• პოეზია

    ბელა ჩეკურიშვილი – ლექსები

    26/04/2009

    ჯამბაზი

    შევკაზმე სიტყვებით
    ფიქრების რაშები,
    სიტყვები ავკიდე
    დარდების აქლემებს,
    ვისწავლე სიტყვების
    ბუშტებად გაშვება,
    ძველი და ახალი
    შევკრიბე სათქმელი,
    სიტყვებით ავიგე
    კოშკი და მაჩუბი,
    სიტყვებით ვაქეზებ
    საფრენად შევარდნებს,
    სიტყვები შევფუთე
    წარსულის საჩუქრად,
    მოხვალთ და სიტყვების
    ფანტელებს შეგაფრქვევთ,
    სიტყვებზე დავკიდე
    რწმენა და იმედი,
    ნატვრა და სურვილიც
    სიტყვებად დავყავი,
    სწორედ იმ სიტყვებით
    თქვენ რომ გამიმეტეთ,
    შევქმენი სიცრუის
    პატარა სამყარო,
    სიტყვებით შემოვქსოვ
    ცდუნების ბადეებს,
    სიტყვებით ვხიბლავ და
    სიტყვებით დავგესლავ,
    ლექსებად გროვდება
    სიტყვების ნადავლი,
    რა უნდა საბრალო
    სიტყვების გალექსვას…
    სიტყვებით ვარიდებ
    თავს ბედის გამრიგეს
    და მიგებს, რამეთუ
    თვითონაც სიტყვაა,
    სიტყვებით მკლავენ და
    სიტყვებით ვნადირობ,
    სიტყვებს მიფენენ და
    სიტყვითვე მივყავარ,
    სიტყვებით შევაღებ
    ედემს და სამოთხეს,
    სიტყვებით შევიტან
    ცოდვას და სიძვასაც,
    სიტყვით მადიდებენ,
    სიტყვით უარმყოფენ,
    სიტყვებად მწერენ და
    მარქმევენ სიტყვასაც,
    სიტყვებით ვაცინებ
    ქუჩებს და დარბაზებს
    სიტყვებად გაგონილს
    ვაბრუნებ სიტყვადვე,
    სიტყვებით გართობთ და
    სიტყვებით გაბრაზებთ,
    უსიტყვოდ ველი რომ
    უსიტყვოდ გიყვარდეთ.

    ნატო ინგოროყვას

    “რა ქნას მოკვდავმა”
    ბესიკ ხარანაული

    რა ქნას მოკვდავმა,
    თანაც ქალმა,
    თანაც პოეტმა,
    თანაც ქალაქში,
    სადაც ქვაც კი სიბერით სცოდავს,
    სადაც ზღვებიდან გადმოსული საღამოები
    ახშობენ დილით დაბადებულ იმედის ნოტებს;
    რა ქნას მოკვდავმა,
    თანაც ქალმა, როცა არსებობს,
    მარტივ დღეებად გაფანტული
    უცხო სიზმრებში,
    როცა სინათლის წყაროა და
    მისი მსგავსები,
    არქმევენ სატრფოს,
    ხან მეგობარს, ხანაც სისხამზე,
    უძღვნიან ლექსებს
    და მოლოდინს უვსებენ სიტყვით,
    როცა ბგერებსაც უწონიან
    მისხალ-მისხალზე
    და ფეხაკრეფით გაურბიან
    უხერხულ კითხვებს;
    რა ქნას მოკვდავმა,
    თანაც ქალმა,
    როცა მარტოა,
    როცა წევს მზესთან
    და მკლავებით აღვივებს ქვიშას,
    როცა სიცოცხლის სურვილებმა
    უკვე დატოვეს
    და წყლის სიმშვიდით ელოდება
    რაიმე ნიშანს;
    და რა ქნას ქალმა,
    უპასუხომ,
    როცა ელიან
    მისგან სამოთხეს
    და არქმევენ გზასა და ჭიშკარს
    იმ სამყაროსკენ,
    სადაც საგნებს სხვა სახელი აქვს,
    სადაც სიყვარულს არ ატანენ
    ქარსა და პირქარს;
    და რა ქნას ქალმა
    მოტივტივემ
    ტალღებზე უხმოდ,
    უძვლოდ, უხორცოდ დარჩენილმა
    ქალაქში, სადაც
    ამინდებია და განწყობა
    თბილი და სულ სხვა
    პასუხებია და სახლები სადაზე სადა.

    * * *

    შენ ის მითხარი,
    ხელში შერჩენილ თიხის ნამსხვრევებს რა მოვუხერხო,
    თორემ კაბაზე ღილის მიკერება დედამ მასწავლა.
    რა მოვუხერხო ჩაის ფინჯანს
    კარადაში რომ გადავმალე,
    მაგრამ ყოველ დილით მაინც მახსენებს,
    რომ ჩაიში შინდის მურაბა არ დამავიწყდეს,
    რა მოვუხერხო ყვავილების ქოთნებს და მიწას,
    ბოტანიკური ბაღიდან რომ ზურგით ვატარეთ
    და მერე დიდხანს, დიდხანს ვაფხვიერებდით,
    წიგნებს რა ვუყო, ან სურათებს,
    ყველაფერს ნაგავს ხომ ვერ გავატან,
    ცარიელი კედლები უკვე შიშისაგან იხორკლებიან,
    ან საახალწლო ნამცხვარს რა ვუყო,
    მისი სუნი ხომ მთელს სახლში დაჰქრის
    და დაჟინებით მიმეორებს,
    რომ ნიგვზიანი რულეტები თბილ-თბილი უფრო გემრიელია…
    შენ ის მითხარი,
    როგორ მოვკრიფო რწმენის მარცვლები
    მდოგვის მინდორზე,
    თორემ სახეზე პუდრის წასმა დედამ მასწავლა…

    წუხელი სიზმარი ვნახე

    “წუხელი სიზმარი ვნახე, ნეტავ, დედავ, რაო?”
    ხალხური

    – რაო და,
    ის წყალი, თავზე თქეშად რომ გადმოგემხო,
    ჩემი ცრემლებია,
    ვაი აქვს შენს დედას და ნუგეში არ უნდა!
    – რაო და,
    ის თევზი, წყალში რომ შემოცურდა,
    შენი ექიმია და
    თევზმა ეშვები რომ ჩაგასო,
    მისი სკალპელი,
    – რაო და,
    აკვანს ღერძი რომ გასტეხია,
    შენი ხერხემალია და
    არტახები რომ დასწყვეტია –
    შენი ხელ-ფეხი,
    – რაო და,
    ავგაროზზე ღილი რომ აუჭრიათ,
    შენი თავია,
    ვაი აქვს შენს დედას და ნუგეში არ უნდა!
    – რაო და,
    ჩიტები რომ მოგეგებნენ,
    შენი და-ძმებია,
    ჟღურტული მიტომ აღარ შეუძლიათ, რომ
    ენა თევზებმა შეუჭამეს,
    ბუმბული მიტომ დასცვენიათ, რომ
    იმქვეყნად ტანსაცმელი არ სჭირდებათ,
    ფრთებით გზას მიტომ განიშნებენ, რომ
    თან უნდა გაგიყოლონ,
    – რაო და,
    თორმეტ ნაწილად გადასერილს
    ერთად აგკინძავენ,
    ეს ერთმანეთით ისწავლეს და
    აღარ შეეშლებათ,
    ვაი აქვს შენს დედას და ნუგეში არ უნდა!
    – რაო და,
    ლეღვის ხეს ნაყოფი რომ უხმება,
    დედაშენის მკერდია და
    საწნახელი სისხლით რომ ავსებულა –
    მისი მუცელი,
    ტყისპირას ტურები რომ გაჰკივიან,
    მისი გოდებაა,
    ვაი აქვს შენს გამწირავს და ნუგეში არ უნდა. . .

    ბარბარობა, 2007

    მინდა, დაგაბედო რამე იღბლიანი,
    თუნდაც წარსულიდან, ანდა მომავლიდან,
    ვიღაც ადრე მოდის, ვიღაც იგვიანებს,
    ვიღაც არ გვინდა და ვიღაც სულ არ გვინდა,
    ვიღაც ღმერთია და ჯვარზე გაკვრას ითხოვს,
    ვიღაც ერთგულია, ვიღაც – ეჭვიანი,
    ვიღაც ღალატისთვის სამოთხეს დაგვითმობს,
    ვიღაც ვერცხლის ფულებს ყურთან გვიჩხრიალებს,
    ვიღაც შემოდის და დროებით ჩერდება,
    ვიღაც გამვლელია, პედლებს ატრიალებს,
    ვიღაც გვემუქრება იმქვეყნად შეხვედრით,
    ვიღაც წმინდაა და ვიღაცა – მტვრიანი,
    ვიღაც ჩვენს სხეულთან პირისპირ დაგვტოვებს,
    ვიღაც ბალახია, სველი და შრიალა,
    ვიღაცა ჰაერში აკეთებს სალტოებს,
    ვიღაც ძირს ვარდება, ვიღაც მისრიალებს,
    ვიღაც დაგვიფარავს ფრთებით და კალთებით,
    ვიღაც კოცონია, მწველი და ბრიალებს,
    ვიღაცის გვჯერა და კიდეც ვემსგავსებით,
    ვიღაც იკოცნება, თანაც ვნებიანად,
    ვიღაც იწყება და იკეთებს კონტურებს,
    ვიღაც მთავრდება და ცოტას გვაზიანებს,
    მე კი წარღვნამდელი მზერით შემოგყურებ
    და შენი კიდობნის მტრედებად ვხმიანობ
    და ახლადნანახი მიწის სიხარულით,
    მზე რომ დედა იყო, თბილი და ბრდღვიალა,
    პირველადშეხვედრის რიტუალს ვასრულებ:
    მინდა, დაგაბედო რამე იღბლიანი… ……

    © „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

    სრულად →
  • პოეზია

    ლელა სამნიაშვილი

    13/02/2009

    * * *

    სოფ­ლე­ბად ქცე­ულ სა­ტახ­ტო­ებ­ში

    დარ­ჩე­ნი­ლებს – უხ­ი­ლა­ვი ქმნი­ლე­ბე­ბი

    გვინ­თე­ბენ და გვიქ­რო­ბენ დღემ­დე –

    სი­ნათ­ლეს. რო­ცა სი­ნათ­ლე მო­დის –

    უკ­ა­ნას­კ­ნე­ლი დი­ზა­ი­ნის კა­ბებ­ში,

    ზურ­გ­ზე მი­კე­რე­ბუ­ლი – ახ­ალ­თა­ხა­ლი,

    ცვი­ლი­თა და ბუმ­ბუ­ლე­ბით შეთხ­ზუ­ლი ფრთე­ბით –

    ეკ­რა­ნე­ბი­დან გვი­ღი­მი­ან თეთ­რ­კ­ბი­ლე­ბა

    ლა­მაზ­მა­ნე­ბი; რო­ცა სი­ნათ­ლე მი­დის –

    ვან­თებთ – ძვე­ლი და მზის­გან დამ­დ­ნა­რი

    ფრთე­ბის ცვი­ლის სან­თ­ლებს; აბ­ა­ზა­ნებ­ში –

    ძი­ლის წინ – ძვე­ლი გულ­მოდ­გი­ნე­ბით

    ვი­ხე­ხავთ კბი­ლებს. და მე კი მა­ინც –

    უკ­ვე მე­ოთხე გვერ­დი­თი კბი­ლი

    ამ­ო­ვი­ღე, – არა ფო­ტო­მო­დე­ლის მსგავ­სად –

    რომ ყვრი­მა­ლე­ბი უკ­ეთ და­მაჩ­ნ­დეს, –

    არ­ა­მედ, შე­ნი ტყუ­პის­ცა­ლი ვარ –

    სტი­ვი, – ას­ე­თი ახ­ალ­გაზ­რ­და და უკ­ბი­ლო

    და არ ვი­ცი რას და­ვაბ­რა­ლო –

    მუ­რა­ბებს თუ გუ­დას­ტ­ვი­რის ხმას –

    რომ დაგ­ვა­ბე­და ორ­ი­ვე – სიტ­კ­ბოს სიყ­ვა­რუ­ლიც,

    კბი­ლის ტკი­ვი­ლიც; სიყ­ვა­რუ­ლი და

    ტკი­ვი­ლი – ჩვე­ნი ტყუ­პის­ცა­ლი

    და ბე­ბე­რი და უკ­ბი­ლო სამ­შობ­ლო­ე­ბის.

    * * *

    უც­ხო ყო­ფი­ლა –

    ჩე­მი ძმო­ბი­ლი –

    თრო­ბის­თ­ვის – ყვე­ლა სუფ­რის სტუ­მა­რი;

    და მეც – სუ­ლე­ლი! –

    სულ ვა­ძა­ლებ­დი –

    ლექ­სის ღვი­ნოს და ლექ­სის პურ­მა­რილს.

    მუ­ტან­ტე­ბი

    შა­ვი მერ­ცხ­ლე­ბი, თეთ­რი გუ­ლის

    გა­რე­შე – შა­ვი და ვე­ე­ბა მერ­ცხ­ლე­ბი –

    გა­სულ ზაფხულს მოფ­რინ­დ­ნენ

    ქა­ლაქ­ში. მყის­ვე – ყვე­ლა­ზე დი­დი

    შე­ნო­ბის თა­ღებს მი­აწყ­დ­ნენ.

    ქროდ­ნენ შე­უ­ჩე­რებ­ლად. აშ­ე­ნებ­დ­ნენ

    შავ ბუ­დე­ებს. ააშ­ე­ნეს სტა­ლი­ნის

    ძეგ­ლის ზურ­გ­სუ­კან. მი­წით გა­და­ლე­სეს

    შე­ნო­ბის ყვე­ლა ბზა­რი. ტა­ლა­ხის

    ნამ­ცე­ცე­ბით ამ­ო­ავ­სეს ჰა­ე­რი. ძეგ­ლი –

    მა­თი სი­შა­ვით შეშ­ფო­თე­ბულ

    გამ­ვ­ლე­ლებს – მშვი­დი, კმა­ყო­ფი­ლი

    გად­მოჰ­ყუ­რებ­და. სა­ხელ­მ­წი­ფო

    მო­ხე­ლე­ე­ბი ცდი­ლობ­დ­ნენ სწრა­ფად

    გად­მო­სუ­ლიყ­ვ­ნენ მან­ქა­ნე­ბი­დან,

    სწრა­ფი ნა­ბი­ჯით აევ­ლოთ კი­ბე

    და კარ­სუ­კან მი­მა­ლუ­ლიყ­ვ­ნენ.

    ხო­ლო მერ­ცხ­ლე­ბი – მთე­ლი ზაფხუ­ლი

    ტრი­ა­ლებ­დ­ნენ საფ­რ­თხედ ჰა­ერ­ში

    და ზაფხუ­ლი ისე გა­ვი­და –

    თავს არ დას­ხ­მი­ან არ­ა­ვის,

    მხო­ლოდ – ქუ­ჩებ­ში და ბა­ღებ­ში –

    ხში­რად ვპო­უ­ლობ­დით – მკვდარ

    ჩი­ტებს – მკვდარ, ჩვე­უ­ლებ­რივ

    პა­ტა­რა და თეთ­რ­გუ­ლა მერ­ცხ­ლებს.

    * * *

    ბორ­ჯო­მის პარ­კ­ში – ცის კრი­ა­ლა

    ზოლს ავ­სე­ბენ ტკბი­ლი ღრუბ­ლე­ბი –

    ბამ­ბის ფე­რა­დი ნა­ყი­ნე­ბი:

    “ყვი­თე­ლი თუ ვარ­დის­ფე­რი?”

    პა­ტა­რა გო­გო – ვარ­დის­ფერს ირ­ჩევს

    და კა­რუ­სე­ლის ბი­ლე­თე­ბის გამ­ყიდ­ვე­ლი ქა­ლი –

    ვი­ღაც მტი­რა­ლა ბი­ჭის

    გვერ­დით სვამს, უხს­ნის:

    “პა­პა ძა­ლი­ან მა­ღა­ლია,

    მი­წა­ზე უნ­და დარ­ჩეს” და ის კი –

    ვარ­დის­ფე­რი ღრუ­ბე­ლით ხელ­ში –

    მა­ი­სუ­რებს, სა­ქა­ნე­ლებს, ფიჭ­ვებს დაჰ­ყუ­რებს.

    მტი­რა­ლა ბი­ჭი არ ჩუმ­დე­ბა.

    ვარ­დის­ფერ ღრუ­ბელს უწვ­დის –

    აჩ­უ­მებს. ამ სი­მაღ­ლი­დან

    ყვე­ლა­ზე მე­ტად – პა­პის და­ნახ­ვა უხ­ა­რია

    და ხელს უქ­ნევს: და­მე­ლო­დე,

    არ­სად წახ­ვი­დე. საკ­მა­რი­სია – ის –

    ვინც გიყ­ვარს – თვალს მი­ე­ფა­როს

    და სა­მოთხეც – შე­ნი­ა­ნად – შენს გარ­შე­მო –

    უც­ხოდ, ავ­ად დატ­რი­ალ­დე­ბა.

    ის იღ­ვი­ძებს: ზრდას­რუ­ლი და

    ბამ­ბის ნა­ყინს გა­დაჩ­ვე­უ­ლი.

    მა­მა­მი­სის რა­დი­ო­ში უყ­უ­რა­დებს

    ხალ­ხის ამ­ბავს, – სა­კუ­თარ სისხლს რომ

    ჰყი­დი­ან, რომ ბავ­შ­ვე­ბი­სათ­ვის

    თბი­ლი პუ­რი იყ­ი­დონ. ვი­სი

    ღვთა­ებ­რი­ვი ძარ­ღ­ვე­ბი­სა­კენ მი­ე­დი­ნე­ბა

    ამ­დე­ნი სის­ხ­ლი?! ან რამ­დე­ნი

    დო­ნო­რია კი­დევ სა­ჭი­რო – რომ ამ­ო­ავ­სოს,

    წა­მით მა­ინც აგრ­ძ­ნო­ბი­ნოს ეს ტკი­ვი­ლი,

    ეს სურ­ვი­ლი – თბი­ლი პუ­რი­სა?!

    სამ­ყა­რო უც­ხოდ და სა­ში­შად ტრი­ა­ლებს.

    უკ­ვირს – მტი­რა­ლა ბი­ჭი –

    ვარ­დის­ფე­რი ღრუ­ბე­ლით ხელ­ში –

    რო­გორ სწრა­ფად ჩუმ­დე­ბა და მი­წა­ზე – თვა­ლით –

    არ­ვის ეძ­ებს; ეუბ­ნე­ბა:

    “აქ კარ­გია. კი­დევ ვიქ­რო­ლოთ!”

    * * *

    მომ­თა­ბა­რე­თა ტო­მის შვი­ლე­ბო,

    არ გა­იშ­ლე­ბა თქვე­ნი თმა – ლა­ღად;

    სხვი­სი მი­წის­თ­ვის მა­რად მშივ­რე­ბი –

    მუ­ზა­რა­დე­ბით შუბ­ლებს იდ­ა­ღავთ;

    ჩვენ ერთ­გუ­ლე­ბის ღმერ­თი გვყავს, თქვენ­თ­ვის –

    ოქ­რო­თი – მხო­ლოდ ფერფლს ას­წო­ნი­ან –

    აწმ­ყო­ში – თქვე­ნი ომ­ის ღმერ­თე­ბი,

    წარ­სუ­ლიც – ფერ­ფ­ლის თა­ნას­წო­რია;

    და მო­მა­ვალ­საც – თუ გა­უს­წო­რებთ –

    მახ­ვილს, – ვერ შეძ­ლებს თვა­ლი – იგ­ი­ვეს:

    იქ­ით – ოქ­რო­თი აუწ­ო­ნა­ვი –

    კვლავ ჩვე­ნი პუ­რის ყა­ნა ბი­ბი­ნებს.

    © “არილი“

    სრულად →