დედის წყევლებს,
შვილიშვილები რომ მოჰყავთ ახლა,
ბავშვობაში ნაფოტებად ვაცურავებდი.
დედის დარიგებებზე,
ახლა რომ მათი უძაღლო მწყემსი ვარ,
წინათ ფრთები მეტრუსებოდა.
დედის ლოცვა ალვის ხე იყო მუდამ,
ახლა მახვილია ბასრი.
და ვალმოხდილ დედას მოვუგორდი:
დაწყევლილი, დარიგებული
და ლოცვით ჩამქრალი დენთის კასრი.
დაღლილობა
ქალი ვარ,
ყველაზე ბუნებრივად
დაღლილობისკენ მივდივარ,
თორემ ქორწილში,
მაყრებს შორის ჩავლისას
ხმლები მაღლა რომ ეჭირათ,
არაბუნებრივად ვუღიმოდი მათ,
ვინც ვარდებს და
კანფეტებს მესროდა,
რადგან ვარდები ბენებრივად იჩხვლიტებოდნენ,
კანფეტის ქაღალდშიც
ბუნებრივი ქვები იყო გახვეული
და ნეფემ ვერ გაუძლო,
არაბუნებრივად გამექცა,
შუამდეც არ მომყოლია.
წამოვიწყე მარტოობის
აქცია:
თვითონ გავტეხე თეფში,
თაფლითაც ჩავიტკბე
მჟავე ხასიათი.
სარეცელთან დაღლილობა მელოდა,
მომეხვია და საწოლზე წამომაქცია.
გამეორება
პირველი შვილი
რომ გავაჩინე,
მივხვდი, თავი გავყიდე,
ძალიან განვმეორდი,
მეორე უკუღმა დავბადე,
მესამე – საკეისროთი,
მეოთხეც მე ვიყავი
და მეხუთემდე ავედი.
ცოცხი და ლექსიც
დავიმგვანე,
ამიტომ ყველაფერში
ვიქექები,
რაშიც ჩემი თავი დავინახე
ან ჩავაქციე.
დედაჩემსაც ვუთვალთვალებ,
ვარდებით ვაჩუქურთმებ,
ეკალსაც ვუჩხვლეტ ხოლმე,
რომ სურათად არ გადაიქცეს.
დედაჩემიც თურმე გამიმეორებია,
ახლა უკვე ნასწავლს ვიმეორებ,
ხელებითაც ავყვებ-ჩავყვები,
რომ არ დამავიწყდეს.
იდიომა
უმოკლესი გზა ვარ,
როგორც ანდაზა და აფორიზმი,
რაც შეიძლება საწინააღმდეგოდ
შემომიტრიალდეს.
მარტო ლოცვისას ვიტკეპნები
ერთ ადგილას,
ვითომ ფეხს ვიდგამ,
ოღონდ იქვე მივდგებ-მოვდგები ხოლმე,
საკუთარ ლექსიკონში.
ერთი სულსწრაფი ტიპი ვარ,
ფეხის არსად გამდგმელი.
მხოლოდ მაშინ,
როცა კალმით ვამოკლებ მანძილს,
ადგილიდან მოვწყდები ხოლმე
ლექსის დასაბადებლად.
ბიოგრაფია
ჩემს მძიმე ბიოგრაფიას
კი არ ვყვები,
კბილებივით ვაკრაჭუნებ
ბებიის კუდად გამობმული,
დედის გაგრძელებებით
ქმარმა დამაკონკრეტა,
მაგრამ სასვენ ნიშნად
ვერ ივარგა
და ერთმანეთს გადავებით.
ახლა ჩემს შიშველ ნერვებს
ვცვლი კარგ ძახილის ნიშანზე,
რადგან ისტორიიდან
ლექსზე გადავიშალე.
გაზაფხულზე ხდება
სიყვარულს ვეძებდი
და რაღა არ
დავიტეხე თავზე,
ბუნებით ხე ვარ
და გაზაფხულზე
მივეშვები ხოლმე
გატყევებამდე:
ჩემი სიტლანქიდან
მაღლა გავრბივარ,
გულს ვერ ვეწევი…
მაინტერესებს,
ვინ ეფერება
ჩემს შიშველ
კენწეროს.
მე ვარ კომბლე
დატვირთული დღის ბოლოს
შავ დღეში ვარ ჩავარდნილი:
დალილავებული, დაწურული,
თოკზე გაფენილი
ერთი დღის გამოფენა ვარ,
ჩემს ნაცვლად
სარეცხი იქნევს
ხელ-ფეხს ბეჯითად.
ღამით მე,
რაც ვარ დარჩენილი,
შვილებს დავისვამ წინ,
კბილებს ვაკრეჭინებ:
ხუთივეს ჩემი ჩიჩია აქვს
კბილში ჩარჩენილი.
თვითმკვლელი
ჩემი სახლიდან
საჭმელების სუნი არ გამოდის,
აქ ლექსები დუღს
და ორთქლი
თვალებს მიწყლიანებს.
ბავშვობაში, როცა მამწარებდნენ,
საშველად დედასთან კი არა,
ლექსებთან გავრბოდი,
თავზე ხელის გადასმით
შურისსაძიებლად რომ მაბრუნებდნენ ადამიანებთან.
აუტანელს მეძახდნენ ყველანი,
რადგან ვლეწდი და ვშლიდი,
ვძარცვავდი მათ,
პირი რომ მქონოდა
ლექსებთან მისასვლელად –
იქ ვინელებდი ნაძარცვ-ნაქურდალს.
რა ვქნა ახლა,
ყველა და ყველაფერი
ლექსებში ავრეკლე –
ასე შური ვიძიერ მათზე
და ახლა მოსაკლავად
დამდევენ ლექსები.
ვზივარ, წინ მიდევს
ფურცელი და კალამი –
თვითმკვლელის იარაღია
ესენი.
ღუზა
ძილში ჩავიძირე,
მაშველი რგოლია
ჩემი სიზმარი,
როგორმე უნდა მოვიხელთო.
ქინძისთავივით გავეყრები
უდროო დროს
და მეღვიძება.
ძილის ტალღებით ვარ
აწეწილ-დაწეწილი,
მოულოდნელ დილაში
ამოყვინთული.
ბალიშის კუნძულს
ჩაფრენილი,
ზეწარს გადავფერთხავ
სარკმელში –
ასე მყარზე გადასვლას
განვიცდი,
ღუზასავით მოვბარბაცებ აქეთ,
ისე მღვრიეა ცხადი,
სად ჩავეშვა,
არ ვიცი.
შეტოპვა
სიბერეს მოვიზომებ – მეთქი
და ისე ჩავიცვი,
მხოლოდ თვალები მიჩანს.
ხელს მაძლევს კიდეც,
ჩემი მდევრებისგან მიცავს.
თავს დამტყდარ სიმშვიდეს
ხელში ვატრიალებ სახრედ,
სიბერით გავიმართლებ
ხელებაფარებულ სახეს.
რამდენმა შეჩვეულმა ჭირმა
მომასვენა,
რომ ვეღარ მიცნო,
შვილებს ბებია ვგონივარ,
ქალობა მადგია ტანზე,
ვიწროდ.
სიბერე გაუგებრობაა,
გარს შემომერტყა
ფარღარღალა შენობას
და თავს ვეღარ ვიძვრენ მისგან.
მგონი, ძალიან შევტოპე.
უკანდახევა
უკანდახევა რომ დავიწყე,
დედამიწა მაინც წაღმა
ტრიალებდა,
თავი ვერ გავიტანე.
უკან-უკან მოსიარულეს
აწმყო მესობოდა თვალში,
ვერაფერს წამოვედე შესაჩერებლად.
უკუღმა რომ ვიარე,
გვერდში აღარავინ შემრჩა,
ჩემს წარსულში გაიხლართნენ.
ბედუკუღმართობას თვალები
ავუჭრელე,
ვითომ უკან ვიხევ,
მაგრამ ასე მანძილს ვკრეფ,
წინ გასაჭრელად.
არჩევანი
ბოშასავით ვცხოვრობ
ავტობუსიდან ავტობუსში,
აქ ვჭამ, აქ ვწერ
და მიყვარს.
უკან მომდევენ ქუჩები,
ფლორა-ფაუნა.
საერთოდ, ქალაქი
მომდევს უკან
და მეც ვეღარ ვწუწუნებ მასზე:
მისი თუ უიმისო ვარ.
მახსოვს: ბავშვობას თავს
ვერ გაფარებდი,
მცემდნენ ხოლმე
და დიდობას მივეტმასნე კი არა,
გულამოღებული კაბით
შემიტყუეს და დამცინოდნენ,
წესებს რომ ვარღვევდი.
ახლა სიბერისკენ ვიხრები,
მაგრამ თუ ვრისკავ,
იქიდან ვინღა გამომაჩოჩებს.
ამიტომ ბოშასავით
ბორბლებზე ვდგავარ,
ავტობუსის ფანჯარას აკრული
ვეჯღანები სახლებს: ბებრებს და ახალგაზრდებს,
ადამიანებსაც.
,,ბარემ ცირკი იყავი!” – ჩემს თავს ვეუბნები.
ისედაც, განა ცირკმა
საქმე არ გამიჭირა?
გრძელსაყურებიანს,
ჭრელი კაბა მიფრიალებს, მგონია და
თურმე დროშა მიჭირავს.
სასიკვდილო ორთაბრძოლები
ატმისკენ პირი არ მიქნია,
მარტო გული გავუსინჯე,
სადაც წვეტიანი კურკის
მუშტი დევს
ვაშლისგან განსხვავებით,
ვისაც გული ისე გაუწვრილდა,
რომ თვითონ იქცა მუშტად
ეს ხავერდოვანი სეზონი
ატმის კურკებს უჭირავთ,
მიწაშიც რომ აგრძელებენ
სასიკვდილო ორთაბრძოლებს.
გადაპარსული ვარდისფერი თავები
და ტკბილი სურნელი კი
მაშრიყით მოსული მტრის მსგავსია,
ნელ-ნელა ქართლის
გზისპირებს მოედება.
ვაშლები უფრო ქართველებს გვანან,
ცარიელა მუშტები არიან.
მაგრამ თუ მკვახე-მკვახე ლაპარაკი
ნაადრევია,
მაშინ წავიბაზროთ,
ვაშლ-ატამი ბლომად,
ხოლო მუშტარი
განა ბევრია.
პეიზაჟი
ქარი გამაზავებს
პეიზაჟში,
სხვა რა ვქნა?
სისხლნაკლულ სამშობლოს
ფერით ვავსებ.
ვიდრე ქარი აქტიურად ავდარობს
მე ვეკითხები ჩემს თავს:
,,სადა ვარ?”
სამშობლო ადგილზე ფეხმოუცვლელად
სახლობს,
მეც იქვე, ნაირ-ნაირი
ბუნებით,
ვშორიახლობ.
წინაპრებისკენ რომ მოვიხედო,
მასწავლიან:
ერთად უნდა ვიყოთ
მე და სამშობლო,
და თან ერთმანეთი
ვერ მოვიხელთოთ.
გიორგობისთვე
ნოემბერი გიორგობაში
ეძებს თავისგამართლებას,
საკუთარ ზიზილპიპილოებს
ასე თუ გადათელავს.
ნოემბერში ღრუბლები
იქცევიან ჩანჩურებად,
მაგრამ ვერ დასცინებ,
თოვლ-ჭყაპით გაჩუმებენ.
ერთი დღესასწაულის ამარა
გაცივდება ნოემბერი,
წმინდა გიორგის ერთი მახვილი
რამდენ გველეშაპს მოერევა.
ისედაც, რთველის შემდეგ
სამშობლო დამბარბაცებია,
ხეები, ტაშს რომ გვიკრავდნენ,
გაძარცული და ნაცემია.
მასწავლებელი
დავბერდი, ადგილზე
ვერ ვჩერდები,
საათობას ვჯერდები,
დღე-ღამეს ვასწორებ.
ისრებს აღარ ვისვრი,
მიმართულებებს ვაჩვენებ
და ჭკუის დარიგებები დამჩემდა.
შემაწუხეს სხვების ჭირებმა,
ისრებით ვაჩვენებ, რომ
არსებობა მექნიკურია,
ხელ-ფეხის განძრევა გვჭირდება.
შუშანიკი
ჩემთვის ყოფნას რომ ვცდილობ,
იმ ციხე-კოშკში ვიმალები,
ლოგინი რომ ჰქვია.
თვალებს არ გავახელ,
რაც ნიშნავს: შეზღუდული
და დაკეტილი ვარ.
ასე მთელ დღეს
შემიძლია ვიტრიალო ჩემთვის,
ვიდრე ბრახუნს არ ამიტეხენ
იმის გასარკვევად –
შუშანიკივით, შუა ოჯახში
სენაკი ხომ არ აღვმართე.
ლოგინსა და ფიქრებში
ამაოდ ჩავეფალი,
რადგან ისევ მათ უნდა დავუბრუნდე დიასახლისად,
ყოფილი დედოფალი.
ჩემი ლოცვა
რომ ვლოცულობ,
სიმაღლეში ვიწელები.
მიწეპებას ტანჯვასთან და
სხვა რამესთან ვეურჩები.
გაჩერებას მიუჩვევი,
საქმეებსაც ვერეკები
და ამ დროსაც ვიწელები,
ოღონდ ისე სიგანეში,
რომ კატებსაც შეშურდებათ
და კარგა ხანს ვეღარ ვტაძრობ.
მიწიდან კი ისევ მხოლოდ
ჩემი ლოცვა ამომაძრობს.
შებრუნება
ფიქრისაგან აღდგომილმა,
მოვიხილე სამკალი,
ჯეჯილს კალამი დავკარი.
სანამ ლექსის ანგელოზებს
ფეხებში ვებლანდები,
ჩემი ყანა გააცოცხლა
ფიქრის მეხმა,
მზეკაბანი ჩამაცვა,
ცხადში რომ გამოვწიე,
კალამზე გამომეხა.
ფიქრისაგან, უძილობით
რომ მემუქრება,
ისევ ქალობისკენ ჩავიჩოჩე,
ძვალ-რბილში შევიბუდე.
ფიქრი აბრასავით მკიდია,
როცა ცხადი ითარსება –
ძილივით შევიბრუნებ.
მე და მამა
გულმოდგინედ ვაღიარე შეცდომები,
თავს არ ვიმართლებდი,
ალალ-მართალი სახე მქონდა
იმიტომ, რომ ისინი
არ ჩამიდენია, ჩამადენინეს მაშინ,
როცა მშობლები გარეთ
გასვლას მიკრძალავდნენ
და მგლით მაშინებდნენ.
მაგრამ მგელი სადღა იყო,
ცხვრები მევლებოდნენ თავს
გაცხარებამდე.
და ერთხელ მამამ,
ეს მიტევების დღეს იყო,
მოიცალა ჩემთვის
და სახეში შემომცინა,
მაგრამ მისთვის აღარ მეცალა,
ცოდვებს ვამზეურებდი
სახეზე ჩამოწერილს
და შეცბა მამა,
არ ელოდა ჩემგან
ასეთ უტიფრობას,
გაბრაზებულმა
სახე მომიჭმუჭნა,
რასაც დედა
არ ანებებდა
და მისი მცდელობებით დავისაჯე.
არ მიღირს
ჩემი დაბრეცილი სახის გასწორება,
ასე უფრო გულწრფელი ვარ:
როცა ჩემი ალმაცერი მზერა
მიემართება მამისაკენ.
ცოცხალ მკვდრებში
მკვდრებს დაეკარგათ ცოცხლები,
სიზმრის მატარებლით
მოჰყვებიან ცოცხლების კვალს და
წყლიან ბამბებში გატრუნულ
ხორბლის მარცვლებში ამოიწვერებიან.
მკვდრები მაინც ვერ პოულობენ
ცოცხალ ჭირისუფლებს,
რომლებიც ისე გამრავლდნენ,
რომ ტირილს ვეღარ იყოფენ
და სიცოცხლის მხარეს გადადიან
მერყევად მგლოვიარენი.
მათში კი ძნელია ნამდვილი
ჭირისუფალი გამოარჩიო,
ამისათვის ცოცხალ-მკვდრის
გამოცდილებაა საჭირო.
სამშობლო
შეცოტავდა ჩემი სამშობლო,
რომ იყო უხვად.
ზედ სურდათ მარტო
დაწოლა ან დაჯდომა
და ჩაიმუხლა.
ყველა საკუთარ სახელში შეძვრა,
სხვა არა ჰქონდათ თავშესაფარი,
ერთმანეთში იყოფდნენ
თავისით მწვანეს
და ლაფავდნენ.
ამიტომ სამშობლო ჭუჭყიანი,
მაგრამ ლამაზია
კონკიასავით,
ამცირებენ ისე,
როგორც მიწას ჰკლავს
ასფალტი.
ისინი პატარა, გასაზრდელი
სამშობლოს პატრონებია.
სამშობლო მხოლოდ სიმაღლეში იზრდება,
ზევით უპატრონო ფართობებია.
ჩაის სუფრა
სიმშვიდე შემოვდგი ჩაიდნით
და ფინჯნებით,
ჭერისკენ ორთქლის ფესვები გავიდგი.…
ვერ ვთოკავ ჯერ ჩვევებს მხეცურებს,
ვერ ავიტან,
თუ ჩაის სულისბერივით არ ვეჩხუბე.
და ვგრძნობ, არაფრის დიდებისთვის
ხმაურიდან ორცხობილი,
ჩაიში რომ ვრბილდები,
მხოლოდ ჩაი აღმოვაჩინე,
თან რომ მოჰყვა
სიმშვიდე და ბებიის დარიჩინი.
პასუხი
მე, უკვე ზრდასრული,
ყველა კითხვაზე
გაცემული პასუხი ვარ.
აწმყოში უხერხულად გაჩენილი,
ზოგჯერ კითხვაც ვარ
არასაჩემო.
სულსწრაფობის გამო
დაბადების დღეს
სხაპასხუპით ვეპასუხე.
ამომწურავი პასუხისთვის
ძალა რომ მოვიკრიბო,
საკუთარი თავი
უნდა მივკიბ-მოვკიბო.
ბოღჩა
გამონაკული ბოღჩა ვარ,
მუხლებზე ხელებმოხვეული,
წუწუნის კაბაჩაცმულმა
ჩემს ფერგადასულ ნოხებში
გინდაც ვიარო წინ და უკან,
არვინ იქნება ჩემი გამომხსნელი,
რადგან ხელი აქვთ დაკავებული,
თავის ჭირისას უკრავენ.
ამიტომ ვზივარ
ლექსების ძაძებში გამოკრული.
დანარჩენებო, გაგრძელდით
ყოფნა-არყოფნის ჩამონათვალში,
მე ვიქნები ასე დამოკლებული.
ჯანდაბა
მამაჩემს ეგონა,
,,ჯანდაბა” შორიახლო იყო,
დედაჩემი აგზავნიდა ხოლმე,
მაგრამ შუა გზიდან
აბრუნდებდა.
მერე გათამამდნენ ორივენი:
ერთმა წყევლა მოიმარჯვა,
მეორემ – დაბრუნება.
ერთხელაც ,,არმოსვლაში”
გააგზავნა,
იქიდან უკვდავების წყლის
მოსატანად.
ეტყობა, სმას გადაყვა
და აღარ მოდის მამაჩემი.
ბედის საძებნელად მიმავალი ეგონებოდათ,
ისეთი ახალგაზრდა და არხეინი იყო,
,,არმოსვლაში” მარტოხელა ქალები ცხოვრობენ
და სხვა გზასაცდენილებივით,
დაიტაცეს მამაჩემი.
უკვე დაბერებულა კიდეც
და დაშლილ ბაბუა წვერას
ნაწილ-ნაწილ მიგზავნიან
უმისამართო ქვეყნიდან.
სამშობლო
ღიპიანი საზამთრო
ჩემი სამშობლოა,
ამწვანებული – ტკბილი.
ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო
წყლებით, მინერალებით.
დაზოლილი გზებით,
რომლებიც სადღაც ერთდება,
თავსა და ბოლოს ვერ გაუგებ.
გატყაპნილი ლაქები
ჩვენა ვართ,
ვინმე რომ გვათვალიერებს,
ვხვდებით და ფორმას ვიცვლით.
ადრე სამშობლო გრძელი იყო,
მუთაქასავით თავქვეშ ამოდებული,
ხალხიც, თუ ფეხზე იდგა,
ზეცისკენ იყო წაგრძელებული.
მერე ხელებს ღონივრად უჭერდნენ,
უტყაპუნებდნენ:
დამწიფდა თუ არაო
და გასკდა, პირი დააღო საზამთრომ.
რა საზარელია გახლეჩილი სამშობლო!
ჭირისუფლებმა უფრო დააპატარავეს
თავიანთი გარშემოვლებით.
ცრემლი კი არა, ნერწყვი სდით.
სამშობლო და მისი ჭირისუფლები
ერთმანეთის შეჭმაზე
უარს არ ამბობენ.