პროზა

ლევან ორახელაშვილი – სხვა ასპექტი


შემეძლო, გნებავთ ეს ჩემი აღსარება, გნებავთ ნაამბობი, კომპოზიციურად სხვაგვარად დამეწყო და დამელაგებინა. ბოლო თავისკენ მექნა, თავი ბოლოსკენ. თითქოს კეკლუცად გაშიშვლებული წელი კი ლამაზად შემემოსა და ისე დამეკავშირებინა დანარჩენთან, საწყისთან და სასრულთან, მაგრამ თანმიმდევრობა ვამჯობინე. მით უმეტეს, რომ ჩემი ,,სუფთა ჰაერზე” გატარებული ცხოვრების ნაწილის ეს სამი პატარა, მაგრამ ჩემის აზრით ფრიად საგულისხმო ეპიზოდი ქრონოლოგიურ ჭრილში უფრო გასაგები და აშკარად დასანახია მცირე ლირიული და არც თუ ისე ლირიული გადახვევებით.
სხვადასხვა ტიპის გადახვევებზე რა მოგახსენოთ, ერთი კი ვიცი, იდეაა მთავარი. ყოველთვის იდეას უნდა დაეყრდნო კაცი. ის გახლავთ პირველადი, ყველაზე ღირებული. მაგრამ ფრიად პარადოქსული შედეგიც შეიძლება მიიღო თურმე ამ ,,ღირებულიდან”. და თუ ერთი ჭკვიანი კაცის აზრს გავიზიარებთ, რომელმაც ოდესღაც იმ მწერებზე ისაუბრა, განაყოფიერების შემდეგ რომ იხოცებიან, და მერე იქვე რომ დაამატა – ,,სამწუხაროდ ჩვენი სიხარულიც ასეა, უდიდესი ნეტარების მომენტი… და უკვალოდ ქრებაო” – პარადოქსული რეზულტატების შესაძლო არსებობაშიც დავრწმუნდებით. მოკლედ, ქრება თუ რჩება ეს თავად განსაჯეთ. საკუთარი გამოცდილება მოიშველიეთ…
მე კი საერთოდ, მუცელზე ძილს ვარ მიჩვეული. რატომ? საკუთარმა ცხოვრებამ დამიწესა ასე, წლების მანძილზე გამომიმუშავა ეს ჩემთვის სასარგებლო ჩვევა. არც მარჯვენა, არც მარცხენა გვერდზე, არც ზურგზე. მკაცრად მხოლოდ მუცელზე და მორჩა. ხელები ბალიშის ქვეშ, ნიკაპიც იქვე ჩარგული. ყურები ლოკატორებივით მომართულ-დაცქვეტილი. ამ პოზიდან წამოხტომა ელვის სისწრაფით შემიძლია. უბრალოდ წელი, მუხლები და იდაყვები უნდა მოხარო სწრაფად, ძლიერად და რაც მთავარია სინქრონულად. ძილის პროცესიც ფრთხილი მაქვს, ისეთი, როგორც უღრან ტყეში, ღრმადგათხრილ ბუნაგში ჩაწოლილ ნადირს.
მძინავს, ლამაზ-ლამაზ სიზმრებს ვხედავ, თან ყველა საქმის კურსში ვარ რაც ჩემს ირგვლივ ხდება. ერთი საეჭვო გაფაჩუნება, საეჭვო მოძრაობა სადარბაზოში, ეზოში თუ მის გარეთ და მომენტალურად ვკეცავ იმ ჩემს სიზმრებს ჭრელი, აზიური ხალიჩასავით და უზადო ტექნიკის წყალობით ერთ წამში ფეხზეც ვარ და ჩაცმულიც. სრულ მზადყოფნაში, ასე ვთქვათ. დანარჩენი კი უკვე ბედის და ჩემი მოხერხებულობის საქმეა. როგორც წესი მიმართლებს. აორთქლების დიდოსტატი ვარ. მაგრამ ზოგჯერ, რომ იტყვიან, თავს ზევით ძალა არ არის… მაგრამ ეხლა ყველაფერ ამას მნიშვნელობა არა აქვს. ფრიად არაორდინალურ სიტუაციაში ვარ და ამიტომ. გამოსავალს ვეძებ. იმდენად დინჯად და აუჩქარებლად, რამდენადაც ამას დროის სიმცირე და საფრთხის სიდიდე განაპირობებს. დინჯად თქო იმიტომ ვამბობ, რომ უკვე დიდი ხანია რაც საკუთარ ნერვებს თუ ნერვულ აშლილობებს დავემშვიდობე და აქედან გამომდინარე ჩემს გრძნობებსა და ემოციებს სრულად ვაკონტროლებ. პრინციპში, ესეც ტექნიკის და ჩვევის ამბავია, მუცელზე ძილის არ იყოს. აბა ვინმე ბატონ გრიშას კი არ უცხოვრია ჩემი ცხოვრებით. არც ,,კრესტების” თუ ,,ბუტირკის” პატიმრებით ,,გადაგრუზულ” კამერებში უსუნთქავს რიგრიგობით ფოლადივით დამძიმებული და ცნობილი ინგრედიენტებით ,,დო ატკაზა” გაჯერებული ჰაერით, არც გადარეული გერმანული ნაგაზების ეშვები ჩასობია ყინვისაგან გალურჯებულ წვივებში, სადღაც იქ, ზლატოუსტის ჭაობებთან. არც ექვსი საათის განმავლობაში დაუკიდიათ თავქვე როსტოვის кпз-ში ხის სკამის ფეხის აკომპონემენტის ქვეშ. არა, ეს ჩემი ცხოვრებაა, უფრო სწორედ მისი გარკვეული ნაწილი, ყველა თავის ქვეტექსტითა და წყალქვეშა დინებით. არც იგივე ბატონ გრიშას უხოხია თხუნელასავით ყინვისგან დამზრალ ორმოცმეტრიან გვირაბში, სამი დღე-ღამის განმავლობაში არ ურბენია და ულასლასია მშიერ-მწყურვალს ტაიგაში რკინიგზის ძებნაში და მერე ჭრელი ძროხებით სავსე საბარგო ვაგონით არ გადაუსერავს ნახევარი რუსეთი. არც ფული და სამოქალაქო ტანსაცმელი მოუპარავს მეისრის ჯიხურიდან და არც სამხრეთისკენ აუღია გეზი უკვე რბილი ვაგონით, ცხელი საუზმე-სადილის და მომხიბლავ ,,პრავადნიცასთან” უფრო ცხელი, თითქმის მდუღარე ფლირტის თანხლებით… ,,будет милочка шуметь подо мной, будет грудками греметь надо мной…” სწორედ ასე წავიღიღინე პირველად რომ დავინახე. კარგად მახსოვს. თქვენც ასე კარგად აგიხდეთ ყველაფერი…
არც ის დამვიწყებია მაშინ, რომ ამ ,,სასიამოვნო გასეირნებას” არამც და არამც არ უნდა მოვედუნებინე. უშეცდომოდ, საკუთარი თავის ხელახლა, ცოცხლად არდამარხვის ურყევი გარანტიით უნდა მეცხოვრა ის ორიოდე დღე. თუმცა ,,ურყევ გარანტიას” პირობითად ვამბობ. ასეთი ტიპის გარანტიები ბუნებაში არ არსებობს. მით უმეტეს, ჩემთვის. მე ხომ ავაზაკი ვარ, თანაც პირწავარდნილი, როგორც სამოქალაქო საზოგადოებაში იტყვიან, და კიდევ ბანდიტი, ყაჩაღი, ჯიბგირი… ხოლო თუ ვინმეს დაჭირდა, ავტორიტეტიც. ეს ,,ვინმეც” პირობითია. უფრო რომ დავაზუსტო, კრებით და საკმაოდ დიდ მასას მოიცავს. ფაქტიურად ყველა სოციალური ფენის წარმომადგენელს. განსაკუთრებით კი მათ, ვისაც ,,საცეცები” დიდ თუ მცირე ფინანსებში აქვთ ჩაფლობილი და გაყოფა-გამოკლება-მიმატება ძილს უფრთხობს. ისე, სხვათაშორის, ზემოთ ხსენებული ,,მათემატიკურ-ზნეობრივი” პრობლემების ჩვენებურად გადაწყვეტის შემდეგ ყველაფერი ისევ თავის ადგილს უბრუნდება. ისევ ბანდიტი, ყაჩაღი, ჯიბგირი და ბოლოს ავაზაკი. ეს ბოლო სიტყვა კი განსაკუთრებით მომწონს. განუმეორებელი ჟღერადობა აქვს. ფსიქოლოგიურ-ემოციური და თქვენ წარმოიდგინეთ ფერწერული დატვირთვაც. აბა, თუ ხედავთ პატარა ბიჭუნას, აღტაცებულ-მონუსხული რომ დგას ერთ ადგილზე საათობით. მაჯისსიმსხო რკინის გისოსებს მიღმა კი დიდი კატა აუჩქარებლად, უხმო ნაბიჯით ზომავს თავისი სამყოფელის სიგრძე-სიგანეს. სამხრეთული ღამესავით შავი, გვიანი შემოდგომისფრად აელვარებს თვალებს. ძლიერი, ცბიერი, დაუნდობელი მარტოსული. სადღაც შორს მისი სამშობლოა. გაუვალი ჯუნგლები, უძირო ქვაბულები, სისხლიანი ნადიმები… აქ კი შარდის სუნით გაჟღენთილი ფიცარნაგი, გისოსები, სამეურნეო თუ სამეცნიერო სამსახურები, ადმინისტრაცია. მოკლედ ,,ნადზორი” და ,,რეჟიმი”. მწარედ, ყრუდ ამოიღრიალებს შიგადაშიგ ოთხ კედელში ავაზაკივით გამომწყვდეული ავაზა. სადღაც, რომელიღაც ფერმაში თავის სიკვდილით მომკვდარი ძროხის კანჭს დაყნოსავს დროდადრო, მძლავრი თათით გადააბრუნ-გადმოაბრუნებს ,,ბალანდასავით”* გაზეპილ ულუფას, მერე უკმაყოფილოდ ჩაიფრუტუნებს რაღაცას თავის ენაზე და კვლავ სიარულს იწყებს იქეთ-აქეთ…
ის პატარა აღტაცებულ-მონუსხული ბიჭი მე ვარ. ინტერნაციონალურ ეზოში ლაღად გაზრდილი. ისე, დღემდე ვერ გამიგია რატომ ეძახიან ასეთ ეზოებს იტალიურებს. ნიკალაევიჩის საფლავს ვფიცავ, არც ერთ კარუზოს, მასტროიანის ან თუნდაც კორლეონეს აქ არ უცხოვრიათ. აი რობერტიკები, დომენტიკები და საშკები რამდენიც გინდა. ჰოდა ვზივართ ერთხელ მე, ერთ-ერთი რობერტიკა და ერთ-ერთი დომენტიკა ჩვენი სახლის სახურავზე, მოპარულ პაპიროსს ,,კრუგში” ვეწევით, გამუდმებით ვახველებთ და ვბჭობთ, ჩვენს შორის ვინ ვინ უნდა გახდეს. მე მეცნიერი უნდა გამოვიდეო თქვა მაშინ რობერტიკამ და უძირო ლაჟვარდს მიაპყრო მზერა. დომენტიკამ ჩაახველა და მენაგვის ფუნქცია იკისრა, ალალად, უყოყმანოდ, თანაც იქვე ახსნა საკუთარი ლტოლვა ზარის* შემოკვრის მიმართ, რომლის ხმაც თურმე ენითაუწერელ სითბოს უღვრიდა სულსა და გულში. ჯერი ჩემზე მიდგა და ორივე ბიჭი კითხვის ნიშანივით მოიხარა პასუხის მოლოდინში. მე კი ამ დროს უკვე საწვიმარ მილს შემოხვეული ვეშვებოდი დაბლა, მაგრამ ერთი კი ამოვძახე ქვემოდან ავაზა-ავაზაკი მეთქი. ჩემი ეს სიტყვა შეისმინა რატომღაც ოხუნჯმა განგებამ, სახურავზე დარჩენილთა მიმართ კი გარკვეული კორექტივები შეიტანა… გავიდა წლები და დომენტიკა მეცნიერი გახდა, ასტრონომი თუ ფიზიკოსი, ზუსტად არ მახსოვს. აი რობერტიკა კი… რობერტიკა ,,ნააბაროტ”
მაშინ, საწვიმარ მილს შემოხვეულმა რომ ავძახე ბიჭებს, ის სიტყვა ისე ვთქვი, თითქოს უბრალოდ, გაუცნობიერებლად. მაგრამ ხშირ შემთხვევაში უბრალო ბრალიანი ხდება, გაუცნობიერებელი კი ცნობიერი. მოკლედ დამალული გაცხადდება ყოველთვის. მით უმეტეს, თუ ბედ-იღბალიც ხელს შეგიწყობს და რაიმე პაწაწინა, თვალით უხილავ მიზეზსა და გარემოებას მოგართმევს, თანაც ლანგარზე ლამაზად დაწყობილ-შეფუთულს. ჰოდა მეც მივიღე ეს ლანგარი თავის დროზე, კონკრეტულ მომენტში და კონკრეტულ ადგილას. И пошлло поехало. არა, მთლად ასეც არ იყო. გარკვეული წესის და რიგის ქვეშ დავაყენე ყველა ჩემი ინტერესი, строго по графику. წიგნი, ტრენაჟორი, მუზეუმი, ,,საქმე”. ამ ,,რასკლადში” წიგნი დომინირებდა გარკვეულ მიზეზთა გამო და ეს მიზეზები ჩემს პატიოსან და მაღალინტელექტუალურ ოჯახში უნდა მეძებნა, რომელიც სისტემატურად მამარაგებდა იმ დროისათვის იშვიათი გამოცემებითა და ხშირი რჩევა-დარიგებებით. ლამის შექსპირისეული ენით ავმეტყველდი მაშინ, ზოგადსაკაცობრიო კითხვებითა და მათზე გაუცემელი პასუხებით შეპყრობილი. მაგრამ იმ რკინის გისოსებიდან რაღაც მაგიით გამომსხლტარი და ჩემს შიგანში სამუდამოდ ჩაბუდებული ის შავი ავაზაკი ნელ-ნელა აშიშვლებდა უმოწყალოდ ბასრ ბრჭყალებს, გვიანი შემოდგომისფერი თვალებიდან მწველ ცეცხლს აკვესებდა და ხშირი, ყრუ ამოღრიალების თანხლებით დამატარებდა თავის ნებაზე. ერთი სიტყვით, ბუნებამ გაიმარჯვა, მისმაც და ჩემმაც. უკვე ყველა ,,კაზიონი დომში” ,,არას” მიწერდნენ ყოველ ცისმარე დღეს… მერე ერთხელაც კოკა გატყდა იქ, სადაც ტყდება ხოლმე და ჩემს მიერ დაწესებული სქემა: წიგნი, ტრენაჟორი, მუზეუმი, ,,საქმე” სხვა სქემამ შეცვალა: кпз, კარანტინი, კამერა, ეტაპი, ზონა. თუმცა თუ საკითხს ოპტიმისტურად მივუდგებით, ამ ახალ სქემაში ძველის მოაზრებაც თავისუფლად შეიძლება. ხშირ შემთხვევაში წიგნის კითხვას და ვარჯიშს არავინ დაგიშლის, თუ მუზეუმი გინდა, ჩათვალე, რომ ყველაზე საინტერესო ,,ექსპონატებით” ხარ გარშემორტყმული. ,,საქმე” გინდა? კი ბატონო! ,,საქმეები” იქაც კეთდება და იქედანაც. ასე რომ პრობლემა არა მაქვს ერთის გარდა, თუ ამას პრობლემად ჩავთვლით. ,,ბლატნოი” ენას ვერ ვგუობ შინაგანად, ამიტომაც მუდმივ ხმარებაში არა მაქვს, მხოლოდ მკაცრად განსაზღვრულ სიტუაციაში და წრეში ვიყენებ. ადრე, ვინმე არასასურველ პიროვნებას რომ არ გაეგო ლაპარაკის შინაარსი ერთი მასტის კაცებს შორის, იმიტომაც базарили на блатной манер, დღეს კი მესამე კლასელი ბავშვი ისე შეიძლება ალაპარაკდეს, ,,სხოდკაზე”… მოკლედ, ამ ენამ უკვე ფოლკლორში გადაინაცვლა, გარკვეულწილად აზრი დაკარგა, ჩვევა დარჩა მხოლოდ. ხშირად მიკამათია მეგობრულად ამ თემაზე დიდ პანკრატიჩთან, ის გაცხარდებოდა, გაცხარდებოდა, მერე კი ან დუმდებოდა, ან თავისთვის ბუტბუტებდა რაღაცას ნაწყენი ბავშვივით. მე კი ჩემსაზე ვიდექი და ეხლაც აქ ვდგავარ. ასე რომ არ იყოს, ვიტყოდი: ,,ვქიმარობ ჩვეულ პოზაში და თავზე რკინა მადევს თქო”. თუმცა მეც კი ჩამომვარდება ხოლმე ,,ბლატნოი” სიტყვა ისე, როგორც გადაკეტილ ონკანს წყლის წვეთი, ეხლა მაინც ასე ვიტყვი: ,,ვწევარ ჩემთვის და თავზე უზარმაზარი, მონიკელებული ,,ჰეკლერ კოჰის” ლულა მაქვს მობჯენილი.” უკვე ზუსტად ერთი წუთია. შინაგანი საათი არასდროს მატყუებს. ამ სიტუაციამ ორი კითხვა შეიძლება დაბადოს. პირველი: როგორ ჩამოვაყალიბე საკმაოდ ვრცელი შინაგანი მონოლოგი ზუსტად ერთ წუთში? და მეორე: რატომ დუმს ,,ჰეკლერ კოჰი”? პასუხები ძლიერ მარტივია. აი მაგალითად, როცა ვიღაც დეგენერატი რაიმე ამბავს გიყვება, რომელიც სულაც არ გაინტერესებს, დრო ძალზედ ნელა გადის, წამი საუკუნედ გეჩვენება. არასასიამოვნო სიტუაციაში ხარ და იმიტომ. ეხლაც არასასიამოვნო სიტუაციაა და დროც აქედან გამომდინარე ისე ზლაზვნით გადის, რომ გაწელილი შინაგანი მონოლოგი კი არა, შეიძლება ტოლსტოის ,,ომი და მშვიდობა” გავიარო გონებაში… ეხლა რაც შეეხება ,,ჰეკლერ კოჰის” დუმილს: მსროლელი არ არის მისი პატრონი, кишка тонка. არ ვინძრევი, ცალი თვალის კუთხით ვათვალიერებ ,,სტუმარს”, უფრო სწორად, იმ ტერიტორიის ბატონ-პატრონს, სადაც ვიმყოფები. ,,ვიკროიკაზე” ეტყობა რო ,,ლოხია” მხოლოდ ქორწილებში ისვრის, ისიც გარკვეულ კონდიციამდე მისული, მაგრამ чем черт не шутит, სიკვდილი ჩემს გეგმებში არ შედის არანაირად, ტყვიამაც ქურდი და არიფი არ იცის, ამიტომაც უნდა ვიტექნიკურო და ჩემი ,,ჩორნი ხოდიდან” გავიდე, საღი და საღსალამათი.
,,ეგ ინსტრუმენტი ნაღდია?” აუღელვებლად ვეკითხები ,,სტუმარს”.
ვატყობ რომ ჩემი წყნარი ტონი აბნევს, მოუსვენრად ტოკვას იწყებს. კრიტიკული მომენტია.
,,ჩემთან რა პრეტენზია შეიძლება გქონდეს მეგობარო? ცხოვრებისეულ გაუგებრობაში მოხვედრილი ერთი პატარა კაცი ვარ, ამიტომ მოდი, სწორად შეაფასე სიტუაცია და ვინც დასასჯელი გყავს, ის დასაჯე…” იგივე ტონალობაში ვაგრძელებ და მეტი დამაჯერებლობისათვის სახის იდიოტურ გამომეტყველებას ვღებულობ. მცირე ყოყმანის შემდეგ ,,ჰეკლერ კოჰის” ლულა ნინკას შუბლისკენ ინაცვლებს. მეც ეს მინდოდა, სულ რაღაც ერთი წამის მოგება…
ნინკა ჩემს გვერდით წევს, უფრო სწორად, უკვე წამომჯდარა. თხელი პლედით იფარავს სიშიშვლეს და თითქოს ყინვისგან, ისე თრთის და კანკალებს. სახე და მზერა შიშისგან გაქვავებია. უმშვენიერეს სახეს ვხედავ, მხოლოდ და მხოლოდ თვითგადარჩენის ცხოველი შუქ-ჩრდილით მოფენილს, ყოველგვარი ხელოვნურისგან თავისუფალს. შიშშია მხოლოდ ბუნებრივი, ნაღდი, გაუყალბებელი სილამაზე და თუ გნებავთ გრანდიოზულობაც, ისეთი, როგორც რენატო გუტუზოს თითქოს ხელის ერთი მოსმით შესრულებულ ,,ეტნადან გაქცევაზეა” ასახული. ერთ დიდ ტილოზე ობობას ქსელის ძაფებად ჩახლართულ შიშში გამომწყვდეული შიშველი და ნახევრადშიშველი ქალები, ყალყზე შემდგარი პირუტყვი, შეძრწუნებული მამაკაცები, და ეს ყოველივე თითქოს უხილავ, მაგრამ მკაფიოდ ხაზგასმულ, ვულკანურ ფერფლს მიღმა დანახულ უიმედობაში ხორცშესხმული, ამავდროულად აბსტრაქტული, ჩაუწვდომელი… ვგიჟდები ნინკაზე…
ვიცი, არც ამ შემთხვევაშია ,,სტუმარი” მსროლელი. ფუმფულა ,,ბელარუჩკას” შამპანურის ფუჟერივით უჭირავს ხელში იარაღი. ისე ნერვიულობს, თითიც კი არა აქვს სასხლეტზე დადებული. მე კი ამასობაში გამოვაყოფინე ჩემს ,,ტულსკი ტოკარევს” გაქექილი ლულა ბალიშის ქვეშიდან და იქვე მდგარს ზედ ,,მამაკაცურ ღირსებაზე” მივაბჯინე. ელდა ეცა. იმ ზემოთ ხსენებული წამის მოგებაც ამ ოპერაციის ჩასატარებლად მინდოდა. ,,პარადი” უკვე მე მიმყავს…
,,ეხლა ეგ სათამაშო აუჩქარებლად დადე იატაკზე და პირით კედლისკენ შებრუნდი, თორე ან მომენტალურად ,,ქსივას” წაიღებ საიქიოში ან დღისით-მზისით, პროჟექტორით დაუწყებ ძებნას მაგ შენ ინსტრუმენტს და ვერ იპოვი…”.
კვლავ წყნარად ვეუბნები. ხუთიანზე ასრულებს ჩემს რჩევას. ნინკასკენ მივიხედე. მართალია დაძაბულობის მცირე დოზა მოეხსნა, სამაგიეროდ არ ვიცი დონმა თუ ვოლგამ გადმოხეთქა მისი უძირო თვალებიდან. ჩანჩქერებივით მოსდის ცრემლები. თეთრეულს ასველებს. ეხლა კარგია ტირილი ნინკასთვის, разрядка, ასე ვთქვათ.
,,კარგი, დაწყნარდი, თორე მეზობლებს ჩაუვათ შენი ცრემლი ქვედა სართულზე”, ვეუბნები, იქვე სკამზე მიგდებულ ცხვირსახოცს ვაწვდი და ელვის სისწრაფით ვიცმევ.
,,ჰო, ნინკა, შენკენ რო გადმოვამისამართე ერთი წამით იარაღი, საქმეს ჭირდებოდა, ხო ხვდები?”, თავს მიქნევს და უკვე ხმამაღლა ქვითინებს. ის კი სახით კედლისკენ დგას ისე, როგორც დავარიგე და არ ინძრევა, მხოლოდ ოდნავ ცახცახებს. მივუახლოვდი და ვეუბნები: ,,წამო სადმე დავჯდეთ, ეს ამბავი გავიაროთ, ჩვენ-ჩვენი გრძნობები დავალაგოთ”. საძინებლიდან სამზარეულოსკენ გამიძღვა მორჩილად. მთელს ბინაში რბილი იატაკია დაგებული, წუხელ ვერ შევამჩნიე, არც მეცალა ამისთვის, იმიტომაც ვერ გავიგე როგორ წამომეპარა. სასაცილოა ,,რბილი იატაკი”… სხვა მასტის კაცი რო ყოფილიყო?… უკვე მორგში ვიქნებოდი век воли не видать… პიროვნების დადგენაო, გაკვეთაო, ბალისტიკური ექსპერტიზაო, შეიძლება პრაქტიკანტებიც… მერე ,,საერთოდან” მოჭრილი ფულით დასაფლავება, ყვავილები, დეპეშები, ,,ასაბნიაკური” ქელეხი, ჩემი მკვლელის დასჯასთან დაკავშირებული ,,ბაზარი”… არა, მადლობა ღმერთს ეს სცენარი თავიდან რო ამაცილა… ,,პატივცემულო, თქვენი სახელი? ” ვეკითხები ჩემს წინ მიმავალს. ,,გელა”, ჩუმად მპასუხობს. უკვე ლამის მიყვარს გელა, იმიტომ რომ სროლა არ შეუძლია და საერთოდ დამყოლი და თვინიერი ტიპია, ,,საჩუქარია” ერთი სიტყვით.
პატარა მაგიდას მივუსხედით. ვდუმვართ. ბუნებრივია გელა ნერვიულობს. უკვე მოკიდებულ სიგარეტს კვლავ და კვლავ უკიდებს, მოკლედ ძალზე არაადექვატურ მოძრაობებს აკეთებს, მერე დგება, ბარიდან ვისკი გამოაქვს. დოპინგი ჭირდება. მეც არ მაწყენს, მაგარი ნაბახუსევი ვარ. ჩამოყარა ჭიქებში. უხმოდ დავლიეთ. სხეულში ჩაღვრილმა სითბომ და პირველმა გაჟრჟოლებამ რომ გადამიარა, თვალი თვალში გავუყარე და ვეუბნები:
,,მე და ნინკას ბავშვობიდან გვიყვარს ერთმანეთი… ფაქტიურად უხსოვარი დროიდან… მერე მე ხანგრძლივ მივლინებაში გამიშვეს…”.
მაშინ, წლების წინ, ზემოთხსენებული გაყინული გვირაბიდან ,,ვახტა რო მოვხიე” და ნარ-ეკლით მოფენილი გზებითა და ბილიკებით თბილისისკენ დავიძარი, საბჭოთა კავშირი ინგრეოდა უკვე. ნანგრევებში არ მოვყოლილვარ განგების წყალობით და დანიშნულების ადგილს ,,პრავადნიცას” შეყვარებული მზერის თანხლებით საღსალამათმა, მაგრამ ძლიერ გატანჯულ-ნაწვალებმა მივაღწიე. იქიდან წამოყოლილი დაძაბულობაც მომეხსნა გარკვეულწილად, იმიტომ რომ ჩემთვის არავის ეცალა იმ გლობალური ცვლილებების ფონზე. თავის ურთიერთობებს არკვევდნენ იქ, ,,ზედა ეშელონებში”, მე კი უკვე თბილისში უნდა დამელაგებინა ჩემი საქმეები. მაგრამ იმხანად ჩემს გეგმებს ხორცშესხმა არ ეწერათ. საშინელი ,,ბესპრედელი” დამხვდა ქალაქში. გაცლა ვამჯობინე. ავიკარი გუდა-ნაბადი და მთაში წავედი ძველ ,,კორეშებთან”. პირდაპირ ცხვარში, от греха подальше. ბუნებას შევესისხლხორცე, ასე ვთქვათ. დიდხანს მომიწია იქ ყოფნა. არავის ეგონოს, რომ იქ სიმშვიდე და სრული ჰარმონია სუფევდეს, ისეთი, ძველ, დროისაგან გახუნებულ გობელენებში როა ჩაქსოვილი, სადაც ფეხშიშველი, უზარმაზარი მუხის ქვეშ წამოწოლილი მწყემსი ბიჭუნა სალამურის ჰანგებით ნუსხავს და მართავს მწვანე ბექობზე შეფენილ საქონელს. არა, მთაში უმკაცრესი კანონები და ურთიერთობებია. განუწყვეტელი ბრძოლა და ჭიდილი. და მაინც ქალაქურ, ,,კალაშნიკოვურ ბესპრედელთან” შედარებით სრული სამოთხეა. სამოთხეა ტვირთისაგან ზურგჩაზნექილი ცხენებით სასიკვდილო უღელტეხილების გადალახვა, აქაფებულ, გაცოფებულ მდინარეებზე გადასვლა, წყალწაღებული ცხვარ-ბატკნის გულისწამღები ხავილი, ფარის ქოფაკების მიერ ერთი-მეორის უმოწყალოდ გლეჯა, ხოლო შედარებით სიმშვიდის პერიოდში გაუვალი ნისლით გარშემორტყმული კოცონის გარშემო გაუთავებელი ღრეობები, ჟიპიტაურის სმა და მერე ერთმანეთთან ურთიერთობების გარკვევა კომბლებითა და ხანჯლის ყუებით. და მერე ისევ იგივე…
თითქოს ერთ წრეზე ტრიალებს ყოველივე, ზუსტად ისე, როგორც ჩვენი ცოდვილი დედამიწა. რას იზამ, ასეა… მერე ბარიდან ინფორმაცია მივიღე, ყველაფერი თითქმის დალაგდა და ხვალ-ზეგ ისევ ჩვენი ,,პალაჟენია” დადგებაო. მეც ავიღე და მაგრად ჩამოვართვი ხელი ყველას, მურას თავზე მოვუალერსე და ჩამოვქალაქდი.
გაზაფხულის საუცხოო დღეა. თბილა და მზე ეალერსება ყოველივეს. ქუჩაზე მოვსეირნობ, ისე, უმიზნოდ. წუხანდელი ნაწვიმარია. ასფალტზე დამდგარ ტლაპოებს ხეთა მტვრის სალათისფერი ლიბრი გადაჰკვრიათ და განუმეორებელ სურნელს აფრქვევენ. ნინკა შემხვდა. შემთხვევით. ზუსტად ისე, ათიანზე ტუზს რო იყიდი… არა, მაინც რა არის ეს გაზაფხული, что за дева или диво, თავის ხიბლს არ გაკმარებს и вдобавок ნინკას შეგახვედრებს. მოდის ნინკა და შორიდან მიღიმის. სახით, სხეულით, მთელი არსებით. შოკში ვარ. უდაბნოს მირაჟი მგონია ნინკა. მეშინია ჰაერში არ აითქვიფოს და გაქრეს. რაც გავიცანი, მას მერე ერთი წუთიც კი არ მიცხოვრია მის გარეშე. მუდამ ჩემთან იყო, ჩემს წარმოსახვაში. როცა უკანასკნელად ვნახე, ვერის ბაღში იჯდა ხის სკამზე. ,,ნინკა მიყვარხარ თქო” მაშინ ვუთხარი, მერე მაგრად ვაკოცე ლოყაზე და წავედი, გავექეცი… უკან რომ მოვიხედე რატომღაც, თვალდახუჭული იჯდა, სახე უბრწყინავდა… მას მერე აღარ მინახავს. ან უბრალოდ აღარ მანახეს. вот тебе и жизнь поганка.
გულში ჩავიკარი ნინკა-მირაჟი. ერთმანეთისთვის არაფერი გვითქვამს იმ წუთს. თვალებით წავისაუბრეთ მხოლოდ. ცოტა ხნის შემდეგ კი ,,მეტროპოლში” საგანგებოდ გაწყობილ-გაფორმებულ მაგიდასთან ვისხედით. ასე მეგონა, მთელი სამყარო ჩემი იყო, и пела скрипка ласково и так нежно…
გარეგნობით ნინკა მხოლოდ ,,კუკალკა” არ არის, ,,ტიპშაა” განუმეორებელი შარმით. საკუთარ ბუნებაში ჩაბუდებულ ნაპერწკლებს სულ ტკაცა-ტკუცით აფრქვევს. ვზივარ და ვტკბები ამ ყველაფრით, თან ბებერ კონიაკს ვწრუპავ. ის კი ყოველი ჭიქის შემდეგ სულ უფრო და უფრო ლამაზდება, აუტანლად სასურველი ხდება ისედაც უსაზღვროდ დახვეწილი. პორტრეტისტი ნამდვილად არ ვარ, მისი ხიბლი ზედმიწევნით რომ აღვწერო, თუმცა სხვანაირად შემიძლია ვთქვა, ჩემებურად…
პირველ ჩრდილოურ ,,ადსიდკაზე” ვარ. бур-ში ვზივართ მე, გურგენა და რამდენიმე ,,პალაჟენეცი”. ვჩეფირობთ, თან ვბაზრობთ იქეთურს და აქეთურს. გურგენა მეუბნება მცირე პაუზის შემდეგ, თითქოს ისე, სხვათაშორის: ,,მისმინე ჯიმა, ჩვენი ძმა კი ხარ ფაქტიურად, მარა შენი კუთვნილი სახელი უნდა დეგერქვას ოფიციალურად, მოდი დევიწყოთ მაი ბაზარი, ქვეყანა ქურდები აგვყვება ამ კეთილ საქმეში, ჰოდა ჩავაყენოთ კურსში, ვინც ჩასაყენებელია ყველა, ვისაც უჭირს ახლა და ვინც სვაბოდაზეა. კაი ვესავოი მასა შევკრათ კაროჩე, შენთან კითხვა ან პრეტენზია ვინ ოხერს ექნება ჯიმა, ჩეხური ხრუსტალივით სუფთა ბიჭი ხარ, ჰოდა მოვაგვაროთ აი საქმე რაც შეილება მალე…”. არაფერი ვუპასუხე მაშინ გურგენას, ერთი კი გავიფიქრე ,,мне брат такое по плечу но, я молчу”, და გავედი бур-იდან. იმან კი მომაძახა, ,,დუმილი თანხმობის ნიშანია ჯიმა”, ჩემს აზრებს კითხულობდა ის ბებერი მგელი… ჰო, ზუსტად ეგ დღე იყო. ბარაკის სახურავზე ავძვერი, თან ერთი შუშა სპირტი წავიყოლე, რომ არ გავყინულიყავი და იქ ნინკა ვნახე. ჰო, ნატურში ის იყო… მოკუპრულ ცაზე, ჰორიზონტიდან ჰორიზონტამდე ცისარტყელას ფერებად გადადღაბნილ-დაგრაგნილი პოლარული ციალი, ,,ზაპრეტკის” იქით, ყინულით მოსარკულ-მოჭირხლულ ფიჭვნარში, მის თითოეულ წიწვში ირეკლებოდა, ბრჭყვიალებდა, ციმციმებდა, თამაშობდა, ცა და მიწა წარმოუდგენელ ფერადოვნებას აფრქვევდნენ, ყველანაირი ორიენტაცია დავკარგე მაშინ, ისიც ვიფიქრე, ხო არ ვგიჟდები თქო… ეხლაც ზუსტად ის გრძნობა მეუფლება ნინკას რომ ვუყურებ, ეხლაც იმას ვფიქრობ, ხო არ ვგიჟდები თქო. ამასობაში კი სანამ ჩემი თავი გადარეული თუ ჰალუცინაციების ტყვეობაში მყოფი მეგონა, გურგენას ჩვენი ,,სპეცფოსტა” დაძრული ქონდა უკვე. ყველა ,,კაზიონკიდან” დაბრო და ტკბილი მოკითხვები წამოვიდა, ბოლოს კი ,,მატროსსკაია ტიშინამ” ამოიღო ხმა და ნესტორას სახელით შეგვატყობინა ,,у матросов нет вопросов”-ო.
а у меня много вопросов к нинке. ყველაფერი მაინტერესებს მის შესახებ. ვსხედვართ, ერთმანეთს თვალებში შევციცინებთ, ფეხებიც გადახლართული გვაქვს უკვე მაგიდის ქვეშ. ერთხელ ქმარიც ახსენა, ისე, გაკვრით, ყოველგვარი თბილი ინტონაციის გარეშე. იმაზეც მიმანიშნა мимоходом, თურქეთშია რაღაც საქმეებზე წასულიო. ჰოდა მეც ეხლა სიყვარულს, კონიაკს და ფანტაზიას დავაბრალებ ყოველივეს. თუმცა რასაც არ უნდა დააბრალო შენი ქმედება, თავი და მიზეზი მაინც შენში დევს. ასეა მოწყობილი. так что ასე აღვმოვჩნდი ნინკას ლოგინში. მოკლედ ნინკა ,,ვისუხარე”, მაგრამ იმასაც ვიტყვი, რომ ეს ყველაფერი მაინც ბუნებრივად, თავისთავად მოხდა. ეტყობა ბავშვობის სიყვარულმა იზეიმა მაინც.
,,არადა რამდენი დავახარჯე…”, თურმე ლაპარაკს განაგრძობს ჩაგრადუსებული გელა და კვლავ ვისკით ავსებს ჭიქებს. გულიდან ამოხეთქილმა დანანებამ ათქმევინა ეს არასაკადრისი სიტყვები. ეტყობა თავის ბიზნესის დღგ-ში ყავს ნინკა გათვალისწინებული. აი აქ ცოტა არ იყოს ვბრაზდები…
,,შენი ხარჯები დაივიწყე ბრატ, აქ მე სიყვარული ვახსენე, ეს ორი ცნება კი ერთმანეთთან არ ძმაკაცობენ. და საერთოდ, მოდი ერთი, ცოცხალ ადამიანსაც მოუსმინოთ, მისი აზრიც გავიგოთ, მერე დარწმუნებული ვარ უფრო ეკონომიურად იცხოვრებ. ვაა, მივლინებაში ვერ წასულხარ კაცი, სიყვარული რო არ მოგპარონ…” ფეხზე ვდგები, თან გელას ვაკვირდები. ტიპიური, ,,ზალატნიკში” გახვეული არამზადაა. ელ კოიოტი. სხვა ,,იარლიკს” არც დავადებ და არც მაინტერესებს. უტყვად მიქნევს თავს ნინკა. მყისიერად გადაწყდა ყველაფერი.
,,ნინკა, შენი ნივთები ჩაალაგე”, ვეუბნები.
,,აქ ჩემი არაფერია ორალური კონტრაცეპტივის გარდა”, აკანკალებული ხმით მპასუხობს
სადარბაზოს კართან გელამ შემაჩერა გაუბედავად და ხელში დიდი, მონიკელებული ,,ჰეკლერ კოჰი” მომაჩეჩა: ,,შენი იყოს, ჩემთვის უსარგებლო ნივთი ყოფილაო”.
ასე, ,,ღმერთის კრიშით” ,,ვისუხარე” ნინკა. სიგიჟემდე მიყვარს, თან ისეთი გრძნობა მეუფლება, თითქოს კოკისპირულ წვიმაში მოხვედრილ კნუტს გადავეყარე. გალუმპულს, სიცივისგან აკანკალებულს და ეხლა გასაშრობად და გასათბობად მიმყავს. ნინკა უკვე ჩემთან არის, ეს ფაქტია და როგორც ჩვენში იტყვიან ,,ფაქტი ტირის”, მოვიხედე და მართლა ტირის…
ერთ პატარა ბინაში ვცხოვრობთ, სადღაც ,,მოტეხილში”. მე ჩემს ,,საქმეებზე” დავდივარ, ორ კაპიკს ვშოულობ. ის ორი კაპიკიც წესისამებრ რამდენიმე ნაწილად ,,ტყდება” და თავის მიმართულებები ეძლევა, მე და ნინკას კი ძეხვი, შავი პური და მხურვალე სიყვარული. მაგრამ გუმანით ვგრძნობ, რომ ნინკა ასეთი ცხოვრებისთვის არ არის გაჩენილი. ჰოდა მეც ვცდილობ რაღაც შევცვალო, სხვა სახე მივცე მის ყოფას, მისთვის ბევრად სრულყოფილი. ამას დრო უნდა, ის კი ელვის სისწრაფით მიფრინავს. თანაც ლამაზ ქალთან რომ ცხოვრობ სიყვარულსა და განცხრომაში, საათი წამში გადის, თვე საათში, ზემოთხსენებული არასასიამოვნო სიტუაციისგან განსხვავებით. ასე რომ, ჩემი და ნინკას თანაცხოვრების ერთმა თვემ საათში გაიელვა, ზუსტად თაფლობის ერთ საათში…

ქუთაისიდან ჩამოვედი, после трехдневной отлучки. ბინის კარს ვაღებ დაღლილი, ნაბახუსევი ორი ,,სუტკა” ენა არ გამიჩერებია, ბოლოს ყველას და ყველაფერს თავის სახელი დავარქვი, იმ ყველამაც თავისი მიიღო თუ დათმო…
ჰოდა შემოვედი საკუთარ სახლში დილაადრიან და ეგრევე საძინებელს მივაშურე.
,,время прокукует и в последний раз
нинку поцелую пулей между глаз…”
ეს მოტივი გარიჟრაჟიდან ამეკვიატა. ალბათ რესტორნიდან წამომყვა. თუმცა არც ჩემ ავაზაკურ ინტუიციას გამოვრიცხავ. ეხლა კი ვდგავარ საკუთარ საწოლთან და ნინკას შუბლზე ჩემი ,,ტულსკი ტოკარევი” მაქვს მიბჯენილი. ის კი ისევ ისეთი, განსაკუთრებულად ლამაზია, ადრე რომ ვახსენე, არა, კიდევ უფრო ლამაზი, იმიტომ რომ იცის, მსროლელი ვარ. ისევ ისე წამომჯდარა საწოლზე, სიშიშვლეს საბნით იფარავს, ნიკაპამდე აქვს აქაჩული და თრთის. გვერდით ვიღაც ტიპი უწევს, სახის იდიოტური გამომეტყველებით, წამწამებს ხშირ/ხშირად აფახუნებს და არ იცის იყვიროს, იტიროს, რაღაც ზებუნებრივი ძალების საშუალებით აქედან აორთქლდეს თუ საერთოდ რა ქნას. вот тебе и судьба, а против нее канать не дозволено бог не простит. ესეც რომ არ იყოს, არავის მოვთხოვ პასუხს იმაზე რაც თავად გამიკეთებია, მიუხედავად იმისა, რომ ქოთანს საიდანაც მინდა იქედან მივაბამ ყურს…
სიცილი ამიტყდა. ალბათ სიმწრის. ნინკამ კი უკვე გამზადებულ ცრემლს მისცა გზა. ,,ტოკარევი” ქამარში გავირჭე და სამზარეულოში გავედი. მაცივრიდან ჩაყინული ხაში გამოვიღე და ცეცხლზე შემოვდგი. მერე ჭაჭის არყით სავსე ბოთლი შევანჯღრიე, დავაკვირდი, ისეთი ,,ჯაჭვი” გაიკეთა, როგორც იტყვიან, ნავს დააბამდა.
,,აქეთ მოჩოჩდით ორივე”, გავძახე საძინებლისკენ. წუთში მოჩოჩდნენ.
,,რა გქვია პატივცემულო? ” ვეკითხები.
,,გელა”, ძლივს ამოღერღა.
ისევ ეს საკრალური ,,გელა”, ყრმობიდან და დღემდე! ეტყობა ჩემი ბედ-იღბლის ,,კლიჩკაა”.
,,ფომკას დაგიძახებ ჯიგარო. ჩემი მიზეზი მაქ საამისოდ, ეხლა წინ დამიჯექი, ხაში ვჭამოთ. შენ კი თავზე წეიკარი და ნიორი დანაყე. ,,წეიკარი” ქუთაისიდან წამომყვა ასდოლარიანებით გატენილ სპორტულ ჩანთასთან ერთად.
ნინკამ თავზე რაღაც თხელი თავსაბურავი წაიკრა და ნივრის ნაყვას შეუდგა. ღაპაღუპით ჩამოსდიოდა ცრემლი.
,,ეს ას-ასი ჩოუფინოთ სანამ ხაში მოგვისწრებს”, ვეუბნები ფომკას.
ერთმა ჭიქა ბომბივით არაყმა ეგრევე გაჭრა ,,კაზანოვაზე”. ალაპარაკდა, გაბლატავდა. ერთი სიტყვით ,,ტანკშია” უკვე. ფაქტია, არ მიცნობს.
,,ცოლი თუ გყავს პატივცემულო?”, ბრძნულ აზრებს ვაწყვეტინებ მოულოდნელად.
,,არა, უცოლო ვარ ”, მპასუხობს და მაგრად ჩახარშულ ფაშვს ლოღნის.
,,ჰოდა გილოცავ გაბედნიერებას”, ღიმილით ვეუბნები.
ნინკა მოცელილივით ეშვება სკამზე, იმას ეტყობა ფაშვი გაეჩხირა ყელში, ხველა უტყდება. მე კი მობილურს ვიღებ ჯიბიდან.
,,მოგესალმები მამა ტრიფონ, დიახ მე გახლავარ, არა, მივლინებიდან ამ დილას დავბრუნდი… თქვენ?… მიხარია. ერთი თხოვნა მაქვს, ჩემს მეგობრებს უნდათ ჯვრისწერა დღეს… ნაშუადღევს? ერთ წუთს არ დააგვიანებენ, გმადლობ, ღმერთი გვფარავდეს”.
ახალშექმნილი ოჯახი პირდაბჩენილი შემომცქერის, მე კი ხრტილებს ვტკვირავ და თითქოს ისე, უმისამართოდ ვამბობ:
,,სამ საათზე ანჩისხატთან დაერჭეთ, საქორწილო ბეჭდებს და მეჯვარეებს თავს მოაბამთ მანამდე, მერე სადმე, კარგ რესტორანში აღნიშნეთ ეს უაღრესად იღბლიანი დღე”, გაბადრული სახით შემომციცინებს ფომკა ბაჯაღლო ოქროს მსხვილი ჯაჭვით და ისეთივე სამაჯურით დაბმული…
,,მორჩა, კოოპერატივი დაკეტილია, წადით ახლა და დამტიეთ მარტო”, ფარცხანაყანების ,,გოვორიდან” ვერა და ვერ გამოვდივარ.
ჰოდა ადგნენ და დამტიეს მარტო. წასვლის წინ კი ფომკამ ნინკას გადაულაპარაკა, შენი ნივთები ჩაალაგეო, ნინკამ უკვე ტრადიციულად უპასუხა, აქ ჩემი არაფერია ორალური კონტრაცეპტივის გარდაო. ჯიგარია, სულ პირველ ჩვენებას აწვება.
სადარბაზოს კართან შევაყოვნე წამით ორივე. ნინკას ის მძიმე სპორტული ჩანთა მივეცი, დასავლური მწვანილია, გიყვარს და შენი იყოს თქო ვუთხარი. ,,სიძეს” კი დიდი, მონიკელებული ,,ჰეკლერ კოჰი” ჩავუდე ხელში.
,,ეს საქორწილო საჩუქარია, რა იცი, სად და როდის გამოგადგება”, ვუთხარი და ნინკას ჩავხედე თვალებში. ცალ თვალში ,,ისი პარის” მაღაზიები, ,,დიორი”, ,,შანელი”, ბრილიანტები, მეორეში კი სევდა, ნაღველი და ცრემლის პატარა კურცხალი უბრწყინავდა… ერთგვარი ორგვაროვნებაა არა?
მე კი მარტო დავრჩი. თუმცა რატომ მარტო? ის ხომ მყავს? მართალია არ ვიცი სად არის, მაგრამ არა უშავს, ვიპოვი, დავიჭერ… ბოლოს და ბოლოს ,,კილკას” იჭერენ წყნარ ოკეანეში და ერთი პატიოსანი ,,პრავადნიცა” რა გახდა…

მოსამართლე – ,,თავისუფლების აღკვეთის ადგილიდან რატომ გაიქეცით?”
განსასჯელი – “დაქორწინება მინდოდა…”
მოსამართლე – ,,ჰოო… საკმაოდ უცნაური წარმოდგენა გქონიათ თავისუფლებაზე”.

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

Facebook Comments Box