* * *

ფოიე. კარადას ეყრდნობი დაღლილი,
საბრალო მოხუცი, წელში მოკუნტული.
ფანჯარა. მიჰყვება მთას მთათა გრაგნილი,
მრავალჯერ წაკითხულ ხელწერის კონტური.

ქარი აღარ არი. ქარი სად წავიდა?!
გსურდა წაჰყოლოდი, მაგრამ შეგატოვა
სახეს, ამომავალს ხსოვნის საცავიდან,
ხმოვანს, მომდინარეს უღრმეს ლეგატოდან.

შენ გული განავრცე. ჩამომდნარ თვალებით
და გაწვდილ ხელებით ეძებდი ღვთიშობელს,
სათქმელი გაგიქრა, სიტყვა გემალება,
ბაგენი სიტყვების წარმოთქმას შიშობენ.

ისევ არაფერი, მხოლოდ არაფერი,
ვიღაც იბადება უცნობ არაფრიდან,
მისი სუნთქვა იყო – ქარი დანაბერი,
სიტყვიდან სიტყვაში ისე გადაფრინდა…

შენ რიგს მოელოდი და დღეთა რიგები
ცდილობდნენ კალენდრის ფურცლის გასაღებას,
გკითხავენ, პასუხობ, ცხადია, იგებენ,
რომ იცდი სიკვდილის ცნობის ასაღებად,

რომ წახვალ ღამეში, სადაც იშლებიან
შუქები, გარდასულ დროის ნარჩენები,
მთვარეა და ჟამთა მისანიშნებელი
გამნათებელია ბოლო გაჩერების –

სადაც ჩამოდიხარ და გზაზე გაცილებს
მზერა უცნობების, თვალი მოპარული,
მძევლად იტოვებენ შენს მოძრავ ნაწილებს
და ვერ შემოდიან შენში უპაროლოდ.

თანდათან შეერთვის ქალაქს ეს სოფელი
ბანკით, ბანკომატით, ახალი ტრანსპორტით,
სარკმელთან დაბერდა შენი მეზობელი
სტალინზე Fფიქრით და საბჭოთა პასპორტით.

* * *

აჰა, ძველ ხელნაწერს მიათრევ ჩემოდნით
და მეხსიერებით, რომელიც არ იწვის,
იმ ფურცლებს, რომლებზეც სიტყვებად ჩამოდნი,
აჩუქებ ქარ-წვიმას. ქარ-წვიმა: – ქარი წვიმს
ქალაქში და სველი ტოტების დარწევას-
სტიქიის სუნთქვაში უმწეოდ გახლართულს,
დაჰყურებს ფანჯრები და უნდა ცხრა სართულს
გაიგოს, სად მიხვალ, რა მიგაქვს ჩემოდნით,
სად მიემგზავრები, ანდა ეს ამინდი
თუ უამინდობა საიდან ჩამოდის,
საიდან ვრცელდება, ან როგორ მოედო
ყველას და ყველაფერს სუნთქვა ნესტიანი?!

ეს სადარბაზო კი კორპუსის ნესტოა,
დღისით და ღამითაც, ის მუდამ ისრუტავს
ყველაფერს: ეზოს და ქუჩას და რესტორანს,
უაზრო სურვილსაც, რომ არ აგისრულდა,
იმ ლოთსაც, დილით რომ გააგრესიულდა
და მობინადრეთა ლანდებს მობარბაცეს,
მშიერ გამოხედვას, თვალებს ნაკაიფარს,
რეცეპტის კითხვაში გაწაფულ Fფარმაცევტს,
უფალო, უფალო ყველა დაიფარე.

და ნაგავსაყრელთან მისული ჩემოდნით,
წუთიერ დუმილით შენ პატივს მიაგებ
იმ ფურცლებს, სადაც შენ სიტყვებად ჩამოდნი,
შეარხევ გალუმპულ პიჯაკს და იანგლებ,
რომ: ქარი წაიღებს და ქარის მოტანილს,
მარტო ქარს კი არა, გაატან ქარ-წვიმას,
რომ მეხსიერებით სავსეა ქოთანი,
მხრებზე რომ გადგას და შენ გინდა არწივად
იქცე და გაფრინდე და ფრთები გაშალო,
ცაში აბოინო და ზანტად არწიო,
ქარ-წვიმამ წაიღოს შენი ნაფიქრალი
და პროსოდიული განცდების ნაშალი.
უფალო, უფალო, ყველა დაიფარე.

ქარი კი კითხულობს ფურცელს ფარატინას,
ყველაფრის გულდასმით მკითხველი ქარია,
შენ უკვე იქეცი ზეპირ ნარატივად,
ისე წაიმღერებ ჯერ უცნობ არიას,
რომ კარგი პოეტი, თავისთვის ცოცხალი,
ქარისთვის ცოცხალი, სხვებისთვის მკვდარია,
მკითხველი ქარ-წვიმა: წვიმა და ქარია.
უფალო, უფალო პოეტიც დაიფარე.

* * *

უჩუმრად გააღებ დაგმანულ დარაბებს,
რომ ბნელი ოთახი განათდეს მზის სხივით
და ქალაქს ჩახედო მოდავიდარაბეს
უძილარ თვალებში ჩაქცეულ სისხლივით.

ის ახლა დიდების აკვანში ჭყლოპინებს,
მაშინებს დარწევა ცარიელ აკვნისა,
რამე შეაგონე, ძმაო ლოპიანა,
ვიდრე ბედისწერამ არ წამოაკვნესა.

ტელეკრანებში ჩარჩნენ და ჩარჩობენ,
ყისმათი ღალატობს საბრალო დახლიდარს,
ზოგჯერ სურათებიც ტოვებენ ჩარჩოებს
და საღამოობით გარბიან სახლიდან.

სინათლე აღავსებს გამოხსნილ დარაბებს
და ისე ბზინავენ ვენური სკამები,
ოთახის ჰაერში სძინავთ შედარებებს
და რიტმებს, დუმილში ჩაშლილი გამების.

გესმის ბაგა-ბუგი გათანგულ გულების,
გოგო გამომწვევი ბაღთან გადაბარგდა,
ქუჩას მოახედებს სურნელი გულაბის
და დარდის სიჩქარით მოძრავი კატაფალკა.

რატომღაც შემკრთალი გახედავ შუშაბანდს,
ცას, სადაც იძვრიან ღრუბლის კუნძულები,
ბავშვობისდროინდელ დაფენილ მუშამბას
დაუსხამს ალუბლის მწიფე კუნწულები.

ეს დილა ექოა მათი გულისცემის,
იქითკენ სავალი გზა რა ფართო არი,
იქ გელოდებიან მშვიდი კულისები
ძველი რეკვიზიტით და რეპერტუარით.

მეკუბოე

ძვირფასო, ვარდენ, მეკუბოევ, შენ უკეთესო
მრავალთა შორის. რადგან ზომავ თვალის არშინით,
როცა ამბობენ, კუბო ვარდენს შეუკვეთესო,
ცვივა სიტყვების ბურბუშელა და შალაშინი

კმაყოფილების ღიმილებს რომ სახეს მიაფენს,
ზოგჯერ სიკვდილიც შეიძლება კაცმა ინატრო,
რომ დაგიფასდეს ოსტატობა და სიიაფე
მუხის მასალის და კეთილი სიტყვა, იმავ დროს,

ვერავის ნახავ ამ ქალაქში ოსტატს უმჯობესს,
ვის გააჩნია თვალის ზომის მსგავსი ტალანტი,
ჭვრეტ მიცვალებულს, მოტირლები როცა უნჯობენ
და კუბოს ზომას იღებ თვალის ერთი დალანდვით,

ერთი შევლებით დაზუსტდება სანტიმეტრებიც
და შარვლის ჯიბე პირს დააღებს, მგონი ადლიანს,
ჩაიბუზღუნებ, რომ დღეს შეგხვდნენ გაუმეტრები,
სამი მანეთის დამატებას რომ გამადლიან.

ფიცარს თარაზო მერამდენედ შემოასკუპე,
აშალაშინე, გაასწორე, ხერხე, გარანდე,
ამდენ ჯახირში შეჭედავდი, ალბათ ას კუბოს,
ებუზღუნები, მიაცილებ კლიენტს კარამდე.

შენთვის წინასწარ გაიმზადე მკვიდრი სასახლე,
შიში არა გაქვს მოუსვლელში გადაბარგების,
თუმცა დაბერდი, ერიდები საქმეს დასაღლელს
და ყოველ ღამე გესიზმრება კატაფალკები.

მიწა სავსეა შენეული გარჯის ნაყოფით,
უცნობ-ნაცნობი ამოგხედავს მიწის ღამიდან,
დაგჩემდა გულის აჩუყება, შიში არყოფნის,
იღვიძებ ადრე, კმაყოფილი ხარ სისხამითაც,

რომ ფანჯრებიდან ძველებურად ჩანს ჯაჭვის ხიდი,
გიკვირს, რატომღაც რომ აღარ ხარ ისე გულცივი,
გართობს ნიავის მოტანილი მთვრალი ხითხითი
და რიონის ხმა, რომ ჩაგესმის დროის პულსივით.

და შენც იმ დროში უნებლიედ გადადინდები,
უნებლიედვე წამოგცდება: ღმერთო შეგვინდე!
გეიმედება და იმედის სხივით ინთები,
მემკვიდრეებად რომ გვიტოვებ რჩეულ შეგირდებს.

დომინო

დღე ილეოდა, შენ დაბრუნდი, კედლებმა სითბო
რომ გაგრძნობინეს, გაიფანტე თამბაქოს ბოლთან
ერთად და ჩვეულ სიმარტოვეს მწყემსავდა ბოლთა,
ითვლიდი ნაბიჯს, იხსომებდი, სიჩუმე საგნის
რას გკარნახობდა ან უბრალოდ, რას გაგონებდა,
სულ უმნიშვნელოს ანდა თითქოს არაფრის მაქნისს,

მაგრამ რატომღაც, გულთან ახლოს ან იქნებ გულში,
რაც არსებობდა უცაბედად გადასხვაფერდა,
ჩვეულებრივად, მზე ფანჯრებზე ნათელს აფენდა
და მოინდომე, საიდუმლო გაანდობინო-
ერთფეროვნებით დაცხავებულ მოწყენილობას,
კაცების ხორხოცს და ცხოვრებას, როგორც დომინოს,

სადაც მიდება, მიშენება საჭირო ქვაზე
ჰკიდია მუდამ და დღეებიც მექანიკურად
ელოდებიან მოსალოდნელ დღეს პანიკურად,
რომ ჩაიკარგონ და მიებან ღამის კვადრატებს
და არ უსმინო მეზობელ ქალს, იგივეობის
ჭრელა-ჭულაში გამოწყობილს და მორატრატეს,

რომ სიტყვა სიტყვას მიაწებო, მიაბგერწერო
და ჩაისუნთქო ერთდროულად ყველა საღამო,
რომ ყველა ერთად შეკრიბო და ხმა შეახამო
სტრიქონს დაცდენილ-წამღერებულს და მიატოვო
და შენი ტექსტი ჩაიწეროს მხოლოდ ჰაერში,
როგორც ვიღაცის სუნთქვა, ფიქრი და უავტორო

სიტყვებს მიბმულმა დაიჯერო, რომ მოგისმენენ
იმ ღიღინივით, რომ მიჩქმალა ამოხავლება,
მაგრამ ჰაერში სათუოა ხაზის გავლება
და ღამით ბავშვის უმიზეზო წამოტირება
სამყაროს ხმაა უნებლიე და ის აგრძელებს
გაბნეულ ხმების შეგროვებას და ციტირებას.

ზამთრის ღამე

…რაც გაგახსენდა სულ ეს იყო: ხმები, ხმები და
ფრთების შხუილი, ცა – ყვავების გადანაფრენი,
შავი ლაქები მოსავსავე, სხვა არაფერი,
სხვა აღარავინ, მხოლოდ გულში გასანასკვავი
ფიქრი, რომელიც თვალებშიაც იკითხებოდა
და წაკითხვისას არ ბრწყინავდა, როგორც ვარსკვლავი

და სუსხიანი ზამთრის კოცნით სულშეხუთული
გარბოდა ვიღაც შინისაკენ, იქნებ შინიდან
ან არავისთან არ გარბოდა და ეშინოდა,
რომ ყველგან, მუდამ და ყოველდღე იყო არავინ,
ვინც ფანჯრის მინებს შეუმჩნეველ სუნთქვით ორთქლავდა
და დროს გპარავდა, სხვა რა გქონდა მოსაპარავი

და დღე და ღამეს ვინ დაღლიდა მორიგეობდით,
ერთმანეთს ცვლიდა გამუდმებით ორი ბადრაგი,
შენ ბოლთას სცემდი და სხეული გადასათრაქი,
ოთხკედელს შორის გადაგქონდა შინაპატიმარს
და ტელევიზორს აუქმებდა ძველი ფანჯარა,
ვორდის პროგრამა ავტოკალამს და ფარატინა

ქაღალდს, რომელიც არც გახსოვდა, აღარც დაორთქლილ
ფანჯრის მინაზე აღარ წერდი, აღარც სარკეზე
და ვირტუალურ სამყაროში სჩრიდი ანკესებს –
ლექსებს და გრძნობდი, თითქოს, ვიღაც იყო მომსვლელი,
შენ ბრუნდებოდი და ხედავდი, რომ მზეს ჩამავალს
შემოსცვეთოდა ოქროს ქოში და სამოსელი.

მალე ამ მთებსაც ბინდის გარსი გადაეკვრება
და მოვა ღამე სუსხიანი და გულმრისხანე,
როცა ნათურებს ოთახები გამოისხამენ,
ის გაშლის ბანქოს, უდროობით კვდება საათი
და ვერ თენდება და იგივე დუბლში ჩარჩენილ
დროს იმეორებს პასიანსი და მასლაათი.

არპეჯიო შენთვის

გადავრჩი.. გადავრჩი.. გადავრჩი..

ასე ჩამესმის გულყვითელა ჩიტის სიმღერა,
გაყინულ ღამეს დააღწია თავი საბრალომ
და ახლა მინდა ჩემი ფიქრი გადავაბრალო,
ჩიტს, რომ მომისწრო ძილ-ღვიძილის ელამ ტიხართან,
თავის სიმღერით და გათენდა და მზის ამოსვლამ
ამიყოლია, ამამჩატა და გამიხარდა,

რომ გულთან ახლოს მეგულები, ანდა გულშივე
ისე გაკრთები და უთვალავ გულში იმავდროს
შენ მზე ამოგყავს, ყოველი მზე შენში ბინადრობს,
მე კი დინებას შევეზარდე ტალღის ჩქამივით,
მაგრამ ვერ გხედავ და თუ გხედავ მწუხარებისას,
მოულოდნელად შორიახლოს, როცა ჩამივლი.

მე კი იმავ გზით ვეშურები ბანკომატისკენ,
ხელის იგივე მოძრაობით ვაწვდი ვიზა გოლდს
მეტალის ნაპრალს, რათა კვლავაც გამოვიზოგო
არსობის პური და ცისაკენ წასულ კვიპაროსს
თვალი შევავლო და გამჭოლი მზერით ზე ავყვე
და სხეულიდან შეუმჩნევლად ამოვიპარო,

რომ სამუდამოდ წავიყოლო შენი სიმღერა,
წავიღიღინო, წავუსტვინო, ეს არპეჯიო,
არ შემიძლია, სხვა ყველაფერს რომ არ მერჩიოს,
ლეგატოებით და მსუბუქი განავარდებით –
არის იმედი გადარჩენის ან შეყოვნების
და ბანალური დასასრულის გადავადების.

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

* * *

დროა, დავისაჯო მეც.
თუნდაც შენს გამო.
როგორ გაგაღვიძე.

შენ ცხოვრობდი სიზმარში,
სიზმარი იყო კოშმარული.
იქ ყველას კლავდნენ,
სიკვდილი გდევნიდა შენც

და შენ გარბოდი,
გზას მიიკვლევდი მკვდრებში,
თავზე გენგრეოდა სამყარო,
მე კი გაგაღვიძე.

და შენ შეგაძრწუნა შეუჩვეველმა სიმშვიდემ,
დილის ოთახმა, თეთრმა კედლებმა,
ჩემმა ღიმილმა.

ვერ დაიჯერე ცხადი,
ვეღარც ძილი შეიბრუნე
და მოკვდი,

მოკვდი ისე სწრაფად,
საეჭვოა, რომ მოგესწრო ჩემი შეძულება.
ისე მოკვდი, ჯერაც გიყვარდი.

იყო სხვა ცოდვებიც. უფრო მძიმე. უფრო მსუბუქი.
მძიმეები, რომლებიც არ მახსოვს.
მსუბუქები, რომლებსაც ვმალავ.

და ალბათ დროა, დავისაჯო მეც.

დროა, დავისაჯო მკაცრად.

დროა, გამაღვიძონ მეც.

* * *

შენ იწექი საძინებლის კარისკენ ზურგით
და მე, კართან მდგარს, ვერ მხედავდი. შენ კითხულობდი,
მე კი ქეჯნა მახრჩობდა, დედი.

დედი, დახურე ჩემი წიგნი, გადადე სკამზე.
ლამპას გადაწვდი და ჩააქრე.
დაიძინე. არაფერზე იფიქრო, დედი.

არც აქ, დედი, არც ამ წიგნში
არაფერი წერია შენზე.

და შენ დახურე ჩემი წიგნი, გადადე სკამზე.
ლამპას გადაწვდი და ჩააქრე. შემდეგ ბნელოდა
და ვეღარ მივხვდი, გეძინა თუ ფიქრობდი, დედი.

გამახსენდა, როგორ განვიცდიდი ადრე,
რომ ჩემი ლექსები არ გავდნენ ცხოვრებას.
გამეცინა საკუთარ თავზე.

* * *

ჩვენ აქ ვწვალობდეთ, ვბერდებოდეთ,
შენ კი იყო მუდამ უცვლელი
და მოწყალე. ჩვენ არასდროს გვქონდეს უფლება
ეჭვი შევიტანოთ შენს მოწყალებაში,
არსებობაზე – ლაპარაკიც ზედმეტია. სწორადაც იქცევი,
რომ ასე ადვილად არ გვითმობ ჩვენს თავს,

რომ გვახვეწნინებ ჩვენივე სხეულებს,
ჩვენს შიშველ და სასაცილო, მოუქნელ სხეულებს,
და არასოდეს გვიტოვებ დროს
ავიდეთ და მივალაგოთ ჩვენი საფლავები,
ფოთლები გავხვეტოთ,
მტვერი გადავწმინდოთ ქვიდან.

სწორადაც იქცევი.
ჩვენ ხომ ჩვენივე სიცოცხლეც კი არ მოგვენდობა,
სიკვდილი კი – მითუმეტეს; მაგრამ რა ვუყოთ სიზმრებს,
რომლებიც, გაუგებარია,
თავიდანვე რისთვის ჩაგვითქვი?
აქ კი, ჩვენს დროში, მათი ატანა შეუძლებელია,

ცხადიც გეყოფა, რომ დაგვცინო. სახლში ვბრუნდებოდი
და შორიდანვე დავინახე რუხი ბოლი,
ცისკენ აწვდილი,
და რაც უფრო მივუახლოვდი,
მოიმატა მითუფრო ეჭვმა,
რომ იქ

ჩემი სახლი იწვის. გამოღვიძებულმა,
ცივი ოფლით დანამული ბაგეებით
მადლობა გითხარი
და გულს, ჯერაც აჩქარებულს,
კიდევ ერთხელ შეუყვარდი,
რადგან მხოლოდ სიზმრით დამსაჯე.

ასე გამომტყუე რამდენი მადლობა. მაგრამ ეს – ბოლოა.
ესეც ბოლოა, როგორც გუშინ,
როგორც ყოველთვის.
როგორც გუშინწინ,
როცა ლიფტში პირჯვარს ვიწერდი
დაბნეული – რომ მე მართლა პირჯვარს ვიწერდი

და ბედნიერი – რომ ის ბიჭი დამხვდა ცოცხალი,
მე კი, ვიდრე მოვძებნიდი,
რა სიმწარე აღარ ვიფიქრე.
ის კი დამხვდა მხიარული, მთვრალი, ცოცხალი
და გამიღიმა. შიშველ ტანზე ეცვა ქურთუკი,
რადგან ჯემპრი და მაისური თურმე ჩხუბში შემოახიეს,

შემდეგ კი ლიფტში ვიდექი და პირჯვარს ვიწერდი
და უეცრად გონს მოვეგე. მეც გამეცინა
და მომეჩვენა, შენც დამცინე. შენი არ ვიცი,
მე კი ჩემს ხელზე გამეცინა,
პირჯვრის წერისას გაქვავებულ ხელის მტევანზე
და იმაზეც, რომ ის ლიფტიც კი

ზემოდან ქვემოთ ეშვებოდა. ახლა მჭირდები,
რადგან ცხოვრება ბავშვობა და სიბერეა,
რადგან ყველაზე საზარელი მათშორის გზაა,
რადგან მეც მიჭირს შუაგზაზე,
სადაც ამდენი საცდურია –
საქმეც გვინდა, სიყვარულიც, ძილიც, წუწუნიც,

შენ კი არ გინდა დაგვენახო. მეორდება ჩემი სიზმარი,
მერამდენედ მესიზმრება ჩემი თავი
ინვალიდის მოხდენილ ეტლში;
და თუმც არ მჯერა საკუთარი წინათგრძნობების,
თუმცა სიზმრები არასოდეს მიცხადდებოდნენ,
გამოღვიძებულს, ისევ შენკენ გამექცა ფიქრი,

რადგან, თუ სადმე მეჩვენები,
იქ მირჩევნია, იმ სიზმარში: სიზმრის მიწურულს
მოულოდნელად რომ ჩაჭიდო ჩემი ეტლის სახელურს ხელი
და ვიდრე გონზე მოვეგები,
მიმაგორო მაღალ სარკესთან
და დაგინახო ჩემს ზურგსუკან ბინდბუნდში მდგომი;

დაგინახო და დაგიჯერო. თუკი სადმე, ისევ სიზმარში,
თან სიზმარში და თან სარკეში,
ალბათ იქ თუ დაგიჯერებდი,
მისვენებული ინვალიდის მოხდენილ ეტლში,
და არ მოგთხოვდი სხვა სასწაულს, ვთქვათ, განკურნებას;
ოღონდ თვითონაც ნუ დამაფრთხობ

და ნუ მომთხოვ ყველაფერს ერთად:
დღეს დამავალე, შევიყვარო მტერი ჩემი
და თანდათან გამირთულე მოთხოვნები. არ გამოვრიცხავ,
რომ ბოლოს გახდე ისე ცხადი და უეჭველი,
როგორც ცხადია, რომ ეს ლექსი – არ არის ლექსი
და ის, რაც არის, აქ არ მთავრდება.

* * *

არავითარი ნიჭი წინათგრძნობის –
დამინდო ღმერთმა.

მაგრამ,
რათა იღბლიანად არ მეგრძნო თავი,

მომცა მეორე:
წარსულის ნიჭი.

წარსულის,
სადაც გამუდმებით რაღაც იცვლება.

დღეს მახსოვს:
მაშინ დედაჩემმა ვერ დამინახა.

ხვალ მეხსომება:
დამინახა, მაგრამ არ მითხრა.

ზეგ კი მოვყვები:
მე დედაჩემს თვითონ ვუთხარი.

* * *

1

ახლა რომშიც წამიყვანე, ვეუბნები ჩემ ცხოვრებას,
რომელიც იცინის.

ალბათ ბოლომდე არ მჯეროდა, რომ სამყარო მართლა არსებობს,
რომ ის ქვეყნები, ქალაქები, ჩანჩქერები, კუნძულები
მართლა არსებობს,

და როცა ერთხელ, ორჯერ, მესამედ
თვითონ აღმოვჩნდი ისე სხვაგან, როგორც არასდროს,
უხერხულობა, გაწბილება, ყველაფერი ერთად ვიგრძენი,

გაწბილება ორივეთი, სამყაროთიც, ჩემი თავითაც,
მაგრამ უფრო – სამყაროთი, რადგან მისგან მეტს მოველოდი.
ის კი აღმოჩნდა ისეთი და სწორედ ისეთი,
როგორიც უნდა ყოფილიყო. თანაც –

ნამდვილი.

2

რაც მეტს ნახავ, მით ნაკლები გეხსომება,
ვეუბნები საკუთარ თავს,
ის კი უღიმის

მაღალფეხება ქერა მიმტანს,
რომელიც მისი მაგიდისკენ მოირწევა საფერფლით ხელში
და არ არის გამჭვირვალე. მე ვაფხიზლებ საკუთარ თავს: შეჩერდი, დაფიქრდი,
ეს ყველაფერი მირაჟია! ის კი იცინის

და ნეტარებით ეწაფება ზომიერად ქაფმოდებულ ქარვისფერ სითხეს,
რომელიც არის ისეთი და სწორედ ისეთი,
როგორიც ლუდი უნდა იყოს. ყველაფერი არის ისეთი,
როგორიც არის. ყველაფერი მართლა არსებობს.
მათშორის – რომიც. უკვე მჯერა. და თუ ასეა,

ახლა რომშიც წამიყვანე, ვეუბნები მთელ სამყაროს,
მაგრამ არ ესმის.

3

ყოველთვის სხვები მიდიოდნენ.
მე კი, აეროპორტიდან მობრუნებული,
კმაყოფილი ჩემი თავით – რომ გავაცილე,
ავტობუსის გრილ მინაზე შუბლმიდებული,
მონუსხული გავყურებდი ნაადრევი დილის მზეში გათქვეფილ თბილისს
და საკუთარ თავს დაბრუნებას ვათამაშებდი:

თითქოს წლების წინ დაკარგული
და სამყაროშემოვლილი, როგორც იქნა, სახლში ვბრუნდები
და სიყვარულით შევყურებდი ყველა ხეს და სახლს და ფანჯარას
და ყველა გამვლელს. ეს არ იყო ცუდი თამაში.

4

ყოველთვის სხვები ბრუნდებოდნენ. მე ვხვდებოდი აეროპორტში
და ვისმენდი მათ მონათხრობ უცნაურ ამბებს
უცხო ქვეყნებზე, ქალაქებზე, ჩანჩქერებზე, კუნძულებზე,
მოკლედ – ქალებზე,

და მჯეროდა. არ მჯეროდა.
არ მჯეროდა. ისევ მჯეროდა.

მჯეროდა,
მაგრამ არ მჯეროდა,
რომ სამყარო მართლა არსებობს

და როცა ერთხელ, როცა ორჯერ, როცა მესამედ
თვითონ აღმოვჩნდი ისე სხვაგან, როგორც არასდროს,
უხერხულობა, გაწბილება, ყველაფერი ერთად ვიგრძენი,

და თან ჩემს თავზე ვბრაზდებოდი,
რომელიც ისე ბუნებრივად, ისე სწრაფად მოერგო სივრცეს,
ისე მოერგო, შეირგო და გაშინაურდა,

თითქოს არასდროს წვეთი ეჭვიც არ გასჩენოდეს,
რომ ის, სამყარო, უსასრულო,
მართლა არსებობს.

5

მართლა არსებობს, ვფიქრობდი სტამბოლში.

მართლა არსებობს, ვფიქრობდი ვენაში.

მართლა არსებობს, ვფიქრობ ახლა, გოტებორგის ღია კაფეში

და ნეტარებით ვეწაფები ზომიერად ქაფმოდებულ ქარვისფერ სითხეს,
რომელიც მართლა ზღაპრულია. მართლა როგორ ყვარებიათ
შვედებს სასმელი. მართლა როგორი მშვენიერი გოგოები
ყოლიათ შვედებს. მართლა რამდენი წრფელი მართლა
გროვდება ტვინში. და ყველა მართლა თუკი მართლა,

მაშინ რომშიც წამიყვანე,

აკი ყველა გზა რომში მიდის,

ვეუბნები ჩემს ცხოვრებას,
რომელიც მიკვირს.

* * *

აქ კარგია. მე ვწევარ წყალზე,
მზე აბრწყინებს მლაშე წვეთებს ჩემს წამწამებზე,
ცურვა გამორიცხულია –
გული ისედაც ძლივს მუშაობს
და სუნთქვაც მიჭირს. აქ კარგია. ვწევარ გულაღმა
და სამდღიანი ლოთობის შემდეგ,
დღევანდელი ამბების შემდეგ,
ოთხი ფინჯანი ყავის შემდეგ
სუნთქვა მიჭირს. მართალს ამბობენ,
რომ ასეთ დროს ზღვაში შესვლა საშიშია. მე ვწევარ წყალზე
და ნაპირამდე საკმარისი მანძილია, რათა შევშინდე,
მაგრამ მშვიდად ვარ. აქ კარგია. მე ვჭუტავ თვალებს,
მზე აბრწყინებს მლაშე წვეთებს ჩემს წამწამებზე,
სუნთქვა სულ უფრო მიძნელდება. ვიხსენებ დღეებს,
ვიხსენებ ყველას, ვინც მიყვარდა. წყალი მიმარწევს
და სუნთქვა მიჭირს. ყველაფერი,
ნაპირი, სიცოცხლე,
ჰაერთან ერთად ცოტავდება. აქ კარგია. წყალი მატულობს
და ბნელდება, და ცივდება. მე ვახელ თვალებს
და მზეს, რომელიც აბრწყინებდა მლაშე წვეთებს ჩემს წამწამებზე,
ფარავს ღრუბელი. ღრუბელს
წყალი. წყალს კი
სიტყვები:
ხმა,
რომელიც შემოდის ჩემში,
რომელიც ისმის არსაიდან – ყოველი მხრიდან,
რომელიც ამბობს, რომ ამჯერად უნდა გადავრჩე,
რომ მზე ისევ გააბრწყინებს მლაშე წვეთებს ჩემს წამწამებზე,
რომ ჰაერი მოიმატებს, წყალი გათბება,
რომ ჩემი გული დამშვიდდება
და რომ უკვე ნაპირზე ვარ. აქ კარგია. ჩემს გარშემო ირევა ხალხი,
ზოგიც წყალშია. მე ვზივარ და ვიღიმები. არავინ იცის,
რომ აქ კარგია. რომ ყველანი უკვე გადავრჩით
და მეც ნოე ვარ, როგორც ყველა.

ჯამბაზი

შევკაზმე სიტყვებით
ფიქრების რაშები,
სიტყვები ავკიდე
დარდების აქლემებს,
ვისწავლე სიტყვების
ბუშტებად გაშვება,
ძველი და ახალი
შევკრიბე სათქმელი,
სიტყვებით ავიგე
კოშკი და მაჩუბი,
სიტყვებით ვაქეზებ
საფრენად შევარდნებს,
სიტყვები შევფუთე
წარსულის საჩუქრად,
მოხვალთ და სიტყვების
ფანტელებს შეგაფრქვევთ,
სიტყვებზე დავკიდე
რწმენა და იმედი,
ნატვრა და სურვილიც
სიტყვებად დავყავი,
სწორედ იმ სიტყვებით
თქვენ რომ გამიმეტეთ,
შევქმენი სიცრუის
პატარა სამყარო,
სიტყვებით შემოვქსოვ
ცდუნების ბადეებს,
სიტყვებით ვხიბლავ და
სიტყვებით დავგესლავ,
ლექსებად გროვდება
სიტყვების ნადავლი,
რა უნდა საბრალო
სიტყვების გალექსვას…
სიტყვებით ვარიდებ
თავს ბედის გამრიგეს
და მიგებს, რამეთუ
თვითონაც სიტყვაა,
სიტყვებით მკლავენ და
სიტყვებით ვნადირობ,
სიტყვებს მიფენენ და
სიტყვითვე მივყავარ,
სიტყვებით შევაღებ
ედემს და სამოთხეს,
სიტყვებით შევიტან
ცოდვას და სიძვასაც,
სიტყვით მადიდებენ,
სიტყვით უარმყოფენ,
სიტყვებად მწერენ და
მარქმევენ სიტყვასაც,
სიტყვებით ვაცინებ
ქუჩებს და დარბაზებს
სიტყვებად გაგონილს
ვაბრუნებ სიტყვადვე,
სიტყვებით გართობთ და
სიტყვებით გაბრაზებთ,
უსიტყვოდ ველი რომ
უსიტყვოდ გიყვარდეთ.

ნატო ინგოროყვას

“რა ქნას მოკვდავმა”
ბესიკ ხარანაული

რა ქნას მოკვდავმა,
თანაც ქალმა,
თანაც პოეტმა,
თანაც ქალაქში,
სადაც ქვაც კი სიბერით სცოდავს,
სადაც ზღვებიდან გადმოსული საღამოები
ახშობენ დილით დაბადებულ იმედის ნოტებს;
რა ქნას მოკვდავმა,
თანაც ქალმა, როცა არსებობს,
მარტივ დღეებად გაფანტული
უცხო სიზმრებში,
როცა სინათლის წყაროა და
მისი მსგავსები,
არქმევენ სატრფოს,
ხან მეგობარს, ხანაც სისხამზე,
უძღვნიან ლექსებს
და მოლოდინს უვსებენ სიტყვით,
როცა ბგერებსაც უწონიან
მისხალ-მისხალზე
და ფეხაკრეფით გაურბიან
უხერხულ კითხვებს;
რა ქნას მოკვდავმა,
თანაც ქალმა,
როცა მარტოა,
როცა წევს მზესთან
და მკლავებით აღვივებს ქვიშას,
როცა სიცოცხლის სურვილებმა
უკვე დატოვეს
და წყლის სიმშვიდით ელოდება
რაიმე ნიშანს;
და რა ქნას ქალმა,
უპასუხომ,
როცა ელიან
მისგან სამოთხეს
და არქმევენ გზასა და ჭიშკარს
იმ სამყაროსკენ,
სადაც საგნებს სხვა სახელი აქვს,
სადაც სიყვარულს არ ატანენ
ქარსა და პირქარს;
და რა ქნას ქალმა
მოტივტივემ
ტალღებზე უხმოდ,
უძვლოდ, უხორცოდ დარჩენილმა
ქალაქში, სადაც
ამინდებია და განწყობა
თბილი და სულ სხვა
პასუხებია და სახლები სადაზე სადა.

* * *

შენ ის მითხარი,
ხელში შერჩენილ თიხის ნამსხვრევებს რა მოვუხერხო,
თორემ კაბაზე ღილის მიკერება დედამ მასწავლა.
რა მოვუხერხო ჩაის ფინჯანს
კარადაში რომ გადავმალე,
მაგრამ ყოველ დილით მაინც მახსენებს,
რომ ჩაიში შინდის მურაბა არ დამავიწყდეს,
რა მოვუხერხო ყვავილების ქოთნებს და მიწას,
ბოტანიკური ბაღიდან რომ ზურგით ვატარეთ
და მერე დიდხანს, დიდხანს ვაფხვიერებდით,
წიგნებს რა ვუყო, ან სურათებს,
ყველაფერს ნაგავს ხომ ვერ გავატან,
ცარიელი კედლები უკვე შიშისაგან იხორკლებიან,
ან საახალწლო ნამცხვარს რა ვუყო,
მისი სუნი ხომ მთელს სახლში დაჰქრის
და დაჟინებით მიმეორებს,
რომ ნიგვზიანი რულეტები თბილ-თბილი უფრო გემრიელია…
შენ ის მითხარი,
როგორ მოვკრიფო რწმენის მარცვლები
მდოგვის მინდორზე,
თორემ სახეზე პუდრის წასმა დედამ მასწავლა…

წუხელი სიზმარი ვნახე

“წუხელი სიზმარი ვნახე, ნეტავ, დედავ, რაო?”
ხალხური

– რაო და,
ის წყალი, თავზე თქეშად რომ გადმოგემხო,
ჩემი ცრემლებია,
ვაი აქვს შენს დედას და ნუგეში არ უნდა!
– რაო და,
ის თევზი, წყალში რომ შემოცურდა,
შენი ექიმია და
თევზმა ეშვები რომ ჩაგასო,
მისი სკალპელი,
– რაო და,
აკვანს ღერძი რომ გასტეხია,
შენი ხერხემალია და
არტახები რომ დასწყვეტია –
შენი ხელ-ფეხი,
– რაო და,
ავგაროზზე ღილი რომ აუჭრიათ,
შენი თავია,
ვაი აქვს შენს დედას და ნუგეში არ უნდა!
– რაო და,
ჩიტები რომ მოგეგებნენ,
შენი და-ძმებია,
ჟღურტული მიტომ აღარ შეუძლიათ, რომ
ენა თევზებმა შეუჭამეს,
ბუმბული მიტომ დასცვენიათ, რომ
იმქვეყნად ტანსაცმელი არ სჭირდებათ,
ფრთებით გზას მიტომ განიშნებენ, რომ
თან უნდა გაგიყოლონ,
– რაო და,
თორმეტ ნაწილად გადასერილს
ერთად აგკინძავენ,
ეს ერთმანეთით ისწავლეს და
აღარ შეეშლებათ,
ვაი აქვს შენს დედას და ნუგეში არ უნდა!
– რაო და,
ლეღვის ხეს ნაყოფი რომ უხმება,
დედაშენის მკერდია და
საწნახელი სისხლით რომ ავსებულა –
მისი მუცელი,
ტყისპირას ტურები რომ გაჰკივიან,
მისი გოდებაა,
ვაი აქვს შენს გამწირავს და ნუგეში არ უნდა. . .

ბარბარობა, 2007

მინდა, დაგაბედო რამე იღბლიანი,
თუნდაც წარსულიდან, ანდა მომავლიდან,
ვიღაც ადრე მოდის, ვიღაც იგვიანებს,
ვიღაც არ გვინდა და ვიღაც სულ არ გვინდა,
ვიღაც ღმერთია და ჯვარზე გაკვრას ითხოვს,
ვიღაც ერთგულია, ვიღაც – ეჭვიანი,
ვიღაც ღალატისთვის სამოთხეს დაგვითმობს,
ვიღაც ვერცხლის ფულებს ყურთან გვიჩხრიალებს,
ვიღაც შემოდის და დროებით ჩერდება,
ვიღაც გამვლელია, პედლებს ატრიალებს,
ვიღაც გვემუქრება იმქვეყნად შეხვედრით,
ვიღაც წმინდაა და ვიღაცა – მტვრიანი,
ვიღაც ჩვენს სხეულთან პირისპირ დაგვტოვებს,
ვიღაც ბალახია, სველი და შრიალა,
ვიღაცა ჰაერში აკეთებს სალტოებს,
ვიღაც ძირს ვარდება, ვიღაც მისრიალებს,
ვიღაც დაგვიფარავს ფრთებით და კალთებით,
ვიღაც კოცონია, მწველი და ბრიალებს,
ვიღაცის გვჯერა და კიდეც ვემსგავსებით,
ვიღაც იკოცნება, თანაც ვნებიანად,
ვიღაც იწყება და იკეთებს კონტურებს,
ვიღაც მთავრდება და ცოტას გვაზიანებს,
მე კი წარღვნამდელი მზერით შემოგყურებ
და შენი კიდობნის მტრედებად ვხმიანობ
და ახლადნანახი მიწის სიხარულით,
მზე რომ დედა იყო, თბილი და ბრდღვიალა,
პირველადშეხვედრის რიტუალს ვასრულებ:
მინდა, დაგაბედო რამე იღბლიანი… ……

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“