დამეთანხმეთ, ყველაფერირიგზეიქნებოდა, საქართველოშირომბევრიადამიანიკითხულობდესწიგნს…
ყოველშემთხვევაში, ამდენსარავინიყვირებდა “ბუკინისტების” მტკვრისპირასგასახლებისგამო!
დავსვათშეკითხვა: რატომყვირისესხალხი (მკითხველები, წიგნებისგამყიდვლები, გამომცემლები)?
პირადადმე, მაგალითად, ისარმესიამოვნა, იმავეადგილასრომვერმივიდოდიწიგნებისშეთვალიერება–შეძენისთვის, სადაც 10 წელიწადზემეტიადავდივარ, დაარცისმომეწონა, კონკრეტულიადგილისშეჩვევა–შეყვარებისთვისრომგაკიცხესზოგ–ზოგიერთებმაჩემნაირები.
ნუ, ჰა, გადავეჩვევი, ბატონო, რახანასეთიამბავია – რახანქვეყნისგანვითარება–გაბრწყინებისათვისასესასიცოცხლოდმნიშვნელოვანიამელიქიშვილისქუჩიდანწიგნებისდახლებისგაქრობა! კრინტსაცაღარდავძრავ, რაკიასეაყენებენსაკითხს: გინდათწიგნებიმელიქიშვილზე? მაშინდაემშვიდობეთთბილისისგაპარიზებისიდეას! იკმარეთთქვენიგუამი, ზედარშემოგვხედავსევროკავშირი…
მოკლედ, რაგაეწყობა, შევეჩვევიახალადგილს (მეცმინდაპარიზში!), თანაგერმწერალთაკავშირისთავმჯდომარემ, ამხ. მ. გონაშვილმაცმოიწონაიქაურობა – გაზაფხულზეცკაიიქნებადაშემოდგომაზეცო…
სანაპირომეარშემაშინებს! ზოგჯერისეთადგილებშიდავდივარწიგნებისსანახავად, დედა–ენისძეგლისმიდამოებიმართლაცპარიზისგულადმოგეჩვენებათ, ქ–ნომაყვალა…
დავაკონკრეტოთშეკითხვა. რატომბრაზობსმკითხველი?
პასუხი: ბრაზობსიმიტომ,რომისინი, ვინციქ, მელიქიშვილზეიდგნენდა “ბუკინისტებად” მოიხსენიებოდნენ, რეალურად, ჩვეულებრივი, ახალიწიგნებითმოვაჭრეებიგახლდნენ (ცხადია, ზოგსძველიწიგნებიცჰქონდა, მაგრამძირითადადმაინცრუსეთიდანჩამოტანილახალგამოცემებსყიდდაესხალხი), ახლაკიგაქრნენდაჯერაცარგამოჩენილანმტკვრისპირას… მკითხველიკიღელავს, რადგანმიუხედავადრუსეთ–საქართველოსურთიერთობისა – ჯერაციმიტომრჩებააქტიურმკითხველად, რომმრავალგვარრუსულგამოცემასყველაზეხშირად (დასისტემატურად) სწორედამათთანიძენდა… მხოლოდარსებულიწიგნისმაღაზიებისამარარომდარჩე (მგონი, სულექვსიცალიათბილისში, აქედანორიც – კაფე), საუკეთესოვარიანტში, წელიწადშიორჯერმოგიწევსახალმიღებული “პარტიის” შეთვალიერება, ხოლორუსულ–ქართულიომისმერე, თუარვცდები, მხოლოდერთხელჩამოიტანესშედარებითსაინტერესოწიგნები.
ნუ, რავქნათ, ჩვენირაბრალია, თუკიყველაზემეტიმომხმარებელიმაინცრუსულთარგმანებსჰყავსთბილისში? მართალია, პუტინისისხლისმსმელიადაარცმედვედევიგამოდგადიდილიბერალი, მაგრამწიგნებსკიმაინცმაგრადაბევრსბეჭდავენრუსეთში. ერთისიტყვით, იმისთქმამინდა, რომმხოლოდესმაღაზიებირომშეგრჩესდამათთანერთადკიმხოლოდქართულიწიგნები, უკანასკნელუწიგნურადაღესრულები.
რაცშეეხებაწიგნებსინგლისურ, გერმანულ, ფრანგულდასხვაენაზე: ბევრსკივლაპარაკობთრუსულიენადაგვავიწყდადაყველაინგლისურადავმეტყველდითო, მაგრამდასავლურენებზეგამოცემულიწიგნები, სამწუხაროდ, კვლავაცდეკორატიულფუნქციასასრულებენმაღაზიებში – წიგნისმაღაზია “პარნასში“, მაგალითად, წლებიასამუზეუმოექსპონატებივითწარმოადგენენრამდენიმემშვენიერინგლისურდაგერმანულენოვანწიგნს (ამექსპონატთაგანერთ–ერთი – ჰაინერმიულერისპიესები – დიდიხვეწნა–მუდარისმერეწავგლიჯემაღაზიისდირექორ, ბ–ნგ. დარსალიას. როგორცექვთიმეთაყაიშვილიქართულგანძს, ესეცმასსავითბეჯითადდასათუთადუფრთხილდებათავის “უცხოურ” წიგნებს).
სასიამოვნოგარემოა, მაგრამმწირიარჩევანიაინგლისურიწიგნისმაღაზიაprospero’s books–შიც. აქ, ძირითადად, კავკასიურომებზედაწერილილიტერატურა, ტურგენევის “მუმუს” ინგლისურითარგმანები, ჰემინგუეის “მოხუციდაზღვა“,ვადაგასული “ალიდანინო” დამსგავსიწიგნებიგვხვდება. შედარებითთანამედროველიტერატურულიტექსტი (1989 წელსაადაწერილი!), რომელიცამკოხტადმოწყობილმაღაზიაშიმოვიძიე, ფამუქის “მეწითელიმქვია” იყო. და, ჰა, კიდევესსაშინელივამპირულისაგა…
ამასდავუმატოთდიუმასცენტრიც, თავისითარგმანებითდამორჩა, წიგნისსაძიებელრუკაზებოლოწერტილიგვექნებამონიშნული.
თუმცაგანაიმასვამბობ, ლიტერატურულკაფე–მაღაზიათამფლობელებისარმესმის–მეთქი, მესმის, როგორარა! იმიტომაცარჩამოაქვთხშირადბევრ–ბევრიახალიწიგნი, რომმათიმყიდველ–მკითხველიარმოიძიებასაქართველოში. აბსოლუტურადვეთანხმებიმწერ–კავშ–თავმჯდომარეს, ქ–ნმ. გონაშვილს – დიახ, ყველავერიქნებადიდიექვთიმე! მართლაცგანძადხომარდადებყველაფერს!
მაგრამშეკითხვამაქვს: მაშ, წიგნისგარემოვაჭრეებიროგორღაყიდიან (უფროსწორად, ყიდნენ) ახალშემოსულინტელექტ–საქონელს? თუამათცოტაცჰყოფნიდათ? შეიძლება. არვიცი. სადმაღაზიისფლობისხარჯებიდასადქუჩისერთ–ორკვადრატულზედგომა! ამაზეპასუხიარამაქვს. ჩემზეჭკვიანებმაუნდაახსნან.
მოკლედ, მაინციქმივედით, სადაცდასაწყისშივიყავით: არცმკითხველიგვყავსდაარცწიგნისმყიდველი.
ესენირომბლომადგვყავდეს, წიგნისმაღაზიებიცუხვადგვექნებოდადამტკვრისპირასაც, არამხოლოდგუამ–სუამის, არამედროგორცევროკავშირისწევრები, ისეჩავიდოდით. რა, ტყუილადკიარითქვარუსთავი 2-ის “კურიერში” – აქგაზაფხულზეცკაიადაშემოდგომაზეცო…
მკითხველიკიიმიტომარგვყავსბევრი, რომსაქართველოშიკითხვაარუყვართ (ანარიციან), კითხვაკიიმიტომარიციან (დაარუყვართ), რომსკოლააცუდი (დამშობლებისდროსაცასეთიიყო – წინააღმდეგშემთხვევაში, მათმაინცეყვარებოდათკითხვა), სკოლაკიცუდიიმისგამოა, რომრაღაცმოურჩენელისჭირსჩვენსგანათლებასდაკულტურას (როგორცსისტემას), მოურჩენელიკიიმიტომაა, რომსაფუძვლიანადარვმკურნალობთ, საფუძვლიანადკიიმიტომარვმკურნალობთ, რომრეალურადთავადვართსამკურნალოები, ჩვენთვითონკიიმიტომვართსამკურნალოები, რომპლანეტასსრკ–სმაცხოვრებლებივიყავით, პლანეტასსრკ–შიკიიმიტომვცხოვრობდით, რომნოეჟორდანიაბოლოწუთამდეფიქრობდა – ლენინიარმომატყუებდაოდამერეკაიჩიტიცდაიჭირა, ასეკიიმიტომფიქრობდა, რომ, ლენინისარიყოს, თვითონაცმარქსისტიგახლდათ, მარქსიზმაკიტვინიაურიაევროპელს, უპირველესყოვლისა – გერმანელინტელექტუალს, გერმანელინტელექუალებსკიიმიტომაერიატვინი, რომსრულანაქრონიზმადმიიჩნიაევროპულიმონარქია, ევროპულმონარქიასკიზოგ–ზოგიერთებიუკვე 1789 წლიდანთვლიდნენანაქრონიზმად, ანაქრონიზმიკიმაშინიქცევანამდვილანაქრონიზმად, როცაცნობისმოყვარემკითხველს “ბუკინისტს” არშეატოვებ…
ყველაფერიკიიმიტომააასე, რომჩემსკრიტიკულწერილსბევრიადრესატიჰყავს, კონკრეტულიკი – არცერთი. საჩივლელი, როგორცხედავთ, ბლომადმაქვს (თუნდაცზემოთჩამოთვლილსაკითხთაგამო), მაგრამ, აბა, ვისშევჩივლო, რუსთაველიმკვდარია…
დაიბეჭდა ჟურნალ “ლიბერალში”