-
-
ახალი წიგნები – 2008 – მარტი
”Mon petit mari”
Pascal Bruckner
”ჩემი პატარა ქმარი”
პასკალ ბრუკნერი
213 გვ. Grasset & Fasquelleლეონი ახალგაზრდა ექიმია. მას გონების დაკარგვამდე უყვარს სოლანჟი _ თავისზე ბევრად დიდი და ფერხორციანი ქალი, და ეს სიყვარული იმდენად ძლიერია, რომ გარშემო გავრცელებული ჭორების, ქილიკისა და დაცინვის მიუხედავად ქორწინდება მასზე. დროა, საკუთარი თავმოყვარეობა და თვითშეფასება გაიმყაროს ლეონმა, დიახაც, ის სხვებისგან გამორჩეულია, და სხვებსაც, უნდათ-არ უნდათ, პატივი უნდა სცენ მის გადაწყვეტილებებს. თუმცა, პირველი შვილის გაჩენის შემდეგ ქმარს უცნაური რაღაც ემართება: ეჩვენება, თითქოს სოლანჟი კიდევ უფრო გაიზარდა, ზომაში მოიმატა, ხოლო თვითონ კი დღითიდღე პატარავდება. პასკალ ბრუკნერის ახალი რომანი ”ჩემი პატარა ქმარი” სიყვარულის, ოჯახური ურთიერთობების სევდიანი იგავია, რომელსაც ავტორი დამახასიათებელი ირონიით აზავებს.”Matter” Iain M Banks
”მატერია”
იენ მ. ბენკსი593გვ Orbitტექნოლოგიების ანარქო-კომუნისტური და ინტერგალაქტიკური ცივილიზაცია სწორედ ის საუკეთესო გარემოა, რომელიც აქამდე შოტლანდიელი მწერლის, იენ ბენკსის ცნობილ ნოველებს საასპარეზო არენად ემსახურებოდა. თუ ადრინდელი ნაწარმოებები თანამედროვე გეოპოლიტიკურ მოვლენებს მხოლოდ ბუნდოვნად და ალეგორიულად ასახავდა, ახლა უკვე ”მატერიაში” მსოფლიოს სხვადასხვა ცივილიზაციების წარმომადგენლები ერთმანეთს ეკამათებიან და ადამიანის პირად ცხოვრებაში ჩარევის ეთიკის საკითხებს განიხილავენ. ბენკსი რვა წლის განმავლობაში წერდა რომანს, და სამეცნიერო ფანტასტიკის მოყვარულბსაც წინ საინტერესო საკითხავი ელით.”Der letzte Weynfeldt”
Martin Suter
”უკანასკნელი ვეინფელდტი”
მარინ სუტერი
272გვ, Diogenesმარტინ სუტერი თანამედროვე შვეიცარიელი მწერალია და გერმანულენოვან ლიტერატურულ სივრცეში საკმაოდ დიდი პოპულარობით სარგებლობს. იგი დღემდე 20-მდე წიგნის ავტორია და სხვადასხვა ლიტერატურული პრემიებითაა დაჯილდოებული. ამჯერად მკითხველს მისი ახალი რომანის გაცნობის საშუალება ეძლევა, სადაც სუტერი 50 წლის ხელოვნებათმცოდნეზე, ადრიან ვეინფელდტზე გვიამბობს. ვეინფელდტი გაორებულია – მას თითქმის არა ჰყავს თავისი ასაკის მეგობრები. მის გარშემო ან ახალგაზრდები ირევიან, რომლებსაც ხელოვნებათმცოდნის ორიგინალური და უჩვეულო ხასიათი ხიბლავთ, ან კიდევ ბევრად უფროსი ადამიანები, რომლებიც ჯერ კიდევ მისი მშობლების მეგობრები იყვნენ.”His Illegal Self”
Peter Carey
“არალეგალური ”მე”
პიტერ კერი
300გვ. Faberპიტერ კერის ახალი რომანში მთხრობელი თავიდან მთავარ გმირს, უბრალოდ, როგორც ბიჭს, ისე მოიხსენიებს. თუმცა კი, მისი სახელი დიდი ხნის მანძილზე არ რჩება საიდუმლოდ, და მკითხველიც მალე გაიგებს, როგორ გახდა ბიჭი ჩე სელკერკი. მანამდე კი ჩეს შესახებ მხოლოდ ის ვიცით, რომ მას ბებია ფიბი ზრდის და ყველაფერს აკეთებს იმისათვის, რომ 7 წლის მოზარდმა თავისი ცნობილი მშობლების შესახებ სადმე ინფორმაციას არ მოკრას თვალი და ყური. ”არალეგალური ”მე” ავსტრალიელი მწერლის, პიტერ კერის ბოლო რომანია. ავტორი ბუკერის პრემიის ორგზის ლაურეატია რომანებით ”Oscar and Lucinda” (1988) და ”True History of the Kelly Gang” (2001).”The Second Plane: September 11, 2001-2007 ”Martin Amis
”მეორე თვითმფრინავი: 11 სექტემბერი, 2001-2007.”
მარტინ ამისი224გვ, Jonathan Cape11 სექტემბრის ტრაგედია დღემდე არაერთი მწერლის ყურადღების ობიექტად იქცა. როგორც ჩანს, წლების მერეც არ კარგავს აქტულობას მსოფლიოს ეს შემზარავი მოვლენა, და ამჯერად 11 სექტემბრის ტრაგედიას ინგლისელი ავტორის, მარტინ ამისის მორიგი წიგნი მიეძღვნა. თუ გაზეთების მკითხველებმა ბოლო ორი თვის მანძილზე უკვე მოისაკლისეთ სტატიები პოპულარული მწერლის პოლიტიკური პოზიციისა და გამოხატვის ფორმების შესახებ, ახლა მისივე თვალსაზრისსა და შეხედულებებს 2001-2007 წლების პოლიტიკური ცხოვრების ფონზე წიგნიდან ”მეორე თვითმფრინავი” შეიტყობთ.”Gulf Music”
Robert Pinsky
”ზღვის ყურის მუსიკა”
რობერტ პინსკი
83 გვ Farrar, Straus & Giroux.რობერტ პინსკი უკვე ოცდაათ წელზე მეტია, რაც საკმაოდ საინტერესო და სხვებისგან გამორჩეული ლექსების ავტორია, თუმცა ფართო აუდიტორია მას უფრო როგორც კრიტიკოსს და ესეისტს იცნობს. განსაკუთრებით კი ცნობილია იგი ლიტერატურის სფეროში პოეზიის განვითარებისათვის გაწეული საქმიანობით. თუ პინსკის საზოგადოებრივ მოღვაწეობას გავიხსენებთ და მას სხვა პოეტებს შევადარებთ, ძნელი იქნება მეორეს პოვნა, რომელსაც ამდენი გაეკეთებინოს პოეზიის საკეთილდღეოდ. ”ზღვის ყურის მუსიკა” პინსკის მეშვიდე კრებულია, რომელიც კიდევ ერთხელ შეახსენებს მკითხველს, რომ საქმე გვაქვს არა მარტო საზოგადო მოღვაწესთან, არამედ დიდ პოეტთანაც.
© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“
-
2008 – მარტი
ბესო ხვედელიძე, “ესტაფეტა”. მოთხრობები. თბ. “სიესტა” 2007.
ბესო ხვედელიძე ის ავტორია, რომელიც მკითხველს შემოქმედებითი მრავალფეროვნებით ანებივრებს და მისი ყოველი ახალი გამოჩენა ლიტერატურულ სივრცეში არაფრით ჰგავს წინას. თანაც ამ ყველაფერთან ერთად მწერალი ახერხებს, შეინარჩუნოს ინდივიდუალური ხელწერა, სტილი, რაც გამოარჩევს მას თანამედროვე ავტორთაგან. “ესტაფეტა” მწერლის რიგით მეცხრე წიგნია. მოთხრობების კრებულში განსხვავებული ხასიათის, სტრუქტურისა და ტონალობის ტექსტებია შეტანილი, რომლებიც ბესოს ბოლო პერიოდში დაუგროვდა და რომელთა ნაწილსაც სხვადასხვა ლიტერატურული პერიოდიკიდან თუ გამოცემებიდან უკვე იცნობს მკითხველი.
ერლომ ახვლედიანი, „ზარმაცი თაგუნას ამბავი“. მოთხრობები. თბ. “link” 2007.
მოთხრობა, დაწერილი პირველ სიტყვამდე, ზღაპრები, სადაც მატყუარა მელიას, თეთრი ყვავილების და პეპლების, უნიჭო ფეიქრის – ობობას, ზარმაცი თაგუნასა და ცბიერი მასწავლებლის – მელას ამბებია მოყოლილი, ცხოვრებისეული იგავ-არაკები, სიკეთით, სათნოებითა და შემწყნარებლობით გაზავებული ტექსტები – ეს ერლომ ახვლედიანის ახალი კრებულია, რომელიც კიდევ ერთხელ გაახსენებს ქართველ მკითხველს მწერლის სადა და თვითმყოფად პროზას. წიგნს თან ერთვის სახალისო ილუსტრაციები; საინტერესო წინასიტყვაობა და ბიოგრაფია კი მკითხველს ერლომ ახვლედიანის შემოქმედების უკეთ გაცნობასა და აღქმაში დაეხმარება.
ნათია ნაცვლიშვილი, “პირიქით”. ლექსები. თბ. “სიესტა” 2007.
დებიუტანტი ავტორები განსაკუთრებული ყურადღების ცენტრში ექცევიან ხოლმე, მათი ტექსტები ახალი ფორმების, სტილისა და ხმის ძიებაა და შესაბამისაად, ყოველგვარი სიახლე მნიშვნელოვანი დაკვირვების, ინტერესის ობიექტს წარმოადგენს. ნათია ნაცვლიშვილის დებიუტი ლიტერატურულ ასპარეზზე საკმაოდ საინტერესო პოეტური კრებულით “პირიქით” შედგა. ავტორმა თავი მოუყარა ლექსებს, რომლებიც აქამდე სხვადასხვა ლიტერატურულ პერიოდიკაში თუ გამოცემებში ქვეყნდებოდა და პოეზიის მოყვარულ მკითხველს ახალი წიგნის სახით კიდევ ერთი საინტერესო საკითხავი შესთავაზა.
ირაკლი აბაშიძე, “100 ლექსი”. შემდგენელი ირინე აბაშიძე. თბ. “ინტელექტი” 2007.
პოეტის ახალგაზრდა გულისთვის ცხოვრების სიბრძნემდე დიდი და ხანგრძლივი გზაა გასავლელი. ამ გზაზე რას აღარ გადაეყრება იგი, თუმცა კი, საბოლოოდ ყველაფერს პოეზიად, ლექსად აქცევს, რითმებსა და სტროფებში იხატება მისი ცხოვრება. ირაკლი აბაშიძის “100 ლექსიც” პოეტის ცხოვრების ერთგვარი სარკეა, ამოთქმული თუ გამოუთქმელი, სრული თუ ნახევარლექსები მისი ხმით მეტყველებენ. წიგნს წინასიტყვაობის მაგიერ დართული აქვს ამონარიდები ქართული ენციკლოპედიის მიერ 1999 წელს გამოცემული წიგნიდან “ირაკლი აბაშიძე 90”.
ირაკლი მახარაძე, რევაზ მახარაძე, “ერთი მუჭა ვესთერნი”. თბ. „არეტე“ 2007.
თუ კინემატოგრაფია თქვენი საყვარელი სფეროა, განსაკუთრებით კი ამერიკული კინო გიზიდავთ და მისი განვითარების ისტორია, წარსული და აწმყო გაინტერესებთ, მაშინ „ერთი მუჭა ვესტერნის“ ხილვა წიგნის მაღაზიების თაროებზე განსაკუთრებით გაგახარებთ. წიგნის ავტორები ამერიკული კინემატოგრაფის ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ ჟანრზე, ვესთერნზე გვიამბობენ, კიდევ უფრო ახლოს გვაცნობენ კინომოღვაწეებს, რომლებმაც გადატრიალება მოახდინეს არა მარტო ვესთერნში, არამედ ზოგადად კინემატოგრაფიაში. წიგნს თან ერთვის საინტერესო ილუსტრაციებიც, ასე რომ, ირაკლი და რევაზ მახარაძის მიერ წარმოდგენილი ვესთერნის ისტორია გაცილებით მეტია, ვიდრე ერთი მუჭა.
ნიკო ხუციშვილი, “იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის მიწათმფლობელობა საქართველოში”. თბ. “არტანუჯი” 2007.იერუსალიმის ეკლესია-მონასტრებში ქართველების მოღვაწეობის ხანა დაახლოებით თორმეტსაუკუნოვან პერიოდს მოიცავს. XIX საუკუნის დამდეგიდან კი საქართველოს სამეფო-სამთავროების რუსეთთან შეერთებისა და ავტოკეფალიის დაკარგვასთან ერთად ქართული მხარე საბოლოოდ ჩამოშორდა იერუსალიმის მონასტრების უძრავ-მოძრავი ქონების მართვას. ჯვრის მონასტრის მიწათმფლობელობის საკითხების კვლევა 1990 წელს კ. კეკელიძის სახელობის ხელნაწერთა ინსტიტუტმა დაიწყო. ამჯერად მკითხველს შეუძლია გაეცნოს ნიკო ხუციშვილის საინტერესო შრომას მნიშვნელოვანი ქართული საეკლესიო ცენტრის შესახებ, რომელიც გამომცემლობა “არტანუჯის” სერიის, “საქართვლოს ეკლესიის ისტორიის” პირველი წიგნია.
© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“
-
2008 – თებერვალი
“The Almost Moon”Alice Sebold“თითქმის მთვარე”
ელის სებოლდი
291გვ, Picadorელენ ნაითლი ორი შვილის დედაა და მისი პროფესიული საქმიანობა სამხატვრო ჯგუფის სტუდენტების ნატურისტობით შემოიფარგლება. ერთადერთი, რაც მას დისკომფორტს უქმნის და ცხოვრებისეულ სიმშვიდეს ურღვევს, 88 წლის დედა, რომელიც მისგან ყოველდღიურ მიხედვასა და მოვლას ითხოვს. ერთ დღესაც ელენი გადაწყვეტილებას იღებს, აიხდონოს დიდი ხნის ოცნება და სიცოცხლეს გამოასალმოს დედა, რომელიც წლების მანძილზე შვილისგან ისრუტავდა სასიცოცხლო ძალებს. ჰელენი მოხუცს ახრჩობს. სწორედ ამ ეპიზოდით იწყება ახალგაზრდა ამერიკელი მწერლის, ელის სებოლდის ახალი წიგნი. ვისაც ამ ავტორის პირველი რომანი (“The Lovely Bones”) აქვს წაკითხული, მიხვდება, რომ ეპატაჟური თემატიკა მისი სავიზიტო ბარათია.
“Old Men in Love”Alasdair Gray“შეყვარებული მოხუცები”
ელესდერ გრეი
320გვ, Bloomsburyჩვეულებრივ, მხატვრულ ნაწარმოებში მკვეთრი და თვალშისაცემი პოლიტიკური თემატიკა დიდაქტიკურ ელფერს სძენს ხოლმე ტექსტს, მაგრამ ამ შემთხვევაში საქმე გაწაფულ ხელთან გვაქვს – ელესდერ გრეი სოციალური მსოფლმხედველობების საინტერესო პროზად ქცევის ოსტატია. ამჯერად მწერალმა წიგნის მთავარი გმირის, ჯონ ტანოკის ჩანაწერებისა და უახლესი ისტორიის გახმაურებული პოლიტიკური ფაქტებისაგან მახვილგონივრული და დახვეწილი იუმორით გაჯერებული რომანი შექმნა, რომელიც გარკვეული დოზით თვითირონიაცაა. “შეყვარებული მოხუცები” შოტლანდიელი მწერლის მეცხრე რომანია. მისი პირველი წიგნი (“Lanark”) 1981 წელს გამოვიდა.
“The Collected Prose of Robert Frost” editor: Mark Richardson ”რობერტ ფროსტის პროზაული კრებული”
რედაქტორი: მარკ რიჩარდსონი
416გვ, Harvardამერიკელი პოეტის, რობერტ ფროსტის პროზაულ კრებულში საინტერესო ფორმების, კომპოზიციებისა და პოეტური გავლენების პოვნა შეიძლება. წიგნი მწერლის მოთხრობების, ესეებისა და ლექციების პირველი სრული კრებულია, რომელიც არანაკლებ მნიშვნელობას იძენს ფროსტის შემოქმედებაში, ვიდრე მისივე ლექსები. კრებულში ასევე შესულია მოთხრობა “The Universal Chicken Feed”, რომელიც მწერლის ერთ-ერთი პირველი წარმატების მომტანი ტექსტი იყო ლიტერატურულ წრეებში. რობერტ ფროსტი 1963 წელს გარდაიცვალა. იგი პულიცერის პრემიის ოთხგზის ლაურეატია.
„Die morawische Nacht“
Peter Handke
„მორავიული ღამე“
პეტერ ჰანდკე
547გვ. Suhrkampმოქმედების ადგილი – ბალკანეთი, მორავია, მდინარე დუნაის შენაკადი და სასტუმროს პატარა ხომალდი. დრო – დღის მონაკვეთი ჩაბნელებული საღამოდან დილის პირველ სინათლემდე. მთავარი გმირი მეგობრებს სწორედ ამ რომანტიულ გარემოში პატიჟებს. ხომალდზე ასულებს კი იქ საინტერესო სიურპრიზი ხვდებათ – მეგობარი, რომელიც აქამდე საპირისპირო სქესთან დისტანციური ურთიერთობით გამოირჩეოდა, ახლა სტუმრებს უცნობ ქალბატონთან ერთად ხვდება. თუმცა, ვინ არის ეს ქალი – მოსამსახურე, მეუღლე, საყვარელი. თუ უბრალოდ, მეგობარი – ვერავინ ხვდება. „მორავიული ღამე“ ავსტრიელი მწერლის, პეტერ ჰანდკეს, ახალი რომანია, სადაც ავტორი ერთგვარი ნოსტალგიით იხსენებს იუგოსლავიას.
“Storia della bruttezza”
Eco Umberto
“სიუშნოვის შესახებ”
უმბერტო ეკო
455 გვ. Saggi Bompianiთუ მშვენიერების ცნება მხოლოდ მიმზიდველობისა და მომხიბვლელობის დატვირთვას ატარებს, სიუშნოვე თავისი არსით შეიძლება უფრო სასაცილო, გროტესკული შინაარსის ფორმადაც იყოს გამოყენებული, და შესაბამისად, საფუძვლიან დაკვირვებას და განსჯას მოითხოვს. უმბერტო ეკოც თავის ახალ წიგნში “სიუშნოვის შესახებ” სწორედ დასავლურ კულტურასა და ლიტერატურაში შემჩნეულ სიმახინჯის გამოხატულებებს განიხილავს. წიგნი სტრუქტურულად ამავე ავტორის 2004 წელს გამოცემული ნაშრომის, “მშვენიერების შესახებ” (Storia della bellezza) ერთგვარი გაგრძელებაა.
“Due Considerations” (Essays and Criticism)
John Updike
“ჯეროვანი განხილვები” (ესეები და კრიტიკული წერილები)
ჯონ აპდაიკი
703 გვ. Alfred A. Knopf.
ჯონ აპდაიკის ახალი წიგნის სახელწოდება სრულიად ამართლებს სათაურში გამოტანილ მოკრძალებულ დაპირებას. მწერლის ესეები და კრიტიკული ნარკვევები მართლაც ძირეულ მსჯელობებსა და დაკვირვებებს წარმოადგენს ამა თუ იმ მწერლის, ლიტერატურული ტექსტისა და კულტურული ტენდენციების შესახებ. კრიტიკული წერილების გარდა კრებულში შესულია სხვადასხვა დროს დაწერილი წიგნების მიმოხილვები და წინასიტყვაობები, ასევე მცირე მოცულობის ლექციები და სიტყვით გამოსვლები. ჯონ აპდაიკი ათეულობით რომანის ავტორია და მისი წიგნებიც მსოფლიოს არაერთ ენაზეა თარგმნილი. რომანებისათვის “Rabbit Is Rich” და “Rabbit at Rest” ამერიკელი მწერალი პულიცერის პრემიის ორგზის ლაურეატია.© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“ -
2008 – თებერვალი
ოთარ ჭილაძე, “აველუმი”. რომანი. მეორე გამოცემა. თბ. “არეტე” 2007.მოცლილო მკითხველო, თუ აქამდე არასდროს მოგიცლია ოთარ ჭილაძის “აველუმის” წასაკითხად, დამიჯერე, წინ ის დიდი სიამოვნება გელის, რომელიც არც თუ ისე ხშირია ხოლმე ქართული ლიტერატურით თავის შექცევისას. მოცლილო მკითხველო, თუ მზად ხარ, ახლოს გაიცნო აველუმი, გაიზიარო კონკრეული ეპოქისა და ისტორიის გადაჯაჭვულობა ადამიანის პიროვნულ ტრაგედიასთან და ჩაერთო პოსტმოდერნულ თამაშებში, მაშინ ეს წიგნი სწორედ თქვენთვისაა. მათ კი, ვინც უკვე იცნობს ქართველი კლასიკოსის რომანს, “აველუმის” ახალი გამოცემა კიდევ ერთხელ დააბრუნებს იმ უნივერსალურ სამყაროში, რომელსაც ოთარ ჭილაძე თავისი რომანით აღგვიწერს.ირმა ტაველიძე, “ავტობიოგრაფია ფრანგულად”. მოთხრობები. თბ. “სიესტა” 2007.მათ, ვინც ფრანგული ენა არ იცით, წიგნის სათაური ნუ შეგაშინებთ – ირმა ტაველიძე ქართულად წერს. თუმცა, თუ ამ ავტორის მოთხრობები სხვადასხვა ლიტერატურულ პერიოდიკაში უკვე წაგიკითხავთ, იმაშიც დამეთანხმებით, რომ წიგნის სათაურით, უნდა-არუნდა, მწერალი მკითხველს ირჩევს – თუ თავგადაკლული ფრანკოფილი ხართ და ავტობიოგრაფიული მოთხრობების ფრანგულობამ მიიქცია თქვენი ყურადღება, ეს უკვე იმას ნიშნავს, რომ თქვენ ირმა ტაველიძის კრებულის პრივილეგირებული მკითხველი ხართ. “ავტობიოგრაფია ფრანგულად” მწერლისთვის სადებიუტო წიგნია, თუმცა, ლიტერატურული პერიოდიკიდან მას უკვე კარგა ხანია იცნობს მკითხველი არა მარტო როგორც პროზაიკოსს, არამედ როგორც მთარგმნელს.
ერლომ ახვლედიანი, “კაცი, რომელმაც თავი დაკარგა და სხვა ამბები”. თბ. “link”2007.
უბედურების, სიკეთის, გულმავიწყობის, მარტოობის, დღეგრძელობისა თუ სიყვარულის ისტორიები, ადამიანური ყოფის იგავ-არაკები და ამბები კიდევ ერთხელ გაახსენებს მკითხველს ერლომ ახვლედიანის სადა და თვითმყოფად პროზას, ინდივიდუალური სტილისა და ხელწერის ავტორის ესთეტიკას. კრებულში “კაცი, რომელმაც თავი დაკარგა და სხვა ამბები” ერლომ ახვლედიანის აქამდე გამოუქვეყნებელი ტექსტებია თავმოყრილი. წიგნს თან ახლავს ზურაბ კიკნაძისა და ინგრიდ დეხრავეს წინასიტყვაობა, რაც ერლომ ახვლედიანის ახალ მკითხველს მწერლის უკეთ გაცნობასა და აღქმაში დაეხმარება.
დავით ჩიხლაძე, დათო ბარბაქაძე, “დ/დ”. თბ. “სიესტა” 2007.
თუ აქამდე დავით ჩიხლაძესა და დათო ბარბაქაძეს მხოლოდ მათი მხატვრული ტექსტებით, თარგმანებით ან პუბლიცისტური ნაწარმოებებით იცნობდით, ახლა შეგიძლიათ, ორი მეგობრის ელექტრონულ ფოსტაში შეიხედოთ და მათს მიმოწერას ადევნოთ თვალყური, ამერიკულ მეგაპოლისსა და ევროპის კონსერვატორულ ქალაქს შორის გაბმულ ელექტრონულ კავშირში ჩაებათ. წერილები 2003 წლითაა დათარიღებული, და იმდენად, რამდენადაც საუბრის ძირითადი ნაწილი ქართული კულტურის საჭირბოროტო საკითხებს ეთმობა, წიგნი ბოლო ათწლეულის მანძილზე მიმდინარე ქართული ლიტერატურული პროცესების ერთგვარი ამსახველიცაა.
“ნიცშე საქართველოში”. რედაქტორ-შემდგენელი თენგიზ ირემაძე. თბ. “არხე” 2007.
კულტურის ჩამოყალიბებისა და განვითარების ისტორიაში ხშირია ფაქტები, როცა ამა თუ იმ ქვეყნის კულტურული ტრადიციები სხვადასხვა სახის გავლენებს განიცდიან და შემდეგ ამ გავლენის თავისებურ ინტერპრეტაციებს გვთავაზობენ. სამეცნიერო კრებული “ნიცშე საქართველოში” ფრიდრიხ ნიცშეს ფილოსოფიისა და ქართული კულტურის ურთიერთმიმართებას ასახავს. წიგნი ეძღვნება ქართველი ფილოსოფოსის, თამაზ ბუაჩიძის (1930-2001) ხსოვნას, რომლის სახელსაც უკავშირდება XX საუკუნის მეორე ნახევარში ნიცშეს ფილოსოფიის საფუძვლიანი კვლევის განახლება საქართველოში.
ირვინ გოფმანი, “თვითპრეზენტაცია ყოველდღიურ ცხოვრებაში”. მთარგმნელი ციალა ხინთიბიძე, რედაქტორი ლალი ქადაგიძე. თბ, “დიოგენე” 2007.
საზოგადოებაში თვითპრეზენტაცია და ინდივიდთა შორის ინფორმაციის გაცვლა-გამოცვლა ყოველი ჩვენგანის ყოველდღიურობის ნაწილია. სოციალური ურთიერთობების ამ პროცესში კი ურთიერთქმედების გარკვეული წესები და სიმბოლოთა სისტემა ყალიბდება. სწორედ ამ სისტემის კვლევას წარმოადგენს წიგნი “თვითპრეზენტაცია ყოველდღიურ ცხოვრებაში”. ავტორი, ირვინ გოფმანი, ამერიკული სოციოლოგიური სკოლის ერთ-ერთი თვალსაჩინო წარმომადგენელია. მისი მონოგრაფია კი 20-ე საუკუნის საუკეთესო წიგნების ათეულშია შეტანილი. ამჯერად ქართველ მკითხველსაც ეძლევა საშუალება, გაეცნოს სოციოლოგის მეტად საინტერესო კვლევასა და დაკვირვებებს.
© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“
-
ახალი წიგნები – 2004
-
ახალი წიგნები (იანვარი, 2008)
-
ახალი წიგნები (იანვარი, 2008)
-
ახალი წიგნები (თებერვალი, 2009)
“მთელის ნაწილი”
სტივ ტოლცი
“A Fraction of the Whole”
Steve Toltz
576 გვ Spiegel & Grau
2008 წლის ბუკერის პრემიის ნომინანტთა შორის არაერთი საინტერესო ახალი სახე გამოჩნდა, მათს შორისაა სტივ ტოლციც. ახალგაზრდა ავსტრალიელი მწერლის სადებიუტო რომანი ფინალისტთა სიაში მოხვდა. “მთელის ნაწილი” მამა-შვილის ცხოვრების შესახებ გვიამბობს; იასპერ დინი ახალგაზრდა, თანამედროვე სტანდარტებს მორგებული, სამართლიანი და მოწესრიგებული ნატურაა, მარინი კი – იასპერის მამა, შვილისაგან რადიკალურად განსხვავებული ხასიათის, ცხოვრების წესისა და არაორდინალური წარსულის მქონე ადამიანი. ავტორი თავისებური სტილით, ახლებური ფორმით გვიხატავს პერსონაჟებს, თხრობის ლაღი სტილი და იუმორი არ მოაწყენს მკითხველს.
“სიკვდილის დაბრკოლება”
ხოსე სარამაგო
“Death with Interruptions”
(Translated by Margaret Jull Costa)
José Saramago.
238გვ. Harcourt.
სიკვდილის ფენომენი მრავალმხრივ საინტერესოა – როგორი მიმართება აქვს მასთან სოციუმს, როდესაც მის არესბობას ახლოს, ხელის ერთ გაწვდენაზე გრძნობს, ან პირიქით – როგორ უყურებს თავად სიკვდილი ადამიანების გარკვეულ ჯგუფს ან ინდივიდებს მაშინ, როცა მათგან რომელიმეს არჩევაზე ფიქრობს. თემა, რომელიც არაერთი მწერლის შემოქმედების ფოკუსში მოხვედრილა, ამჯერად პორტუგალიელი ნობელიანტის, ხოსე სარამაგოს ყურადღებას იპყრობს – “სიკვდილის დაბრკოლება” მისი ახალი რომანია, წიგნი ორი ნაწილისაგან შედგება და მთავარი მოქმედი პირიც, არც მეტი, არც ნაკლები – სიკვდილია.
“ყაყაჩოების ზღვა”
ამიტავ გოში
“Sea of Poppies”
Amitav Ghosh
515 გვ. Farrar, Straus & Giroux
ამერიკელი მონის ვაჟი, ფრანგი ბოტანიკოსის ობოლი ქალიშვილი, ოპიუმის მწარმოებელი ინდოელი ფერმერები და ცხოვრება, რომლის შეცვლასაც ამ ცხოვრების პერონაჟები ცდილობენ – ინდოელი მწერლის, ამიტავ გოშის ახალი რომანი “ყაყაჩოების ზღვა” არსებულ მოცემულობაში ჩათრეულ ადამიანებზე გვიამბობს, მათს ყოველდღიურობას და ამ ყოველდღიურობიდან თავის დაღწევის მცდელობას აღგვიწერს. წიგნი ტრილოგია “Ibis”-ის პირველი ნაწილია და 2008 წლის ბუკერის პრემიაზე ნომინირებულ ფინალისტთა შორის მოხვდა. ამიტავ გოშს კი მკითხველი უკვე იცნობს რომანებით “The Shadow Lines”, “The Calcutta Chromosome”, “The Hungry Tide”.
“ბარდი: რობერტ ბარნსი, ბიოგრაფია”
რობერტ კოროუფორდი
“The Bard: Robert Burns, a Biography “
Robert Crawford
466გვ, Cape
თუ მეტ-ნაკლებად იცნობთ რობერტ ბარნსის ბიოგრაფიას, ალბათ ხვდებით, რომ იოლი არ უნდა იყოს მისი ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ წერა: ძნელია, დაიცვა ზომიერება მის ლექსებზე საუბრისას, თავი აარიდო პათეტიკას, ან ცხოვრებისეული საინტერესო დეტალების რანგში პოეტის სასიყვარულო აფიორები არ წამოწიო წინ. თუმცა, რობერტ კროუფორდმა შეძლო დისტანცირება მოეხდინა შოტლანდიელების კულტურული კერპისგან, და ამით კიდევ უფრო ნათლად დაენახა მისი ადამიანური მხარეები, სისუსტეები, უკეთ გაეცნო პოეტი და თავისი შთაბეჭდილება მკითხველისთვის მიეწოდებინა. ბარნსის ბიოგრაფია მკითხველს შოტლანდიელი პოეტის არაერთ საინტერესო და საყურადღებო დეტალზე გაამახვილებინებს ყურადღებას.
“გზად გერმანიიდან გერმანიისაკენ (დღიური, 1990)”
გუინტერ გრასი
“Unterwegs von Deutschland nach Deutschland (Tagebuch, 1990)”
Günter Grass
258გვ, Steidl
ალბათ ბევრისთვის აქამდე უცნობი იყო ის ფაქტი, რომ 20 წელიწადზე მეტია, რაც გაუნტერ გრასი თავისი გამომცემლისგან მეტად უცნაურ საჩუქრებს იღებს – წიგნებს ცარიელი ფურცლებით, რომლებსაც მწერალი თავისი ყოველდღიური ჩანაწერებით ავსებს. გრასმა დღიურების წერა 1990 წელს დაიწყო, მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში იგი თანამედროვე პოლიტიკური, სოციალური თუ კულტურული მოვლენების მიმართ საკუთარ თვალთახედვასა და დამოკიდებულებას სწორედ აღნიშნული ცარიელი წიგნების ფურცლებზე აყალიბებდა, და ამჯერად საშუალება მისცა მკითხველს, თავადაც გაეცნოს ნობელიანტი მწერლის ყოველდღიურ ცხოვრებას, ფიქრებსა თუ თვალსაზრისებს.
“საგანი განსაზღვრული სისწრაფით”
მარი-დომინიკ ლელივრი
“Sagan à toute allure”
Marie-Dominique Lelièvre
343გვ, Denoël
“სალამი, სევდავ!”, “გიყვართ ბრამსი?”, და კიდევ არაერთი სახელი გაგვახსენებს ფრანგ ნონკონფორმისტ, სკანდალების მოყვარულ, არაორდინალურ მწერალს, ფრანსუაზ საგანს, ეპოქის ერთ-ერთ კოლორიტულ ფიგურას, რომელიც ყოველი ჩვენგანის წარმოსახვაში სხვადასხვანაირად იხატება. ამჯერად მარი-დომინიკ ლელივრი შეეცადა, გაეცოცხლებინა მითები საგანის შესახებ, კიდევ ერთხელ გადაეხედა მისი ბიოგრაფიისათვის და ახლებურად შემოეთავაზებინა ჩვენთვის ფრანგი მწერლის შემოქმედება, მისი ცხოვრება, ურთიერთობები, ემოციები, ესა თუ ის ფაქტები. წიგნი კიდევ ერთხელ გააცოცხლებს ამ უცნაური ქალის მეტად საინეტერო პორტრეტს.
© “ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი”
-
ახალი წიგნები (თებერვალი, 2009)
ზაზა თვარაძე, “მონტებულსუ ანუ ელის არაჩვეულებირვი მოგზაურობა”. თბ. “ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა” 2008.
ელი პატარა გოგონაა, თუმცა ხიფათიანი თავგადასავლებისა და ცხოვრებისეული ქარტეხილების გამოვლა მას ადრევე მოუხდა. გოგონა მარტოდმარტო გაემართა ომში დაკარგული მამის მოსაძებნად, გზაში კი ბოროტ ჯადოქრებს გადაეყარა, რომლებიც ცდილობდნენ, ხელი შეეშალათ ელისთვის მამის პოვნაში. თუმცა, პატარა და კეთილი გოგონას დასახმარებლად კეთილმა ჯადოქრებმაც არ დაიშურეს ძალა… “მონტებულსუ ანუ ელის არაჩვეულებრივი მოგზაურობა” სიკეთეზე, სათნოებაზე, ბოროტების სიბნელესა და უძალობაზე უამბობს ბავშვებს, პატარები ხალისით წაიკითხავენ გოგონას ზღაპრულ თავგადასავალს.
ემილი ბრონტე, “ქარიშხლიანი უღელტეხილი”. მთარგმნელი ასმათ ლეკიაშვილი, რედაქტორი გიორგი დარსალია. თბ. “არეტე” 2008.
ალბათ არც თუ ისე ბევრი ავტორი მოიძებნება მეცხრამეტე საუკუნის ლიტერატურის ისტორიაში, თავისი ერთადერთი წიგნით რომ დაემახსოვრებინა თავი მკითხველისათვის. ემილი ბრონტეს ერთადერთი რომანი “ქარიშხლიანი უღელტეხილი” კი თამამად ჩაეწერა ბრიტანული ლიტერატურის ყველაზე საყურადღებო ნაწარმოებთა რიგში და დღემდე არც მკითხველთა აღტაცება განელებულა მის მიმართ. რომანი სიყვარულსა და სიძულვილზე, სიკეთესა და სისასტიკეზე – ახლა უკვე ქართველ მკითხველს მშობლიურ ენაზე შეუძლია გაეცნოს “ქარიშხლიან უღელტეხილს”.
დავით ქართველიშვილი, “ახალი წიგნი”. (რომანი). თბ. “ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა” 2008.
როგორ იქცევიან მწერლები, როდესაც მათ საკმაოზე მეტად მსუყე თანხის საფასურად არც მეტი, არც ნაკლები, უცხო ადამიანის ავტობიოგრაფიის წერას უკვეთავენ? უძლებენ თუ არა ცდუნებას, ნებისმიერი პირობა მიიღონ დამკვეთისგან სოლიდური თანხის ნაცვლად? როგორ გადმოდიან წიგნის პერსონაჟები რეალურ ცხოვრებაში, ან პირიქით – როგორ იმკვიდრებენ ერთი შეხედვით ჩვეულებრივი ადამიანები თავს წიგნის გმირებად… დავით ქართველიშვილი მკითხველს კიდევ ერთ ახალ რომანს სთავაზობს, მწერლის უკეთ გასაცნობად კი ასევე შეგიძლიათ მისი პირველი რომანი “იყო საღამო, იყო დილა” და მოთხრობების კრებული წაიკითხოთ.
“სჯანი” (ლიტერატურულ-თეორიული ჟურნალი). რედაქტორი ირმა რატიანი. თბ. ლიტერატურის ინსტიტუტის გამომცემლობა 2008.
ლიტერატურა ცოცხალი ორგანიზმია, შესაბამისად, მისი თეორიაც განახლებასა და თანამედროვე მიდგომებს საჭიროებს. სწორედ ამას ემსახურება ჟურნალი “სჯანი”. ლიტერატურის თეორიის პრობლემები, პოეტური პრაქტიკები, ლიტერატურათმცოდნეობის ქრესტომათია, კრიტიკული დისკურსი, თარგმანის თეორია, ფოლკლორისტიკის თანამედროვე კვლევები – ეს ის რუბრიკებია, რომლებსაც ლიტერატურის თეორიით დაინტერესებული მკითხველებისათვის სხვადასხვა ქართველი თუ უცხოელი ავტორები განავრცობენ. ჟურნალში ასევე წაიკითხავთ ახალი ქართული თუ უცხოური წიგნების მოკლე მიმოხილვას.
“თავისუფლების დღიურები 2008”. შემდგენლები მარინა ვაშაყმაძე, დავით კაკაბაძე. პრაღა-თბილისი. პაატა ნაცვლიშვილის გამომცემლობა 2009.
ისტორიას ადამიანები ქმნიან, მათი ყოველდღიურობა და ცხოვრების წესი ამა თუ იმ ეპოქის ანარეკლია. ამჯერად 2008 წლის შესახებ “რადიო თავისუფლების” პროექტის ფარგლებში 52 ადამიანის დღიურიდან შეგვექმნება საერთო წარმოდგენა. სხვადასხვა პროფესიის, სოციალური ფენისა თუ სტატუსის მქონე ადამიანები თავიანთი რამდენიმე ჩვეულებრივი დღის შესახებ გვიამბობენ. წიგნს ასევე თან ერთვის კომპაქტდისკი, რომელზეც 52-ივე დღიურის მცირე ფრაგმენტებია ჩაწერილი. ნინო ანანიაშვილი, დავით გამყრელიძე, იური მეჩეთოვი, დათო ტურაშვილი, ეკა ბესელია, გიორგი ლობჟანიძე, ლევან წულაძე, თინათინ ხიდაშელი და სხვები აგვისტოს ომამდე და ომის შემდგომ 2008 წლის თბილისზე, ქართულ ცხოვრებაზე, ყოველდღიურობაზე გვიამბობენ.
ჟან-ბატისტ დიუროზელი, “ევროპა. მისი ხალხების ისტორია”. მთარგმნელები გურანდა დათაშვილი, ქეთევან კვანტალიანი, ნინო ლეჟავა. თბ. “ჯისიაი” 2008.
რა არის ევროპა, საიდან და რატომ შეიქმნა მისი თანამეგობრობა, როგორი იყო ევროპამდელი ადამიანი და საიდან მოვიდა იგი ევროპაში – ეს და კიდევ ბევრი სხვა შეკითხვა დღესდღეობით ხშირად ჩნდება ევროპასთან, როგორც უკვე მეტად მნიშვნელოვან პოლიტიკურ თუ კულტურულ წარმონაქმნთან, დაკავშირებით. ფრანგი ავტორის, ჟან-ბატისტ დიუროზელის, წიგნიც სწორედ ევროპასა და მის ისტორიას მიმოიხილავს. დიუროზელი დღემდე რამდენიმე ნაშრომის ავტორია, მათს შორის აღსანიშნავია “დიპლომატიის ისტორია 1919 წლიდან დღემდე”, “ევროპა 1915 წლიდან დღემდე” და “კლემანსო”.
© “ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“
