სტეფანო მასარონი (Stefano Massaron) დაიბადა 1966 წლის 14 ივლისს, ქალაქ მილანში. მწერლის მამა, სერჯო მასარონი, ცნობილი იტალიელი კომპოზიტორი და დირიჟორი იყო. სწორედ მან შეაყვარა შვილს ბავშვობიდან მუსიკა. სტეფანო მუსიკალურ სასწავლებელში ფორტეპიანოს სპეციალობით ჩაირიცხა, მაგრამ მშობლის ადრეულ ასაკში გარდაცვალებამ მტკივნეულად იმოქმედა მასზე, რამაც იძულებული გახადა შეეწყვიტა სწავლა. თუმცა მუსიკის, კერძოდ, ოპერის სიყვარული მას მთელი ცხოვრება გაჰყვა.
სტეფანო მასარონმა წერა გვიან დაიწყო. სტუდენტობის პერიოდში, მეგობრის რჩევით, მთარგმნელობით საქმიანობას მიჰყო ხელი და გამომცემლობებთანაც აქტიურად თანამშრომლობდა. 80-იანი წლების დასასრულს გამოაქვეყნა ჰორორისა და ფანტეზის ჟანრში დაწერილი მოთხრობები. ის დღემდე თარგმნის ინგლისური ენიდან და წერს რომანებს. მისი ერთ-ერთი რომანის, „ჟანგის“ მიხედვით ფილმიც გადაიღეს.
მოთხრობა „ხმა“ პირველად 1996 წელს დაიბეჭდა.
იტალიურიდან თარგმნა მაია ტურაბელიძემ
მოგესალმებით ყველას!
ვარ 46 წლის და ნამდვილად არ ვწუწუნებ. ვხელმძღვანელობ ქალთა ჟურნალს, ხელფასიც საკმარისი მაქვს, იმდენი, რომ ოჯახი შევინახო; მყავს საყვარელი მეუღლე და ორი მოზარდი შვილი. ნელ-ნელა ვიხდი ბანკიდან გამოტანილ სესხს – სამოთახიანი ბინა ვიყიდე მილანის ერთ-ერთ წყნარ უბანში.
ვამბობდი, არ ვწუწუნებ-მეთქი, მაგრამ მთლად ასეც არაა… სინამდვილეში ძალიან მაკლია ძილი, ვერ ვიძინებ. მიზეზს მოგვიანებით გეტყვით, ამისათვის გადავწყვიტე, და ექიმმაც მირჩია, წერილობით მომეყოლა ბურთი-დებორას ამბავი. სხვათა შორის, ეს ექიმი ჩემი მეგობარია, რომელსაც ძალიან ვენდობი და პატივს ვცემ.
ესე იგი, მინდა მოგიყვეთ ერთი ამბავი. იქნებ ასე მაინც გავთავისუფლდე იმ მძიმე მოგონებებისგან, რომლებმაც დღემდე მოსვენება დამაკარგვინეს.
დიდი ხნის ამბავია, სადღაც 50-იანი წლების მიწურული იქნებოდა, მაგრამ, მგონია, გუშინ მოხდა, ისე ნათლად მიდგას თვალწინ ყველაფერი. დღემდე მეცხადება გოგონას მთვარესავით სავსე სახე და დაძინებას ვერ ვახერხებ, განსაკუთრებით, ამ ბოლო ხანებში; ვხედავ მის ცხიმიან თმებს, ხბოსავით დიდ თვალებს, რომლებიც თითქმის არ ჩანდა მის რძისფერ, მოწითალო ფერიმჭამელებიან, დაჩირქებულ სახეზე. ბურთ-დებორაზე ვლაპარაკობ, რა თქმა უნდა. გამუდმებით ვცდილობ მის განდევნას ჩემგან, ვიკეცები საბანში, ვებრძვი უძილობას, მინდა გავაქრო ეს ადამიანი გონებიდან; ზოგჯერ ვაღწევ მიზანს და ვიძინებ, ზოგჯერ კი მესმის ხმა, ის ხმა… მაშინ, უკვე ძილიც მიქრება.
დედამ დებორას კარი გაუღო. მას კი გამბედაობა არ ეყო, რომ მშობლისთვის სახეში შეეხედა, თავი ძირს დახარა და დედის გაცრეცილ, გამოხუნებულ ხალათს მიაჩერდა, რომელზეც ასეთივე ძველი, ლაქებიანი ნაჭრის ქამარი ჰქონდა შემოჭერილი. სახლში, როგორც ყოველთვის, ხახვის წვნიანის სუნი იდგა. დებორას ერთი სული ჰქონდა სამზარეულოსკენ გაქცეულიყო, იმის იმედით, რომ ოჯახური გარემო დაუშოშმინებდა ნაკაწრებისგან გამოწვეულ ტკივილს და გაუქრობდა სირცხვილის შეგრძნებას, მაგრამ დედამ შეაჩერა, ნიკაპზე ხელი მოჰკიდა, თავი ააწევინა და თვალებში ჩახედვა აიძულა.
– რა მოხდა?
გოგონამ ცხვირი აიქნია. სახე დასვრილი ჰქონდა, თვალის უპეებიდან ლოყებზე ორი მოთეთრო ბილიკი ჩამოსდიოდა ახლახან შეწყვეტილი ტირილის ნიშნად.
არაფერი, – ჩაილუღლუღა. მერე, თითქოს ძალა მოიკრიბა და ხმადაბლა თქვა: -დამცინეს, დამამცირეს…
9-10 წლის ვიყავი, ალბათ, 11-ისაც; ჩემს ოჯახთან ერთად კოლონიო მონტეზეს უბანში ვცხოვრობდი. ვინც არ იცის, კოლონიო დღემდე იყო და არის მილანის გარეუბანი, სადაც უფრო მეტად, სხვა პატარა ქალაქებიდან გადმოსული ხალხი ცხოვრობს. ჩვენს ბინებს სკებს ეძახდნენ, მათი გეომეტრიული განლაგების, რაოდენობის, ფორმისა და ერთნაირი ფანჯრების გამო, მაგრამ ამ მაღალსართულიან სახლებში თაფლის სასიამოვნო სურნელი ნამდვილად არ იდგა. კიბეები ჭუჭყიან კედლებზე არანაკლებად ყარდა. ირგვლივ ყველაფერი ნესტიანი და მომწვანო ობით იყო დაფარული. ბავშვებს ძალიან გვიჭირდა კედლებზე ცარცით წერა. ჩვენ მიერ მიწერილ ვულგარულ სიტყვებს მალე ფერი ეკარგებოდა. ზოგჯერ, ოჯახის უფროსები, მამაჩემივით, რამდენიმე კვირით პოულობდნენ სამსახურს. ამის მიხვედრა იოლი იყო, რადგან მათი სახლებიდან იმ პერიოდში შემწვარი ან მოხარშული ხორცის სუნი გამოდიოდა, თუმცა უნდა ვაღიარო, რომ ასეთი რამ ხშირად არ ხდებოდა. მოკლედ რომ ვთქვა, ღარიბები ვიყავით მაშინდელ საზოგადოებასთან შედარებით.
ჩვენს ბინებში სამხრეთ იტალიიდან წამოსული ემიგრანტები ცხოვრობდნენ, იმ იმედით, რომ ჩრდილოეთში იპოვიდნენი მას, რაც თავიანთ მხარეში ვერ იპოვეს; ზუსტად ისე, როგორც დღევანდელი ემიგრანტები არიან. გულახდილად რომ ვთქვა, რაღაცნაირი უსიამოვნო განცდა მიჩნდება, მამაჩემი რომ დაიწყებს ხოლმე საყვედურებს აფრიკიდან ჩამოსულ ემიგრანტებზე, სახლში უნდა დაბრუნდნენო. დავიჯერო, ასე იოლად დაავიწყდა, რაც თავს გადახდა და რასაც ჩვენზე ამბობდნენ ერთი თაობის წინ?! მიჭირს ამის დაჯერება!
ვხვდები, თემას გადავუხვიე. სიტყვას გაძლევთ, მეტს აღარ ვიზამ. ესაა, რომ ზოგჯერ… კარგით, დავანებოთ თავი.
რას ვამბობდი? ჰო… ოჯახის უფროსები ძირითადად უმუშევრები იყვნენ და თვიდან თვემდე თავი რომ გაეტანათ, რა სამუშაოს აღარ ასრულებდნენ! ვინც ვერ იშოვიდა სამსახურს, კრიმინალებთანაც იჭერდა საქმეს. მამაჩემს და ზოგიერთ მის მეგობარსაც დამართვიათ ასე.
ჩვენი ბინები ერთმანეთის გვერდით იდგა, ოთხ-ოთხად ჩამწკრივებული, ყველა ერთი სიმაღლის და ფორმის. აივნებს შორის ოჯახებს ბაწრები ჰქონდათ გაბმული, რომლებზეც მუდმივად იყო გაფენილი სარეცხი, რაც საცვლებისა და ზეწრების ხიდებს ქმნიდა და ბინებს ერთმანეთთან აკავშირებდა. ყოველ ბინას სიმჭიდროვისგან ჩახუთული და ნაკლებად განათებული თავისი ეზო ჰქონდა. ასეთი იყო ყველა, ერთის გარდა. მხოლოდ ერთი ეზო იყო, რომელსაც სულ რაღაც რამდენიმე საათით მაინც ხვდებოდა მზის შუქი დღის განმავლობაში. ის ბავშვების სათამაშო ადგილი იყო და ერქვა „მზის ეზო“. წარმოიდგინეთ, ვთამაშობდით ნამდვილ ომობანას, ქვებს ვესროდით მეორე ბინის ბავშვებს. იარა, რომელიც მარცხენა წარბზე მაქვს, ზუსტად ერთ-ერთი იმ ომის შედეგად დამრჩა.
ერთხელაც, ჩემს ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი ამბავი მოხდა: ივლისის შუა რიცხვები იყო, უფრო სწორად, თვის ბოლო. საღამოს ექვსი საათი იქნებოდა. მზის სინათლე და ჩრდილი ცემენტის კედელზე თანაბრად, დიაგონალზე იყო განაწილებული. მახსოვს, საშინელი სიცხითა და ნესტიანი ჰაერით სული გვეხუთებოდა, თითქოს ტანზე მეორე ტყავი გვქონდა გადაკრული. ყოველთვის ასე იყო ზაფხულობით. დატკეპნილ მიწასა და ზედ მოყრილ ხრეშს მტვერი ასდიოდა (60-იან წლებში ასფალტი დააგეს), ტანზე გვეკვროდა, ოფლში ირეოდა და აღარ გვშორდებოდა, მაგრამ ეს არავის ადარდებდა, რადგან ჩვენ მხოლოდ თამაში გვაინტერესებდა, თამაში, და არაფერი გვახსოვდა მის გარდა. ისე კი, ყველას ხვდებოდა დედის ხელი, დასვრილი რომ ბრუნდებოდნენ სახლში სავახშმოდ, მაგრამ ბავშვები ნასიამოვნები იყვნენ გართობით; და ესეც საკმარისი იყო.
ჰო, გიამბობდით, რომ იმ საღამოს ყველანი ეზოში ვიყავით. ისედაც, ჩვენს დასახლებაში იმდენად ღარიბი ოჯახები ცხოვრობდნენ, ზაფხულობით არავის ჰქონდა შესაძლებლობა სამხრეთში მშობლიურ ადგილებს დაბრუნებოდნენ.
თორმეტი ბავშვი მიწაზე ცარცით დახაზული კლასის ირგვლივ ვიყავით შეგროვილი („კლასობანას“ ვთმაშობდით). დაახლოებით სამი საათი ვითამაშეთ; და ბოლოს, ანგარიშმა შეგვაფერხა. ვისაც ახსოვს ეს თამაში, იკითხავს, ანგარიში რა შუაშიაო. მართალიც იქნებით. არ იყო ეს ჩვეულებრივი „კლასობანა“, ჩვენ მოვიგონეთ, როგორც ფეხბურთშია – უნდა გავყოფილიყავით ორ გუნდად, რომ გვქონოდა წაგების ან მოგების შესაძლებლობა; გოგოებსაც ვაძლევდით თამაშის ნებას. „კუკუ-დამალობანას“ გარდა, მხოლოდ ამას ვთამაშობდით ერთად გოგოები და ბიჭები. დანარჩენი მხოლოდ ჩვენთვის იყო. მტვერში ამოგანგლულები დაუსრულებლად ვთამაშობდით ფეხბურთს, კარად დენის ბოძებს შორის ადგილს ვიყენებდით; ველოსპორტი, ბურთულები… გოგოების თამაშები ჩვენ არ გვაინტერესებდა.
იმ დღეს კარმინე და ფრანკო, რომლებიც ჩვენი გუნდის მეთაურები იყვნენ, დახაზულ კლასს აკვირდებოდნენ და ანგარიშზე ფიქრობდნენ. ფრანკო 12 წლის იყო და ზოგჯერ ბინძურ სამუშაოსაც კი ასრულებდა უფროსი ძმების დავალებით. კარმინე მეორედ იყო ჩატოვებული დაწყებითი სკოლის მეხუთე კლასში, გამოცდები ვერ ჩააბარა. ხანდახან ორივე სარდაფში იმალებოდა, ფრანკოს მამისთვის მოპარულ სიგარეტს ეწეოდნენ და სხვებისგან დაფარულად პორნოგრაფიულ კომიქსებსაც კითხულობდნენ. ფრანკო და კარმინე ისეთი ავტორიტეტით სარგებლობდნენ ბავშვებში, რომ მათი სიტყვა ყველასათვის კანონი იყო. ისინი წყვეტდნენ, როდის და როგორ უნდა ეთამაშათ „მზის ეზოში“.
ხედავთ, რამდენი დეტალი ამოდის ზედაპირზე, როცა იმ პერიოდს ვიხსენებ?!
„მზის ეზო“… დაუჯერებლად მიმაჩნია, ახლა რომ ვფიქრობ, როგორი პოეტური სახელი დავარქვით იმ ოთხ ბინას შორის მოქცეულ ცემენტით მოთუთხნულ ერთ ციცქნა მიწას.
მაპატიეთ… ვგრძნობ, მკერდის არეში რაღაც იბერება, იზრდება, ყელში მებჯინება, სულს მიხუთავს და თვალებში მჩხვლეტს, ალბათ, ნოსტალგიაა. დალახვროს ეშმაკმა! მოგონებები კარგია, მაგრამ ერთმა რაღაცამ გაანადგურა ის, რაც ადრე იყო. კარგი იქნება, თვალების დახუჭვა და ლამაზად მოგონება იმ ყველაფრისა, მაგრამ… ის ხმა რომ არ ყოფილიყო… ის ხმა – ყრუ, რბილი, სველი, საბოლოო.
დედამ სახეზე ჩამოშლილ დაუვარცხნელ თმებზე ხელი გადაისვა და შეიკრა.
– გულთან არ უნდა მიიტანო, ბება. – უთხრა დებორას.
– საზიზღრები! – დაბოღმილი და ხმაგაბზარული შვილი დედას ჩეხუტა, –
იცი, რა მიწოდეს? მატრაკვეცა ხარო. – ძლივს იკავებდა ცრემლებს, ყელში ბურთივით რაღაც ებჯინებოდა და ახრჩობდა.
– ბება, რა თქვი ასეთი? ისევ ხომ არ მოგიყოლია იმ მფრინავ კაცზე?
გოგონამ დამნაშავესავით ძირს დაიხედა. იგრძნო, დედამ როგორ გადაუსვა
სწრაფად და აღელვებულად ხელი თავზე. ერთი წამით კი გაიფიქრა, მოეშორებინა, მაგრამ მერე დანებდა დედის ფერებას.
– ბება, მომისმინე, პატარავ, უნდა შეწყვიტო მაგ შენს ფანტაზიებზე ფიქრი.
ხომ იცი, რომ ადამიანები არ დაფრინავენ? ხომ იცი, რომ არ არსებობს მფრინავი კაცი? ხომ იცი, ბება?
პასუხის ნაცვლად დებორა დედის ფეხებს დაჰყურებდა, მის ფეხსაცმელებს, გაუხდელად რომ ეცვა – ლურჯი, პირსახოცისმაგვარი ქსოვილის, უკვე გაუხეშებული და დახეული, რომელთა ამოცნობა თვალდახუჭულსაც შეეძლო. უნდოდა, გაქცეულიყო აბანოში და პირიდან ის საზიზღარი გემო ამოერეცხა, მაგრამ არ შეეძლო.
– ბება! – დედა ამჯერად უფრო მომთხოვნი იყო.
– ჰო, ვიცი. – უპასუხა გოგონამ და თან სახეზე სიწითლემ გადაუარა.
– კარგი. აბა, ახლა წამოდი, სამზარეულოში მომეხმარე, ცოტა ხანში მამა
დაბრუნდება, ოღონდ ჯერ წადი და ხელ-პირი დაიბანე! – დაუყვავა დედამ და ისევ გადაუსვა თავზე ხელი.
დებორამ დაუჯერა და ნელ-ნელა წავიდა აბანოსკენ, თავი რომ არ გამოეშკარავებინა. მასაც ხომ სწორედ იქ უნდოდა შესვლა, სასწრაფოდ რომ ჩამოებანა სახე! დედა სამზარეულოსკენ წავიდა და გაზქურასთან საქმიანობას შეუდგა. გოგონამ აბანოს კარი გამოაღო და სანამ შევიდოდა, მშობელს ჩუმად გახედა. რამდენჯერ დაუნახავს იგი ასე, ხალათით, ოთახის ლურჯი ფეხსაცმელებით, სიარულისას ხმას რომ გამოსცემდა, გაზქურასთან მოხრილი, ორთქლით დასველებულ შუბლზე ჩამოყრილი შავი თმით. ასეთია დედა მის წარმოდგენაში, ასე ხვდება მას სულ, როცა სკოლიდან ბრუნდება ან ბავშვებთან სათამაშოდ მყოფი, სახლში ამოდის; ასე ხვდება სამსახურიდან დაბრუნებულ მამასაც.
მამა – მკაცრი და შიშის მომგვრელი, რომელიც ერთდროულად ავსებს და ანადგურებს დედა-შვილის ცხოვრებას.
მამა…
დებორამ პირი მთელი ძალით მოიწმინდა, თითქოს უნდოდა სტკენოდა. დიდხანს და ნერვიულად იწმინდა, მაგრამ დედამ არ იფიქროს, ამდენ ხანს აბანოში რატომ დაყოვნდაო და აუჩქარა. სახე სწრაფად გაისაპნა, ცდილობდა თვალები არ ასწვოდა. უცებ, კუჭთან საშინელი სპაზმური ტკივილი იგრძნო. ასე ემართება ყოველთვის, როცა მამა სახლში ბრუნდება. მამის გვერდით მას ორი საპირისპირო განცდა ეუფლება – კარგი და ცუდი. თავს იმედიანად გრძნობს და თანაც ეშინია, ამიტომ აღარ იცის, ახლა დაელოდოს თუ არა. დებორამ ერთი ღრმად ამოისუნთქა, სახე დაიბანა, გაიმშრალა, აბანოდან გამოვიდა და დედისკენ გაემართა მისახმარებლად.
50-იანი წლების ბოლო იყო. ზაფხულის ერთ შუადღეს, სამი თუ ოთხი საათით ადრე იმ საშინელი ხმის გაგონებამდე, ედოარდო – ფრანკოს უმცროსი ძმა, ჩვენი ჯგუფის ორივე მეთაურის ირგვლივ ხტუნავდა და წითელი ქოჩრის რხევით კმაყოფილი გაჰყვიროდა:
– ექვსზეა, ექვსზეა!
– ჩაიგდე ენა, ნაგავო! – უსაყვედურა ფრანკომ და მკლავში სტაცა ხელი.
– მეც ექვსზე მგონია. – თქვა კარმინემ ხმადაბლა.
ყველანი იქ ვიყავით, მაგრამ არავინ იღებდა ხმას გადასაჭრელ პრობლემაზე, მხოლოდ ჯგუფის მეთაურებს ეკუთვნოდა სიტყვა ნებისმიერ შემთხვევაში. სიჩუმე ჩამოვარდა. კარმინემ საღეჭი რეზინის ბურთი გამობერა პირიდან და ცარცით გავლებულ ხაზს დააკვირდა. იფიქრა, იფიქრა და ბოლოს, შავი ქვა ექვსზე დადო.
– ვაშა! ხომ ვამბობდი, ექვსზეა-მეთქი! ხომ ვამბობდი! – აგზნებულმა ედოარდომ ხტუნვა-ხტუნვით ისევ მორთო ყვირილი.
ჩვენ, ბავშვებმა, დახაზული კლასის ირკვლივ სირბილი დავიწყეთ და კმაყოფილები ახალი პარტიის სათამაშოდ განვეწყვეთ.
– ახლა ჩემი ჯერია. – მოისმა უკნიდან ხმა.
ყველანი შევბრუნდით. მზის სინათლეზე დავინახე ადამიანი, რომლისთვისაც აქამდე ყურადღება არც კი მიმიქცევია, მაგრამ იმ წუთიდან ყოველდღიურად, ყოველ კვირას, ყოველ თვეს და აბსოლუტურად მთელი ჩემი ცხოვრების მანძილზე, მახსოვდა და თავიდან ვერ ამოვიგდე. სულ თვალწინ მედგა მისი სახე, ზუსტად ისეთი, როგორც მაშინ ჰქონდა – ერთ ხელში საწუწნი კანფეტი ეჭირა, მეორე კი არაპროპორციულ თეძოზე ჰქონდა ჩამოშვებული. კანფეტის წვენი მსხვილ ტუჩებზე მიხმობოდა და ვარდისფერ შაქრად ქცეული, პომადასავით მოთუთხნოდა. ეს ყველაფერი ძალიან აუშნოებდა მას (ოჰ, ღმერთო, შეიძლება ვაჭარბებ, მაგრამ მაშინ ხომ თერთმეტი წლის ვიყავი; და ამდენი ხანიც გავიდა!). გამომეტყველება, როგორც ყოველთვის, გაბრაზებული და უკმაყოფილო ჰქონდა, შუაზე გაყოფილი ჭუჭყიანი თმები მთვარესავით მრგვალ და თეთრ სახეზე ჩამოშვებოდა, სწორედ ამიტომ დაარქვეს ის სახელი, რომელზეც ცოტა ხანში მოგიყვებით; შუბლი და ლოყები წითელი მუწუკებით ჰქონდა სავსე, მოხრილი და ოფლისგან მოლაპლაპე კისერი კუბოკრულ კაბაში უქრებოდა. ასეთი კაბები ეცვა სულ დებორას; და არ მახსოვს, ოდესმე სხვანაირი ტანსაცმელი სცმოდა.
ბავშვები მას სხვადასხვა სახელს ეძახდნენ: სავსე მთვარე, მონგოლფიერი, მსუქანა… ყველაზე მეტად კი, რაც მას ეზიზღებოდა, იყო – ბურთი-დებორა. ჰო, რადგან დებორას მძიმე ჯვარი, სწორედ მისი უნორმო სიმსუქნე იყო. დარწმუნებული არ ვარ, მაგრამ, ვფიქრობ, მიუხედავად იმისა, რომ მისი ასაკის ბავშვებთან შედარებით მაღალი არ იყო, სულ თავისუფლად აიწონიდა ას კილოს; ატარებდა წითელი და თეთრი კუბოკრული ქსოვილისგან შეკერილ დიდი ზომის ტანსაცმელს, რომლებიც ისე ფრიალებდნენ მის ტანზე, როგორც იალქნები – მეკობრეთა ნავებზე (ბავშვებს შორის დადიოდა ხმა, თითქოს დედამისს ეს კაბები ტავერნის მაგიდების სუფრებით შეეკერა, სადაც ქმრის პატიმრობაში ყოფნის პერიოდში მუშაობდა). ცხრა წლის დებორა თავის ასაკთან შედარებით, სკოლაში ერთი წლით უკან სწავლობდა. ვიღაც მშობელს უთქვამს პურის გამყიდველისთვის, ავადმყოფობის გამო ჩამორჩენია თავის თანატოლებსო. მოკლედ, ჭორი იყო თუ არა, ასეც მივიღეთ და ჩვენთვის დიდი მნიშვნელობა არ ჰქონია მიზეზს. ყველა ფიქრობდა, რომ ავად იყო.
– ახლა ჩემი ჯერია. – გაიმეორა დებორამ ჯიუტი ხმით, აიღო ქვა და
დაუმიზნა.
– დარწმუნებული ხარ, ბურთო? – უთხრა კარმინემ და შუბლზე ჩამოყრილ თმებზე სული შეიბერა.
ლამაზი, შავგვრემანი ბიჭი იყო კარმინე, თერთმეტი წლის. ხმები დადიოდა, უკვე რამდენიმე გოგონა ჰყავს ბინების უკან ბუჩქებში ნახმარიო.
დებორამ წინ ერთი ნაბიჯი გადადგა და გაბრაზებულმა თქვა:
– ხომ გითხარი, ასე არ დამიძახო-მეთქი?! ხომ გითხარი?!
სიცილით გავსკდით ყველა. კარმინემ ირონიულად ჩაიღიმა.
– შენი ჯერი არაა.
– არაფერიც, ჩემი ჯერი იყო, სანამ…
– შენი ჯერი არ იყო. – თქვა ანტონიომ, რომელიც აქამდე ხმაამოუღებლად,
ხელებგადაჯვარედინებული იდგა და სადღაც ნაპოვნ ტოტის ნატეხს კმაყოფილი ლოღნიდა. „წითელი ტონიო“ – ასე ვეძახდით მას, რადგანაც მამამისი კომუნისტი იყო. მათი ოჯახი ახალი გადმოსული იყო ჩვენს დასახლებაში; ტონიო ჯერ კიდევ ცდილობდა ბავშვებში ჩართვას.
დებორა მასაც შეეწინააღმდეგა. მოკლედ რომ ვთქვა, ერთი წუთის შემდეგ, ყველა ბავშვი თავისას გაჰყვიროდა ხმის ჩახლეჩამდე.
– დაწყნარდით, დაწყნარდით! გავითვალოთ! – წამოიძახა ფრანკომ.
– არაა სწორი. მე… – ჩაერთო დებორა.
– გავითვალოთ, გავითვალოთ! – იყვირეს სხვებმა.
კარმინემ დებორას გადახედა და მხრები აიჩეჩა.
– ხომ ხედავ?! აბა, ჰე, წრე შეკარით ყველამ!
ბავშვები წრიულად დადგნენ და კარმინემ მათ მუჭით მუჭზე დარტყმით ჩამოურა.
– მითხარით, როდის გავჩერდე!
რამდენიმე წამი გავიდა და ედოარდომ წამოიძახა:
– სტოპ!
ისიც გაჩერდა. დებორას ჯერი იყო.
– ოჰ, დებილო! სტოპ კი არა, საკმარისი უნდა გეთქვა!
კარმინემ ახლა თვლა დაიწყო:
– ოცდარვა, ოცდაცხრა, ოცდაათი, ოცდათერთმეტი!
ჯერი ისევ დებორაზე მიდგა.
– კმაყოფილი ხარ ახლა? – კარმინემ მხარზე ჩამოარტყა ხელი.
– ჰო, მაგრამ მაინც ჩემი ჯერი არ იყო?! – გაიმეორა ჯიუტად გოგომ და
დახაზულ კლასს მიუახლოვდა, საწუწნი კანფეტი პირში ჩაიდო და ქვის სასროლად გადაიხარა.
აი, ეს მომენტიც ფოტოსურათივით ჩამრჩა დღემდე გონებაში: მისი უზარმაზარი საჯდომი დახაზულ კლასს ფარავდა, მორღვეული კუბოკრული ქვედაკაბიდან უნორმოდ მსხვილი, დაკაწრული და მტვრიანი კუნთები უჩანდა, ფეხებზე კი ბამბის დახვრეტილი და მზისგან გამოხუნებული წინდები ეცვა. სულისშემხუთველი სიცხის გამო ყველანი ვწუხდით. მოულოდნელი სიჩუმითა და დაძაბულობით ვგრძნობდით, რომ ეს უბრალო თამაში არ იყო; და ისეთი რამ უნდა მომხდარიყო, რაც დიდ გავლენას მოახდენდა თითოეული ჩვენგანის მომავალზე.
– იცოდე, არ უნდა შეგეშალოს, თორემ წავაგებთ. – წაუჩურჩულა ედოარდომ.
დებორამ არაფერი უპასუხა, მოჭუტა თვალები, ჩაყლაპა ჰაერი, გამობერა უზარმაზარი მკერდი და დაიწყო.
თვალებს მე ვხუჭავ ახლა, ამ ამბავს რომ გიყვებით. რაც თვალწინ მიდგას, ერთი კი არა, სურათების მთელი წყებაა და ფილმის ლენტასავით მიედინება. ვხედავ ჩემი მეგობრების სახეებს, საღეჭი რეზინით პირში, დაძაბულობისგან რომ გაშეშებულიყვნენ; მათ თვალებს, უპასუხისმგებლოდ რომ იყურებოდნენ. მე ვხედავ მას – ბურთ-დებორას, კოჭლი სპილოსავით რომ მოძრაობს და დახაზულ კლასზე ხტუნავს, ჯერ ორივე ფეხით, მერე მარცხენათი, მარჯვენათი, ისევ ორივე ფეხით და ბოლოს, ისევ მარჯვენათი. აი, ახლა დგება რთული მომენტი: გოგონა ხტუნვითვე უნდა შემოტრიალდეს. ერთი წამით შეყოყმანდა, მაგრამ როგორც მოსალონელი იყო, წონასწორობა დაკარგა.
– ახლა დროა, ლოგინში წახვიდე, ბება. – უთხრა დედამ და ტკბილად
გაუღიმა.
– ჰე, მოემზადე და მერე მოდი საკოცნელად, რომ ტკბილი ძილი გისურვო.
დებორა თეფშში დარჩენილ ცივ წვნიანს დააშტერდა და სერიოზული გამომეტყველებით ჰკითხა:
– მამა სადაა?
– ჰო, დააგვიანდა. შენ წადი, დაიძინე, როგორც კარგ გოგოს სჩვევია. – აიჩეჩა
მხრები დედამ.
გოგონამ თავი ასწია, უნდოდა რაღაც ეთქვა დედისთვის, მაგრამ როცა მისი აცრემლებული თვალები დაინახა, ადგა და წყნარად წავიდა საწოლი ოთახისკენ.
არცერთ ჩვენგანს არ გაჰკვირვებია, რომ ბურთმა-დებორამ წონასწორობა ვერ შეინარჩუნა. ის ხომ უზომოდ მსუქანი იყო და რას მოახერხებდა ცალ ფეხზე დიდხანს დგომას!
მიხვდა, რომ ვერ გადახტებოდა, მაგრამ მაინც სცადა, უხერხულად შემოტრიალდა, ჰაერში შებარბაცდა და ძირს მოადინა ზღართანი. პირდაპირ ტრაკით დაეცა, რომელმაც დაცემისას ისეთი უცნაური ხმა გამოსცა, თითქოს დიდი და ფართო ქსოვილი ქარმა ჩამოაგდოო. პირი ისე დააღო გოგონამ, რომ კანფეტი ძირს გადმოუვარდა.
ერთი წამით სიჩუმე ჩამოვარდა, მერე წითელ ტონიოს სიცილი აუვარდა. თითქოს ნიშანიაო, რამდენიმე წამში ყველა გასკდომამდე ვიცინოდით.
არ მინდა სხვაგვარად შევაფასო მაშინდელი ჩვენი ქმედება, მაგრამ რაც უფრო ბევრს ვფიქრობ დღეს, მით უფრო მგონია, რომ ის სიცილი ყალბი იყო, ნაძალადევი და ძალიან ჰგავდა წნევის ქვაბიდან ამოსულ ორთქლის ხმას, რითაც ჩვენი მხრიდან სადისტური დაცინვა და გართობა გამოიხატებოდა.
დებორა ძირს დაგდებული დარჩა, პირდაღებული და გამოშტერებული, რაც უფრო კომიკურ იერს აძლევდა მას. როცა ყველა არანორმალურად იცინოდა, მათ შორის მეც, ვიგრძენი, რომ ყელში ხმა თანდათან გამომელია, თითქოს ელემენტები დაიცალაო. ვხედავდი, როგორ გაჩნდა დებორას თვალებში რაღაც უცნაურად აგრესიული – რისხვა, რომელიც მანამდე არასოდეს შემიმჩნევია, ახლა კი ვულკანივით დუღდა მასში და იზრდებოდა.
– ცხოველები ხართ! – წამოიყვირა გოგონამ. – ყველანი ავადმყოფები და
საზიზღრები ხართ! გადაშენდით აქედან!
მაგრამ ბავშვები სიცილს უკვე ვეღარ იკავებდნენ.
– კარგი, მსუქანა, ასე ნუ მიიღებ. კიდევ კარგი, ბურთივით რომ არ ახტი. –
გაისმა ერთის ხმა.
სიცილმა უფრო იმატა. დებორა ადგა. ისეთი ზიზღი და აგრესია ჩაბუდებულიყო მასში, რას არ გააკეთებდა, ამ ბავშვებისთვის სამაგიერო რომ გადაეხადა! ალბათ მანამდე უნდოდა ჩვენი ცემა და დასისხლიანება, სანამ ერთ მთლიან მასად არ ვიქცეოდით.
რომ გასწორდა, წამოიყვირა:
– არ მჭირდებით მე თქვენ, არცერთი, არა! – გაჰკრა ფეხი ძირს დაგდებულ
საწუწნ კანფეტს და ბინის კედელს მიახეთქა. – მე თქვენ არ მჭირდებით, არა! მე მყავს, ვისაც ვუნდივარ!
კარმინე ღიმილით და გაშლილი მკლავებით მიუახლოვდა დებორას, რომ შერიგებოდა ან შეიძლება,მისი ეს ჟესტი მხოლოდ გათამაშება იყო, რომ მერე კიდევ უფრო დაეჩაგრა. ისე, რაც მე მას ვიცნობ, აქედან ეს უკანასკნელი უფრო ექნებოდა ჩაფიქრებული. ის ხომ დაუნდობელი და სასტიკი ბიჭი იყო!
– კარგი, დებორა, ნუ ბრაზობ ასე ძალიან. – უთხრა გაღიმებულმა.
– გადაშენდი აქედან, საზიზღარო! – უყვირა დებორამ და ხელი ჰკრა.
კარმინე წაიქცა. სიცილი შეწყდა. ყველამ ვიგრძენით, როგორ გაგვეყინა სისხლი ძარღვებში. დებორამ ძირს დააგდო ჩვენი მეთაური… არ ვიცი, თუ გესმით, რას ნიშნავს ეს!
– მეზიზღებით! ყველა მეზიზღებით! შენც, ბეტა! – წამოიძახა დებორამ და
წითელი ტონიოს გვერდით მდგომ გრძელთმიან გოგონას მიაჩერდა, – შენც ყალბი მეგობარი ხარ! მეზიზღები! ყველაზე მეტად შენ მეზიზღები!
ბეტა დებორასთან თამაშობდა ზოგჯერ, როცა მარტო იყო და არავინ ეკარებოდა.
კარმინე წამოდგა და შარვალი სწრაფად ჩამოიფერთხა. მისი სიამაყე შელახული იყო. მეთაური ამ საქმეს ასე არ დატოვებდა, არ აპატიებდა ნამდვილად. მიუახლოვდა დებორას და თვალებში ჩახედა. ჩვენ ყველა სუნთქვაშეკრულნი ვიდექით.
გულახდილად რომ ვთქვა, მეგონა, კარმინე მაგრად სცემდა, მაგრამ მხოლოდ გოგონას თვალებში ჩახედვით დაკმაყოფილდა და მანაც იგივე გააკეთა. ასე უყურებდნენ ერთმანეთს რამდენიმე წუთით, ზიზღით და სამაგიეროს გადახდის უდიდესი სურვილით.
– ამას არ შეგარჩენ! – წაისისინა კარმინემ, – დარწმუნებული იყავი, არ შეგარჩენ! – მერე შემობრუნდა და ჩვენკენ წამოვიდა.
– არავინ მჭირდებით მე თქვენ, არავინ! – ყვიროდა დებორა, თუმცა მის სიტყვებს უკვე ძალა აღარ ჰქონდა, იმდენად სასტიკი იყო კარმინეს დამუქრება. თვითონაც მიხვდა ამას, ამიტომ თავდახრილი, ნელი ნაბიჯებით გაემართა თავისი ბინისაკენ, ისე, რომ არც კი შემოუხედავს ჩვენთვის.
ათი მეტრიც არ ჰქონდა გავლილი, ბეტამ წამოიყვირა:
– შეხედეთ, იმხელა ტრაკი აქვს, კლასის რიცხვები გადასვლია ზედ!
მართლაც, მისდა სამწუხაროდ, კუბოკრულ კაბაზე უკუღმა ეხატა ცარცის სამიანი და ოთხიანი.
მე დღემდე მრცხვენია, სხვებთან ერთდ რომ ვიცინოდი, როცა იმ საცოდავ, განადგურებულ და დამცირებულ გოგოს ვუყურებდი. შინაგანად რაღაც სადისტური კმაყოფილების გრძნობით ვივსებოდი, რომელიც უფრო და უფრო მაქეზებდა მისი დაცინვისა და დამცირებისაკენ. იმდენს ვიცინოდი სხვებთან ერთად, რომ ჰაერი აღარ მყოფნიდა.
მარია მაგიდას ალაგებდა, ქმარი კი „გაძეტა დელო სპორტს“ თვალმოუშორებლად კითხულობდა.როცა თეფშის ასაღებად მიუახლოვდა, შემთხვევით გაზეთს გამოედო და ძირს გადმოაგდო.
– რა ქენი, შე ჩათლახო! – დაუღრიალა ქმარმა.
როგორც კი შემოვიდა სახლში ვინჩენცო, მაშინვე მიხვდა მარია, რომ ის საღამო რაღაცნაირად დაუვიწყარი იქნებოდა. ყველაფერი ესკაცის კლდესავით ცივ გამოხედვაში, მის შეკრულ შუბლში, შავ, ბუჩქივით წარბებსა და გაუპარსავ წვერში კარგად იგრძნობოდა. ალკოჰოლის სუნის მიხედვით, რომელიც პირიდან ამოსდიოდა, ძნელი მისახვედრი არ იყო, თუ სად იმყოფებოდა, როცა მარია დებორასთან ერთად უცდიდა და საათნახევარი ჩაშტერებოდა უკვე გაცივებულ წვნიანით სავსე თეფშს. ქმრის არყოფნის მიუხედავად, შვილს მაინც აჭამა და დასაძინებლად გაუშვა. არც იყო საჭირო მაგიდასთან მისი გაჩერება, რადგანაც გადაწყვეტილი ჰქონდა, მნიშვნელოვანი რამ ეთქვა მეუღლისთვის.
კაცი მოვიდა თუ არა, პირდაპირ მაგიდას მიუჯდა და ყოველგვარი საუბრისა და მისალმების გარეშე, გაზეთის კითხვას შეუდგა. სხვა შემთხვევაში, მარია შეიძლებოდა კმაყოფილიც კი დარჩენილიყო ასეთი სიტუაციის გამო, მაგრამ დღეს არა, რადგან მნიშვნელოვანი თემის წამოწყებას აპირებდა, მით უმეტეს, ვახშმის წინ შვილი აწონა, რომელიც ცოტა ხნის წინ 90 კილოგრამი იყო და ახლა უკვე 95 გამხდარიყო.
– ბავშვი ექიმთანაა წასაყვანი სასწრაფოდ. კერძო ექიმთან უნდა მივიყვანოთ. აბა,
მიმართვით როდის მოგვიწევს რიგი, ორი თვე მაინც გავა! კერძო ექიმისთვის ფულია საჭირო, ჩემი ქმარი კი მთელ შემოსავალს სასმელში და ქალებში ხარჯავს. – ფიქრობდა მარია.
არა, გადაწყვეტილი ჰქონდა დღევანდელი დღე არ დაეკარგა, უნდა დალაპარაკებოდა.
– სად იყავი დღეს? ასე გვიან რატომ დაბრუნდი? – ცოტა შორიდან მოუარა
სათქმელს, თანაც ხმის ტონი შეარჩია ისეთი, რომ ქმარი არ გაბრაზებულიყო.
ვინჩენცომ თვალი მოაცილა ჟურნალს და გაკვირვებულმა პირდაპირ შეხედა.
– რა თქვი?
– გკითხე, სად იყავი-მეთქი. – ცოტა ძალა მოიკრიბა მარიამ.
– და როდიდან ჰყოფ შენ ცხვირს ჩემს ცხოვრებაში? – კიდევ უფრო გაიკვირვა
ქმარმა.
მიუხედავად იმისა, რომ მარია თავაზიან პასუხს არ მოელოდა, მაინც დაფრთხა მისი მოძალადე ხმის გაგონებაზე, ძალიან შეეშინდა, ხელები გაუოფლიანდა და გულმა აჩქარებით დაუწყო ცემა.
– ვინჩენცო, – ხმის კანკალით უპასუხა, – ბავშვი სასწრაფოდ
ექიმთან არის წასაყვანი. ასე ყოფნა აღარ შეიძლება, 95 კილოგრამს იწონის, მიმართვით რიგს ვერ დაველოდებით.
ქმარმა არც კი მოუსმინა და თავისი გაიმეორა:
– კითხვაზე არ გიპასუხია, ქალო! როდიდან ჰყოფ ცხვირს ჩემს საქმეებში-მეთქი?!
სანამ მარია მიხვდებოდა, საითკენ მიჰყავდა საკუთარ ნათქვამს, გვიანი იყო, სიტყვებს უკან ვეღარ წაიღებდა, ამიტომ დაამატა:
– ბებამ წონაში მოიმატა, შენ კი ნაშოვნ ფულს იმ დაწყევლილ ძმაკაცებში
ხარჯავ!
მართალია, ძალიან შეშინდა იმის გამო, რაც თქვა, მაგრამ თავისუფლება მაინც იგრძნო სულში. ამის თქმა დიდი ხანია უნდოდა უკვე, ქმრის თვალებში კი მოსალოდნელზე მეტი ყინული დაინახა.
გაბრაზებული დებორა ცარცით დასვრილი კაბის წმენდას მოჰყვა, ჩვენ კი ისე გიჟებივით ვიცინოდით, რომ ვერაფერი და ვერავინ შეგვაჩერებდა.
– ვეღარ დამინახავთ აქ მეტად! არასდროს დავბრუნდები თქვენთან! არცერთი არ მჭირდებით! მყავს მე, ვისაც ვუნდივარ! მფრინავ კაცს წავყვები, გესმით?! თქვენი არაფერი მინდა, საზიზღრებო!
– ვის წაყვები? მფრინავ კაცს? ოჰ, ღმერთო! – ყურებს არ ვუჯერებდით, ვიცინოდით და ვიცინოდით. ვიღაც, მგონი, ედოარდო, ძირს ეგდო და მუცელი ხელით ეჭირა (შეიძლება ვაჭარბებ, მაგრამ ეს არაა მთავარი).
ბურთი-დებორა, პირველი შემთხვევა არ იყო, ამ ამბავზე რომ ლაპარაკობდა. არაფერია ცუდი, რა თქმა უნდა. ბავშვები ხშირად ფანტაზიორობენ, როცა თავს მარტოსულად გრძნობენ, ზღაპრულ პერსონაჟს წარმოიდგენენ, რომელსაც საიდუმლოს გაანდობენ ხოლმე, თუნდაც ბედნიერების დროს.
დებორა ძალიან იმპულსური აღმოჩნდა და სულელურად გამოუვიდა ჩვენი ჯგუფის დატოვება, რომელშიც ძალადობა და გაუტანლობა იმარჯვებდა მხოლოდ. ნამდვილად დიდი შეცდომა დაუშვა და ამას არ აპატიებდნენ, უნდა გაეთვალისწინებინა.
თავიდან, როცა ეს გოგო გავიცანით, კარგა ხანს დავცინოდით, ვაბრაზებდით, ვაღიზიანებდით, სანამ ერთ საღამოს, აცრემლებული და განადგურებული არ წავიდა. ერთი თვე არ გამოჩენილა მაშინ და ახლაც ისევ გვაქცია ზურგი.
კარგად მახსოვს, მეც როგორ შემზიზღდა იმ მომენტში; და ჯგუფის ყურადღება და პატივისცემა რომ დამემსახურებინა, მისი დამცირება დავიწყე. მერე სხვებთან ერთად მაგრად ვიცინე, მაგრამ ჩემი ხმა საიდანღაც, კილომეტრიდან მესმოდა. ვხვდებოდი, რომ არაბუნებრივად ვიცინოდი და გულში ვფიქრობდი: „რატომ, საზიზღარო, რატომ გვაცინებინებ თავს. მინდა, რომ გცემო და რატომ მაიძულებ ამას?!“
– მფრინავი კაცი? ვინმემ რამე იცის მფრინავ კაცზე? – წამოიყვირა კარმინემ, – იმ შენ კაცს შეუძლია, მხრებზე შეგისვას და გაფრინდეს?
ყველანი ვხარხარებდით. ფრანკომ და წითელმა ტონიომ, თვითმფრინავებივით ხელგაშლილებმა, ბზუილით სირბილი დაიწყეს წრეზე.
დებორა გაჩერდა, გვიყურა ცოტა ხანს, მერე შებრუნდა და სადარბაზოსკენ გაემართა. არ მახსოვს, ვინ დაიწყო პირველად, მაგრამ მალე ყველამ ერთხმად მოვრთეთ ყვირილი:
– მეზ- ღაპ-რე! მეზ- ღაპ-რე! მეზ- ღაპ-რე!
გოგონა სადარბაზოში შევიდა და მოხატულმინიანი კარი ზურგს უკან მიიხურა.
დავინახე, როგორ ანიშნეს ერთმანეთს კარმინემ და ფრანკომ. არც კი ვიცოდი, რისი თქმა უნდოდათ, მაგრამ მივხვდი, კარგი ამბავი არ დატრიალდებოდა; და ხერხემლის ტვინი გამეყინა. მინდოდა თავი ძირს დამეხარა, რომ მათ თვალებს არ წავწყდომოდი, მაგრამ ვერ მოვასწარი. კარმინემ თავის აქნევით მანიშნა, გავყოლოდი, თვითონ კი სადარბაზოსკენ გაემართა.
ამ ეტაპზე შემიძლია თავი გავიმართლო და ვთქვა, რომ არ ვიცოდი, რის გაკეთებას აპირებდნენ, რა უნდა მომხდარიყო, მაგრამ ტყუილს ვერ ვიტყვი, მიზანს კარგად ვხვდებოდი. ვიგრძენი, როგორ მიჭერდა თვალებზე რაღაც, როგორ დამიმძიმდა ფეხები, როგორ შემივიწროვდა კუჭის თავი და დამეხვა თავბრუ, აღელვებისგან ღებინების შეგრძნებაც დამეწყო. სწორედ, იმ წუთებმა, იმ ფაქტმა შეცვალა ჩემი მომავალი, ჩემი ბედი. დღემდე დაუსრულებლად ვცდილობ წარმოვიდგინო, თუ როგორი იქნებოდა ჩემი ცხოვრება, იმ დღეს სხვანაირად რომ მოვქცეულიყავი. ჩემს თავს არაერთხელ ვკითხე, ქალების უარყოფა მთელი ახალგაზრდობის პერიოდში, სექსში გართულებები, უმანკოების გვიანდელ ასაკში დაკარგვა, როცა უკვე ჩემს თანატოლებს მოზრდილი შვილები ჰყავდათ, და ქორწინება ორმოცი წლის ასაკში, ეს ყველაფერი თუ მომდინარეობდა იმ საშინელი ფაქტიდან, რომელიც თითქოს ზღვაში იყო ჩაძირული, მაგრამ გულს მაინც მიპობდა. მიუხედავად იმისა, რომ ამ კითხვას პასუხი ვერასოდეს გავეცი, მაინც მივხვდი, რომ ცხოვრებაში ყველა შეიძლება ჩავარდეს ისეთ სიტუაციაში, როცა არჩევნის საშუალება დიდი არ არის, შეზღუდული ხარ, და იძულებული ხდები აირჩიო ის, რაც ცხოვრებას სამუდამოდ მოგინიშნავს, წინააღმდეგობას ვერ გაუწევ იმ შემოთავაზებულ მოცემულობას, რომლის წინაშეც დგები. შეიძლება სხვა მიმართულებაც აირჩიო, მაგრამ მე რატომღაც ამ გზას დავადექი; და ეს იყო მცდარი მიმართულება.
პირველი შემთხვევა იყო, როცა კარმინე და ფრანკო თანატოლად მთვლიდნენ. იმ თავის ერთი აქნევით, კარმინემ ნება მომცა მათ საფეხურზე ავსულიყავი, გავმხდარიყავი ავტორიტეტი, რაც მაშინვე მომაპოვებინებდა პატივსა და სახელს ჯგუფის წევრებისაგან. ეს ჩემთვის დიდი შანსი იყო; და მაპატიოს ღმერთმა, თუ ვინც იქნება, რომ ბევრი ფიქრის გარეშე წავყევი მათ სადარბაზოს კიბეებისკენ.
– შენთვის ჩავთვლი, რომ არ გამიგონია, რაც მითხარი, მარია! აღარ გაბედო
მეტი, გესმის?! მე შენი ქმარი ვარ და რასაც გარეთ ჩავდივარ, ჩემი საქმეა! – უსაყვედურა ქმარმა საკმაოდ მშვიდი ხმით, მაგრამ ამავე დროს, მკაცრად და მუქარით. ცივი, ირონიული ღიმილი დაჰკრავდა ტუჩებზე და თვალები ყინულივით უპრიალებდა.
– ყავა მომიდუღე! – უბრძანა ცოლს და გაზეთს დაუბრუნდა.
მარიას უნდოდა გაჩუმებულიყო, მაგრამ ვერ ახერხებდა, ვერ აიტანა, რომ ქმარმა მისი თხოვნა არაფრად ჩააგდო და გაზეთის კითხვა განაგრძო.
– ბავშვი საერთოდ არ აინტერესებს, საერთოდ! – ფიქრობდა.
მარია აბსოლუტურად იყო დარწმუნებული ამაში, ამიტომ არც უნდოდა და ვერც იკავებდა თავს.
– ყავა თუ გინდა, თავად მოიდუღე! – უთხრა.
კაცი ფეხზე დადგა და შეცბუნებული მიაჩერდა. თავი გააქნია, თითქოს ძალიან წუხდა იმის გამო, რის გაკეთებასაც აპირებდა, მერე შარვლიდან ქამარი გამოიძრო და მშვიდი, მაგრამ ცივი ხმით კბილებიდან გამოცრა:
– ქალო, უკვე გადააჭარბე, ახლა ნამდვილად გჭირდება ერთი კარგი
მორტყმა!
მარიამ უკან დაიხია.
– მომშორდი, არ მომიახლოვდე. მეტი აღარ შემიძლია, არა! – წამოიძახა და წინ
სკამი დაიდგა, მერე ქმარი, როგორც ველური მსხვერპლს, ისე დაედევნა მაგიდის ირგვლივ. კაცმა სკამს იდაყვი ჰკრა და კედელს მიანარცხა. ქამარმა ჰაერში გაისისინა.
ის თავისუფლება, რომელიც მანამდე იგრძნო მარიამ, გაქრა. ახლა მხოლოდ შიშმა დაისადგურა მასში. მისი ხმა შეიცვალა და უფრო ზიზღნარევ თხოვნაში გადავიდა.
– ვინჩენცო, ბავშვზე იფიქრე, გთხოვ! გთხოვ!
კაცი უფრო და უფრო უახლოვდებოდა, ყურადღებას არ აქცევდა მის სიტყვებს. მერე კუთხეში მიიმწყვდიადა ისე ძლიერად გადაჰკრა ქამარი, რომ თავად გაუთეთრდა თითები.
– ნუ მეხები, ნაძირალავ! ბავშვს წავიყვან და წავალ აქედან! გეფიცები, წა… –
სიტყვა ვეღარ დაამთავრა, სწრაფად და ძლიერად მოქნეული ქამარი პირდაპირ სახეში მოხვდა. ქალი ყვიროდა, თავის დაცვას ცდილობდა, მაგრამ ვერაფერს ახერხებდა. ერთი ნაბიჯიც და, კაცი ზევიდან მოექცა, თმით დაითრია, ურტყა და ურტყა სახეში, გვერდებში, მუცელში… მარია ძირს დაეცა, პირში სისხლის გემო იგრძნო, წამოდგომას შეეცადა და მაგიდას ჩაებღაუჭა, მაგრამ ქმარმა ისევ მოუქნია, ამჯერად კისერში. ის ისევ დავარდა ძირს, თან მაგიდის სუფრა ჩაითრია. ღვინის ბოთლიც გადავარდა და დაიმსხვრა.
დებორა თავის ჩაბნელებულ ოთახში იწვა, მშობლების ჩხუბი კარგად ესმოდა. თვალები მაგრად დახუჭა, ყურები თითებით დაიცო და თავი ბალიშის ქვეშ შეყო. ცდილობდა სლოკინი შეეკავებინა, რომ მამას არ გაეგონა.
როგორც კი შეგვხედა ვუახლოვდებოდით, გაიქცა, მაგრამ ბოლო საფეხურზე კარმინე წამოეწია, ხელები მკლავებში ჩაავლო და პირველსა და მეორე სართულს შორის საღებავაქერცლილ კედელზე მიანარცხა.
დებორამ დაიკვნესა.
– ხმა ჩაიკმინდე, მსუქანო ჩათლახო! – წაუსისინა ყურში კარმინემ და სახეში
გაარტყა, მერე მომიბრუნდა და მიბრძანა:
– შენ ყურადღებით იყავი, ვინმე თუ გამოჩნდება, გვითხარი!
მე ერთი ნაბიჯით უკან დავიხიე, მოაჯირს მივუახლოვდი, რომ დამენახა, ზევიდან ან ქვევიდან ვინმე თუ გამოჩნდებოდა, მაგრამ ყურადღება უფრო მოსალოდნელი სიტუაციისკენ მქონდა მიპყრობილი. ფრანკომ მხრებში ჩაავლო ხელები დებორას, წვივებში მაგრად მიარტყა ფეხი და დაჩოქება აიძულა. დებორას თვალებში წეღანდელი სიმკაცრე და მუქარა გამქრალიყო, ახლა ის შიშით ატანილი იდგა და ტუჩები უცახცახებდა,
– არა, გთხოვ! – ამოიკვნესა.
– ენა ჩაიკმინდე, მსუქანო! – კარმინემ თმებში წაავლო ხელი და ძალით
გააჩუმა, მერე თავისუფალი ხელით შარვალი შეიხსნა და ასო ამოიღო.
– შენი კრინტი არ გავიგო, თორემ ვფიცავ, მოგკლავ! – მერე ჩასჩარა პირში
ასო და წინ და უკან რხევა დაიწყო.
მე პარალიზებულივით ვიყავი. გაქცევა მინდოდა. მინდოდა იქაურობას გავცლოდი და ყველაფერი მიმეტოვებინა… არა, დამიჯერეთ, სულაც არ ვცდილობ დაგარწმუნოთ, რომ ყველაზე კარგი ვარ. მე თავის მართლებას არ ვაპირებ, პირიქით… გაქცევა იმიტომ კი არ მინდოდა, რომ მეზიზღებოდა ეს ყველაფერი და მრცხვენოდა ამ საქციელის, არამედ უხერხულობას ვგრძნობდი იმის გამო, რომ ვიდექი ყველაზე დიდი ტაბუს წინაშე, რომელზეც არავის ულაპარაკია ჯერ ჩემს ოჯახში და არც არავინ ამბობდა ამაზე სადმე რამეს, მხოლოდ სადღაც, რაღაცას თუ დაიჩურჩულებდნენ, მეტი არაფერი, რადგანაც ყველას რცხვენოდა ამ თემაზე საუბარი. ამისთვის, მხოლოდ ამისთვის მინდოდა გაქცევა.
მინდოდა-მეთქი, ვამბობ, მაგრამ… ფეხსაც ვერ ვიცვლიდი ადგილიდან, რადგან უფრო და უფრო ვიხიბლებოდი და ვიგზნებოდი, როცა ვხედავდი, კარმინეს მსხვილი ასო როგორ შედიოდა და გამოდიოდა იმ კანფეტის წვენით მოთუთხნულ პირში… ვიხიბლებოდი, დამორჩილებული დებორა ნელ-ნელა, პასიურად, უხმოდ, როგორ იღებდა უცხო სხეულს, როგორ ხუჭავდა თვალებს, როგორ ჩამოსდიოდა ცრემლები ლოყებზე… მივხვდი, რომ არ იყო მისთვის პირველი შემთხვევა, როცა ამ ყველაფერს ვინმე აიძულებდა.
თავბრუ დამესხა, წავბარბაცდი და კიბის სახელურს ჩავეჭიდე. გული ყელში მებჯინებოდა…
კარმინემ რომ გაათავა, ფრანკოს ჯერი დადგა, მერე, როგორც გარდაუვალი იყო…
– ახლა შენი ჯერია. – მითხრა კარმინემ.
გულახდილად რომ ვთქვა, დავიბენი, გონება დამებინდა, აღარაფერი მახსოვდა. ჩემში რაღაცნაირმა ველურმა გრძნობამ იჩინა თავი, რომელიც რაც უფრო ვუახლოვდებოდი მსხვერპლის იმ დამორჩილებულ და სულელურ სახეს, მით უფრო მატულობდა. უხერხულობა, რომელსაც ცოტა ხნის წინ ვგრძნობდი, მთლად გამიქრა. უკვე აღარაფერი მაინტერესებდა, ახლა მხოლოდ მისი დამცირება მინდოდა, ხმარება, დამდაბლება… მისი დაპყრობის და დაუფლების სურვილს მთელი ჩემი არსებით ვგრძნობდი, ეს მდგომარეობა სულს მივსებდა და მინდოდა გავთავისუფლებულიყავი ამ მოზღვავებული ძალისგან.
კარგად არ ვიცოდი, როგორ მოვქცეულიყავი, ცხოვრებაში არასდროს გამიკეთებია მსგავსი რამ. ამოვიღე ასო, ჩავჩარე ტუჩებს შორის და ისეთი მოძრაობა შევასრულე, როგორიც ჩემმა მეგობრებმა. როცა ვიგრძენი, დებორამ წოვა დამიწყო, რაღაც უზომო, გაუგებარი წარმოიშვა და გაიზარდა ჩემში, რომელმაც მთელი სხეული მოიცვა, აღაგზნო მთელი ნერვული სისტემა, ხერხემალში დამიარა და ფეხის თითებიდან თმის ძირებამდე შემიპყრო. უკვე ვეღარაფერს ვგრძნობდი. სახეზე ჩამოყრილ ჭუჭყიან თმებში ხელი ჩავავლე თავის გასაჩერებლად, რომელსაც რიტმულად ურტყამდა საღებავაქერცლილ, ნესტიან კედელს. მკვეთრი მოძრაობა დავიწყე. ვხედავდი ჩემს ნაწილს, რომელსაც ადრე მხოლოდ დასაბანად ვეხებოდი, როგორ იზრდებოდა, მოცულობა ემატებოდა და შედიოდა და გამოდიოდა მის სველ პირში; ვხედავდი, ნიკაპამდე როგორ ჩამოდიოდა ცრემლები და ასოს ირგვლივ, ბოქვენზე მიჩერდებოდა, როგორ წითლდებოდა და სივდებოდა მისი მუწუკები სახეზე… და თან წელის რიტმული მოძრაობით სულ წინ და წინ ვუბიძგებდი ასოს, სულ უფრო მაგრად, სულ უფრო ძლიერად და სწრაფად, სულ უფრო ვნებით. მოულოდნელად, წარმოუდგენელმა ემოციამ შემიპყრო. ერთი წამით ვიფიქრე, რომ ვკვდებოდი. მერე, ღრმა ამოსუნთქვით პირველი ჩემი ორგაზმი ჩავაქციე ატირებული დებორას პირში.
– უთხარი შენც, მიდი! – მეუბნებოდა ფრანკო და თან ხელებს უჭერდა გოგოს
ლოყებზე, რომ პირი უფრო მეტად დაეღო.
მიუხედავად იმისა, რომ ფეხზე მყარად დგომას ვერ ვახერხებდი, მისკენ დავიხარე და სახეში ვუთხარი, როგორც კარმინემ და ფრანკომ:
– ბოლომდე გადაყლაპე, ბოზო!
დებორამ, რომელიც ჩუმად ტიროდა და მსხვილ-მსხვილი ცრემლები ჩამოსდიოდა, თვალები მაგრად დახუჭა ისე, როგორც სილის გაწნას ელოდებიან, და გადაყლაპა.
– ხომ გეუბნებოდი, გადაგიხდი სამაგიეროს-მეთქი, მახინჯო, გაბერილო! – ჩაძახა კარმინემ და ხელი გაუშვა.
დებორა კედლისკენ გადავარდა, მისი უზარმაზარი მხრები ჩუმი სლოკინით და სასოწარკვეთით კრთოდა…
ჩვენ, ნაძირლებმა, წაქცეულს ცოტა წიხლებიც დავცხეთ მხრებში და გვერდებზე და სიცილ-სიცილით მივატოვეთ.
კარმინე და ფრანკო ასე, ოჯახის წევრებივით, პირველად მექცეოდნენ, რაც მათ ვიცნობდი; და ეს მე სიამაყით მავსებდა. ახლა უკვე მათი კაცი ვიყავი.
– შეხედე, რა გააკეთე, ბოზო?! – უყვირა ქმარმა მარიას და თან წიხლები ჩასცხო გვერდებში, – იცოდე, მერე ყველაფერი უნდა დაწმინდო აქ, გესმის?!
ისევ მოუქნია ქამარი ცოლს. ურტყამდა ყველგან: მკლავებზე, ნეკნებზე, ფეხებზე, მუცელზე… ქალმა სახის დასაცავად ხელები აიფარა. სასოწარკვეთილებაში ჩავარდნილი მარია ძლივს სუნთქავდა. ის მხოლოდ ქმრის მუშტებისგან თავის დაცვაზეღა ფიქრობდა.
ირგვლივ იატაკიდან ასული მტვრის და დაქცეული ღვინის გულისამრევი სუნი იდგა. ბოლოს, კაცი მთელი ძალით დაახტა ქალს და ქვეშ მოიყოლა, მერე თმებში სტაცა ხელი და აიძულა სახეში შეეხედა მისთვის. მარიამ მძიმე ჰაერი იგრძნო მისი პირიდან და თვალები დახუჭა.
– მიყურე! მიყურე, შე ბოზო!
– ვინჩენცო… გთხოვ…
კაცმა ხალათი გაუხია და საცვალი შემოაგლიჯა, თავისუფალი ხელით კი თავში ურტყამდა.
– არა, ვინჩენცო, გთხოვ… არა!
– ხმა ჩაიწყვიტე, ბოზო! – უყვირა და მუხლებით ფეხები გადაუშალა, – ახლა
ის უნდა გააკეთო, რაც შენს ქმარს უნდა!
მარიას ქანცი გასცლოდა, გახეთქილი ტუჩებიდან სისხლი სდიოდა, წინააღმდეგობას ვეღარ უწევდა და ბოლოს, კაცს დანებდა.
იმ საღამოს, ის ხმა ათი საათისთვის გაისმა.
მამაჩემს რაღაცნაირად გამოვგლიჯე ნებართვა, რომ ვახშმის შემდეგ ქვევით ჩავსულიყავი, რაც ყოველთვის მეკრძალებოდა. არ ვიტყვი, სახლში რომ დავრჩენილიყავი, მთელ პრესტიჟს დავკარგავდი, რომელიც იმ საღამოს ნაძირლური მეთოდით მოვიხვეჭე-მეთქი, მაგრამ ნამდვილად არ იქნებოდა ერთი და იგივე.
ეზოში ჩვენ სამნი ვიყავით: მე, ფრანკო და კარმინე. ზუსტად ისე იყო, როგორც ვფქირობდი, ანუ ერთ-ერთი მათგანი ვიყავი უკვე ყველანაირად – შემეძლო მათსავით ჯგუფისთვის გადაწყვეტილების მიღება; და ჩემს სიტყვას ძალაც ჰქონდა. ფრანკომ სიგარეტი შემომთავაზა „ნაციონალეს“ გამოხუნებული კოლოფიდან. პირველად მოვწიე მაშინ და ყელში თევზის ფხასავით გამეჩხირა, კინაღამ დავიხრჩვი, მაგრამ თავი მაინც შევიკავე, არ დავახველე, რომ არ შევრცხვენილიყავი.
ახლა ნიკოტინით გაბრუებული ვიჯექი და ცას შევყურებდი ჩემს ორ მეგობართან ერთად. ზურგით სარდაფის ფანჯარას ვეყრდნობოდი, საიდანაც ახალი გამოსულები ვიყავით.
– ისე, ბეტას რომ მოვაწოვინოთ, უფრო სასიამოვნო იქნება. – თქვა ფრანკომ.
– გაჩერდი, შეეშვი, – თავი გააქნია კარმინემ, – ის გოგო წითელი ანტონიოსია.
– რა ყლეობას ამბობ! საიდან იცი, რომ მისია! – ასე ბრძანების კილოთი ლაპარაკი ახასიათებდა ყოველთვის ფრანკოს. კითხვა და თხოვნა მის საუბარში არასდროს იგრძნობოდა. ტუჩებმოკუმული მკაცრად ლაპარაკობდა, გეგონებოდათ, სიტყვები ძალისძალად გადმოსდის პირიდანო.
– მართალია, – ჩემი წვლილი შევიტანე მეც საუბარში, – როცა დამალობანას
ვთამაშობთ, ისინი, ორივე, ერთად იმალებიან. ტონიომ ადრე გამიმხილა, ბეტას მინეტი გაუკეთებია მისთვის ერთხელ. – დავხურე თემა გადაჭრილი ტონით.
თავს ისე ვგრძნობდი, თითქოს იმ შუადღის მერე სექსი საიდუმლო აღარ იყო ჩემთვის.
– ერთხელ თუ ორჯერ… – ფრანკომ წინადადების დასრულება ვერ მოასწრო, რომ
ბინის უკანა მხრიდან მოისმა რაღაც გაუგებარი, შემზარავი და არანორმალური ხმა…
სამივე გავშეშდით.
მას შემდეგ, მიუხედავად იმისა, რომ უამრავი თვე და წელი გავიდა, მაინც ყოველთვის მესმოდა ეს ხმა ყურებში, ყოველთვის მაღვიძებდა ღამით და ყინულივით ცივი ოფლი მასხამდა; პირდაღებული ვბროგავდი ლოგინში, საწოლ ოთახში, სადაც ჩემს პატარა ძმასთან ერთად მეძინა. უკვე შუახანს მიტანებული კაცი ვარ და დღემდე ამ ხმის გახსენება შოკში მაგდებს. ვიცი, ისე კარგად ვერ აღგიწერთ, რომ წარმოიდგინოთ, რა დღეში ვარ. საშინელი სინდისის ქეჯნა მაწუხებს და სულს მიმძიმებს. თავს ისე ვგრძნობ, თითქოს ვიღაცამ საზამთროებით სავსე სატვირთო ზედ დამაცალა.
მიწა იძრა, მაგრამ მიწისძვრა არ იყო. რაღაც ყრუ რყევა ვიგრძენით. ჟრუანტელმა და შიშმა ხერხემალში დაგვიარა სამივეს. ისეთი ხმა იყო, თითქოს რაღაც უზარმაზარი არსება გადმოსულიყო კინოფილმიდან და პირველი ნაბიჯების ადგმას ჩვენს ეზოში ცდილობდა (ასეთი ფილმების საყურებლად კვირაობით დავდიოდით; ვისხედით, კანფეტებს ვტლეკდით და გოგოებს ქაღალდებს ვესროდით).
ჯერ რაღაც უცნაური, ყრუ, სისინისმაგვარი ხმა გავიგონეთ, ისეთი, რომელსაც ყურადღებას მაშინ აქცევ, როცა მთავრდება, როცა უკვე აღარ გესმის და ფიქრობ, რომ გაიგონე; მერე კი, გაისმა ისეთი ხმა, თითქოს სითხის მასა ჩამოვარდაო. სისხლი გამეყინა. ვიგრძენი, თითქოს რაღაც დასასრულდა და ამის შემდეგ სიცარიელე იწყებოდა.
ხმა – საბოლოო, რომელზეც ჩემი მოთხრობის დასაწყისში გესაუბრეთ. არასდროს გამიგონია ასეთი ხმა მანამდე და არც ასეთი შეგრძნება გამოუწვევია ჩემში რამეს.
დასასრული ერქვა … მაგრამ პირადად ჩემთვის ეს დასაწყისი იყო. მას შემდეგ ყოველდღე მესმის ეს ხმა და დარწმუნებული ვარ, დარჩენილი სიცოცხლის მანძილზეც სულ გავიგონებ მას. მუდამ ჩამესმება, სანამ იმ ქვეყნად არ წავალ.
– რა ჯანდაბა იყო? – წამოიძახა ფრანკომ.
წამოვვარდით და სანახავად გავიქეცით. ბინის კუთხეს რომ მივუახლოვდით, გავშეშდით, თითქოს ვიღაცამ მიწაზე ფეხებით დაგვაჭედაო. პირველი, რაც ჩემში მოხდა, ის იყო, რომ ვახშამზე ნაჭამი საჭმელი ყელში ძლიერად მომაწვა და გულისრევის შეგრძნება დამეწყო. ფრანკოს მიტკლის ფერი დაედო, ვერ აიტანა სანახაობა და უცებ გვერდზე შებრუნდა. მესმოდა, როგორ უტრიალდებოდა მუცელი ღებინებისგან, მაგრამ მისთვის არ შემიხედავს, რადგან მე და კარმინე გაშეშებული ვიდექით და თვალს ვერ ვაშორებდით ეზოში მომხდარს.
დებორა იყო, უფრო სწორად, მისი უკანა ნაწილი. შეცდომა გამორიცხული იყო, მისი მსხვილი ფეხები და საჯდომი კარგად მოჩანდა, წინა ნაწილი კი მთლიანად მიწაზე გართხმულიყო. გეგონებოდათ, გამზადებული ქანდაკება ყალიბიდან ამოწეულაო.
ყველაფერი სისხლს მოესვარა, ყველაფერი, აბსოლუტურად ყველაფერი: ბინის კედელი, სადარბაზოს კარი, დენის ბოძები… მიწაზე სისხლის გუბეები იდგა, რომლებიდანაც სხვადასხვა მხარეს მიჟონავდა ეს წითელი სითხე და მისი განშტოებები თანდათან ისე ედებოდა მთელ ეზოს, როგორც პოლიპი – ზღვის ფსკერს. შებინდებული იყო, მაგრამ მაინც მოჩანდა ტვინის მოთეთრო, პრიალა ნაწილები, რომლებიც სისხლთან ერთად ნელ-ნელა გადმოდიოდა დამსხვრეული თავის ქალადან.
გავიდა დრო, ზუსტად არ ვიცი, რამდენი. ხალხმა შეგროვება დაიწყო, ყვირილიც გაისმა…
– ფუჰ, რა საზიზღრობაა! – ჩაილაპარაკა კარმინემ და თავი გვერდზე
შეაბრუნა.
შემიძლია გითხრათ, რომ მისი სასტიკად ცემა და იმ ქვეყნად გაშვება მომინდა, მაგრამ არა, სამწუხაროდ, ასე არ იყო. მას ყველაფერი ზიზღს ჰგვრიდა, მე კი ვერაფერს ვეუბნებოდი. მხრები ავიწურე, მოვბრუნდი და ჩემი ბინის სადარბაზოსკენ წამოვედი. ვიცოდი, დებორას მშობლები რომ ჩამოვიდოდნენ, თვალებში შეხედვას ვერ გავუბედავდი.
სახლში სიწყნარე იყო.
დებორამ თვალები გაახილა, თითები ყურებიდან გამოიძრო და ფრთხილად გამოყო თავი ბალიშიდან. საბანი გადასწია და ცალი ფეხი, რომელიც ისეთი მსხვილი მოეჩვენა, თითქოს საცაა კანი გადაუსკდებაო, იატაკზე ჩამოდგა.
ბნელი ოთახი გაიარა და ფანჯარას მიუახლოვდა.
ის კაცი, როგორც კინოფილმებში, ძალიან ლამაზი იყო. გოგონას დანახვა გაუხარდა და ფანჯარასთან მოსულმა გაუღიმა.
დებორამ მორცხვად გადაატრიალა სახელური და ფანჯარა გამოაღო. საღამოს ნიავი სახეზე მოელამუნა. კაცმა ხელი გამოუწოდა, მან კი თავისი მოჰკიდა და რაფაზე ააბიჯა. ცოტა ხანს ასე იდგა. მერე წინ გადაიხარა და გაღიმებული მფრინავი კაცის მხრებზე ავიდა…
© არილი