენი ჰქონდა, კი, მაგრამ დიპლომი – არა. ყველაფრით შეეძლო ჟონგლიორობა, ბურთებით, კარტოფილით და ხახვით, ფაიფურის ჭიქებითაც კი, თან ტრიალებდა, ხტოდა, მალაყებს ჭიმავდა ორმოცს მიტანებული ტილდა, და ახლა რომ ვუფიქრდები, საერთოდ, ყველაფერი შეეძლო, მაგრამ რასაც კლასიკური გაგებით სწავლა ჰქვია, არასოდეს უქნია, კი არ დაიზარა, უბრალოდ, ასე აეწყო. ეს ამბავი მამუკამ გაარკვია, შემთხვევით, სტანდარტული თბილისური კითხვები როცა დაუსვა რამდენიმე დღით ჩვენთან ჩასახლებულ, ორმეტრიან სამზარეულოში, ტახტად წოდებულ ყუთზე ჩამომჯდარ ტილდას, რომელწლიანი ხარ და რაუბნელი და მსგავსები, და როცა ჰკითხა, სად სწავლობდიო, ტილდა დაფიქრდა – თარგმნა, თავის ჭკუით.
– წმინდა მარიამ ღვთისმშობლის მიძინების მონასტრის ქრისტეს ტანის სკოლა-ინტერნატში. – და როცა მიხვდა, რომ სახტად დავრჩით, ლათინურად დასძინა: – Corpus Christi. ოღონდაც იქ ცუდად ვისწავლე. წლების შემდეგ ერთ ძვირფას სასტუმროში ვიყავი ადმინისტრაციაში, კარპატებში, იქითა მხრიდან, – ხელი უმისამართოდ გაიქნია, – გრძელი შემოდგომა და ზამთარი და გაზაფხული იყო და სულ ვმეცადინეობდი და ასე მოხდა, რომ ძალიან კარგად ვიცი ტანგო.
უძირო ზურგჩანთიდან ოდესღაც წითელი, ქუსლიანი ფეხსაცმელიც ამოალაგა და ჩანაწერებიც გვანახა, რაღაც ინდუსტრიულ კვანძში გადაღებული ვიდეო, და ბიჭო, მართლა ძალიან კარგად ცეკვავდა. მე და მამუკა პარტნიორობას ვერ გავუწევდით, თორემ ცოცხლადაც შეგვისრულებდა, დაუზარელი გოგო იყო.
ტილდამ თქვა, რომ მისმა სიყვარულმა, ახალმა კი არა, ერთადერთმა და განუმეორებელმა სიყვარულმა, ამ შესანიშნავმა კაცმა ტანგო არ იცის, მაგრამ სხვას მაგრად ცეკვავს. სად ნახა და იმ სოფელში, თავიდან რომ ჩავიდა, იმაში კი არა, მეორეში რომ იყო, ჰო, აი, სადაც მიქლიო ისწავლა – რა სასაცილო სიტყვაა, არა?! აი, იქაურმა მასპინძელმა მეზობლის ქორწილში გაიყოლა ჩვენი ტილდა, და იქ ნახა, როგორ ცეკვავდა.
– ეუჰ! – აღმოხდა მამუკას. – გადაახტა სუფრას თავზე და დავლური დაუარა!
– დავლური თუ ლეკური? – ჩავეკითხე მამუკას.
– დავლური რა არი? – ყურები ცქვიტა ტილდამ.
აი, დავლურს კი მე და მამუკა მაგრად ვუვლიდით. მამუკამ ხელები გაშალა, ტილდამ ტაში დასცხო, ჭყლოპინებდა, მე ჯერ მუხლებზე მოგდებულ ტაბურეტს ვუბაგუნებდი, მერე ტაბურეტი ტილდამ გადაიბარა და ვიცეკვეთ, ფაქტობრივად, ადგილზე, მე და მამუკამ, ბაგაბუგის თანხლებით, სამარცხვინოდ, მაგრამ თავდადებულად, და ახლა რომ მახსენდება, ბიჭო, ბიჭო, რა მყუდრო იყო ის დაფხავებული ხრუშჩოვკა, რა გემრიელად ისმებოდა არაყი „ალექსანდრე“ და პიტნის ჩაი, და როგორ გვიყვარდა ერთმანეთი მე და ჩემს მამუკას, რა კარგი იყო, ამის ღმერთი არ იყოს, ის დრო, როცა ერთად ვიყავით მე და ჩემი ბობი მაკგი!
– კი, ზუსტად, ასე ცეკვავდა, ზუსტად! – ხარობდა ტილდა.
– ჰოო, – იდარდა მამუკამ, – ვერ უცეკვია მთლად გადასარევად, რას იტყვი?
რა მეთქმოდა.
ტილდა ანთებული იყო და ვერ ჩუმდებოდა. ის ჰყვებოდა, რომ იმ კაცმა უთხრა, და მერე აი, რომ შეხედა, და ტილდამ რომ შეხედა, იფიქრა, და ასე უთხრა, და მერე… როდის – მერე? მერე, აი, როცა უკვე შეხვდნენ, არა, მესამედ თუ… არა, აი, მეხუთედ რომ შეხვდნენ, კიდევ ერთი მეგობარი იყო, კაცი, და კიდევ ერთი იყო, ოღონდ, ის იყო ბიძაშვილი, ღვიძლი, არა, დაიცა… ჰო, ალალი ბიძაშვილი, და კი ჰგავს, მაგრამ მთლად ტილდას რაინდივით ლამაზი ვერაა, და მერე იმან ტილდას უთხრა და ტილდამ…
მამუკა გულისყურით უსმენდა, მე – უგულისყუროდ, სანამ რაღაც არ გავიგონე:
– …და რომ მითხრა, რომ თვითონ ხომ ჰქვია არგელოდი, იმას – არველოდი…
– რაო, გოგო?
– დაიცა, – მამუკამ ხელი მომიჭირა, – რომელს რა ჰქვია?
ტილდამ დაუზუსტა. მამუკამ თავი დაუქნია, განაგრძეო. მე ვერ დავიმახსოვრე. მაშინ მეგონა, რომ არც იყო დასამახსოვრებელი. მხოლოდ ის გავიგე, რომ ის ჩემი ცოდვით სავსე არველოდი თუ არგელოდი სიდედრის დანატოვარ სახლს ჰყიდდა სადღაც, მთაში, ალპურ ზონაში, ევას პავაროტში, და ველოდი თუ გელოდი თუ ვიღაც ოხერი, მოკლედ, მეორე, ბიძაშვილი თუ მამიდაშვილი, ამ სახლის ყიდვას ნატრობდა, ოღონდ ფული არ ჰქონდა, იმიტომ კი არა, რომ საერთოდ უკაპიკო, მათხოვარი და ღორილაა – ეს შეფასება მამუკამ ჩემს სახეზე ამოიკითხა, თქმით არ მითქვამს, მე მოვკვდე, – უბრალოდ, ახლა ისე მოხდა, რომ არა აქვს ამ სახლის ფული, და ასეთი მაგარი სახლი რომაა, გასაგებია, რომ ხვალვე გაიყიდება, და გელოდის თუ ველოდის ფული ეჩქარება, სჭირდება ძალიან, თორემ ასეთ სახლს როგორ გაყიდდა, და რომ ეჩქარება, რა ქნას, სხვას უნდა მიყიდოს.
– არელოდმა, – დააზუსტა მამუკამ.
– კი, არველოდიმ. – თავი დაუკრა ტილდამ.
– და შენ მოგწონს არგელოდი, – თქვა მამუკამ, – გავიგე.
– რა გაიგე? – გადავირიე მე, – რო არ მითხრა, რა გაიგე, რა – გელოდი?
– არგელოდი, – შემისწორა მამუკამ. – ველოდი მამიდაშვილია.
– ბიძაშვილი, – შეუსწორა ტილდამ. – არველოდი.
მერე, მარტო როცა დავრჩით, მამუკამ დიდი სიტყვა წარმოთქვა, რომელსაც დღესაც სიამოვნებით წამოვაძახებდი, ველოდების ამბებისგან განსხვავებით, იმ საღამოს მამუკას ნათქვამი ყოველი სიტყვა მახსოვს და უჰ, რა დღეში მოვაქცევდი საბრალო მამუკას, მაგრამ, აბა, სადღაა მამუკა, და საბრალო ვინაა, ახლა კი ვიცი, მაგრამ მაშინ, აბა, რა ვიცოდი, და ვიჯექი და ვისმენდი გასული საუკუნის ორმოცდაათიან წლებში თბილისში დაბადებულ-გაზრდილ-დაბერებული კაცის წარმოდგენებს იმის შესახებ, როგორი დამოკიდებულება უნდა ჰქონდეს წესიერ ადამიანს სამყაროს მიმართ, როგორ უნდა იყო გულითადი და გულისხმიერი, იმიტომ რომ ავი, მუდამ ჩასაფრებული და ეჭვებით აღსავსე ადამიანი ბედნიერი ვერ იქნება, და როგორი სირცხვილია, – არა, შენ ჩემი თქმა რად გინდა?! – რამხელა სირცხვილია ადამიანის განსჯა მისი წარმოშობის, განათლების, სოციალური სტატუსის და მსგავსების გამო. მე ვცხარობდი და გავძახოდი, რომ არავისაც არ განვსჯი, მამუკა ამბობდა, რომ განვსჯი, და თან როგორ! მე ვუმტკიცებდი, რომ ასეთი უსაშველოდ ლამაზი, ღმერთო მაპატიე და ველოდი, ღლეტია და დარმახუი, არ შეიძლება სანდო იყოს, და მამუკა მიყვებოდა, რომ ტილდა-მატილდა დიდი გოგოა, სულელი არანაირად არაა, და თან ჩვენ ხომ არ ვიცნობთ არველოდს, ჩვენ რა ვიცით, ტილდა კი, როგორც ატყობ, ადამიანებში ერკვევა.
– ეგ რაში შეატყე?
მამუკამ მხრები აიჩეჩა და იქვე მიყიდა, მითხრა, რომ ქალი, რომელმაც გაცნობისთანავე მითხრა, შენ ჩემი მეგობარი ხარო, სულელი ვერ იქნება, იმიტომ რომ მე ვარ – და ჩამოთვალა, და ჩამოთვალა, და მე გავინაზე, დავდნი და დავთანხმდი სრულიად იდიოტურ ამბავზე: ვახშამზე მოგვეწვია არგველოდი.
– იმას მაინც ხომ ვნახავთ, რა კაცია, – მიხსნიდა მამუკა, – ამ გოგოს მონაყოლით რას გაიგებ. შევხედოთ, დაველაპარაკოთ, რა იცი, რა ხდება, ეგებ ისეთი ბრილიანტია, აი, მანათობელი! – და როცა პასუხად ქარიშხალი არ დამიტრიალებია, ჩუმად მკითხა: – ოღონდ რა ვერ გავიგე, იცი? აი, რატომ – მათიკო?
* * *
არგელოდთან შედარებით ჩემი მამუკა აღმოჩნდა ყარამან ყანთელი. უგერგილო ბიჭი იყო, ახოვანი ვერაფრით ეთქმოდა. ამ იმედგაცრუებას ტილდას ქართულს დავაბრალებდით, მაგრამ სხვა დანარჩენიც, აი, რა ვიცი…
თავიდან არგელოდი არ ლაპარაკობდა, იღიმებოდა, ცოტა სულელივით, და სწორადაც იქცეოდა, იმიტომ რომ სამი ჭიქა რომ დალია – ნეკგაშვერილმა! თვალებს არ დავუჯერე! – გახურდა, და ქვეყანაში არსებული ვითარების შესახებ რომ დაიწყო ლაპარაკი – ასე თქვა, მართლა, „ქვეყანაში არსებული ვითარება“! – ვიფიქრე, ერთი, წავიდეს ეს კაცი და აუ, რას ვუზამ-მეთქი დებილ მატილდას, ეს ძირნაყარი რომელ ნაგავსაყრელზე მოქექა, სად ეძება, რა სჭირს ამ გოგოს, ღმერთო შენ მიშველე… არგელოდი კი მეტყველებდა, რაღაცებს გასძახოდა, ჭკვიანობებს, მერე ჩემი და მამუკას სადღეგრძელო დალია, გულისტკივილი გამოთქვა, რომ შვილები არ გვყავს ასეთ ლამაზ ოჯახში, და სხვა და სხვა. მამუკა თვინიერად უქნევდა თავს, ტილდას მათიკოდ იხსენიებდა, და სულ სისულელეებს ლაპარაკობდა, განუმეორებელს, კიდევ კარგი, ჯარის და წყალქვეშა ნავში გატარებული წლების შესახებ არ დაუწყია მოყოლა, და მთელ ამ საშინელებას ტილდა გახარებული ადევნებდა თვალს, კისკისებდა და ლაღობდა, და როცა დაადგათ საშველი და ასანთის კოლოფისხელა წინკარში მორჩა არგელოდი ოჯახის, ჭერის და ფუძის დალოცვას, ტილდამ სიყვარულისგან აკანკალებული ხელებით შეუკრა ქურთუკი.
ლიფტის ღრჭიალს ბოლომდე ვუსმინეთ. მამუკამ ბინის კარი ფრთხილად მოიხურა.
– ჰა. – ვუთხარი მე.
– წამო, დავლიოთ, – მითხრა მამუკამ.
– აღარაა, – ვუთხარი ავად. – ჩააბუყბუყეთ.
მამუკა მდუმარედ გავიდა სამზარეულოში, რაღაცები აჩხაკუნა და ჯერაც წინკარში ჩამომდგარს ბრეჟნევისდროინდელი ლიმონათის ბოთლი დამანახა.
– სად იყო, ძმურად? – გამიკვირდა.
მამუკამ მხრები აიჩეჩა.
სამზარეულოში დავსხედით. ნიჟარაში იდგა ჭუჭყიანი ჭურჭლის მთა. სახლი, სავარაუდოდ, სიგარეტის და შემწვარი ხახვის სუნად ყარდა. დავიკიდეთ, ჩამოვასხით და შევაჯამეთ, ვინ რა ვიცოდით. კაცური საუბრის დროს მამუკას გაურკვევია, რომ ტილდას მთლად არ მოუბოდავს, ბიძაშვილი თუ მამიდაშვილი არველოდი მართლა ჰყიდდა სახლს და არგელოდს, არა, ასე არა, არგელოდის მისი ყიდვა ყოველთვის უნდოდა, მაგრამ ფული არ ჰქონდა, და ახლა, როცა ტილდა გაიცნო – უკაცრავად, მათიკო როცა გაიცნო და შეიყვარა და ბლა ბლა ბლა, მტკიცედ გადაწყვიტა, რომ ამ სახლს იყიდდა.
– სესხი აიღო? – ვიკითხე მე.
არგელოდი სესხს ვერ აიღებს, იმიტომ, რომ სამსახური არა აქვს და არც რამე ჩასადები აბადია, და ის სახლი ისეთ ადგილასაა, არცერთ ბანკს არ გაუგია, მაგრამ არველოდის უჯიგრია და ფასი დაუკლია და სულ რაღაც ორ ათასად აძლევს.
– ლარად?
არა, დოლარად, და ეს ორი ათასი დოლარი კი ჰქონია უტვინო ტილდას, ალბათ, დასამარხად გადადებული, და ტილდასაც ხომ სულ სახლი უნდა, და გამოსდით ასე, მშვენივრად, სახლი პლუს სიყვარული, თუ პირიქით. უბრალოდ, ტილდა უცხოელია, და ამიტომ სახლი არგელოდის სახელზე იქნება.
– და შენ არ დაიწყო ახლა რაღაცები, ეგ ჩვენი საქმე არაა, უყვარს ამ ხალხს ერთმანეთი და იწყობენ ცხოვრებას, რა გინდა?
– რა უნდა მინდოდეს?
ტილდას კი სახლი უნდოდა, სულ, გაუთავებლად, მთელი სიცოცხლის განმავლობაში. ოდესღაც, ცხადია, ჰქონდა, უბრალოდ, სანამ საბჭოეთი ინგრეოდა და სანამ მატილდას მოწყალე დედები ლათინურს და სათნოებას ასწავლიდნენ, მამა დისიდენტობას გადააყოლეს, დედამ კი ბინა გაყიდა და კანადაში გაიქცა, ვიღაც კაცთან ერთად, და მას მერე აღარავის უნახავს, იმედია, კაცმა ტყეში წაიყვანა და მგლებს მიუგდო შესაჭმელად, ან ტბაში დაახრჩო. მონასტრიდან გამოსულმა ტილდამ რამდენიმე წელი იხეტიალა, სანამ ჯანი მოსდგამდა, მერე კი გადაწყვიტა, რომ თავის სახლი უნდა, საკუთარი, და გაიხსენა, რომ სადღაც, ქვეყნის დასალიერში, სადაც სულ ქარი ზუზუნებს და ძალიან ცივი ზღვა და სრულიად უნაყოფო ბორცვებია მხოლოდ, სახლი იდგა, მამამისის მამიდების, რომლებიც – ციტატა – „ძალიან მახინჯები და ბრაზიანები იყვნენ, ყველამ იცოდა, რომ ერთმანეთს სცემდნენ, ასეთ ქალებს ცოლად ვინ მოიყვანდა“, და რომლებიც ორივე ერთად გადაუსახლებიათ სადღაც, დედამიწის სხვა დასალიერში, სადაც – კვლავ ციტატა – „არაფერი ეტკინებოდათ, იმათ ციმბირი ვერ შეაშინებდა“, მაგრამ აღარ დაბრუნებულან და აწი, რაც არ უნდა ყოფილიყო, ვეღარც დაბრუნდებოდნენ, ასზე მეტი წლისა იქნებოდნენ და რაღა… და აი, ერთხელაც, შემოდგომის მიწურულს, როცა სიცივე ძვალ-რბილში ატანდა და იმ სახიჩარ მიდამოს მზე სულ რამდენიმე საათით ახსენებდა თავს, ტილდა-მატილდა, თავის ვეება ზურგჩანთით, რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში მიტოვებულ სახლს მიადგა, კლიტე რომ ვერ ჩამოაგდო, მთელი კარი ამოიღო დაჟანგული ანჯამებიდან და ხმამაღლა მიმართა კერის ანგელოზს, ეპრანჭა და თავი მოაწონა, უამბო, ვინ ოხერია და რა საქმეზე იყო მისული. სანამ მთლად არ დაბნელდა, რაღაცების ნახვა მოასწრო და ღუმელში – იმას კი მისტიროდა, თუჯის ღუმელი ყოფილა, ლომისფეხებიანი, იმ დასაკარგავში როგორ აღმოჩნდა, კაცმა არ იცის, – ლამაზად დაალაგა მშრალი სპირტის აბები, მოუკიდა და ყველაფერი შეუკეთა, რაც დროს თითქოს გადაურჩა და მაინც სრულიად უვარგისი იყო. ღუმელი ხრჩოლავდა, სახლში შავი ბოლი იდგა, ტილდა კი კერის ანგელოზს ბოდიშს უხდიდა და თან ცუდ სულებს უძახდა აქშა-აქშას. მერე ჩამოწვა წყვდიადი, ტილდამ სანთელი დაანთო, იატაკზე საძილე გაშალა და დაიძინა, თან თავს ირწმუნებდა, რომ არაფერია საკუთარ სახლში ძილის ფასი.
ირიჟრაჟა და კარს კაცი მოადგა, მეზობელი, იქვე, ორიოდ კილომეტრში მცხოვრები. კაცს კიდევ რამდენიმე კაცი მოჰყვა, ნელ-ნელა მოგროვდნენ ტილდას ეზოში. მერე ქალები მოვიდნენ, მერე – ბავშვები და ძაღლები. საკვამურიდან ამოსული ბოლი დაუნახავთ და… გაარკვიეს, ვინ იყო, რა უნდოდა, რა სჭირდა, საერთოდ. ქალები სახლში შევიდნენ და ყველაფერი დაათვალიერეს, მერე ყველა ერთად გაქრა და ნაშუადღევს, უკვე სიბნელეში, ისევ დაბრუნდნენ, კალათებით, ჩანთებით და ფუთებით, და ერთმა კაცმა ტომარა მოიტანა, აშკარად მსუბუქი, რომელშიც რაღაც ხდებოდა, ტომარა ბორგავდა და ხმებსაც გამოსცემდა. ტილდა დაფეთდა.
– კატაა, – აუხსნა კაცმა, და ისიც აუხსნა, რომ როგორც კი სახლი გათბება და საჭმლის სუნი დადგება, ვირთხები მოვლენ, და მათი შემოსევისგან მხოლოდ ეს უმამაცესი კატა დაიცავს, ამიტომ ტილდამ თავი უნდა მოიკლას და ამ კატას თავი უნდა მოაწონოს. კატა აღმოჩნდა ძალიან პატარა და ორსული, თუ ფეხმძიმე, თუ მაკე, ტილდამ არ იცოდა, კნუტების მოლოდინში მყოფ კატას ქართულად რა ჰქვია. არც მე ვიცი.
მერე კაცები, ბავშვები და ძაღლები წავიდნენ, და დარჩა ორი ქალი, რომელთაც ტილდას უთხრეს, პაპიდაშენები გვახსოვსო, და ტილდა ისევ დაფრთხა, იმიტომ რომ ამ ახალგაზრდა ქალებს მისი პაპიდები ნამდვილად ვერ ეხსომებოდათ. ისიც უთხრეს, რომ ეს, ეს და ეს კაცები, ა, ჰო, ისიც, სახლში არ უნდა შეუშვას, ოღონდ როგორ, კაცმა არ იცის, იმიტომ რომ კარს საკეტი არა აქვს, და ისიც მოახსენეს, ოხვრით, რომ ეს ერთი კვირა არაფერი გაუჭირდება, მაგრამ მერე გაქცევა მოუწევს, იმიტომ, რომ კატა იმშობიარებს და ვირთხებისთვის არ ეცლება, შეშა წამში გამოელევა, საჭმელს ვერ იყიდის, იმიტომ რომ ქალაქამდე ვერ ჩავა, იმიტომ რომ ერთ კვირაში მთვარე შეიცვლება და ასეთი კარგი ამინდი კი აღარ იქნება, ცხვირს ვერ გაყოფს სახლიდან. ჰოდა, ახლა დაისვენე, გამოიძინე და წადი მერე შენს გზაზე, პატარა ტილდა, სანამ დროა და სანამ ვინმეს ან რამეს შეუჭამიხარო.
სამი დღის თავზე, როცა ქვიშით გახეხილი ბუფეტის თავიდან პირველმა ვირთხამ ჩამოხედა, ტილდამ დარჩენილი საჭმელი პარმაღზე დაყარა, კატას დიდი ბოდიში მოუხადა, კერის ანგელოზს დიდი მადლობა გადაუხადა, კარი, ასე თუ ისე, აჭედა, მოიკიდა ზურგჩანთა და რუხი ცის ქვეშ, რუხი ზღვის სანაპიროსკენ გაუდგა რუხ გზას, ბედის და ახალი სახლის საძიებლად.
ეძება, ეძება და აი, ბატონო. არგელოდი.
– როგორ ფიქრობ, – ვკითხე მამუკას, – პასპორტში როგორ უწერია, არგელოდი, არ გელოდი თუ არგელოდ?
– შენი ჭირიმე, – ხელი ამიქნია მამუკამ, – შენ ის გამაგებინე, რატომ – მათიკო?
– გაქართველების ამბავში, ალბათ. სულელი. ისე, შენც კარგად იძახდი „მათიკო, მათიკო“…
– ჰო, – მოიწყინა მამუკამ. – მათიკო…
* * *
ერთი წელი ისე გავიდა, ტილდასი არაფერი მსმენოდა. ერთხელ დარეკა, უცხო ნომრით, მათიკო ვარ, გადმომირეკე ამ ნომერზე, მეზობლისაა და აქ ხომ ბარათს ვერ იყიდის ეს ქალი და ანგარიშს დაჰკანკალებსო, და რომ დავურეკე, მითხრა, რომ ძალიან კარგადაა, რომ ისეთი ლამაზია მისი სახლ-კარი, „აი, როგორც ტროლი მუმი, რა, გოგო“, და იმიტომ მირეკავს, რომ არ ახსოვს, ჯინჯერს ქართულად რა ჰქვია.
– კოჭა. ჯანჯაფილი.
ტილდამ გაიმეორა და ვიღაცის ბურტყუნიც გავიმეორე, და მერე ტილდამ სევდიანად მითხრა, აქ არ იზრდებაო. მეტი დარდი არ მოგცეს-მეთქი ღმერთმა. ნამდვილადო. სულ ეს იყო.
მერე იყო და მამუკა წავიდა, და ტილდა აღარ გამხსენებია. არა, მთლად ასეც არ ყოფილა, ცხადია, მახსოვდა, მაგრამ მხოლოდ მამუკაზე ფიქრის დროს ვიხსენებდი, მამუკაზე ფიქრს კი ძალიან ვერიდებოდი, იმიტომ რომ სულ მეტირებოდა, წავხდი, გავფუჭდი, დავბერდი და გავოხრდი. ნეტა რამე მიექარა მაინც, გაბრაზება ჯანში მიმდის ხოლმე, მაგრამ ვერც ვბრაზობდი – აღარ ვუყვარვარ, სხვა შეუყვარდა და რა მისი ან ჩემი ან იმ გოგოს ბრალია? თავის გადასარჩენად ერთხანს ლისის ტბას ვურტყამდი დილ-დილობით წრეებს, ბოლოს ძაღლმა მიკბინა; მერე ვიფიქრე, კი მაჩუქა ამ კაცმა ეს სათაგურა ბინა, მაგრამ გავყიდი და გავუყოფ-მეთქი, ჩემი ჭკუით, ურთიერთობის საბაბი ვიპოვე, მაგრამ არ გამომივიდა, მამუკამ, რას ლაპარაკობ, არავითარ შემთხვევაში, ამაზე არც იფიქროო, და ხელი ჩავიქნიე. ვიყავი ასე, სამსახურში დიეტებზე ვლაპარაკობდი, საღამოობით სერიალებს ვუყურებდი, ძილის წინ ვტიროდი და თავს იმით ვიმშვიდებდი, სოხუმის დაკარგვა გადავიტანე, მამუკა რაღა გახდა, ადრე თუ გვიან ესეც გაივლის-მეთქი.
იყო ზამთარი, ცივი და ბნელი საღამო, ყოვლად უაზრო და უღიმღამო. მორიგ დეტექტივს ვიყავი მიშტერებული. ვერ ვიტან ხალხს, რომელსაც ზამთარი უყვარს, „გარეთ რომ ცივა და სახლში რომ თბილა და აი, რაღაცნაირად, მყუდროდ და გაღუღუნებული…“ დეტექტივი იდიოტური იყო.
ვიღაცამ დარეკა. ნომერი ვერ ვიცანი. ვერც ხმა. როყიო ხმა იყო, ქალის თუ კაცის – ამასაც ვერ მივხვდი, ერთი ჩამძახა, გადმორეკეო, თან შენობით. ე! მაგრამ დავრეკე, და კიდევ კარგი.
ტილდა იყო. სხაპასხუპით ლაპარაკობდა. ალიონზე სახლში თუ იქნებითო. მრავლობითი მწარედ მომხვდა გულზე, მაგრამ აღარ გავუბი, მეთქი, კი. გეხვეწები, ქვემოდან დაგიძახებ და ტაქსის ფულს ხომ გადამიხდიო. ვაი? მეთქი, კი. აბა, დროებითო, და გამითიშა, ოღონდ, სანამ გონს მოვეგებოდი, ისევ ზარი გამოუშვა და რომ დავურეკე, მითხრა, გეხვეწები, კვახის თუ გოგრის თუ ხაპის თუ რაც ჰქვია, სუპი გამიკეთე, გეხვეწები, კოჭა-ჯანჯაფილითო.
ტილდას არასოდეს არაფერი უთხოვია, საერთოდ.
უბნის მაღაზიას წკიპზე მივუსწარი, ერთი ბოთლი დენატურატი და ქვასავით გოგრა ვიყიდე. ჯანჯაფილი მაქვს. შინ დაბრუნებულმა სადარბაზოს იატაკზე პარკი დავაფინე და გოგრა ზედ დავანარცხე და გავხეთქე, იმიტომ რომ გოგრას ყოველთვის მამუკა ჭრიდა, მე ვერ ვერეოდი. სამზარეულოს ტახტის გადასაფარებელი გამოვცვალე, სუფთა დავაფინე, და ისე გამაშტერა უფალმა, რომ კარადის სიღრმეებიდან დამტვერილი სანთელიც გამოვაცოცე და ჩეხური ბროლის უმსგავსო შანდალში ჩავარჭე. ნეტა ეს შანდალი ვინ მოათრია, რა საშინელია, ღმერთო. დღეს ტილდას საძინებელში დავაძინებ-მეთქი, ვიფიქრე, და ისევ მამუკა გამახსენდა და მაგრად ვიტირე.
ტილდას დაძახება არ დასჭირვებია – სრული სიჩუმე იდგა და მანქანის ხმა რომ გავიგონე, გადავხედე, და რომ გადმოვიდა, ხელი დავუქნიე, მანდ დამელოდე-მეთქი, და ჩავედი, ცალ ხელში უამრავი რკინის ლარიანით და მეორეში – გასაღებით.
ტილდას ზურგჩანთა უკვე გადმოტანილი ჰქონდა და იქვე იდგა, მანქანის გვერდით. თბილისური ზამთრის ალიონის უღიმღამო სინათლეს დავაბრალე – ისიც და ზურგჩანთაც, რაღაცნაირად, თითქოს დაპატარავებულები და გაცრეცილები იყვნენ. გადავეხვიე და ისე მაგრად მომეკრო, გამიკვირდა. კარგი რომ არაფერი მომხდარა, ზარის მერეც ვხვდებოდი, მაგრამ ახლა მართლა შემეშინდა, ამისთანაც რა იყო?..
ჯერ ვიბანავებ, კარგიო? მეთქი, აბა, რა.
– ისა… – რაღაც, სხვანაირად ლაპარაკობდა, – შენ ხომ გაქვს სუფთა ტანისამოსი? მერე გავრეცხავ მე თვითონ.
ზურგჩანთაც სააბაზანოში შეიტანა და კარგა ხანს იყო იქ ჩაკეტილი. მერე სარეცხი მანქანა აგუგუნდა, მერე ერთხანს წყლის ჩხრიალი მესმოდა, მერე – სიჩუმე. უკვე ვფიქრობდი, ნეტა, ცუდად ხომ არ გახდა, ხომ არ მივუკაკუნო-მეთქი, და გამოვიდა, სახეაწითლებული, თავზე – პირსახოცით, და ისევ გადამეხვია, გიჟივით მომიჭირა ხელები.
სანთელი მაგიდაზე დავდგი და დავანთე. აკისკისდა და დავმშვიდდი. ამოვისუნთქე. ტილდაა, უბრალოდ, ძალიან გამხდარი, მერე რა, რა მოხდა…
– აუ, რა, გოგო, გოგრის სუპი! – აღტაცებული იყო, მათლაფაში პეშვებით იყრიდა ორცხობილას. – ისე მშია, ცელოფანს შევჭამ!
ბანაობისა არ იყოს, ჭამასაც ერთი საათი მოანდომა, მერე იმხელა მადლობა მითხრა, კინაღამ გავბრაზდი, და დაიწყო.
ტილდა მომიყვა, რომ ის და მისი უხსენებელი ერთი თვის განმავლობაში ბედნიერად ცხოვრობდნენ იმ დასალიერის სახლში. სახლი კი იყო გავერანებული, მაგრამ რაღაც ძველი ავეჯიც ყოფილა დარჩენილი, ორი ხალიჩაც – ეს მნიშვნელოვანი ამბავი იყო, ეტყობა, ეს ხალიჩები, ტილდა სულ ახსენებდა, რატომ – არ ვიცი; ხელსაწყოებიც ყოფილა, და კაცი კი აღმოჩნდა უხელფეხო და არაფრისმაქნისი – ტილდას ასე არ უთქვამს, თუმცა ამას რა მიხვედრა უნდოდა? – მაგრამ ტილდას ხომ ყველაფერი ეხერხება და ისეთი გამხდარა ის სახლი, რომ მენახა, თურმე, გავგიჟდებოდი.
კიდევ კარგი, არ მინახავს.
ამ პალაციტოს ეზო ყოფილა ედემის ბაღი – ისედაც, მაგრამ ტილდამ მთლად გააბაღნარა თურმე, ხეები გასხლა, სარეველები ამოძირკვა, ღობე გაამაგრა და საპირფარეშოს უკან ორმოც ამოთხარა, კომპოსტისთვის… ამეებს უსასრულოდ მიყვებოდა, მაგრამ ვერ ვაწყვეტინებდი, რაღაც, არაჯანსაღად უბრჭყვიალებდა თვალები, და ღამე მაინც გავტეხეთ, და ხვალ კი აი, რა… თუ დღეს, თუ როდისაცაა…
ასეთი ბედნიერი გაზაფხული ჰქონია ტილდა-მატილდას. დღისით – პასტორალია, საღამოობით – სამეზობლოს ჭორები. მეზობლის კაცები ტილდას კაცს პატიჟებდნენ დასალევად, ქალები ტილდას სტუმრობდნენ, ყავაზე მკითხაობდნენ, მერე სერიალებში და სოფლის ამბებშიც ჩართეს, და ტილდა ისე ყვაოდა, როგორც მის ეზოში – ნაირფერი მინდვრის ყვავილები; ეს შედარება თავად მოიყვანა, მე აქამდე არ მიმსვლია საქმე.
მერე კი, უკვე ზაფხული რომ დადგა, ამოვიდა ის, მეორე უხსენებელი, ბიძაშვილი თუ მამიდაშვილი, და მასთან საუბრის შემდეგ – tête-à-tête-ო, ტილდამ, ოღონდ იმ კაცს, მე რომ ნანახი მყავს, ფრანგული, აი, არანაირად არ უხდება! ჰოდა, კუზენთან საუბრის შემდეგ კაცმა ტილდას უთხრა, რომ რაღაც დროით წასვლა მოუწევს, იმიტომ, რომ რაღაც საქმე გამოჩნდა, და ფული ხომ უნდათ, ტელევიზორიც, და მანქანაც ხომ უნდათ, რომ ქალაქამდე ჩააღწიონ ხოლმე, თორემ მარშრუტკა საიდანაც გადის, იმ სოფლამდე კი უნდა ხეობაში ორი-სამი კილომეტრი ჩანჩალი, და ტილდამ ჩათვალა, რომ ეს ძალიან კარგი აზრია, მიუხედავად იმისა, რომ ტელევიზორი სულ არ სჭირდებოდა და უკაცოდაც არ უხაროდა დარჩენა. უფიქრია ამ სულელ ტილდას: რა ვუყო, ალბათ, კარგია, წავიდეს, და მე ამასობაში საერთოდ გავასამოთხებ აქაურობას, რომ ამოვა, დავლურს დაუვლისო, ამიტომ გელოდებს გზა მშვიდობისა უსურვა და სახლში უკანმოუხედავად შებრუნდა, ემანდ, მიმავალს ტვირთად არ გაჰყოლოდა მისი ნაღვლიანი თვალები.
თავიდან ქალები ისევ ეამხანაგებოდნენ. ერთი-ორჯერ ერთი-ორი კაციც მოვიდა, რამე ხომ არ გჭირდებაო. ნელ-ნელა ტილდას საწყალობელი დანაზოგიც გამოელია და გულიც დაუმძიმდა, იმიტომ რომ კაცს არასოდეს დაურეკავს.
– ისე, მართლა, მეზობელს ხომ ჰქონდა მობილური? – ვკითხე მე. – მე ხომ დამირეკე.
ტილდამ თავი გააქნია. არ არეკინებდნენ.
– რა სისულელეა?!
ტილდას გაეცინა და მითხრა, რომ სისულელე ისაა თავად, ტილდა, და განაგრძო, რომ მერე ზაფხული მიიწურა, დღე დამოკლდა, და კაცი – არა, ფული – არა, და ტილდა მიხვდა, რომ თავს უნდა უშველოს, კაცის დაბრუნებამდე რამენაირად არ უნდა მოკვდეს, და მეზობლის ქალს მიადგა კარზე, სწორედ სერიალის დროს, სხვა ქალებიც იქ იქნებოდნენ, და როცა ფილმი დამთავრდა, შეკრებილებს უთხრა, რომ მან, ტილდამ, ბევრი ენა იცის, ცეკვაც, სიმღერაც და ჯამბაზობაც ეხერხება, და შესთავაზა: მე თქვენს შვილებს სკოლის გაკვეთილების მერე ინგლისურს ვასწავლი და საახალწლოდ ისე ეცოდინებათ, ინგლისურ წარმოდგენას გაგიმართავთ, კოსტუმებიან-დეკორაციებიან-ტაშ-ფანდურიანს, და გასამრჯელოდ ფული არ მინდა, საჭმელი მომიტანეთ ხოლმეო. ქალებმა, საღი აზრიაო, და ერთი კვირის თავზე ტილდას უკვე თავის სკოლა ჰქონდა.
– ერთი ხალიჩა – იატაკზე, მეორე ხალიჩა – კედელზე, ძალიან ლამაზი იყო.
ემზადებოდნენ, „ფიფქია და შვიდი ჯუჯა“ უნდა დაედგათ, და ხელმარჯვე ტილდამ უამრავი ჩიტის და ცხოველის სამოსი შეკერა ყველაფრისგან, რაც ხელში მოხვდა, ცისფერი და ყვითელი და ვარდისფერი ერთჯერადი პარკებისგანაც კი. ის უკრავდა სავარცხელზე და ცეკვავდა და მღეროდა. ბავშვები დადიოდნენ აბდაუბდად და უაზროდ, და დედებიც უაზროდ ატანდნენ მათიკო მასწავლებელთან მოსაკითხს.
– ხან ძალიან ბევრი ყველი მომიტანეს, ხან ერთი კვირა სულ კარტოფილები ვჭამე. იქ ძალიან გემრიელი კარტოფილებია, ყვითელიც და თეთრიც და წითელიც.
და ტილდა სვამდა მრავალძარღვას ნაყენს, ჭამდა გამხმარი ჭინჭრის ნახარშს…
– …და მწვანე გავხდი, როგორც მილარეპა…
…და მაინც იჯდა იმ წყეულ სოფელში, ფეხს არ იცვლიდა, იმიტომ რომ კაცი როცა მიდის, მერე ხომ მოდის, ეგ ეგრეა, და აბა, რა უნდა ექნა!
უბრალოდ, აგერ, ახლახან, მას მერე ერთი კვირაც არ გასულა, და ტილდა უკვე გეგმავდა, როგორ აქცევს ერთ ხალიჩას თეატრალურ ფარდად და მეორეს – სადღესასწაულო სუფრად, გვიან, ღამით, კარს ქალი მოადგა. ასე უთხრა, იმიტომ მოვედი, რომ ბნელა და თან მალე ქარბუქი დაიწყება და კვალს წაშლის, და ძალიან გთხოვ, ქალურად, გამიგე, არავინ უნდა იცოდეს, რომ შენთან ვიყავი და არავისთან წამოგცდესო, და უამბო, რომ ტილდას კაცი და მისი ის ბიძაშვილი თუ მამიდაშვილი სადღაც, საზღვარგარეთ წასულან იმ ფულით, რომელიც ტილდას კაცმა იმ თავის ბიძაშვილს თუ მამიდაშვილს გადაუხადა, კაცები ამბობენ, სამუშაოდ წავიდნენო, ხომ ასე ამბობენ ხოლმე, თორემ ისე ხომ ჯიბგირობენ, ეგ ხომ ყველამ იცის, და ახლა სოფლის კაცებმა თავიანთ ქალებს უთხრეს, რომ აღარ უნდა გეამხანაგონ, იმიტომ რომ ვინ ხარ და რა გინდა აქ, კაცმა არ იცის, და ბავშვებს ინგლისურს ასწავლი თუ ცუდ რაღაცებს, ეგ ვინ რა იცისო, და წადი აქედან, მათიკო, თავს მიხედეო, და წავიდა.
მერე შუქი წავიდა. ტილდა დათოვლილ ეზოში გაბაჯბაჯდა, და ეს ეზო „თეთრი და ცივი იყო, როგორიც ჩემი სუდარა იქნება, როცა მოვკვდები“, და აღმოაჩინა, რომ მისი სახლისკენ გაჭიმული ყველა მავთული გაწყვეტილი იყო. ტილდა უახლოესი მეზობლისკენ გაეშურა ელექტრიკოსის ამბის გასაგებად, და ძალიან მალე სახლში დაბრუნდა, წელამდე სველი და პირში ჩალაგამოვლებული, იმიტომ რომ მეზობელმა უთხრა, ამ ჩვენ სოფელს ელექტრიკოსი არა ჰყავსო.
ტილდამ სანთლები დაითვალა და მიხვდა, რომ დიდი-დიდი, სამი საღამო ეყოფოდა. გადაწყვიტა, რომ ისე იცხოვრებს, როგორც ჩვენი წინაპრები ცხოვრობდნენ: ალიონზე გაიღვიძებს და დაბნელდება თუ არა, დაიძინებს, რა მოხდა, შეიძლება, სასარგებლოცაა. ოღონდ მეორე დღეს, ალიონზე, აღმოჩნდა, რომ შეშა დასაჩეხია, და ტილდას ამის კი არ ეშინოდა, უბრალოდ, ნაჯახი აღარ იყო. არც ხერხი. ეზოში კი იყო კვალი, და ისინი, ვინც კვალი დატოვეს, ქარბუქის იმედად არ ყოფილან, არაფერი ჰქონდათ დასამალი.
ტილდა კვალს გაჰყვა და მივიდა მეზობელთან და ნაჯახი სთხოვა, მათხოვეთ, შეშას დავაპობ და მერე გალესილს დაგიბრუნებთო. მეზობელმა უთხრა, რომ ნაჯახი არ გააჩნია, არც ხერხი, საერთოდ, ამ სოფელში ხერხი და ნაჯახი არა აქვთ, აი, ასეთი სოფელია, რაღაცნაირი. და როცა იქიდან შინისკენ მიაბიჯებდა, ტილდამ ზუსტად იცოდა, რომ ყველა სახლიდან უყურებენ, რომ ქალებს ეცოდებათ, რომ ბავშვებს ვერაფერი გაუგიათ და ცოტა გული სწყდებათ, და რომ კაცები ფიქრობენ: რატომ არ წავიდა; რატომ არ მიდის; აქ რას აკეთებს ეს ყვითელთავიანი ქალი.
იმ ღამით ტილდამ ყველა სანთელი დაანთო, დარჩენილი შეშით ღუმელი აგიზგიზა და ღუმელთან, ხალიჩაზე წამოგორდა, და სახლი ისეთი ლამაზი იყო! ზუსტად ისეთი, როგორიც უნდოდა. სახლი. გარიჟრაჟზე კი, უკვე გაციებული ოთახიდან, ბაბანა ყინვაში გავიდა, კარი ჩარაზა და გასაღები ზღურბლქვეშ ამოდო, ზურგჩანთა მოიკიდა და უკანმოუხედავად გაუყვა ხეობას, იმ სოფლისკენ გასწია, საიდანაც მარშრუტკა გაიყვანდა სამშვიდობოს.
– მე ხომ კათოლიკური მონასტერი მაქვს დამთავრებული, არა, დაიცა, არა. კათოლიკური სასწავლებელი. სწორია? მე ვიცოდი, რომ ჯოჯოხეთში არის სიცხე და ცეცხლი და ეშმაკები არიან. ახლა ვიცი, ემპირიულად, რომ ჯოჯოხეთში არის სიცივე, თოვლი და სისველე, ჯოჯოხეთი თეთრია და იქ მგლები არიან. მე ძალიან მეშინია მგლების, ჩემო და…
ფანჯარას გახედა. ამას თუ დილა ჰქვია, გათენებულიყო.
– რა კარგია, რომ მამუკას ასეთი კარგი ძილი აქვს, – ამ გოგოს ქართული მომიღებს ბოლოს! – შენ დღეს დაძინება ხომ შეგიძლია? მე დავალაგებ და გავრეცხავ და ყველაფერი, მამუკას უთხარი, რომ მე ვერც გავიგებ, როცა შემოვა, ვიძინებ როგორც მკვდარი ქალი.
მეთქი, ორივენი საძინებელში დავიძინებთ, ტილდა. მამუკა არ არი.
– მოკვდა? – ტილდამ თმაში წაივლო ხელები. – მამუკა მოკვდა?
მეთქი, რა – მოკვდა, არა, წავიდა, სხვა ქალი შეუყვარდა და იმასთან ერთადაა, კარგადაა, და კარგად უნდა იყოს, იმიტომ რომ მამუკა, ხომ იცი, ძალიან კარგი კაცია, უბრალოდ, ხომ იცი, ხდება, რა, შეუყვარდა სხვა ქალი და ხომ არ მოიტყუებოდა, და არაფერი ისეთი კი არ მომხდარა, ცხოვრებაა, რა, ყველაფერი ხდება…
– გაჩუმდი, რა, – მითხრა ტილდამ, – თუ ჩემი და ხარ.
* * *
ტილდა დეკემბრის ბოლოს წავიდა. ახალ წელს თავის სახლში უნდა შეხვედროდა, იქ, სადღაც, დიუნებში.
– მე რომ მოვკვდები, ის სახლი დაგრჩება შენ. მე არ ვიცი, რად გინდა, მაგრამ შენ დაგრჩება. ახლა ჩავალ და ანგელოზს დაველაპარაკები, რომ ჩახვალ, რომ გიცნოს. და ღუმელში რაღაცას დავტოვებ შენთვის. მაინც.
– ფეჩში, – ვუთხარი მე. – წესიერი ქართული ისწავლე, გოგო.
© არილი