ტიციან ტაბიძემ ერთხელ დაწერა: ,,გაფიზის ვარდი მე პრუდომის ჩავდე ვაზაში. ბესიკის ბაღში ვრგავ ბოდლერის ბოროტ ყვავილებს’’. არავინ იცის, ეს დასავლურ-აღმოსავლური ესთეტიკის სინთეზის მცდელობა იყო (ამაზე საუბრობს ლევან ბრეგაძე ესეში ,,ევროპა ვართ თუ აზია’’) თუ აზიურობის კომპლექსით დაავადებული ქართველის ბებერი კონტინეტისკენ სწრაფვა. ,,ორივენიცა’’ – იტყვის ალბათ ლუარსაბი, მიუხედავად საკუთარი მკვეთრად განსაზღვრული ორინეტაციისა და მეც დავეთანმხები. თუ XX საუკუნის დასაწყისის სამამულო მანიფესტებსა თუ ანალიტიკურ წერილებს გადახედავთ, ხშირად წააწყდებით წინადადებას, რომელიც ლამის იდიომადაც კი იქცა – ,,ევროპული ხაზით გამართვა’’. დასავლეთისკენ სწრაფვა ქართული ლიტერატურის, ოდესღაც ალბათ ლატენტური, მერე და მერე კი გაცნობიერებული ვნება გახლდათ. თეიმურაზე მეფის ,,მუსიკობას’’ თუ არ ჩავთვლით, ეს ლტოლვა ყველგან იგრძნობა. რამდენად თანმიმდევრულნი ვიყავით – ცალკე და მთავარი საკითხია.

ცხადია – აცდენა მეტი იყო, ვიდრე თანხვედრა. რადგანაც ჩვენი თემაა პოეზია, მოდი მასზე ვთქვათ, სად რა მიმდინარეობებს ვსწვდით კუდში, სად გაგვექცა, სად გავექეცით (ეს უკანასკნელი, ისე, სიტყვის მასალად აღვნიშნე). საერთოდ, პოეტურ ნიმუშებს, ლიტერატურის თეორიტიკოსები სახელს ძნელად არქმევდნენ, თუმცა არსებობდა რაღაც მკვეთრად განსაზღვრული კონტექსტი, რომელიც გარკვეულ მიჯნას თვითონვე ავლებდა და ვთქვათ, შანდორ პეტეფსა და ტრისტან ცარას სხვადასხვა კალათაში ათავსებდა.

საქართველოში, ჰიმნოგრაფიასა და ფოლკლორს რომ თავი დავანებოთ (პირველი რელიგიური ინსტრუმენტი, მეორე კი მეტ-ნაკლებად სპონტანური ნარატივია), შუასაუკენიბიის საერო ლიტერატურა მთლიანად აღმოსავლური ლიტერატურიითაა დავალებული (ამ მინიშნებებს ისე ნუ გავიგებთ, თითქოს მე სპარსული ან არაბული პოეზია არ მიყვარდეს – სრულიად პირიქით – უბრალოდ ,,ევროპული ხაზის’’ ამბავს ვაგრძელებ). დღეს მკველავრთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ შოთა რუსთაველის ,,ვეფხისტყაოსანი’’ ადრერენესანსული ტექსტია, რაინდული რომანისთვის დამახასიათებელი სამკუთხედებითა და ანტიკური აზროვნებისი ნაკადით, მაგრამ ევროპული ლიტერატურისთვის მისი მიკუთვნება, ცოტა თამამი გადაწყვტილებაა, რადგან ,,შაჰ-ნამესი’’ გაცილებით მეტია მასში, ვიდრე, ვთქვათ, უფრო გვიანდელი ,,ღვთაებრივი კომედიის’’. საუკუნეების მერე იყო გურამიშვილი, ახალი ვერსიფიკაციული ვარიაცებით და გენიალური ,,ვესელა ვესნას ხმაზე ნამღერლებით’’, მაგრამ რაიმე სახის თანმიმდევრულობაზე იმდროინდელ კონტინეტურ ჰავაზე აქ საუბარი გაჭირდება ფრაგმეტულობის გამო.

ერთადერთი მიმდინარეობა, რომელიც ,,ევროპელი კოლეგის’’ პარალელურად წარმოიშვა და თანაარსებობდა, ქართული რომანტიზმია. ეს ის შემთხვევაა, როცა ექსპორტირებული ესთეტიკა (რუსულის გზით) და ადგილობრივი პრობლემატიკა ერთმანეთს ისე შეერწყა, რომ ტიპური ლიტერატურული სკოლა მივიღეთ.

რაღაც მანამდეც და მერეც გამოვტოვეთ და რეალიზმს მივადექით – ფრანგული სიმბოლიზმის ფუძემდებალთაგანმა შარლ ბოლდერმა ,,ბოროტების ყვავილები’’ მაშინ გამოსცა, როცა ქართული რეალიზმის ფუძმედებელთაგანი ილია ჭავჭავაძე სრულიად არაბოროტული სახით პეტერბურგის უნივერსიტეტის კარს აღებდა (1857). ისე, ეს რეალიზმი დიდი მცოცავი კია, დროში ვერ განსზაღვრავ – უბრალოდ თავსართად ხან კრიტიკულს ირქმევს და ხან მაგიურს. მერე იყო ტიციანის ხსენებული სიტყვები და ცისფერი ყანწები, ქართული დადა და გრიგოლ ცეცხლაძე, H2SO4 და ქართული ფუტურიზმი, კომეტა-გალაკტიონი, მაგრამ თემატიკა, ხარისხის მიუხედავად ევროპულ მოვლენებს წლებით ისევ ჩამორჩებოდა. საბჭოთა პერიოდში შედევრებიც იქმნებოდა, მაგრამ ჟანრი ვერ იყო იმდროინდელი მსოფლიოს ასაკის. ეს უკვე შეგნებულად, რკინის ფარდის და სხვა მანქანების მეშვეობდა, თუმცა ემიგრანტი ავტორებიც კი, რომელთაც დიდი ინფორმაცია და სულ სხვა გარემო ჰქონდათ, მაინც საოცრად სეპარატულები დარჩნენ და ნოვატორული ძიებები, გნებავთ ფორმალური, გნებავთ თემატური კუთხით, მათთვის უცხოა. საქართველოში კი, უფრო სწორად საბჭოეთში, ყველაზე თვთმყოფადი ჟანრი პროლეტპოეზიაა, თუმცა მისი ხარისხი და ბრუტალურობა ცალკე საკითხია. წითელი 70-წლეულის მოდერნულობაზე (20-30 წლების ავნგარდულ მცდელობების გამოკლებით, ესეც ხელოვნების სხვა დარგებში უფრო) რა უნდა ვთქვათ, როცა 60-წლებში ვერლიბრის დამკვიდრება მკრეხელობად მიიჩნიეს და ერთი-ორი ავტორი ანათემას გადასცეს, მოგვიანებით კი მუხრან მაჭავარიანს უიტმენის ლექსწყობის დამნერგავად მიიჩევდნენ.

რაღაც დიდის გამოტოვების შეგრძნება, განსაკუთრებით ცხადად, ქართველი 90-ნელების ბიტ-თაობით გატაცებისას გამოჩნდა. თავისუფლების შემოტანამ ინფორმაცია მოიყოლა, ახალგაზრდა ქართველი ავტორების ნაწილისთვის, რომელთაც, სრულიად გასაგები მიზეზების გამო ამბოხის, სიტყვის თავისუფლების (რაგინდარა გაგებით) წყურვილის გამო 50 წლით ,,ბებერი’’ გინზბერგისა და კერუაკის ტექსტები აღმოჩნდა ახლოს. 90-იანების მეორე ნახევარში, ეს ვნება ნელ-ნელა დაიწმინდა და თუ პოეზიის მოყვარულები ამ არაპოეტური ტერმინის გამო არ დამძრახავენ – საშუალო სტატისტიკური ლექსი (კარგი ავტორის) სადღაც ბროდსკისა და სტრენდის შორის მერყეობდა.

არავინ იცის, როდის იყო ქართული პოეზია ევროპულთან ასე თანმიმდევრულად ახლოს, როგორიც დღესაა. ეს უნებლიე პროცესია და ინტერნეტმა განაპირობა, ოღონდ ამ შემთხვევაში არა როგორც ინფორმაციის მიღების, არამედ გავრცელების კუთხით. შესაბამისად ჩემს ნათქვამში ირონიას უფრო დაძებნით, რადგან ძველი ინერცია ისევ არსებობს, სხვადასხვა თაობის წარმომადგენლები აქტიურად მოღვაწეობენ – წიგნებს გამოსცემენ, პრემიებს იღებენ და სხვა. ინტერენტი კი საკუთარი გზით მიდის – მისი არსებობდა დღითიდღე გვაეჭვებს ,,ხარისხის ნიშნის’’ სამომავლო არსებობაში. ეს მგონი უკვე არც კლასიკური პოსტმოდერნის ნიშანი აღარ არის – მაღალსა და დაბალს შორის ზღვარის წაშლაზე მეტი ხდება, ჯერ კიდევ სახელდაუქმეველი ამბავია. ის, რაც ყოველთვის ხდებოდა, მაგრამ სხვადასხვა დროს განსხვავებული ფილტრი ახარისხებდა – მთავარი ,,მარეგულირებელი’’ კი კრიტიკა იყო.

ჩემი თაობა (მათ შორის მეც) ყველაფერზე ვწერთ, ათასნაირ გაცვეთილ ფორმას ვიყენებთ, ვწერთ განსხვავებულად, სხვადასხვა ნიჭისანი ვართ (თუმცა ერთსა და იმავე ჯილდოებს გვაძლევენ და ა.შ.).

მთავარი მომხარებელთა (წარსულში – მკითხველი) მიერ მათი ტექსტების ნახვების რაოდენობაა, სხვა – ინტელექტურია ის თუ გრაფომანული, ინტერტექსტუალური ძიებებია თუ გაცვეთილი დიმპიტაური-დამპიტაური, მითოლოგიური თემების დამუშავება, ურბანული მოტივების სიჭარბე, სკაბრეზული ლექსი თუ უფლის სადიდებელი, რომანტიკული, დაუმთავრებელი დითირამბებია თუ სტერილური ჰაიკუები, შაირით დაწერილი ლექსები თუ ეულბეკის მდორე ვერლიბრის მსგავსი ნაწარმოებები.

თუმცა თავს აღარ შეგწყენთ, რამდენიმე მისამართს მოგცემთ (lib.ge, literatura.ge, urakparaki.ge, ასევე სოციალურ ქსელებში პირადი გვერდები) და თქვენვე გაერთეთ.

გართობამდე გაითვალისწინეთ – შორს არაა დრო, როცა პოეზიის ხარისხი fb-like-ების რაოდენობით განისაზღვრება. გარდაუვალი საქმეა, ამის ერთადერთი ფარი მრავალგზის ნაძაგები სნობიზმია. მე სნობების მხარეს ვარ.

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

საფეხური

/ოქტომბრის ეპისტოლე/



..რაც მახსოვს, ისიც დასავიწყებლად

ღამის მტევნები –

ხელისგული გრძნობდა სისავსეს…

რაც შენ წახვედი, სიტყვები გაქრნენ,

ჩემს სათქმელს შორისდებული ჰყოფნის

და ბოლთას ვცემ მეს და მეს შორის.

ახლაც გული ამიჩუყდა,

მაგრამ უცრემლოდ;

ცრემლს სიტყვა იწოვს და აკრისტალებს

იმ დღისთვის, ჟამი რომ დაუდგება.

ის მიყურებს

ალმაცერ სხივით,

მე ხომ ყველაფერს ვიმახსოვრებ დასავიწყებლად.

თვითონ მე ვარ ის საფეხური,

რომელიც უნდა გამოვტოვო

რომ საკუთარ სისუსტეს გავცდე…

9. 10. 2010 წ.

ჩანახატი შენთვის



გაამზეურებ გარდასულ ზამთრებს,

ერთად ყოფნით რომ გადავაგორეთ…

ეგ თვალებია,

აჩქროლებულ გულს რომ მაჩვენებს

და ამავე დროს,

ცას რომ მაგონებს…

რა გულწრფელია ეს ზედაპირი –

ღიმილის კლიშე

და ჩავარდნილ კლავიშის ბგერა,

გულში რომ ჩაწყდა –

სმენით ვპოულობ

და შეხებისას ძარღვებიც ჟღერენ.

ცრუა ეს კარი,

ღიაობით დაკეტილია,

დგას შოუმენი

და საკუთარ თავს აფიარებს,

შეფუთვის სტილი –

მოსაწყენად ინფანტილური,

ესეც პაფსაა და იაფზე იაფი არი…

…..

გამოვრთავ ეკრანს

და ვგრძნობ სინანულს,

შესაბამისი სიტყვის მიგნებით,

ალბათ, დღეიდან შენთვის ვიცოცხლებ

და შენი ნატვრის ჩრდილში ვიქნები.

20. 10. 2010 წ.



ერთ სიტყვაში..



/ოქტომბრის მეორე ეპისტოლე/



…ჩვენც ავყევით, რადგან სისხლში –

ოქტომბრის მზემ გაიდგა ფესვი

და მოგვანატრა ერთმანეთი

და შეგვიძღვა ერთმანეთში და ერთ სიტყვაში, –

უწყვეტელ დროში

და გვაუღლა იმ დღესთან ერთად,

თითქოს რომ იყო,

თითქოს რომ არის…

შენ ხარ ჩემი – შინ,

არ მეშინია,

გაშინაურდა, მგონი, სულეთი

და ვეღარ ვარჩევ მე რომელი ვარ,

ის აჩრდილი თუ

ეს სილუეტი…

მოგეფერები,

მიწა მიწას რომ ეფერება –

სულაც არ არის ჩემთვის სულ ერთი,

რომ მიყვარს, შენი სიახლოვეა,

შენს ხსენებაზე მოვსულიერდი.

30. 10. 2010 წ.

© kalmasoba.com

I. წიგნისთვის ღია და ფარული მიძღვნები

ბოლო სიყვარული – ქალაქი ზღვით

სინამდვილეში არც ისეთი პატარაა,
მაგრამ განსაზღვრება ”პატარა ქალაქი”
ჯერ ხომ ისედაც გაცილებით ტევადია

და ორჯერ უფრო – თუ ვგულისხმობთ ზღვისპირა ქალაქს.

*
მე ერთხელ ვთქვი და მომეწონა,
და იმ დღიდან გამუდმებით ვიმეორებ,
რომ ეს ქალაქი ჩემი ბოლო სიყვარულია
(რასაც მოსდევს კარგად დამუშავებული მოკლე პაუზა)
და დავძენ ხოლმე: ქალივით მიყვარს.

მსმენელები, როგორც წესი, მიღიმიან.

ოღონდ ადგილობრივები – ცოტა სხვანაირად.

*
ეს ერთადერთი ქალაქია საქართველოში,
სადაც ჩემ თავს ვასეირნებ. ეს ფრაზაც ძველია,
მაგრამ ნაკლებად ეფექტური, როგორც ვატყობ, მსმენელებისთვის;
სამაგიეროდ, ბევრად უფრო გასაგები. ჩემთვისაც კი. ესეც საქმეა.

*
მაშ ასე, ჩემ თავს ვასეირნებ. ხოლო სეირნობა,
როგორც ჩანს, თავის მოტყუების მეთოდებს შორის
მართლაც საუკეთესოა (თუ არ ჩავთვლით რამდენიმე აუცილებელ,
მაგრამ ლექსში სახსენებლად მაინც უხერხულ
საქმიანობას). გარკვეული უხერხულობა
ახლავს ამასაც, სეირნობას; განსაკუთრებით –
როცა ჩემ თავს ვასეირნებ. მას უხარია,
მე კი, რომელსაც კარგად მესმის
უაზრობაც, უსაფუძვლობაც
ამ გულუბრყვილო სიხარულის, არაფერს ვიმჩნევ,
რადგანაც მახსოვს, თუ რამდენი წელი დაჭირდა
მის დარწმუნებას, რომ ბათუმი ერთადერთი ქალაქია საქართველოში,
სადაც ჯერ კიდევ შეიძლება სეირნობა. ძლივს დამიჯერა
და ვცდილობ, აღარ გავაწბილო. ხშირად ვუმტკიცებ,
რომ ზღვა არაფერ შუაშია, და არც ქალაქის
ძველი უბანი – ვიწრო ქუჩებით
და ორ-სამ, სამ-ოთხ სართულიანი
აივნიანი შენობებით; და რომ მთავარი,
რამაც ამ ქალაქს მიაჯაჭვა მისი გული, რაღაც სხვა არის…
შემეძლო მეთქვა – პოეზია, მაგრამ არ ვრისკავ:
ხომ შეიძლება მიხვდეს, რომ დავცინი?

*
ეს ერთადერთი ქალაქია საქართველოში,
სადაც ჩემ თავს ვასეირნებ; ვათამამებ. მას აქვს სურვილი
და უფლებაც, გააყოლოს თვალი გოგონებს –
მათ ნამზეურ მხრებსა და ფეხებს,

მე კი, უფლება რომც მქონოდა,
ალბათ თვალის გაყოლებას ვერ გავბედავდი,
და თუკი მაინც გავხედავდი – ისეთებს არა,
ვინც ჯერ კიდევ შეიძლება (თუნდაც ლექსში) გოგონებად მოიხსენიო.

*
ზღვა არაფერ შუაშია, და არც ქალაქის
ძველი უბანი – ვიწრო ქუჩებით,
სადაც ვიწყებთ სეირნობას
და მივდივართ პორტისაკენ. როგორც ფოთოლს ჭიანჭველები,
საბუქსირე კატარღები ნაპირისკენ მიაღოღებენ
გიგანტურ ტანკერს. პორტის გვერდით პატარა კაფე
ზღვისკენ გადგმული ხის აივნით – აი ადგილი,
სადაც ისევ ვმთლიანდები –
მე, რომელიც საკუთარ ვასეირნებდი,
და მე, რომელსაც ჩემი თავი მასეირნებდა,
სწორედ ამ კაფის აივანზე ვერწყმით ერთმანეთს,

და გარკვევით ვერასდროს ვხვდები,
თუ რომელი რომელს ერწყმის
და რომელში ვმთლიანდები –

გააჩნია, რას ვსვამ და რამდენს.

*
ეს ქალაქი ჩემი ბოლო სიყვარულია.
ესეც ცალმხრივი – პირველივით. ზღვისპირა კაფე,
რომელსაც უკვე ცხრა წელია, ცოტა მეტიც, ერთგულად ვსტუმრობ

და მსიამოვნებს, რომ მიმტანებს
აღარაფრის შეხსენება აღარ ჭირდებათ –
კარგად იციან, რას დავლევ და რას მივაყოლებ
(რაც ერთიორად მაამაყებს, თუ კაფეში სტუმრებს მივიყვან),

და მეც არასდროს მავიწყდება
ერთ-ერთ მათგანს თანაგრძნობით გამოვკითხო
პატიმარი მეუღლის და ავადმყოფი შვილის ამბები,
ხოლო მეორეს ლიმონათით გავუზავო ჭიქა არაყი,
რომ, როცა მოვა და გადაკრავს, ვიტრინიდან მომზირალი მეპატრონე
ვერაფერს მიხვდეს.

*
ცხრა წელია, ცოტა მეტიც… როდესაც აქ ვარ,
თითქოს ჩემი ადრინდელი აქ-ყოფნებიც ერთმანეთს ებმის
და მეჩვენება, რომ ერთი დღე იწელება

და ეს ცალკე ცხოვრებაა; და ერთადერთი,
რასაც ასეთი კლინიკური სიცოცხლიდან გამოვყავარ,
რაც მახსენებს დროის დინებას,

ის პატარა და ლამაზი, სასაცილო ბოშა-გოგოა,
რომელსაც, თითქოს გუშინ იყო, გულუხვად რომ ვასაჩუქრებდი,
დღეს კი უკვე სამათხოვროდ შვილებს მიგზავნის.

…………

II. წიგნისთვის ბოლოსწინა ლექსები

* * *
ერთხელ,
ერთხელაც კი
ვერ დავასწარი ცხოვრებას: ყოველთვის,

რამდენიმე წამით ადრე,
ვიდრე თვალს ავახელ,

გრძნობს, რომ ვიღვიძებ
და სასწრაფოდ თავს იწესრიგებს,

რომ გაღვიძებულს
დამხვდეს ზუსტად ისეთივე,
როგორიც დავტოვე.

* * *

შორიდან და მისალმებით ჩვენ ერთმანეთს ადრეც ვიცნობდით,
მაგრამ ახლოს, სალაპარაკოდ, პირველად შევხვდით ათიოდ წლის წინ
ერთი კოლეგა-თანამსმელის დაკრძალვაზე, და მან თავი დამამახსოვრა
საკმაოდ დამაჯერებელი მოსაზრებით იმის შესახებ,
რომ პოეტმა უნდა წეროს მხოლოდ ის და მხოლოდ ისე,
რასაც და როგორც დაწერდა შემდეგ, როცა ცხოვრება უკვე ჩავლილია,
მკვდრებს რომ წერა შეძლებოდათ. წლები გავიდა
და ჩვენ ერთმანეთს ისევ ვხვდებით, გვერდიგვერდ ვსხედვართ
და რამდენიმე ჭიქის შემდეგ, როცა სასმელი ეს-ესაა გვეკიდება
და ჯერ საერთო წასულების შესანდობარიც
არ შეგვისვამს, ის უეცრად იხრება ჩემკენ
და იგივეს მიმეორებს. სიტყვა-სიტყვით. დავიწყებია,
რომ ეს ოდესღაც უკვე მითხრა; რაც მთავარია,
დავიწყებია, თუ სად მითხრა, ვის ქელეხში. ვეღარ გათვალა,
რომ უკვე მეც მყავს ჩემი კაცი ჯოჯოხეთში
და მისგან ვიგებ ნებისმიერ იქაურ ტყუილს,
რომელიც ჩვენკენ, ცოცხლებისკენ, ერთადერთი უტყუარი სიმართლეა,
თუნდაც წერისას.

* * *
ერთი სული გაქვს, როდის ჩავიძინებ,
გამუდმებით ბრუნდები ჩემკენ.
გადმოიხრები და დამყურებ,
მაკვირდები, ხომ არ გატყუებ.

რომც გატყუებდე, რას შემატყობ:
თვალდახუჭული და უძრავი
ვწევარ და ვსუნთქავ.

დაიცდი, ისევ მაკვირდები:
ვწევარ და ვსუნთქავ.

ერთი სული გაქვს, რათა ადგე,
უხმაუროდ ჩაიცვა და გაიპარო.

ნუ იტანჯები, საყვარელო.
როგორც კი მართლა ჩავიძინებ,
თვითონვე გეტყვი.

© kalmasoba.com

ბირთვისი. ადრე
ფოტო კარგი მაშინ გამოდის, როცა ის გიღებს ვისაც უყვარხარ.

ციფრულ ფოტოებს ერთი უპირატესობა აქვთ.
ისინი შეგიძლია დაზუმო და ადამიანებს თვალებში შეუვარდე.
გაიარ-გამოიარო.
აქ კი, ალბომის სურათებში
ძლივს ვარჩევ, ხელი ვინ გამომხვია, ვის გვერდით ვდგავარ,
წელიწადის რომელი დროა, რა მაცვია, რაზე ვფიქრობდი.
საშველი – ფოტოს უკანა გვერდი
მიწერილი თარიღი თეთრზე – 2000 წელი,
ბირთვისი,შემოდგომა. წავედით ათნი.

ცეცხლზე – ყავა, რკინის ჯამით, შიგ ცვივა ფერფლი.
ყველა ეწევა.
შედედებული რძის კოლოფი წვრილად გავხვრიტეთ
და ენაზე, წვეთი სიტკბო ჩამოვატარეთ.
არავინ მიყვარს. აღარავინ.
თითქოს მუცელი გამომფატრეს და მთელ სხეულში,
მგონი, გაგიჟდა, გული სცემს ბოლთას.
ვინც მიყვარდა, გასულ კვირაში ჰქონდა ქორწილი.
ტაშ-ფანდური, ზურნა, დუდუკი,
თეფშის მტვრევა, შავი ვარდების გოიმური თაიგული..
იქნებ არც ისე, მაგრამ ეს სიტყვა მიადვილებს მოვყვე ამბავი
როგორ გასხვისდა უცებ ჩემი ადამიანი.
წინა კვირაში – აბაზანაში ვარ ჩაკეტილი.
ხმის დასახშობად ყველა ონკანი მოშვებულია.
ბირთვისში წასვლა თუ გადაკარგვა – გადაწყვეტილი.

და აი, ისიც. ტყე, ბოდიალი.
ღამეა, ცივა. სიტყვებს ფორმა აქვთ – გრძელი ორთქლის.
ბენე მთვრალია, კარავში სძინავს. დღეს გავიცანით.
თან რამდენიმე წყვილიც გვახლავს – რეალური და პოტენციური
ორ სააათში ტყიდან გამოვლენ,
ჩვენ დავინახავთ მათ ტუჩებზე სიყვარულის კვალს
და არაფერი გაგვიკვირდება, რადგან გუშინ გავხდით ოცი წლის.
რადგან სხეულებს ამ ასაკში გმირობები არ აინტერესებს.

ეს ის დროა, როცა დილით არასდროს ეძებ რა ჩაიცვა.
სკამის საზურგე – დახუნძლული ჯინსით, სვიტრებით.
ეს ის დროა, როცა ჟანგბადის ზედმეტი დოზა ყელში გიჭერს
და ხარ ისეთი თავისუფალი, ისეთი მშვიდი – თითქოს
საზღვართან, ბოლო სოფელში უკვე მოთოვა.

რა უნდა მოხდეს, რომ ძველებურად ასე უფულოდ,
ერთი ზურგჩანთით
გზას დავადგეთ გაურკვეველი მიმართულებით.
არ ვდარდობდეთ, შევძლებთ თუ არა გაყინული წყლით
ტანის დაბანას,
კარავში ვისთან ერთად მოვხვდებით,
ნასვამებს გული რომ აგვერიოს,
უცხო ხალხის ხომ არ შეგვრცხვება.

რა უნდა მოხდეს.
რომ დაბრუნდეს ეს შეგრძნება – სიღარიბით ბედნიერების,
უსიყვარულოდ თავისუფლების.
და ყველაფერი ეს ერთადერთ
ფოტოზე იყოს შემორჩენილი.

გახსნა

ორ კვირაში მოვა წერილი
ჩემი უცნობი მეგობრისგან – სხვა ქვეყნიდან. სხვა ქალაქიდან.
გაბერილი კონვერტი მარკით.
დღესასწაული თუ დაემთხვა, გზავნის ბარათსაც.
ან სარვამარტოს – ნარცისებზე შემოხვეული თეთრი ლენტები,
ან საახალწლოს – თოვლის ბაბუას საჩუქრების გუდის გვერდით,
შემოუსვამს ციყვი მარხილზე.
ორ კვირაში ნელი ფოსტა მოაჩაქჩაქებს
უნახავი ადამიანის ამბებს, სურვილებს – სულ ცოტათი გაზვიადებულს.
მდიდარმა ბიძამ როგორ უყიდა ველოსიპედი.
გვესმის, ვპატიობთ.
მაგრამ ეს ხდება ოცი წლის წინ
და ასეთი მეგობრობა იშვიათია.
…

დღესაც ვხსნი ფოსტას. ვხსნი ფორუმებს.
სიმარტოვეს ვუხსნი პაროლებს.
ვუმეგობრდები განურჩევლად, მცირე შერჩევით.
და ჩემი სიის მეგობრების ავატარები
როგორც დაშლილი ბანქოს დასტა ყრია გარშემო.

ავატარიდან მამის ნაცვლად, დედის მაგივრად
შემომცქერიან თოთო ბავშვები,
დაბერილ ლოყებს, ჩაჩხვლეტილ ღიმილს
როგორც საშვებს, მათი მშობლები აფრიალებენ –
მფეთქავ ქსელში შემოსაძრომად.
თრთის ფეისბუკიც.
გინეკოლოგის სავარძელზე გაშლილია ჩვენი ფეხები.
თავიდან ოდნავ მოკრძალებულად.
ლ ლიკე ყოუ,
შემდეგ თამამად მოვყვებით ვიღაც ”სუნიანი” როგორ აგვეკრა,
მიწისქვეშა ტრანსპორტის ამბებს გავუზიარებთ
მათ, ვინც მიწას რამდენიმე საფეხურით არ ჩასცდენია.
ვყვებით, როგორ აიწია ვერცხლისწყალმა სიცხის საზომზე.
ვიხდით მადლობას –
თუ უცებ ვინმემ ამის პასუხად
შემოგვწირა ვირტუალური ჟოლოს მურაბა.
გგონია გათბი, გამოკეთდი,
მოხვდი გაშლილ სტადიონზე ფრედის კონცერტზე,
სულელურმა ტესტმაც გაგართო, როცა გამცნო როდის მოკვდები.

ისიც ვიცი
ვინ არის შენი მეგობარი,
ელექტრონულმა სივრცემ მამცნო ორი წამის წინ.
ცოტა კი მიკვირს – რა საერთო გაქვთ –
ალბათ, ფოტოზე ხარ მიმზიდველი.
ან რაიმე ბრძნული დაწერა –
ბანალური სააღდგომო მისალოცივით
ყველასათვის მისაღები და გასაგები – ვერასოდეს გააპროტესტებ.
ამ მორევში შენით შეცურე და ახლა მხოლოდ სინქრონულად
ხელს თუ მოუსვამ.

ოკუპაცია. სპირალი

გაიცანით მისი ხელოვნური თანამგზავრი.
სულ ახლახანს დაიმეგობრა.
ერთი თვეა ერთად წვებიან, ერთდროულად იღვიძებენ.
ზის ჩუმად, თავისთვის,
არც იზრდება, არც გული უცემს.
ციცქნა საცობი,
საზრიანი მისი დარაჯი,
მისი მცველი,
ზის საშოს კართან
და
მოახლოებულ სიცოცხლეებს, როგორც ვირუსებს
უკან აბრუნებს.
რამდენიც გინდა,
სადაც გინდა იქ გიყვარდეს.
არ დაჟანგდება.
სპირალი – მუცლის ოკუპაცია.
სიყვარულის მიწაზე უდგას რკინის ფესვები
და ყველაფერი არის მარტივად.
ახლა ყველა ბედნიერია.

მე კი ვფიქრობ,
ვინ დაარქვა ნეტავ ამ ლითონს
კეთილშობილი?

დამსგავსების თეორია (ცოლები და ქმრები)

ხარი რომ ხართან დააბა, იქნება ორი ხარი და არაფერი მეტი

ჩემი მეგობარი ჭანო

ერთხელ, თვალი რომ გავახილე
მომეჩვენა, ერთმანეთს ვგავდით
და შემეშინდა.
ათი წელი იყო გასული.
გავიფიქრე, ათი წლის წინ ვინც შემიყვარდა, ვისთან ერთადაც
გადავწყვიტე მქონოდა სახლი, მტვერსასრუტი,
მაცივარი, ქურა, მანქანა..
ნუთუ მაშინაც ასე მგავდა და თუ მგავდა, რატომ იყო საინტერესო მასთან დარჩენა?
ორი “მე” როგორ ეტეოდა ამ ვიწრო კარში.
ორი “ის: რატომ დადიოდა კვირას ბაზარში?
ღიმილის. დგომის, სიარულის, წოლის მანერა – ერთი ერთზე.
”როგორ უხდებით”.
”ერთმანეთს ასე შეაბერდით”
”თქვენი უღრუბლო ცხოვრებები”
”არასოდეს მოხვდეთ წვიმაში” .
და თუ მაინც.
ვითომ მიწიდან ამოიზარდა,
გაშალოს დიდი შავი ქოლგა,
შენ კი მხარზე თავი დაადო.

თუ ეს არის იდეალური წყვილის ფორმულა,
ასე არ მინდა,
ვთქვი და ლოყაზე დანა დავისვი.
იპოვეთ ათი განსხვავება ვთქვი და გავხდი, ვთქვი და გავსივდი.

ადრე თითქოს ქერა ვიყავი, ახლა გავშავდი,
ადრე თვალებში ფორთოხლის ქერქებს ვიწურავდი, ახლა ვამშრალებ.
მძულდა ფეხბურთი, ახლა ვყვირი შენზე ხმამაღლა,
ყრიდი ტანსაცმელს მთელ ოთახში, ახლა ალაგებ.
თუ ვბრაზდებოდი, უწმაწური სიტყვების ლავა ესხმოდა ოთახს
სამაგიეროდ, ცივდებოდა ჩემი დარდი,
ახლა კი მშვიდად: გმადლობ, ბოდიში. უკაცრავად, გადავამლაშე.

ერთხელ ჩვენ გვითხრეს,
ფერი ფერსა და მადლი ღმერთსა
მე კი გავწყვიტე.

დღეს ისევ მიყვარს.
ახლა უფრო.
და ჯერ ვანსხვავებ.

© kalmasoba.com