1.
31 დეკემბრის მშრალი საღამო იდგა. ასაკისდა შეუფერებლად წელში გაჯგიმული პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი მხედრული ნაბიჯით მიუყვებოდა გამსახურდიას გამზირს და თავის უცნაურ ავან-ჩავანზე ფიქრობდა. ის, რაც მხოლოდ მან იცოდა და მისი არეულობის უმთავრესი მიზეზი იყო, იმდენად დაუჯერებელ რამეს წარმოადგენდა, რომ პოლკოვნიკს ხანდახან ეჭვიც კი ეპარებოდა, ცხადში ხდებოდა მისი ცხოვრება თუ სიზმარში. ქალაქი არანაირად არ ჰგავდა სიზმრისეულს და პოლკოვნიკიც გრძნობდა, ასეთ ცხადში მყოფი ან უნდა უბრალოდ შეგუებოდა იმ სიგიჟეს, რომელიც მასში ფუთფუთებდა, ან კი დამიწებულიყო, დაევიწყებინა წარსული და ამ დღიდან დაეწყო ახალი დროის ათვლა.
საქმე იმაში იყო, რომ პოლკოვნიკი აშკარად იმაზე ახალგაზრდად გამოიყურებოდა, ვიდრე სინამდვილეში გახლდათ და ამის პირდაპირ მიზეზს მის შორეულ წარსულში, ანუ სადღაც მეოცე საუკუნის 30-იან წლებში ჰქონდა ფესვები გადგმული.
მაშინ პოლკოვნიკი ჯერ კიდევ არ იყო პოლკოვნიკი, და 32 წლის ახალგაზრდა მიკრობიოლოგს გასაიდუმლოებულ სამხედრო ლაბორატორიაში უნიკალურ გამოგონებაზე უწევდა მუშაობა. გამოგონება საბოლოო ჯამში ორგანული მიკრობიოლოგიური აბის და მისი ანტი-აბის სახით უნდა მიეღოთ.
მათგან პირველი, ნებისმიერ ადამიანს მისცემდა საშუალებას, აბის მიღების შემდეგ, თუკი ის სიტყვაზე 30 წლის იყო, და უნდა გამხდარიყო შემდეგ წელიწადს 31-ის, გამხდარიყო 29-ის. შემდეგ წელიწადს ეს ადამიანი გახდებოდა 28-ის, შემდეგ 27-ის და ასე შემდეგ, ვიდრე არ მოიბეზრებდა ასაკში დაღმასვლას. ჰოდა, ამ დროს უნდა დამდგარიყო ანტი-აბის ხანა – მისი მიღების შემდეგ, სიტყვაზე 14 წლამდე ჩამოსული ადამიანი დაიწყებდა ისევ უკან ზრდას, ანუ გახდებოდა 15-ის, შემდეგ 16-ის, 17-ის და ასე ჩვეულებრივ ზემოთ.
ექსპერიმენტი, რომელიც დაიძრა, მართლაც რომ შედგა, და ის პირველად ახალგაზრდა მიკრობიოლოგ პოლიგლიშვილზე მისივე თანხმობით ჩატარდა.
1933 წელს, როდესაც ის უნდა გამხდარიყო 33-ის, ის შეიქნა 32-ის. შემდეგ წელს, ანუ 1934-ში ის გახდა 31-ის. ყველაზე მთავარი ის იყო, რომ მიკრობიოლოგი პოლიგლიშვილი ასაკის კლებასთან ერთად ფიზიკურად და ბიოლოგიურად, ორგანულადაც ახალგაზრდავდებოდა და ისეთივე ხდებოდა, როგორიც იყო თავის დროზე 32-ისა და შემდგომ 31-ის ასაკში.
მეორე მსოფლიო ომის დაწყებისას, ანუ 1939 წელს, ანდრო პოლიგლიშვილი უკვე 26 წლის ჭაბუკივით გამოიყურებოდა და მასაც, როგორც მთელ ლაბორატორიას, მაშინვე უკრეს თავი ომში. ომის დამთავრებისას, ანუ 20 წლის ასაკში, ის უკვე კაპიტნის ჩინით დაუბრუნდა მშობლიურ ქალაქს.
კაპიტან პოლიგლიშვილს დედა გარდაცვლილი დახვდა, ხოლო ლაბორატორია საერთო აბანოდ გადაკეთებული. გასაიდუმლოებული ლაბორატორიის წევრთაგან ომიდან არავინ დაბრუნებულა ცოცხალი – ზოგი კურსკის ბრძოლამ შეიწირა, ზოგი ქერჩმა და ზოგიც სტალინგრადმა.
უვნებლად დარჩენილმა კაპიტანმა პოლიგლიშვილმა გულში ამოიჭრა სამხედრო საქმისთვის მიეძღვნა თავი. 16 წლის ასაკში ის უკვე მაიორის ჩინით მიმოდიოდა და სწორედ ამ დროს განიზრახა მან სამხედრო სასწავლებელში ჩაბარება. როგორც ომის მონაწილესა და მაიორს მას უგამოცდოდ ხვდა ადგილი სასწავლებელში. აქვე გადაწყვიტა მაიორმა პოლიგლიშვილმა მიეღო ანტი-აბი, რათა ასოთხმოცი გრადუსით შეეცვალა ასაკობრივი დაღმასვლა.
1960 წელს, როდესაც დედამიწის მოსახლეობამ სამ მილიარდს უწია და კოსმოსში ძაღლები – ბელკა და სტრელკა გაუშვეს, მას უკვე პოდპოლკოვნიკის ჩინი ჰქონდა და 11 წლის წინ მიღებული ანტი-აბის გამო კვლავ, როგორც ოდესღაც, 27 წლისას ჰგავდა.
1970 წელს, როდესაც პოლ მაკარტნიმ ოფიციალურად განაცხადა ჯგუფ “ბიტლზის” დაშლის თაობაზე, ხოლო საბჭოთა კავშირიდან პირველად გაიტაცეს სოხუმ-ბათუმის რეისის თვითმფრინავი ლიტველმა მამა-შვილმა საზღვარგარეთ, პოდპოლკოვნიკ პოლიგლიშვილს 37 წლის ასაკის ახალგაზრდის იერი ჰქონდა.
1980 წელს, როდესაც ამერიკის პრეზიდენტად აირჩიეს რონალდ რეიგანი, ხოლო მუჰამედ ალიმ დიდ რინგზე ლარი ჰოლმსთან წააგო ჩხუბი, თმაშევერცხლილი პოდპოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი უკვე 47 წლის მამაკაცივით გამოიყურებოდა.
1990 წელს, როდესაც მოსკოვში გაიხსნა “მაკდონალდსის” პირველი რესტორანი, ხოლო ბოსტონში გაძარცვეს მუზეუმი “იზაბელა გარდენი”, 57 წლის პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი საკმაოდ სოლიდურ თანამდებობაზე მსახურობდა თავდაცვის უწყებაში.
2000 წელს, როდესაც დაიწყო რუსეთ-ჩეჩნეთის მეორე ომი, ხოლო სიდნეიში სტარტი აიღო ოცდამეშვიდე ოლიმპიადამ, 67 წლის ღვაწლმოსილი პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი პენსიაზე გავიდა.
2009 წელს, როდესაც გარდაიცვალა პოპის მეფე მაიკლ ჯექსონი, ხოლო მზის სრული დაბნელება სარეკორდოდ დიდ დროს – 6 წუთსა და 39 წამს გაგრძელდა, 77 წლის პოკოვნიკი პოლიგლიშვილს ტრადიციად ჰქონდა ქცეული ყოველდღე თბილისის ზოოპარკში სეირნობა.
სწორედ ერთ-ერთი ასეთი სეირნობისას, უფრო ზუსტად კი, სწორედ ზემოთნახსენები მზის დაბნელებისას გადაეყარა ის მიწაში თავჩარგული სირაქლემას გალიასთან შიშისგან გულწასულ, გავადაბალ შინაბერას – ვინმე კლარისა ტაქსაშვილს, რომელიც უმალ ხელოვნური სუნთქვით მოასულიერა და მასზე მაშინვე შეუვარდა გული.
2.
ახალი წლის დადგომას არაფერი უკლდა. მეტრეველებში სტუმარს ელოდნენ: უიღბლო პიანისტ კლარისა ტაქსაშვილს, უჟმურ შინაბერას, ვინც ცხოვრების ღვლარჭნილ ბილიკებზე ვერაფრით გადაჰყროდა ისეთ მამრს, ვინც მის მძიმე ხასიათსა და გულისგამაწვრილებელ ურჯუკობას უსიტყვოდ და დაუბურძგლავად აიტანდა.
ლაგდებოდა სუფრაზე ლანგრებით: გოჭი, ხაჭაპური, გოზინაყი, შამპანურის გაუხსნელი ბოთლები. იქვე მაიკო მეტრეველი და მისი ტანწვრილი მეუღლე, სიბრძნის კბილის ტკივილისგან ყბაახვეული ერიკო ტრიალებდნენ და მაგიდას სხვა კერძებსაც მატებდნენ. ტელევიზორიც არ ისვენებდა.
ნუკრის თოვლის ბაბუის წითელი ფორმა ეცვა, აბრჭყვიალებულ ნაძვის ხესთან მდგომი სათამაშოებს არჩევდა, ტოტებიდან ხსნიდა და გუდაში ფრთხილად დებდა.
– მაგას არ დააკარო თითი! – აუკივლდა უცებ მაიკო ძმას. – ამას უყურე!.. ვითომ არ იცი, რომ ეგ ჩემი ცხონებული პირველი ქმრის ნაჩუქარია!
– და აი ეს თუ შაილების, მემ?.. – გაპრანჭული ხმით მიუთითა ნუკრიმ დას სხვა სათამაშოზე და ცალთვალმოჭუტულმა გამოხედა.
– ეგ შეგიძლია მომაშორო თავიდან!.. მაგის გვერდზეც რომ კიდია, ისიც!.. აღარ მახსოვს ვინ იდიოტმა მომითრია…
ნუკრის ამის გაგონებაზე იერი ეცვალა, ჯიბიდან მსწრაფლ საღეჭი რეზინი ამოიღო, ხმაურით გაღეჭა და ტონიც უმალ ქუჩური გაუხდა.
– ვინა, ტო?! ახლა გინდა მაგ სიტყვებზე სერიოზულად მოგთხოვო და აქვე შეგისრულო?.. არა, გულზე ხელი დაიდო, დაიკო, და გაიმეორა – ეს მე ვარ იდიოტი?
– ნუგზარ, რამდენჯერ უნდა გითხრა, დაგიჭერენ ერთხელაც იქნება!
– მე სულ სხვა რამე გკითხე, ჩემო დაია! – აიშვირა საჩვენებელი თითი ნუკრიმ. ამ დროს ყბაახვეულმა ერიკომ სასტუმრო ოთახში ლანგრით კარალიოკი შემოიტანა, ფეხით ნოხს წამოედო, ძლივს შეიმაგრა თავი და ლანგარი მაგიდის ცენტრში ხმაურით დააახეთქა.
– ზურნა შენ!! – კინაღამ გაუსკდა გული მაიკოს და ძმის მისამართით ხმა კიდევ უფრო აიმაღლა. – გაგადაიებ ახლა, ისეთს შეგისრულებ, ნუგზარ! დაგავიწყდა, მგონი, შენ ჩემი ხელის გემო!.. გამოიღე ახლავე პირიდან ეგ საზიზღრობა! რას გევხარ! წადი, ჩაიხედე სარკეში! ვეღარ უნდა გაიგო, რომ შუა ზამთარში ჩვენ სულ არ გვჭირდება პერედაჩებზე სირბილი?.. ერიკოს სიბრძნის კბილი ტკივა… მე პირადად, რომ დაგიჭირონ, ერთხელ მაინც თუ მოვიდე ციხეზე, მიწა დამეყაროს!
დარცხვენილმა ნუკრიმ მორჩილად გამოიღო პირიდან საღეჭი რეზინი, ყურის ბიბილოს ქვეშ აიწება და ერთიანად შეცვლილი ისევ ენადათაფლულ თოვლის ბაბუად იქცა.
– შენი სულის ჭირიმე, ჩემი მაიკუნა… ამ ერთხელაც ნუ დამთარსავ, თუ ჩემი ღვიძლი დაიკო ხარ!.. ჩემი ამბავი ხომ იცი? ერთი-ათად დაგიბრუნდება… ერთი დედის მუცელში მაინც არ ვიყოთ ცხრა თვე ნაჯდომი… შენ არ იცი, რამდენს ვფიქრობ ხოლმე ამაზე ძილის წინ! არა, მაინც რატომ არ გვეთვლება, ადამიანებო, ადამიანებს დედის მუცელში გატარებული დრო სიცოცხლედ?.. დამიმტკიცოს ვინმემ, რომ ჩვენ იმ დროს არ ვარსებობთ!.. განა ვინ უბაგუნებდა ჩვენს დედიკოს შიგნიდან პატალა ფეხუკებს?.. რა თქმა უნდა – ჩემი კუდრაჭა დაიკო! და მერე მეც… თუ მე საკეისროთი გავჩნდი?
ამ სიტყვებთან ერთად ნუკრიმ მაიკო თბილად მიიხუტა და საფეთქელთან აკოცა. მაიკო თავიდან კი გაინაბა, მაგრამ მერე მაინც ცივად მოიშორა ძმა.
– გავიდეს ეს ახალი წლები… – არ განელებულა ნუკრი. – და ვფიცავ ჩვენი ცხონებული დედის ნათელ ძვლებს, მე აუცილებლად მივწერ ორსულ დედათა მსოფლიო ასამბლეას, რომ ადამიანის დაბადების დღედ ამიერიდან ჩაითვალოს ჩასახვის დღე!.. და სწორედ ის ჩაიწეროს ყოველი მოქალაქის პასპორტში!
ნუკრი სუფრას მიუტრიალდა, ლარნაკიდან კანფეტი მუჭით მოხვეტა და გუდაში ჩაიყარა.
– ყოველი მოქალაქის პასპორტში-მეთქი!.. და კანფეტიც რომ აუცილებელია?.. ტკბილის გარეშე რა პირით შევდგა ფეხი უცხო ოჯახში? ნუგა არ გამაგონოთ! ვიღას აქვს ნუგას კბილი… ეს რაა?.. აუ, მაიკო, კიბოს კისერი! – ნუკრიმ კანფეტი პირში გაიქანა და სახეზე ნეტარების ტალღამ გადაურბინა. – ჰოი, ბავშვობავ! გადატყაულო მუხლისთავებო! ხეზე ჩიტებო! შატალოებო! ზნაკ-ზოროებო! კარუსელებო! სად ჯანდაბაში ხართ ამ სიცივეში, ნეტა?!
– გეუბნები, ნუგზარ, იცოდე მართლა აღარ შემიძლია! – ისევ იფეთქა მაიკომ. – ჩემს მოთმინებასაც აქვს ყოველგვარი საზღვარი!
– ჰოდა, ყოველი მოქალაქის პასპორტში-მეთქი! – ნუკრიმ ყურქვეშ აწებებული საღეჭი რეზინი ისევ მოიძრო, გააღლაჭუნა და მაიკოს კვლავ ძველბიჭური იერით მიუტრიალდა. – იტოგში, ერთი ხუთი ლარიც უნდა გამოხვიდე, ჩემო დაია! და ბევრს ნუ მაყაყანებთ აეხლა! კბილი-მილი არ ვიცი მე! ხუთლარიანი-მეთქი, თუ სხვანაირად გავიმეორო?! ეს ცხოვრება ბენზინია, საიმონ! და ვაფშემც რა პალაჟენიაა აქ?! კაი ბიჭებს პატივს აღარ ცემენ, თუ რაია აქანა?!
პირგამეხებული მაიკო ნუკრისკენ მკაცრი ნაბიჯით დაიძრა. დამფრთხალმა ნუკრიმ პირიდან საღეჭი რეზინი სასწრაფოდ გამოიღო, ძირს დააგდო და უმალ ისევ კეთილ თოვლის ბაბუად გარდასახული მაშინვე მუხლებზე დაეცა.
– უნდა დამინდო, მაი…
მაიკომ ძირს დაგდებული კევი აიღო და ძმას ცხვირთან მიუტანა.
– რამდენჯერ უნდა გითხრა მე შენ ერთი და იგივე?! თუ ჩაგაწებო ეს საზიზღრობა თმაში?
– შენ ხომ ჩემი საყვარელი დაიკო ხარ, მაი… სკოლაშიც ხომ ხუთიანებზე სწავლობდი… ოთხოსნების დედა ვატირე მე! მხოლოდ ხუთი ლარი-მეთქი, მაი!
– ნუგზარ, გეუბნები, ამომიწყდეს ოჯახი, მე შენ თუ კიდევ კაპიკი მოგცე! – საკიდთან მისულმა მაიკომ ხელჩანთიდან ხუთლარიანი ამოიღო. – კარგად დაიმახსოვრე, რაც გითხარი! ძალიან კარგად იცი, რომ მე ტყუილზე დაფიცება არ მიყვარს!
– ყოველი მოქალაქის პასპორტში-მეთქი! ყო-ვე-ლის! – გამოგლიჯა დას ფული გახარებულმა ნუკრიმ, სასწრაფოდ მოირგო თეთრი წვერი და ყიჟინით გავარდა ბინიდან.
– ამხელა ვირია და ბავშვობის ასაკიდან ვერ გამოსულა! – გახედა მაიკომ კბილის ტკივილისგან გადაფითრებულ ერიკოს. – რამხელა უხერხულობაში გვაგდებს მერე ყველას… არა, აქამდე როგორ ვერ დაიჭირეს, ეგ მიკვირს… ტაკ-ს… სად ვიყავით?.. რა უნდა სალფეტკებს ჭიქების ქვეშ, ერიკო?.. სულ გადაირიე? ბარემ სკამებზე დაგეფინა…
3.
ნუკრი მეტრეველი თავის მამა-პაპისეულ, მაღალჭერიან ბინაში უშვილო დასა და სიძესთან ერთად ცხოვრობდა და როგორც წესი, წელიწადის სამასსამოცდაოთხ დღეს უსაქმურობაში ატარებდა. ერთადერთი მნიშვნელოვანი რამ მის ცხოვრებაში, 31 დეკემბერს, ანუ წლის სამასსამოცდამეხუთე დღეს ხდებოდა და ეს მისი იმ იშვიათი კლეპტომანური გადახრის ბრალი იყო, რომელსაც ნუკრი წლების მანძილზე ვერაფრით შელეოდა: – ნუკრის კარადაში ყოველთვის ეკიდა თოვლის ბაბუის წითელი ფორმა წითელი ქუდითა და უზარმაზარი, სახეზე მისაწებებელი თეთრი წვერით. ამ ფორმაში ის საზოგადოებას წელიწადში ერთხელ, მუდამ 31 დეკემბრის ღამის თერთმეტი საათისთვის ეცხადებოდა და გარეთ ასე გასული არც სქელ ჯოხსა და სქელი ნაჭრის დიდ გუდას ივიწყებდა, რომელიც საახალწლო ნაძვის ხის სათამაშოებითა და წვრილი ნუგბარით – ძირითადად ვერცხლისფერფოჩიანი კანფეტით ჰქონდა სავსე.
გარეთ გასულმა ნუკრი მეტრეველმა შორიდანვე იცოდა ღამის კორპუსებზე მზერის დაკვირვებით შევლება. კარგად იცოდა, ახალი წლის დადგომას ქალაქში დიდი რია-რია და ერთმანეთთან მისალოცად ჯგუფური მიმოსვლა უნდა მოჰყოლოდა; ზოგს მეგობრებში მიუწევდა გული, ზოგს ნათესავ-მეზობლებში, ზოგიც უბრალოდ გარეთ გადიოდა. ნუკრიც ამ მომენტს ელოდა ხოლმე: რომელიმე კორპუსის სართულებიდან ერთ-ერთზე ლიფტით ასული წინასწარ მონიშნული ბინის კარზე ზარს სამჯერ დარეკავდა.
თუ გაუღებდნენ, საზეიმოდ განწყობილ მასპინძლებს კანფეტს მიაყრიდა და ახალ წელს მიულოცავდა – თოვლის ბაბუის დანახვა ყველას უხაროდა; შეიპატიჟებდნენ, მომცრო ყანწს შეუვსებდნენ და ოჯახს ადღეგრძელებინებდნენ. არ გააღებდა არავინ კარს და, ნუკრი მეტრეველს ზურგზე მოკიდებული გუდის ფსკერზე სპეციალური ხელსაწყოების კოლოფი ედო. მოირგებდა ხელთათმანებს, სწრაფად გახსნიდა კოლოფს, შეარჩევდა ინსტრუმენტთაგან ერთ-ერთს და…
ასე გაჰქონდა მოქალაქეთა ბინები ყოველი ახალი წლის ღამეს ნუკრი მეტრეველს.
– მე ნუკრი ვარ. პასპორტში, როგორც ყველა ნუკრის, ნუგზარი მიწერია. ეს აქაური წესია. ამ ქვეყანაში ყველა ნუკრის პასპორტში ნუგზარი უწერია. არის იშვიათი (იდებს პირში საღეჭ რეზინს)… ეეე… ხაიებიც, სიმონ, მაგრამ ისინი ისე ცოტაა, რო არ ითვლება. ისე, სედოი რო გავხდები და ღიპი ვალივით დამედება, მაშინ ალბათ ნუგზარსაც სვაბოდნა დამიძახებს ყველა. დღეს ნუგზარს მხოლოდ ჩემი და მაიკო მეძახის. მაგან დამთარსა მაშინ, მაგის… ეეე… ამიტომაც ის დღე ჩემი ცვეტში არ ყოფილა. ანდა, რომელი დღე ღამის თორმეტზე, ტო…
4.
ბოლო ხანებში, ყოველდღე ზოოპარკში მოსეირნე კლარისა ტაქსაშვილს, თავისი შემთხვევითი მხსნელი, გადამდგარი პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი ლამის ჩრდილივით დაჰყვებოდა ხოლმე გვერდზე.
– ოო, კლარისავ!.. – ყოველთვის ხელზე ხმაურიანი ამბორით ეგებებოდა პარკშიKკლარისას პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი და საფეთქელთან გაშლილი ხელისგული სამხედრო მანერაზე მიჰქონდა. – დღეს ათი გრადუსი იწინასწარმეტყველეს მეტეოროლოგებმა რადიოში. მშვენიერი ტემპერატურაა უთოვლო ზამთრის კვალობაზედ. რას იტყვით…
– ნუ, ანდრო, ანდრო! ნუ არ ვიცი პირდაპირ… სულ ასე ყველაფრით კმაყოფილი როდემდე უნდა იყოთ…
– რატომ ყველაფრით?.. ეჰ, შენ კიდევ არ იცი, რამდენი შინაგანი სუსხი და პაპანაქება გადაუტანია პოლკოვნიკ პოლიგლიშვილს… – ირტყამდა ქუსლებს ერთმანეთზე პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი, სამხედრო მუნდირს ისწორებდა და კლარისას ხელკავს სთავაზობდა. – ვინ მოთვლის… და ომები და მშვიდობები? ან სიკვდილები და სიცოცხლეები, შიმშილი და სიმსუქნე, სანთელი და ელნათურა, ცხენი და მეტროპოლიტენი, ფაეტონი და თვითმფრინავი… – ასეთი საუბრით მიუყვებოდნენ უთოვლო ზამთრით გამომშრალ გზას პოლკოვნიკი და კლარისა.
– რანაირი უცნაური ლაპარაკი იცით, ანდრო… – ეცინებოდა კლარისას.
– წინააღმდეგობები, ღალატი, სულში ჩაფურთხება, აღზევებანი… თან ყველაფერი ხომ თვალწინ მიდგას! ან რა დამავიწყებს? მაგრამ ეგეთი საოცრება? პირდაპირ თავიდან ფეხებამდე მბურძგლავს, რომ მახსენდება…
– რაებს აბობთ, ანდრო… სირცხვილია.
– არა მხოლოდ ვამბობ, არამედ ვადასტურებ კიდეც! მე უკვე დიდი ხანია მზად ვარ ყოველმხრივ გემსახუროთ, რამეთუ მიყვარს სამზარეულოში ფუსფუსი, შვიდსიმიან გიტარაზე დაკვრა, შინაური ცხოველები და ფეხით სიარული, რაც რასაკვირველია ყოველმხრივ ამაგრებს ფეხის კუნთებს და ხელს უწყობს ჩვენივ ჯანმრთელობის სწორფრივ დახვეწას. აგრეთვე მუდმივად ვადევნებ თვალს მიმდინარე პოლიტ-პროცესებს, მთელი არსებით თანავუგრძნობ სტიქიით დაზარალებულებს და მჯერა, რომ ყველაფერი, რაც ჩვენს ირგვლივ ხდება, თავად ჩვენივე განპირობებულია – ვგულისხმობ ჩვენს სიტყვასა და საქმეს, რომლებიც მყისიერად უნდა ემთხვეოდეს ერთმანეთს, რათა თავიდან ავიცილოთ მოულოდნელი კაზუსები…
– ღმერთო დიდებულო… მაინც ვერ გავიგე, რისი თქმა გსურთ, ანდრო…
– ჰმ!.. რისი და, ესე იგი, იმ დროს შენობები მაქსიმუმ ოთხსართულიანი იყო. მერე დააშენეს ზედ სართულები და დამართეს ეს ამხელა ვაიუშველებელი. ისევ ეს დაწყევლილი ბაბილონიზმი! თითქოს ერთხელ არ კმაროდა… ხომ გახსოვთ? ანდა როგორ… პირდაპირ გასაგიჟებელი ამბავია. ბოლოს და ბოლოს, ვის გაუგონია ლიფტში ამდენ ხანს ჯდომა. კაი და დენი წავიდეს, ვინაა დღევანდელ დღეს მეთვრამეტე ან მეოცე სართულზე ფეხით ამსვლელი?
კლარისა შფოთით იყურებოდა ირგვლივ.
– ახლა ჭკუიდან გადავდგები… რაში გაგახსენდათ ამ შუა ზოოპარკში ლიფტი?!
– ნუ, ეს მხოლო სიტყვის მასალად, კლარისავ ჩემო!
– მე თქვენი “ჩემო” არა ვარ!
– ნუ ეგ ჯერჯერობით, რა თქმა უნდა. მე კი ლიფტი იმიტომ გამახსენდა, რომ მეცამეტეზე ვცხოვრობ და ყოველდღე ლიფტით მიწევს სარგებლობა შენამდე მოსაღწევად… ისე კი, მართალია. ეს სულ სხვა თემაა… დავუბრუნდები მოსაყოლ ისტორიას… ჰოდა, მინდა გავიხსენო გენერალ მარატ ბიტ-სამოილოვის გასაიდუმლოებული სამხედრო ლაბორატორია. ის იყო სწორედ ოთხსართულიანი, და ახლა კიდევ ოცდაორიანად აქციეს… მოკლედ, წარმოიდგინეთ თვალდახუჭულმა ლაბორატორია აღჭურვილი მიკრო-ბიოლოგიური დანადგარებით, უაღრესად ნათელი გონების ადამიანები გახამებულ ხალათებში, მცენარეთა საღი სურნელი დერეფნებში…
“ურევს!” – ფიქრობდა თავისთვის კლარისა. “აშკარად ურევს!”
– იქ ადრე სულ სხვა სამყარო იყო, კლარისა…
კლარისა უკვე უხერხულად იშმუშნებოდა და თვალებსაც ხაზგასმით აღაპყრობდა ზეცისკენ.
– კი მაგრამ, როდინდელ ამბავს მიყვებით, ანდრო?.. მე როგორც ვიცი, ეგ ინსტიტუტი სამოცდაათი წელია აღარ არსებობს…
– ზუსტადაც რომ! ჰოდა, სად იყო მაშინ პარაშუტი და ვერტმფრენი-მეთქი. ფეხით ძლივს დაბლაყუნობდნენ. აი მე კი, მაშინ, ამხანაგ მარატის ლაბორანტი და მარჯვენა ხელი გახლდით!
– ასეთი ფანტაზია, თან თქვენს ასაკში, ანდრო!
– ასაკი ჩემთვის უკვე აღარაფერს ნიშნავს, კლარისავ!.. და ბატონი მარატიც არ გახსოვს? თუმცა, შენ რა გეხსომება… საოცარი არსება, შეწირული მეცნიერი, გიგანტური იდეებით შეპყრობილი სამხედრო პერსონა და უზადო ცინიკოსი… რაღაა დასამალი და მე და ამხანაგი მარატი უნიკალურ ბაქტერიულ აბზე ვმუშაობდით… შემიძლია გამოგიტყდე, რომ ფაქტიურად უკვდავების აბზე…
– რაზეო? – ასდიოდა თვალები შუბლზე კლარისას.
– გაგიკვირდება, მაგრამ სწორედ რომ – უკვ-და-ვე-ბის, უკვდავების სამხედრო აბზე, რომლის ორგანიზმში ანალურად მიღების შემდეგ ადამიანს შეეძლებოდა გამხდარიყო არა იმდენი წლის, რამდენიც წესით და რიგით უნდა შესრულებოდა, არამედ ერთით ნაკლების, და ასე დაუსრულებლად… ხომ სრული საოცრებაა? გაახალგაზრდავების უკუპროცესი! – პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილს ისევ საფეთქელთან მიჰქონდა გაშლილი ხელისგული და ქუსლს ქუსლზე ირტყამდა. – იმდენი წლები, ენერგია და ოფლი ჩავანთხიეთ… და ბოლოს და ბოლოს, დიდი წვალებისა და ჩატარებული უზარმაზარი ექსპერიმენტების შედეგად ჩვენ მაინც მივიღეთ უნიკალური აბი!
კლარისა თავს უკმაყოფილოდ აქნევდა.
– მინდა გითხრა, რომ ექსპერიმენტი ჩემივე ნებით ჩატარდა მხოლოდ ჩემზე, და ის ექსპერიმენტი, არ გაგიკვირდეთ და ჩემში დღემდე გრძელდება! განა რამდენი წლისა გგონივარ ამჟამად?
– თქვენ არა თქვით, სამოცდაჩვიდმეტისო?
– ცდები, ჩემო კლარისა…
– მე არა ვარ-მეთქი თქვენი „ჩემო”!
– ვნახოთ, ვნახოთ… სამოცდაჩვიდმეტი წლის ასაკის დარად შესაძლოა კი გამოვიყურები, მაგრამ ეს ასაკი, სინამდვილეში, წესიერად რომ მეცხოვრა, ამ ოცდათორმეტი წლის წინ უნდა შემსრულებოდა… რადგანაც მე, ოცათორტმეტიდან თექვსმეტამდე ჩამოსულმა დანიშნულებისამებრ მივიღე ანტი-აბი და ისევ თავიდან წამოვუყევ ცხოვრებას… ანუ ახლა მე, რეალურად გაცილებით მეტი მაქვს დრო ამ ბედკრულ პლანეტაზე გატარებული, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს…
– ნუ კაით რა, ანდრო! მააქვს ახლა მე ამდენი მათემატიკის თავი?! – ძლივს იკავებდა აფეთქებისგან თავს კლარისა ტაქსაშვილი.
– ანუ, ექსპერიმენტი ჯერ კიდევ ძალაშია. მაგრამ შენ ხომ არ იცი, რაოდენ მოსაბეზრებელი იყო ეს ზედმეტი ოცდათორმეტი წელიწადი. ისევ სულ ომები და მშვიდობანი, სიკეთე და ბოროტება, სიცარიელე… ვიდრე შენ არ გამოჩნდი, კლარისა, ჰორიზონტზე. საოცრებაა პირდაპირ! მზის დაბნელება ზოოპარკში ჩემთვის ციური მადლივითა და ნიშანივით იყო. იმ დროს მე მეგონა სულ მარტო ვიყავი დედამიწაზე დარჩენილი. ისეთი შეგრძნება მქონდა, თითქოს ყველა გაქრა და მარტო დამტოვეს… და ამ დროს უეცრად შენ, კლარისა, თან გულწასული. თან შუა ზოოპარკში. თან სირაქლემას გალიასთან. რა ნამუსით არ მოვსულიყავი. მოვედი და დღეს მე უკვე ხმამაღლა ვაცხადებ: – მე შენგან ოდენ საპასუხო გრძნობა მჭირდება; სიტყვა, რომელიც საბოლოოდ მათქმევინებს უარს ამ წყეულ ასაკზე. შენი გულისთვის მე შემიძლია ლაბორატორიიდან თავის დროზე აცინცლული კიდევ ერთი აბი გამოვიყენო და გაახალგაზრდავება ვიწყო. მინდა გაგიმხილო, კლარისა, რომ ის მხოლოდ ერთიღაა დარჩენილი და ისიც, საბედნიეროდ ჩემს ხელთაა…
5.
მაიკო და კლარისა საახალწლო სუფრას უსხდნენ და ერიკოსთან ერთად სატელევიზიო საახალწლო შოუს ჭიქებით ხელში გაბადრულები შესცქეროდნენ, როდესაც კარზე ზარის ხმა გაისმა.
– დარჩებოდა კიდევ რამე… – თქვა მაიკომ ამრეზით და აშკარად ნუკრი იგულისხმა.
ფიცხლად წამომხტარი ყბაახვეული ერიკო კარის გასაღებად ჭიქით ხელში გაემართა, ხოლო გაღიმებული ქალები ტელევიზორს შერჩნენ.
გამოხსნა თუ არა კარი, ერიკოს წარბები გაკვირვებისგან შუბლზე აუვიდა, მერე ფართოდაც გაეღიმა და ამის გამო კინაღამ სახვევიც მოძვრა ყბიდან.
ზღურბლზე სააღლუმო სამხედრო ფორმაში გამოწყობილი, პოლკოვნიკის სამხრეებიანი და სამხედროქუდიანი, ჭაღარა, უცხო მამაკაცი იდგა.
6.
– თავიდან მისი მოცემული ხუთლარიანით ბენზინი ჩავისხი, და პირველის ოცი წუთი იქნებოდა, იმ კორპუსს მივადექი. მხოლოდ ზოგან ენთო ფანჯრები. რაღა აქ მომიყვანა ჩემმა ჩათლახმა ბედმა… ავიწიე მეოთხეზე. დავრეკე – ხმაურით გახსნეს კარი. კაი გატრეტილი ბიძა დგას თავზე სვანური ქუდით და საცივში ამოვლებული ინდაურის ბარკალი უჭირავს.
– ვაააა… ვინც მოსულა, გაუმარჯოოოს! – იღრიალა ბიძამ ჩემს დანახვაზე და ისეთი ჩამეხვია-ჩამპროშტნა, ასე მეგონა სულს ნასკივით გამაძრობდა.
ატყდა იქ ერთი ამბავი. შემიყვანეს, დამსვეს პირდაპირ სუფრის თავში. ჩამისხეს კალთაში დორბლიანი ბავშვები. თან დაგრეხილი ყანწი მომაწოდეს. რა მექნა. მივულოცე. ერთხელ, ორჯერ. მესამეჯერაც არ დამანებეს თავი. ისე იყვნენ გადამთვრალები, ერთს ჩემთვის აღსარების ჩაბარებაც კი უნდოდა. ძლივს გამოვაღწიე, ჩემი კაი. ამასობაში კი გასულა ნახევარი საათი. მაიკოს მანქანით ერთი წრე დავარტყი. ხალხი ქუჩაში დასეირნობს და ერთმანეთს ახალ წელს ულოცავს. ყველა ბუხოია. უკვე მეც არა მიშავდა. მაინცდამაინც იგივე კორპუსის, ოღონდ სხვა ფანჯრები მეცა თვალში. დავალივერე, ჩავინიშნე და ავედი. დავრეკე. ერთხელ, ორჯერ, სამჯერ… არავინ აღებს. ავდექი მაშინ, პირჯვარი გადავიწერე და გავხსენი ჩემი ჭრელი გუდა. მოვარგე კარებს მოსარგები.
7.
ერიკო ბინაში სააღლუმო სამხედრო ფორმაში გამოწყობილ ჭაღარა პოლკოვნიკის თანხლებით შემობრუნდა.
– ანდრო, კი მაგრამ… თქვენ აქ საიდან?! – აღმოხდა ერთბაშად დაპატარავებულ პიანისტ კლარისას სასოწარკვეთილი ხმით.
– გამარჯობათ! – აუბრწყინდა თვალები ოდნავ შემთვრალ მაიკოს. – მობრძანდით… ეე… ბატონი ანდრო, არა?
სამხედრომ გაშლილი ხელისგული საფეთქელთან მიიტანა, ქუსლი ქუსლზე მიირტყა და მკაცრი სახე მიიღო.
– თავისუ-ფლაად! – შეუძახა მერე საკუთარ თავს და თავი მოწიწებით დახარა.
– დაგვეწვიეთ, ბატონო ანდრო! სტუმარი ღვთისაა! – პირველად ამოიღო ხმა ერიკომ და გაუხსნელი შამპანიურის ბოთლი მოიხელთა, მაგრამ სამხედრომ ერიკოს გაშლილი ხელისგული დაანახა და შეაყოვნა.
– უპირველეს ყოვლისა, მოგილოცავთ ახალ წელს და მოწიწებით მოგესალმებათ პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი! მხედრული სალამი, სალამი და კიდევ ერთხელ სალამი ყველას, ვისაც იცნობს პოლკოვნიკი პოლიგლიშვილი და ვისაც არ იცნობს! – შეაჩერა სამხედრომ მაიკოზე მზერა, და შემდეგ ერიკოზე გადაიტანა.
– იგი დიდ ბოდიშს იხდის, რომ გაკადნიერდა და ასეთ უდროო დროს შემოიჭრა ეგზომ პატივსაცემ ოჯახში, მაგრამ საქმე იმაშია, რომ ამჟამად სწორედ აქ იმყოფება მისი ინტერესის ობიექტი კლარისა ტაქსაშვილი… – სამხედრომ აქ უცებ ცალ მუხლზე დაიჩოქა და ხელები Kლარისასკენ აიშვირა. – … და ვინაიდან მისი ინტერესის ობიექტი უცხო ტერიტორიაზეა, პოლკოვნიკს სურს მიიღოს უფლება მასპინძელი მამაკაცისგან, – პოლკოვნიკმა ისევ ერიკოს გახედა. – რათა ორიოდ წუთით მოგწყვიტოთ ქალბატონი კლარისა და უთხრას მას სასწრაფოდ სათქმელი სიტყვა.
ერიკო და მაიკო გაშტერებულები დასცქეროდნენ დაჩოქილ სამხედროს და დუმდნენ.
– არა! – სასოწარკვეთით აღმოხდა მხოლოდ ერთადერთი სიტყვა კლარისა ტაქსაშვილს.
– ხომ მაძლევთ ამის უფლებას, მოქალაქენო? – ააცქერდა მუხლმოყრილი პოლკოვნიკი ერიკოს. – მაპატიეთ, რომ თქვენი სახელი…
– ენვერი! – გაუწოდა დაბნეულმა ერიკომ ხელი სამხედროს და მისი წამოყენება სცადა. – დაბრძანდით სკამზე, როგორ გეკადრებათ, პოლკოვნიკო…
– ძალიან იშვიათი სახელია…
– აგერ თქვით რაც გაქვთ სათქმელი… – შეთამამდა ერიკო და პოლკოვნიკს გამოწეულ სკამზე მიუთითა. სამხედრო სწრაფად წამოიმართა ფეხზე, ქუსლები კვლავაც ერთმანეთზე მიირტყა და გაშლილი ხელი კვლავ საფეთქელთან მიიტანა.
– მინდა მოგახსენოთ, ჩემო ენვერ, რომ ჩემი სათქმელი მეტად ინტიმურია და მხოლოდ ორ ადამიანს ეხება. ამიტომ, გთხოვთ სადარბაზოში გამაყოლოთ პატივცემული კლარისა ტაქსაშვილი და მე იქ მსწრაფლ მოვახსენებ ორ სიტყვას!
– რას ჰქვია სადარბაზოში?.. – გაუკვირდა მაიკოს. – ახალი წელია, ბატონო ჩემო!.. არსად სადარბაზოში მე არ გაგატანთ ჩემ კლარისას…
– ჩემს შინელს მოვახურებ! – თავი გამოიდო სამხედრომ და ღილების შეხსნა დაიწყო.
– ვახ… – ისევ გაოცებას იყო ერიკო და ვერაფერს ხვდებოდა. – კი მაგრამ… რა ხდება?.. აგერ შედით, ნუკრის საძინებელში, და იქ უთხარით. რა პრობლემაა? რა დროს სადარბაზო და ლიფტია. ახალი წელი დგება…
ერიკო სწრაფი ნაბიჯით დაიძრა ნუკრის საძინებლისკენ და მისი კარები გამოაღო. პოლკოვნიკიც უკან მიჰყვა და საძინებლის ზღურბლთან შეჩერდა.
– გთხოვთ, ქალბატონო კლარისა, აქეთ შემომყვეთ ორიოდ წუთით… მე მსურს ბოლო სიტყვა მოგახსენოთ და მივიღო თქვენგან გადამწყვეტი პასუხი…
– შეჰყე, კლარის! – გაჰკრა მაიკომ იდაყვი კლარისას. – ორ სიტყვას გეტყვის და მორჩა.
– ვიცი მე მაგის ორი სიტყვა… – ლამის ატირებული მიუტრიალდა კლარისა სამხედროს. – ანდრო, როგორ მიყვარდა მოწესრიგებული მამაკაცები და როგორ შემაზიზღე, როგორ?!.. – ამოიგმინა იქვე და ფეხზე წამომდგარი საძინებლისკენ გაემართა.
– ხომ არ შეგჭამს, ტო?.. – მხრების ჩეჩვით დაადევნა ერიკომ კლარისას. – კაცი ახალ წელს მოვიდა. თან პაგონებშია… დავინახე თუ არა, კბილმაც ეგრევე გამიარა. რამე უნდა ჩავიფიქრო… არა, მაი?
კლარისამ ხელი ჩაიქნია და სევდიანი სახით ბნელ საძინებელში შეაბიჯა. მას პოლკოვნიკიც უკან მიჰყვა და საძინებლის კარიც ხმაურით მიიხურა. ერიკომ და მაიკომ ერთმანეთს შეხედეს.
– ვერ არიან ესენი, ხომ იცი? – გაშალა ხელები ერიკომ და პოლკოვნიკის გამოსაჯავრებლად ქუსლი ქუსლზე მიირტყა. – ვახ, ჩემი კააიი! – გაიხედა თან კედლის საათისკენ და ტაშიც შემოჰკრა. – დგება უკვე, ტო. – თქვა იქვე და შამპანურის გაუხსნელ ბოთლს დასწვდა. მაიკომ სხვა ბოთლი მოიხელთა და ორივემ თავის ბოთლს დაუწყო გახსნა.
გარედან საახალწლო ბათქა-ბუთქის ძლიერი ხმა შემოიჭრა. ამ დროს ორივე ბოთლმაც საშინელ ხმაზე იფეთქა და ერიკო და მაიკო მაღალფეხიანი ჭიქების ქაფით ავსებას შეუდგნენ.
– ვახტანგურად, ოღონდ! – თქვა მაიკომ.
– მაგაზე მიწყენინებია როდისმე? – დაეთანხმა ერიკო.
მკლავებით ერთმანეთზე გადაჭდობილ მაიკოსა და ერიკოს ბოლომდე არ ჰქონდათ სასმისები გამოწრუპული, საძინებლის კარი ჭრიალით რომ გაიღო და იქიდან სახეშეშლილი კლარისა ტაქსაშვილი გამოვიდა.
– რა მოხდა, კლარისა? რა გიქნა იმ პირუტყვმა?! – ანთებული ეცა მაიკო დაქალს.
– არა… არა… – ჩურჩულებდა კლარისა და სახეზე ფერი აღარ ედო.
– რა არა, კლარისა?! – ლამის ძალით დასვა სკამზე ერიკომ კლარისა და საძინებლისკენ შფოთით გაიხედა. შემდეგ სწრაფად მივიდა საძინებლის კართან, შიგნით ხელი შეჰყო, შუქი აანთო, შეიხედა და უკან გველნაკბენივით გადმოხტა.
– რა მოხდა, რა?! – დაუკივლა მაიკომ ერიკოს და უეცრად მიხვდა, რომ სახლში რაღაც ძალიან ცუდი რამ ხდებოდა.
ერიკოს მაგივრად მაიკოს კლარისამ უპასუხა:
– ანდრომ თავი მოიკლა…
– რა ქნა? – ყბა ჩამოუვარდა მაიკოს და სკამზე დაეშვა.
8.
აქ ყველა ოთახში სინათლე ენთო. აულაგებელი სუფრა დიდ ოთახში იმას ნიშნავდა, რომ ბინის პატრონი ამ საახალწლო ღამით სადღაც იყო გასული. დრო რომ არ დაეკარგა, ნუკრიმ სასწრაფოდ ჩამოუარა უჯრებს, მაგრამ სახეიროს ვერაფერს მიაგნო. კარადებზე გადასვლა რომ დააპირა, სწორედ ამ დროს მოესმა აბაზანიდან ხმა.
“ეუჰ!..” – უსიამოდ გაჰკრა ნუკრის, იმწამს ცივმა ოფლმა დაასხა და თავისი გუდიანად ფანჯარასთან, სქელი ფარდის უკან აღმოჩნდა.
აბაზანიდან ხმაური ისევ მოისმა, კარი გაიღო და ფარდის უკან მდგომი ნუკრიც მოულოდნელობისგან კინაღამ ადგილზე ჩაიკეცა, როდესაც აბაზანიდან შიშვლად გამოსული ახალნაბანავები ქალი დაინახა. ქალი ჯანმრთელი თეძოების რხევით მივიდა სუფრასთან, იქიდან სანთებელა აიღო და სიგარეტს მოუკიდა. ნუკრიმ ნელ-ნელა გაცხელება იწყო და გულიც მთელი ძალით აუბაგუნდა საფეთქლებში. ყველაფერი კარზე ზარის ხმამ შეცვალა. ნუკრი უცებ დამიწდა და რაფას გულაძგერებული მიეყუდა. ფარდებს შორის ღრიჭოდან მთელი დიდი ოთახი ჩანდა.
ზარის ხმაზე ქალმა სასწრაფოდ შემოიცვა შიშველ ტანზე ხალათი და კარის გასაღებად გავიდა. რამდენიმე წამში დიდ ოთახში იგივე ქალი, გამხდარი კაცი და ვიღაც სახეგაზეთილი მელოტი მამაკაცი შემოვიდნენ. მელოტს ხელში შავი კეისი ეჭირა.
– მარგოუ, გაიცანი და შენებური სუპერ-კლასიკო კოფეც შემოგვიგდე, ხომ? – მიუტრიალდა გამხდარი კაცი მარგოს. – დიადი პერსონა, არ გეგონოს ნონ-გრატა! პირიქით, პერსონა-ვივა! ჩვენი სამორინეს ბოსი და უაღრესად ალტრუისტი პიროვნება… – გამხდარმა ხელი მელოტისკენ გადაიშვირა და შეეტყო, რომ არც სახელი იცოდა მელოტის, და მით უმეტეს გვარი.
– ისევ იგივე, სერგი?! – ამრეზით აათვალიერა მარგომ ჯერ სერგი და მერე სამორინეს მეპატრონე.
– მარგოუ, მე ყველაფერს აგიხსნი, ჩემი სულის ღრუბლისფერო მტრედო!
– მარგო! – გაუწოდა ხელი მარგომ მელოტს ცივად.
– არგჰრ!.. – ამოიგრგვინა თანხმოვნები მელოტმა, მარგოს ხელი მოულოშნა და შავ კეისთან ერთად იქვე მდგარ სავარძელში ჩაეშვა.
მარგო სამზარეულოსკენ გაემართა. სერგიმ დიდ ოთახს მოხდენილად დაარტყა წრე და მელოტს თავზე ნაძალადევი ღიმილით დაადგა.
– თითო თიურქიშ კოფეც და ყველაფერი კონგენიალურად იქნება!
– არგჰრ!.. – ისევ გაუგებრად ამოიგრგვინა მელოტმა და თავი დააქნია.
– არ გეწინააღმდეგებით!.. რაღა თქმა უნდა წაგებულს უწინარეს ყოვლისა ჩაბარება უხდება! – გაშალა ხელები სერგიმ.
ცოტა ხანში მარგო სამზარეულოდან ლანგრით ხელში გამოვიდა და ყავიანი ჭიქები დაბალ მაგიდაზე დაანაწილა.
– ერთი სეკუნდით, მარგოუ! – თითით მიიხმო სერგიმ მარგო ფარდასთან და ისიც გამეხებული სახით წავიდა მისკენ. ფარდისგან, ანუ ნუკრისგან სადღაც ნახევარ მეტრში შეჩერებული სერგი მარგოს მიუტრიალდა და შეთქმულივით აჩურჩულდა.
– ისევ ვიღუპები, მარგოუ… თავი მაქ მოსაკლავი… უნდა მაპატიო!
– მერამდენედ, კი მაგრამ, სერგი?!
– ისევ რისკზე წავედი, მარგოუ… სულ დავეცი… შენ ხომ მაინც გესმის, როგორ ვიტანჯები…
– სერგი, ერთხელაც იქნება ჩემი ხელით მოგკლავ! – გამოსცრა კბილებიდან მარგომ. – სიცოცხლე ჰქვია ასეთ ცხოვრებას?
– მეტი რა ვიცი, ეგ თუ არ ვიცი!.. ამ ერთხელაც, მარგოუ, და ფიცს ვდებ მტკიცეს, რომ ეს აღარასდროს განმეორდება… გემუდარები…
– იდიოტი ხარ, სერგი? რას უკეთებ ამხელა ადამიანი საკუთარ თავს?!
– რა ვიცოდი, მარგოუ… გუშინდელ მრავალპიქსელიან სიზმარს ავყე და მეგონა ფორტუნა ახლა მაინც იქნებოდა ჩემკენ… არაფრით მოვიდა კარტი… სულ დამები და ვალეტები! მაინც არ…
– სერგი… ხომ გახსოვს, რომ მე შენი გულისთვის ჩემი კარიერა მივატოვე!
– მარგო, ოღონდ შენ არ ამიყვირდე… ჩემო უგვრიტესობავ!.. ოღონდ შენ არ…
ფარდის უკან მდგომ ნუკრის სუნთქვა ჰქონდა შეკრული და არაფერი ესმოდა.
– სერგი, შენ მართლა სამკურნალო და არანორმალური ხარ…
– ამ ერთხელაც, მარგოუ… ამ ერთხელაც… თორემ წაიღებს მთელ დანაზოგს მტარვალი… გემუდარები, მარგოუ! თქვი, რომ – კი. უკვე შევუთანხმდი… ნუ გამაწბილებ ამ ერთხელაც… ბიტნიკურად და ჰიპურად შეხედე საგანს, მარგოუ… ეს ბოლოა! გარწმუნებ!
– სერგი, ეს უკვე მესამეა, ამ კვირაში!
– მარგოუ, მართლა თავი მაქ მოსაკლავი… კი არ ვიცი – რითი…
– მართლა იდიოტი ხარ სერგი?
– მე სხვანაირად არ შემეძლო, მარგოუ! ჩემი სინდისი ამდენს ვერ გაუძლებდა! რუსთავის ფოლადის კი არ ვარ… კონი ბოლომდე გავზარდე, ყველაფერი დავდე, ამ ოსმალო პირუტყვმა კიდევ, შენზე თამაში შემომთავაზა… მეგონა ფორტუნა გადმომხედავდა და მაინც წავაგე, მარგოუ… მერე ისევ მოვიგე და გამოგისყიდე… მესამეც შემომთავაზა და ისევ გავრისკე, მარგოუ, ოღონდ ამჯერად შენ ვეღარ გაგრისკე და ჩემ თავს ჩამოვედი… ისევ წავაგე, მარგოუ! თუ არ დავთანხმდი წაგებულის ჩაბარებაზე, თავი აღარ გამომეყოფა მაღალ წრეებში… მთელი ჩემი ოფლით ნაღვაწი იმიჯი წყალში იყრება… – სერგი აქ მუხლებზე დავარდა და მარგოს ფეხებზე მოეხვია. მარგომ ხელი ჩაიქნია, სერგი ცივად მოიშორა და სამზარეულოსკენ წავიდა. თვალს რომ მიეფარა, სერგი ფეხზე წამოიჭრა და მელოტს მივარდა.
– როგორც მოვილაპარაკეთ…
– არგჰრ… – დაიგრგვინა მელოტმა, ყავა ბოლომდე გადაჰკრა და საძინებლისკენ გაიხედა.
– მიბრძანდით, ბატონო… როგორც თქვით, ჩემი სხეული მთელი საათის განმავლობაში თქვენ განკარგულებაშია!.. აგერ დრო დავინიშნო… ამის სანაცვლოდ მე ვთავისუფლდები ჯარიდან… – სერგიმ უცებ შემოიძარცვა სამოსი და საძინებლისკენ დედიშობილად წატანტალდა.
– არგჰრ… – კიდევ ერთხელ ამოუშვა თანხმოვნები მელოტმა, ქამარი შეიხსნა და შავ კეისთან ერთად საძინებლისკენ გაემართა.
9.
– რა უნდოდა?.. რატომ?.. რატომ? – მოთქვამდა საახალწლო სუფრასთან კლარისა ტაქსაშვილი და ცრემლად იღვრებოდა. – სულ იმას მეუბნებოდა, მიყვარხაროო… არანორმალური ეგა… სულ თვალებში შემომციცინებდა… დიდ ჰარმონიაში უნდა შევიდეთო… დამდევდა ყველგან… ყველა ჩემი ნაბიჯი იცოდა. სასეირნოდ ვერ გავდიოდი, ზოოპარკში რომ არ დამხვედროდა. ერთხელ გულწასული მომასულიერა და იმის მერე აღარ მეშვებოდა. რაღაც გაუთავებელ სისულელეს მიყვებოდა აბებსა და უკვდავებაზე. რა უნდა მეთქვა, რა?!.. ყველაფერი შენთან ერთად და თავიდან უნდა დავიწყოოო… ყველაფერი მომბეზრდაო… ისეთი უცნაური ლაპარაკი იცოდა, ისეთი. თან სიტყვას არ მაცლიდა. როგორ დავთანხმებოდი, როგორ?.. დეგენერატი ეგა… შენთან უნდა გადმოვიდე საცხოვრებლად და ახალი ქართული წმინდა ოჯახი შევქმნათო… რა ოჯახი, რის სიყვარული ბაბუაჩემისხელა კაცთან… არა-მეთქი, სულ ცივ უარზე ვიყავი! რა ნამუსით მეთქვა – კი… ხომ მართლა იზამდა, რასაც აპირებდა. ღმერთო. ეგ რა ქენი, ანდრო… ეს რა უბედურებაში გამხვიე, შე უბედურო, შენა… ახლაც ეგ მითხრა – ჩვენ ერთად უნდა ავმაღლდეთო, სიცოცხლეზე მაღლა დავდგეთო… რა უნდა მეთქვა?.. არა-მეთქი. მემუდარებოდა, შენ ჩემი ბოლო შანსი ხარო… მეხვეწებოდა, ყელს იგლეჯდა, ნუ მკრავ ხელსო. ნუ დამღუპავ, კლარისაო. ყველაფერი მომბეზრდაო… ბოლო აბი მაქვს ჩემთვისო. სიყვარულის გამო მივიღებ და ერთმანეთს მივუახლოვდეთო. ღმერთო, დიდებულო, როგორ უნდა დამეჯერებინა ეს სისულელე… თან ანალურადო. ეს რა დღეში ჩამაგდე, ანდრო. არა-მეთქი, გადაჭრით ვუთხარი და სულ გადათეთრდა – უკანასკნელად გეკითხები, შენი თანხმობა მინდაო… რა უნდა მეთქვა, რა?!.. არა-მეთქი, რომ ვუკივლე, ხმა არ ამოუღია, თვალები გადაატრიალა და თავი დამიკრა. მერე ზურგით დამიდგა და მეგონა ტიროდა. იმან კიდევ, პისტოლეტი ამოიღო და შიგ გულში დაიხალა… ვაიმე, ღმერთო…
– კი მაგრამ, სროლის ხმა? – იკითხა გაოგნებულმა მაიკომ და თვალიც მაშინვე ხმაურით გახსნილი შამპანურის ბოთლებისკენ გაექცა.
კლარისა ისევ ქვითინებდა, ერიკო მთელი სხეულით თრთოდა და ხანგამოშვებით თვალს საძინებლისკენ აპარებდა, სადაც მკვდარი პოლკოვნიკის ცხედარი ეგდო.
გადაწყვეტილება პირველს მაინც ერიკოს მოუვიდა თავში:
– სმენა იყოს ახლა და გაგონება!.. და მე როგორც ვიტყვი, ზუსტად ისე იქნება! დრო არის, ვიდრე ნუკრი მობრუნებულა… მაიკო! სასწრაფოდ პოლის ჯოხი მოიტანა და სისხლი მოწმინდა… ცხელ წყალში დაასველა ტილო… ფხვნილი უქნა წყალს, ლაქა რომ არ დარჩეს…
– ახლავე, უფროსო! – გაიქცა აბაზანისკენ მაიკო და იქიდან მალევე გამოსული საძინებელში შევარდა.
ერიკო სკამზე მჯდომ აცრემლებულ კლარისას მიუტრიალდა.
– ტირილი მერე იყოს! შენ მანქანით უნდა იყო!
– არ ვიცი, არა… დიახ!
– რა მანქანაა?
– არ ვიცი… არა, ვიცი – ახალი “რენაულტი”!
– დონე პასუხია! ეს ვაჟბატონი სად ცხოვრობს, იცი?
– მგონი ვიცი…
– კერძო სახლია თუ კორპუსი?
– მეცამეტეზე ცხოვრობს!
ამ დროს ოთახიდან მაიკო გამოვიდა და ხელი სამხედროსავით მიიტანა საფეთქელთან.
– ლაქა მორეცხილია, უფროსო!
– შემდეგი ნაბიჯი! – ასწია საჩვენებელი ერიკომ. – ახლა ვდგებით და ვითომც აქ არაფერი მომხდარა, ჩაგვაქვს ანდრო ეზოში, ვდებთ უკანა სიდენიაზე, მიგვაქვს მისამართზე, გადავიტანთ ლიფტში… იმედია ლიფტი მუშაობს? – მიუტრიალდა ერიკო კლარისას.
– არ ვიცი, მე სხვაგან ვცხოვრობ… – ამოიქვითინა Kლარისამ.
– თორემ მოგვიწევს სადარბაზოში დატოვება… – განაგრძო ერიკომ. – და თუ ლიფტი მუშაობს, მაშინ შევსვამთ საცოდავს იარაღიანად კაბინაში და მივაჭერთ თითს მეცამეტე კნოპკას. გასაგებია ყველაფერი? დრო კიდევ გვაქ. ერთი საათი არი. სისხლიან ტილოებს მერე დავწვავთ… პოლის ჯოხი კარგად გარეცხე… კითხვები არის? თუმცა კითხვებზე პასუხის გაცემის დრო აღარაა. ჰარვი კეიტელს რა ჰქვია იმ კინოში, მაი?
– ვულფი, ერიკ!
უცებ მოხაზული გეგმა მალევე შესრულდა – ეზოში ჩუმად ჩატანილი პოლკოვნიკის გვამი კლარისა ტაქსაშვილის პრიალა მანქანაში ჩადეს, მერე მანქანაში ჩასხდნენ და კლარისას მიერ მითითებულ მისამართზე გაეშურნენ.
– იტალიელებს ახალი წლის ღამეს სახლიდან უსარგებლო ნივთები გააქვთ და ყრიან… – მოიკვნიტა ტუჩი გზაში ერიკომ.
– ცუდათ მინდა ვიყო… – აღმოხდა მაიკოს და თვალები მოისრისა.
კორპუსს მიახლოებულებმა მანქანა შეაჩერეს და დაელოდნენ. ხალხი აქა-იქ კანტი-კუნტად დაბარბაცებდა. შორიდან ისევ ფეირვერკის ხმა ისმოდა.
– წავიდა… – თქვა უცებ ერიკომ და მანქანის კარი გამოაღო.
მაიკომ და ერიკომ ცხედარი სწრაფად შეიტანეს სადარბაზოში, დიდი ლიფტის კაბინის კუთხეში მიაჯინეს და ხელში მისივე პისტოლეტი დააჭერინეს. მერე ერიკომ მეცამეტე სართულის ღილაკს მიაჭირა თითი.
ლიფტის კარები ხმაურით დაიხურა და პოლკოვნიკ პოლიგლიშვილთან ერთად გუგუნით დაიძრა ზემოთკენ. პირველ სართულზე დარჩენილმა ცოლ-ქმარმა ერთმანეთს გადახედა და ერთდროულად ამოისუნთქა.
10.
ფარდის უკან მდგარი ნუკრი ერთიანად კანკალებდა. ხალათმოსხმული მარგო იმავე სასტუმრო ოთახში ბოლთას მოუსვენრად სცემდა. ცოტა ხანში ნუკრიმ ფარდის ღრიჭოდან დაინახა, რომ მარგომ რამდენიმე წამს ყურადღებით უსმინა საძინებლიდან გამომავალ ჭრიალს და ხვნეშას. მერე ერთბაშად სახემონგრეულმა საფეთქლებზე მიიჭირა ხელისგულები და კაი ხანს ასე იდგა. შემდეგ უცებ მოეშვა, საათზე გახედა, ხელი ჩაიქნია, კედელზე ჩამოკიდებულ ნახატთაგან ერთ-ერთს მიუახლოვდა და ნახატს ხელი მიაჭირა. ნახატი კარივით მოშორდა კედელს და მის უკან ნიშა გამოჩნდა. ნიშაში დასტებად ელაგა ფული. მარგომ ნიშაში ხელი ღრმად შეჰყო და იქიდან მაყუჩიანი იარაღი გამოიღო. მერე ნახატი ისევ კედელთან დააბრუნა, საძინებლისკენ გაიხედა და იარაღით ხელში იქითკენ დაიძრა.
რამდენიმე წამში ბინაში ორი გასროლის ხმა გაისმა. ფარდის უკან მდგომი ნუკრი ორჯერ შეხტა და ისევ მიაყურადა. საძინებლიდან ჩამი-ჩუმი აღარ ისმოდა. ნუკრი მიხვდა, რომ უნდა ეხელთა, ამიტომ გასამხნევებლად ჯიბიდან პირში სასწრაფოდ საღეჭი რეზინი იტუცა და ფარდიდან გამოსული ის იყო ბინის კარისკენ აპირებდა ჩუმად წასვლას, რომ ერთი-ათად შეთამამებულს მზერა მაინც ნახატისკენ გაექცა.
ნუკრიმ თვალი საძინებლისკენ გააპარა, საიდანაც უკვე არანაირი ხმა აღარ გამოდიოდა; შემდეგ ნახატს მივარდა, ხელი მარგოსავით მიაჭირა, გამოაღო და შიგთავსი მთლიანად გუდაში ჩააპირქვავა. მერე ნიშა უკან მიკეტა, შემოსასვლელი ფეხაკრეფით გაიარა, კარი ფრთხილად გააღო და სადარბაზოში აღმოჩნდა. მეცამეტე სართულის ლიფტის კარი ღია იყო.
კაბინაში შევარდნილმა ნუკრიმ პირველი სართულის ღილაკს თითი მთელი ძალით მიაჭირა და ცივოფლდასხმულმა მაშინღა შეამჩნია დიდი ლიფტის ბოლოში მიმჯდარი მკვდარი სამხედროფორმიანი მამაკაცი, რომელსაც ხელში პისტოლეტი ჩაებღუჯა.
“ჩემი კაი…” – გაუელვა ნუკრის გუნებაში და ჩამავალი ლიფტის კედელს ზურგით მიეყუდა.
ლიფტი გუგუნით მიიწევდა პირველი სართულისკენ. ნუკრი შეშლილი სახით იყურებოდა პოლკოვნიკის ცხედრისკენ და მაშინღა გამოფხიზლდა, როდესაც პირველი სართული ბაქანიდან მხიარული კომპანიის ხორხოცი მოესმა. “შენ თუ მიშველი, ღმერთო!” – ერთი გაიფიქრა ნუკრიმ და უცებ მოიაზრა, რომ ერთადერთი გამოსავალი ჰქონდა – ამიტომ პოლკოვნიკი უცებ წამოაყენა ფეხზე, მისი პისტოლეტი ჯიბეში ჩაიდო და სამხედროფორმიანის მკლავი მხარზე გადაიკიდა; მერე თავადაც მხარზე გადახვია ხელი და კაბინის კარი გაიღო თუ არა, როგორც კაი გალეშილმა უგონოდ მთვრალი, ისე გაახოხიალა პოლკოვნიკი ლიფტიდან.
“ვაააა, გილოცავთ თოვლის ბაბუ, გილოცაავთ!!” “მრავალს დაესწარით, მრავალს, საქართველოს არმიავ!” – ჟრიამულით უტენიდნენ ნუკრის და პოლკოვნიკ პოლიგლიშვილს შეზარხოშებული დამხვდურები ჯიბეებში ნაირ-ნაირ კანფეტებს. ნუკრიმ მხარზე ხელგადახვეული ცხედარი ძლივს მიათრია სადარბაზოსთან მდგარ მაიკოს წითელ “ჯიპთან” და უკანა სკამზე შეაწვინა. მერე საჭეს მოახტა, მანქანა მოქოქა და ადგილიდან დაძრა. შემდეგ, პირიდან საღეჭი რეზინი გამოიღო, ტრადიციისამებრ ყურთან აიწება, მობილური ტელეფონი ჩართო და სახლში გადარეკა. ყურმილი მაიკომ აიღო.
– მაიკო, მგონი დავიღუპე! – თქვა ნუკრიმ დავარდნილი ხმით.
– ჩემი მანქანა მიალეწე?! – მოესმა ტელეფონში მაიკოს ნაძალადევი ხითხითი და ზეაწეული ტონი.
– არა, რა მანქანა!.. მანქანა კარგადაა. და ყველაფერიც კარგადაა. მაგრამ… რაღაც ცხედარი ავიკიდე.
ხაზის მეორე ბოლოში რამდენიმე წამით სიჩუმე ჩამოვარდა. მერე მაიკომ ცივი ხმით იკითხა:
– რა რაღაც ცხედარი აიკიდე, ნუგზარ?
– რეავი… ვიღაც სამხედრო გენერალია იარაღით. თავი დაუბრედია ლიფტში. ხომ ვამბობ, პაგალოვნი დეპრესიაა ქვეყანაში. რომ შევედი და მივაჭირე პირველ სართულს, მერე დავინახე. თან გავიგონე, ხალხი ელოდებოდა ლიფტს ქვემოთ. ეგრე რომ დამეტოვებინა, ხომ შარებში გავყოფდი თავს?
– ნუგზარ, მე და შენ ერთ ოჯახში გავიზარდეთ! მე მაინტერესებს, შენ ვინმემ ჩვენს ოჯახში გასწავლა, ყველაფერი უნდა აიღო, რაც ცუდად დევსო? დააბრუნე ახლავე იქ, საიდანაც აიღე, თორემ რომ მოხვალ, მოგამტვრევ მაგ ხელებს!
– ხალხია იქ, მაი. დებილი კი არ ვარ… რა ავიღე. როგორც ცოცხალი, ისე გამოვიყვანე…
– არ ვიცი მე არაფერი. აქ არ მოგვიყვანო! ახალი წელია, თუ მკვდრების პარადი, ვერ გავიგე მე?
11.
– მე ზუსტად ისე მოვიქეცი, როგორც მაიკომ მირჩია. კიდევ კაი, უკან მიბრუნებულს ის დაწყევლილი სადარბაზო ცარიელი დამხვდა. კორპუსის წინაც არავინ ტრიალებდა. ბევრი არ მიწვალია. სამხედროფორმიანი უკან შევათრიე, კოხტად დავსვი და ცხვირსახოცით გაწმენდილი იარაღი ისევ ხელში დავაჭერინე.
ზემოთ რა მოხდა, რას ნიშნავდა ის ორი გასროლა, არ ვიცი. ისე, რამდენიმე ვარიანტია. ალბათ ქალმა ჯერ ის გაზეთილი თურქი მიაბრიდა და მერე ქმარი. არის მეორე ვარიანტიც – რომ ერთი გასროლით, ანუ “სკვაზნოითი” ჯერ ორივე მოკლა, და მერე თავი მოიკლა. პირიქით არ გამოდის. მკვდრები არ ისვრიან. ეს უფრო დამაჯერებელია, იმიტომ რომ საძინებლიდან არავინ გამოსულა. თავიც რომ არ დაებრიდა, ალბათ არ გამოდიოდა მისთვის – ციხეში წასვლა რომელი ქალისთვისაა სასიამოვნო… ქალების ზონაც ხომ ზონაა. თან ეტყობოდა, რომ ყველაფერი ყელში ჰქონდა ამოსული. რა ყრია ისე ეგეთ ცხოვრებაში? ხან შენ თავს აგებს ქმარი კაზინოში უცნობებთან და ხან საკუთარ ტრაკს. ზემოთ მომხდარის სხვა ვარიანტებს აღარ განვიხილივავ, იმიტომ რომ უამრავია. მაგათზე სხვებმა იფიქრონ.
უკან გამოქცეულს და სახლში დაბრუნებულს, ბინაში ზომაზე მეტად ალაპარაკებული ერიკო, ზომაზე მეტად აჟიტირებული მაიკო და ვიღაც მაგათი ძველი კლასელი, ზომაზე მეტად დადუმებული და თვალებაწითლებული კლარისა დამხვდნენ.
სადღეგრძელოებში გავათენეთ ღამე. ვინ აღარ ვადღეგრძელეთ – ქალი და კაცი, დიდი და პატარა, წარმატებული და გაჭირვებული, ნიჭიერი და უნიჭო, დღე და ღამე, ცა და მიწა, მკვდარი და ცოცხალი. ყველა.
თითქოს ზემოდან ნიშანივით იყო ჩემთვის ამ წლის ეს ბოლო, სამასსამოცდამეხუთე დღე, და მე უკვე ვიცი, რომ ამ დღეს გარეთ გასვლებზე კაი ხნით ვთქვი უარი.
კაი ხანი რამდენია? ეგ აღარ ვიცი – ალბათ იქამდე, ვიდრე ეს ფული გამოილევა. მით უმეტეს, რომ მეორე დილით საძინებელში, ჩემ საწოლთან რაღაც აბი ვიპოვნე, გამოვიტანე და მაიკოს და ერიკოს ვანახე.
– ეს საიდან?
ერთმანეთს შეთქმულებივით გადახედეს. მერე აბი ერიკომ ზუსტად სამზე გაჰყო და სამივემ ჩვენ-ჩვენი დოზა ჩავყლაპეთ.
არაფერი ისეთი. მე საერთოდ ვერაფერი ვიგრძენი, ერიკო და მაიკო კიდევ იმის შემდეგ ძალიან ხალისიანად, სიცილ-კისკისში ატარებენ დღეებს: გაუთავებლად თამაშობენ ნარდს და ზედ ქიშმიშს აყოლებენ.
მოკლედ, ეგრე.
ასეთია თუ ისეთი, ცხოვრება მაინც გრძელდება – ყველა არანორმალური ისევ ნუკრის მიძახის ძველებურად. ეგ კი არა, უკვე ჩემი დაც მაგ ჭკუაზეა.
© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“
